Μεγάλο ενδιαφέρον για επενδύσεις στις λιγνιτικές περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης εκδηλώνεται από δεκάδες επιχειρήσεις, στο πλαίσιο του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΣΔΑΜ) των λιγνιτικών περιοχών.
Το master plan για την απολιγνιτοποίηση εγκρίθηκε την περασμένη εβδομάδα από την Κυβερνητική Επιτροπή που συνεδρίασε υπό την προεδρία του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστή Χατζηδάκη. Παρουσιάζοντας το σχέδιο ο υπουργός αναφέρθηκε σε 16 εμβληματικές επενδύσεις στις δύο περιοχές, εκτιμώμενου προϋπολογισμού άνω των 3 δισ. ευρώ. Επιπλέον αυτών, από τις 9 Ιουλίου που «τρέχει» η πρόσκληση υποβολής επενδυτικών προτάσεων στις λιγνιτικές περιοχές έχουν υποβληθεί συνολικά 66 φάκελλοι με επενδυτικές προτάσεις.
Στη λίστα (που παρουσιάζει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, σε ρεπορτάζ του Κώστα Βουτσαδάκη) περιλαμβάνονται επενδύσεις στην αγροτική παραγωγή (θερμοκήπια, δενδρώδεις καλλιέργειες, αρδευτικά έργα και δημοπρατήριο αγροτικών προϊόντων), στον τουρισμό (ιαματικός, ποδηλατικός, παραθεριστικές κατοικίες, χιονοδρομικό Βασιλίτσας, πίστα μηχανοκίνητου αθλητισμού), στην υγεία (κέντρο αποκατάστασης), στην κυκλική οικονομία (διαχείριση αποβλήτων, επεξεργασία λυματολάσπης), στην ενέργεια (αιολικά, φωτοβολταϊκά, γεωθερμία, βιομάζα, τηλεθέρμανση, δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα), στην εκπαίδευση (ανέγερση πανεπιστημιούπολης, σχολή υφαντουργίας, σχολή πράσινης οικονομίας), στις μεταφορές (διαμετακομιστικό κέντρο), κ.α.
Οι μεγάλες επενδύσεις στις οποίες αναφέρθηκε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης κατά την παρουσίαση του σχεδίου (ορισμένες αναφέρονται και στη λίστα με τα επενδυτικά σχέδια) είναι, υπενθυμίζεται, οι εξής:
- Δημιουργία φωτοβολταϊκών πάρκων, συνολικής ισχύος 2,3 GW (Δυτική Μακεδονία). Το πρώτο μεγάλο project προς την κατεύθυνση αυτή είναι η κατασκευή πάρκου ισχύος 230 MW, από τον όμιλο ΔΕΗ, επένδυση 133 εκατ. ευρώ
- Ανάπτυξη φωτοβολταϊκών πάρκων ισχύος 0,5 GW στη Μεγαλόπολη, με πρωταγωνίστρια πάλι τη ΔΕΗ
- ‘Αμεση έναρξη κατασκευής του φωτοβολταϊκού πάρκου των ΕΛΠΕ στην Κοζάνη (Επένδυση 130 εκατ. ευρώ)
- Μονάδα παραγωγής πράσινου υδρογόνου στη Δυτική Μακεδονία (Solaris)
- Εγκατάσταση μονάδας αποθήκευσης ενέργειας στη Δυτική Μακεδονία (Eunice)
- Δημιουργία πρότυπης φαρμακοβιομηχανίας (Μεγαλόπολη)
- Ανάπτυξη έξυπνης μονάδας υδροπονίας (Δυτική Μακεδονία)
- Ανάπτυξη έξυπνης μονάδας υδροπονίας (Μεγαλόπολη)
- Βιομηχανικό πάρκο ηλεκτροκίνησης (Δυτική Μακεδονία)
- Οικοσύστημα οινικού τουρισμού, στα πρότυπα της Βόρειας Ιταλίας στη Δυτική Μακεδονία
- Πεδίο ενεργειακής έρευνας και τεχνολογίας, με φορέα υλοποίησης το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας
- Υπερσύγχρονη κλινική φυσικής αποκατάστασης (Δυτική Μακεδονία)
- Δημιουργία θεματικού πάρκου ψυχαγωγίας και εκπαίδευσης (Μεγαλόπολη)
- Δημιουργία μονάδας ενεργειακής αξιοποίησης υπολειμμάτων (Δυτική Μακεδονία)
- Κέντρο επεξεργασίας βιομάζας (Δυτική Μακεδονία)
- Δημιουργία επιχειρηματικού πάρκου (Μεγαλόπολη)
Σύμφωνα με τις κυβερνητικές εκτιμήσεις, οι άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας που δημιουργούνται από την υλοποίηση των επενδυτικών προτάσεων υπερβαίνουν τις αντίστοιχες απώλειες στις λιγνιτικές περιοχές από τα ορυχεία, τις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής της ΔΕΗ και τις δορυφορικές δραστηριότητες. Σημειώνεται εξάλλου ότι η υποβολή επενδυτικών προτάσεων συνεχίζεται ενώ το ενδιαφέρον αναμένεται να ενταθεί περαιτέρω όταν – σε συνεννόηση με την ΕΕ – οριστικοποιηθούν τα επαυξημένα κίνητρα ενίσχυσης των επενδυτών που θα ισχύσουν στις λιγνιτικές περιοχές.
