Μπορεί η προώθηση των ΑΠΕ να αποτελεί βασική κυβερνητική πολιτική, ως η μόνη λύση στην εξαγγελθείσα απολιγνιτοποίηση, αλλά η χώρα φαίνεται ότι δεν μπορεί να αποκτήσει νέο χωροταξικό πλαίσιο για τις ΑΠΕ! Τουλάχιστον όχι εγκαίρως!
Μπορεί ο Πρωθυπουργός της χώρας να εξαγγέλλει συνεχώς απολιγνιτοποίηση και έμφαση σε επενδύσεις ΑΠΕ, αλλά οι πενδύσεις αυτές, ιδίως οι νέες και προγραμματιζόμενες, δεν μπορούν να προχωρήσουν διότι το χωροταξικό πλαίσιο είναι ήδη πεπαλαιωμένο και με άλλες παραδοχές που δεν ισχύουν σήμερα. Και η αναθεώρησή του «αγνοείται» εδώ και έναν χρόνο!
Το ΥΠΕΝ προκήρυξε διαγωνισμό πέρυσι τον Φλεβάρη, προσφορές κατατέθηκαν τον Μάρτη αλλά μόλις τώρα δημοσιεύθηκε η έγκριση των τεχνικών προσφορών – δέκα μήνες μετά! Παρά τις αλλεπάλληλες πιέσεις από την πολιτική ηγεσία, η γραφειοκρατία καλά κρατεί…
Και όλα αυτά για μια μελέτη κόστους λιγότερο των 150 χιλιάδων ευρώ…
Όπως αποκαλύπτει σήμερα το economix, με απόφαση που αναρτήθηκε στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ απορρίπτονται στο τεχνικό σκέλος 2 από τους 3 προσφέροντες και απομένει ένας. Ωστόσο εκκρεμεί η αποσφράγιση των οικονομικών προσφορών.
Η απίθανη καθυστέρηση – που προκαλεί κάτι μεταξύ γέλιων και κλαμάτων – οφείλεται στον τρόπο που διενεργούνται οι διαγωνισμοί δημοσίων έργων και μελετών στη χώρα.
Και ο νόμος περί δημοσίων συμβάσεων μπορεί κατ’ όνομα να αποτελεί προσαρμογή σε κοινοτική οδηγία αλλά οι λεπτομέρειες εφαρμογής του που έχουν δημιουργήσει τα τελευταία 4 χρόνια ανυπέρβλητα εμπόδια (όχι ότι πριν ήταν λυμένα τα προβλήματα, βεβαίως – βεβαίως…) είναι ελληνικής εμπνεύσεως. Και η έμπνευση αυτή έχει ονοματεπώνυμο και υπογραφή: Χρήστος Σπίρτζης, που τον εισηγήθηκε και έφτιαξε ολόκληρο το πλαίσιο εφαρμογής του.
Αν η χώρα θέλει να τρέξει, οφείλει να αποκτήσει ένα άλλο πλαίσιο δημοσίων συμβάσεων, όπως έχουν ζητήσει με επιμέρους παρατηρήσεις όλοι οι φορείς της αγοράς. Θα επανέλθουμε σε ξεχωριστό άρθρο για τα ευτράπελα και απίθανα που δημιουργεί η ελληνική γραφειοκρατία ακόμη και στο απλούστερο των θεμάτων… Ευτυχώς πάντως που η χώρα έχει νέο και φιλόδοξο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, που οι Βρυξέλλες εξετάζουν… Τώρα πως θα εφαρμοστεί αυτό χωρίς Ειδικό Χωροταξικό για τις ΑΠΕ μάλλον είναι άγνωστο…
Αξίζει τον κόπο, αν έχετε χρόνο, να μπείτε στο πρακτικό, να διαβάσετε και να φρίξετε για την κατάντια της ελληνικής δημόσιας διοίκησης… Ένα ολόκληρο υπουργείο (και δύο κυβερνήσεις), ένας ολόκληρος κλάδος, επενδύσεις, τοπικές κοινωνίες, πολίτες και αυτοδιοίκηση μένουν όμηροι μιας γραφειοκρατικής δυσλειτουργίας και ενός ατόμου… Θα επανέλθουμε αναλυτικό ρεπορτάζ. Το κείμενο αποτελεί μνημείο δυσλειτουργίας της δημόσιας διοίκησης – και δεν περιλαμβάνει όλα όσα έχουν γίνει και γραφεί…
Καλώς εχόντων των πραγμάτων, θα ολοκληρωθεί ο κύκλος προσφυγών και θα περάσουμε στο επόμενο στάδιο μέσα στον επόμενο μήνα. Οι οικονομικές προσφορές θα ανοιχθούν σύντομα από νέα επιτροπή διαγωνισμού, και ακολούθως θα καταλήξει και θα κατακυρωθεί ο διαγωνισμός – αν όλα προχωρήσουν απλά…