Το «πακέτο» των κινήτρων για την προσέλκυση επενδύσεων θα περιλαμβάνει επτά κατηγορίες ενισχύσεων: παροχή επιχορήγησης για νέα επένδυση, φοροαπαλλαγή, φοροελαφρύνσεις, επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών, απαλλαγή τελών, δάνειο με ευνοϊκούς όρους, εγγυήσεις. Σε ό,τι αφορά τα ποσοστά επιχορήγησης των επενδύσεων, η πρόταση της κυβέρνησης είναι να αυξηθούν στο 60% για τις μεγάλες επιχειρήσεις (από 25 -35% σήμερα), 70% για τις μεσαίες (από 35 -45%) και 80% για τις μικρές (από 45 -55%). Ο πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΣΔΑΜ), Κωστής Μουσουρούλης είναι σε επαφή με τα υπουργεία Οικονομικών και Ανάπτυξης για την οριστικοποίηση των κινήτρων ενώ έχουν αρχίσει και οι διερευνητικές επαφές με την Κομισιόν.
Σημειώνεται τέλος ότι το συνολικό ποσό από κοινοτικούς και εθνικούς πόρους, από το Ταμείο Γιούνκερ και από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για τη χρηματοδότηση των δράσεων του ΣΔΑΜ είναι 5,055 δις. ευρώ.
Το ΣΔΑΜ θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση και το τελικό σχέδιο θα εγκριθεί από το υπουργικό συμβούλιο πριν υποβληθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως το τέλος του χρόνου.
Η λίστα των επενδύσεων
Τα επιπλέον σχεδιαζόμενα έργα και επενδύσεις ανά περιοχή, μετά από επεξεργασία της ομάδας του economix.gr, έχουν ως εξής:
(όπου παρέχονται στοιχεία προϋπολογισμού και απασχόλησης, αναφέρονται οι εκτιμήσεις του ΣΔΑΜ):
Αρκαδία
- Κατασκευή Φωτοβολταϊκών Πάρκων από Μικρομεσαίες Τοπικές Επιχειρήσεις
- Διαμόρφωση δύο λιμνών στην περιοχή των ορυχείων Μεγαλόπολης
- Δημιουργία πεζοπορικής/ποδηλατικής διαδρομής Νέο Λιμάνι Μεγαλόπολης-Θέατρο Μεγαλόπολης
- Κατασκευή δρόμου Ολυμπία-Αρχαία Ολυμπία-Κατάκολο
- Δημιουργία συστήματος φωτοβολταϊκών πάρκων (400MW) – € 220.000.000 – 800 θέσεις
Κοζάνη/Αρκαδία
- Ίδρυση σχολής προσανατολισμένης στη Πράσινη Οικονομία (Green Jobs School)
Δυτική Μακεδονία (γενικά)
- Μονάδα παραγωγής γυψοσανίδων – € 10.000.000 – 40 θέσεις
- Μονάδα επεξεργασίας λυματολάσπης – € 3.000.000 – Μικρή συμμετοχή στην απασχόληση
- Αναβάθμιση του Μποδοσάκειου Νοσοκομείου Πτολεμαΐδας σε Περιφερειακό Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Δυτικής Μακεδονίας
- Δημιουργία φωτοβολταϊκού πάρκου 500MW (~100KW/ κάτοικο σε περιοχή 5,000 κατοίκων) – € 300.000
- Κατασκευή πλωτών ανεμογεννητριών – € 50.000.000 – 1.800 θέσεις
- Κατασκευή μονάδα παραγωγής υδρογόνου στη Δυτικη Μακεδονία – € 1.000.000.000
- Δημιουργία πάρκου κυκλικής οικονομίας – € 12.000.000
Ημαθία
- Κατασκευή του μεγαλύτερου αιολικού πάρκου στην Ελλάδα 288MW
Γρεβενά
- Ίδρυση νέου τμήματος στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας με θεματικό πεδίο γεωπονία-δασολογία-δασοκομία-γαλακτομία
- Λειτουργία αστικού ΚΤΕΛ Γρεβενών
- Ιδιωτικοποίηση διαχείρισης Χιονοδρομικού Βασιλίτσας
Καστοριά
- Ανάπτυξη νέας μονάδας παραγωγής τροφής για ~1.000.000 γουνοφόρα ζώα – €10.000.000 – 25 θέσεις
- Ολοκλήρωση του φράγματος Νεστορίου και κατασκευή αρδευτικού έργου φράγματος για να αξιοποιηθούν 70,000 στρέμματα
Καστοριά, Γρεβενά, Κοζάνη
- Ανάπτυξη εγκαταστάσεων βιοαποβλήτων – € 33.700.000
Καστοριά, Φλώρινα
- Κατασκευή σήραγγας Κλεισούρας
Καστοριά, Φλώρινα, Κοζάνη
- Δημιουργία συστήματος φωτοβολταϊκών πάρκων 110MW
Κοζάνη/Φλώρινα
- Κατασκευή πιλοτικής μονάδας δέσμευσης CO2 (CCU) σε λιγνιτική μονάδα της περιοχής, δυναμικότητας 1000tn CO2 ετησίως – € 180.000.000 – 100 θέσεις
- Μονάδα συνδυασμένης καύσης λιγνίτη και φυσικού αερίου σε υπάρχοντες λιγνιτικούς σταθμούς (lignite-to-gas) – € 200,000 ανά χιλιόμετρο αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου από τον αγωγό TAP στον επιλεγμένο λιγνιτικό σταθμό + € 800,000 για κάθε MW παραγόμενο από φυσικό αέριο (αεροστρόβιλος και περιφερειακά συστήματα)
- Μονάδα συνδυασμένης καύσης λιγνίτη και βιομάζας σε υπάρχοντες λιγνιτικούς σταθμούς (lignite-to-biomass) – € 300,000 + 400,000 ανά βιομαζικό MW. Αφορά σε τεχνικές παρεμβάσεις μικτής καύσης λιγνίτη και βιομαζικών καυσίμων σε λιγνιτική μονάδα της περιοχής – 7 θέσεις ανά βιομαζικό MW
- Παραγωγή και χρήση ξηρού λιγνίτη (dry lignite) – 270,000,000 στην περίπτωση που θα καλυπτόταν με Τ/Θ το σύνολο του αστικού ιστού της Δυτικής Μακεδονίας με πληθυσμό άνω των 1000 κατοίκων – 10 θέσεις /MW ξηρού λιγνίτη
- Ανάπτυξη τεχνολογίας αναστρέψιμων στροβιλομηχανών / συστημάτων αποθήκευσης πεπιεσμένου αέρα / ανάπτυξη έξυπνων δικτύων (smart grids) σε Κοζάνη και Πτολεμαΐδα – € >650,000
- Αύξηση των οπωροφόρων δενδρωδών καλλιεργειών – € 23.600.000 – 880 θέσεις
- Ανάπτυξη τεχνολογίας και υποδομών παραγωγής αυτοκινήτων – € 5.300.000
Κοζάνη
- Επέκταση της υπάρχουσας μονάδας εξόρυξης και επεξεργασίας δολομίτη – € 3.500.000 – 25 θέσεις
- Παραγωγή ενσακκισμένων προϊόντων από ημιένυδρο γύψο για οικοδομική χρήση – € 5.000.000 – 60 θέσεις
- Κατασκευή θερμοκηπιακών πάρκων σε Κοζάνη και Πτολεμαΐδα – 1 άτομα/ 1.2 στρέμματα
- Κατασκευή δημοπρατηρίου αγροτικών προϊόντων Δυτικής Μακεδονίας στην ΑΕΒΑΛ (Συνοδευτικό του θερμοκηπιακού πάρκου Πτολεμαΐδας) – 1 άτομα/ 1.2 στρέμματα
- Παραθεριστικός Οικισμός στη λίμνη Πολυφύτου
- Παραγωγή πούλπας από αποξήρανση φρούτων – € 3.000.000 – 15 θέσεις
- Μονάδα επεξεργασίας τέφρας – € 5.000.000
- Πίστα μηχανοκίνητου αθλητισμού, ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις, φωτοβολταϊκό πάρκο για την κάλυψη ενεργειακών αναγκών – € 700.000.000
- Ίδρυση Εθνικού Μουσείου Ενέργειας – Λιγνίτη στο χώρο της Μουσειακής Ζώνης της ΑΕΒΑΛ – € 3.300.000
- Δημιουργία Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών σε θέματα ενέργειας και φυσικού αερίου Πανεπ. Δυτ. Μακεδονίας – € 1.000.000
- Δημιουργία Λαογραφικού Μουσείου Πτολεμαΐδας – € 1.300.000
- Δημιουργία μονάδας συνδυασμού παραγωγής ενέργειας και θερμότητας (με φωτοβολταϊκά και φυσικό αέριο) – € 190.000.000 – θέσεις 210 (κατασκευή), 40 (λειτουργία)
- Δημιουργία μονάδα θέρμανσης (με φωτοβολταϊκά και φυσικό αέριο) – € 115.000.000 – θέσεις 160 (κατασκευή), 30 (λειτουργία)
- Δημιουργία μονάδας παραγωγής ενέργειας (με φωτοβολταϊκά) – € 130.000.000 – θέσεις 140 (κατασκευή), 23 (λειτουργία)
- Δημιουργία φωτοβολταϊκού πάρκου 15MW – € 10.000.000
- Δημιουργία φωτοβολταϊκού πάρκου 15MW – € 11.500.000
- Δημιουργία φωτοβολταϊκού πάρκου 204MW – € 130.000.000 – θέσεις 300 (κατασκευή), 20 (λειτουργία)
- Διασύνδεση της τηλεθέρμανσης Πτoλεμαΐδας με την μονάδα “Πτoλεμαΐδα V” και εγκατάσταση λεβήτων φυσικού αερίου-πετρελαίου – € 38.000.000
- Κατασκευή ΗΜ εγκαταστάσεων (Μετασκευές ΔΕΗ) εντός μονάδας Πτολεμαΐδας V – € 9.000.000
- Δημιουργία σταθμού αποσυμπίεσης και δικτύου φυσικού αερίου διασύνδεσης αντλιοστασίου τηλεθέρμανσης-αγωγού TAP – € 7.000.000
- Ανέγερση πανεπιστημιούπολης Δυτικής Μακεδονίας στην Κοζάνη – € 48.600.000
- Δημιουργία σταθμού για παραγωγή πράσινου υδρογόνου από λυματολάσπη (CIPROH2) – € 6.500.000
- Σύσταση του πρώτου αποκεντρωμένου γραφείου της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας
- Κατασκευή νέου κόμβου σύνδεσης Βιομηχανικού Πάρκου Πτολεμαΐδας με Εγνατία Οδό και συνδετήρια οδός – € 1.300.000
Φλώρινα
- Εκμετάλλευση του γεωθερμικού πεδίου για τη δημιουργία θερμοκηπιακού πάρκου στην περιοχή του Αετού του Δήμου Αμυνταίου – € 52.000.000 – 1 άτομα/ 1.2 στρέμματα
- Κατασκευή δύο αρδευτικών δικτύων υπό πίεση με κάρτα χρήσης νερού στις περιοχές της Βεγορίτιδας και της Χειμαδίτιδας – € 65.500.000
- Διαμετακομιστικό κέντρο (logistics center)
- Πρότυπο κέντρο ιατρικού τουρισμού
- Επαναλειτουργία σχολής υφαντουργίας ΚΕΛΛΗΣ – € 1.050.000
- Δημιουργία μονάδα ανακύκλωσης των αγροτικών υπολειμμάτων της αμπελοκαλλιέργειας – € 1.500.000 – 6 θέσεις
- Δημιουργία μονάδα απόσταξης και παλαίωσης αποσταγμάτων – € 2.100.000 – 12 θέσεις
- Δημιουργία πράσινου χώρου παροχής υπηρεσιών τουριστικού καταλύματος – € 1.800.000 – 12 θέσεις
- Δημιουργία χώρου εστίασης, προβολής και προώθησης των τοπικά παραγόμενων αγροδιατροφικών προϊόντων – € 900.000 – 8 θέσεις
- Ανακατασκευή θυροφραγμάτων Ζάζαρης και Πετρών – € 400.000.000
- Μετατροπή ΤΚ Λιμνοχωρίου σε πρότυπο οικισμό για τουρισμό ΑΜΕΑ – € 5.250.000
- Διασύνδεση της τηλεθέρμανσης Αμυνταίου με την Τηλεθέρμανση της Πτολεμαΐδας 25MW – € 18.000.000
- Κατασκευή μονάδας ηλεκτροπαραγωγής από βιομάζα (25MW)