Με βάση τις ρεαλιστικές εκτιμήσεις – αλλά και το ενδιαφέρον που δείχνει το Υπουργείο για ολοκλήρωση, ο διαγωνισμός θα ολοκληρωθεί μέσα στο πρώτο εξάμηνο του έτους (αλλά προς το τέλος του…). Και με ορίζοντα υλοποίησης το 18μηνο που ορίζει η προκήρυξη του διαγωνισμού, είναι σχεδόν βέβαιο ότι η χώρα θα αποκτήσει νέο χωροταξικό για τις ΑΠΕ στις αρχές του 2022 – στην καλύτερη των περιπτώσεων…
Μιλάμε για το βασικό κείμενο που προβλέπει που επιτρέπεται να στηθούν ΑΠΕ (δηλαδή φωτοβολταϊκά και αιολικά πάρκα και μονάδες, παραγωγή ενέργειας από βιομάζα και τόσα άλλα…) στην χώρα, με ποιους όρους, περιορισμούς και προϋποθέσεις, με βάση συγκεκριμένες αναλύσεις και δεδομένα. Δηλαδή η χώρα έχει έναν απαραχαιομένω – και παράνομο, αφού έχει λήξει η περίοδος ισχύος του – σχεδιασμό! Ή, καλύτερα, δεν έχει – όχι νομικά, αλλά επί της ουσίας!
Βέβαια με βάση την έγκριση της χρηματοδότησης (και μάλιστα με απόφαση τροποποίησης…) από το ΥΜΕΠΕΡΑΑ, η ολοκλήρωση θα πρέπει να γίνει μέχρι τις 30 Ιουνίου 2021, αλλά αυτό είναι λεπτομέρεια: θα γίνει νέα τροποποίηση…
Τουλάχιστον μέχρι τότε, καθώς το έργο περιλαμβάνει την εκπόνηση και καταθεση των παραδοτέων σε στάδια, θα έχουμε κάποια εικόνα (αλλά όχι το τελικό κείμενο) αφού θα έχει προηγηθεί η κατάθεση προσχεδίων και Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Περπτώσεων αλλά και δημόσια διαβούλευση. Αν πειστούν οι μελετητές και είναι εικφτό στην πράξη, ίσως οι χρόνοι συντομεύσουν λίγο…
Για την ιστορία, το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο – πλην της περίπτωσης ακύρωσης του διαγωνισμού για κάποιον λόγο… – θα αναλάβει η ένωση οικονομικών φορέων (δεν είναι ακόμη γνωστό αν θα προτιμήσουν τη μορφή κοινοπραξίας) που αποτελείται από τους:
- Τσακίρης Στυλιανός
- Γιαννακού Αθηνά
- ΓΕΩΧΩΡΟΣ Α.Ε.
- Δ. ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΣ και Συνεργάτες Ο.Ε.
- Μωυσιάδη Θεοδούλη
- Μουτσιάκης Ευθύμιος
καθώς οι άλλοι δύο προσφέροντες αποκλείστηκαν κατά την αξιολόγηση της τεχνικής προσφοράς – για τυπικούς λόγους.
Τι περιλαμβάνει το έργο
Φυσικό αντικείμενο της πράξης που χρηματοδοτεί το ΥΜΕΠΕΡΑΑ και αναθέτει το ΥΠΕΝ – και συγκεκριμένα η Διεύθυνση Χωροταξικού Σχεδιασμού – είναι η εκπόνηση της μελέτης αξιολόγησης και αναθεώρησης του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου (Ε.Χ.Π.) για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (Α.Π.Ε.),
Το υφιστάμενο Ε.Χ.Π. για τις Α.Π.Ε. εγκρίθηκε με την υπ’ αριθμ. 49828/2008 απόφαση της Επιτροπής Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής στον Τομέα του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου Ανάπτυξης (δημοσιευμένη στο ΦΕΚ Β’ 2464 του ιδίου έτους) και, δεδομένου ότι έχει παρέλθει ο προβλεπόμενος από το αρθ. 5, παρ. 3(β) του ν.4447/2016 χρόνος, απαιτείται η αξιολόγησή του.
Για να το πούμε απλά: το 2018 έπρεπε να αναθεωρηθεί το Ειδικό Χωροταξικό για τις ΑΠΕ, αλλά η τότε κυβέρνηση μόλις το 2018 εξέδωσε νέο ΠΔ με τις απαραίτητες προδιαγραφές, λεπτομέρειες κλπ – καθώς είχε αλλάξει και το θεσμικό πλαίσιο, δηλαδή τον νόμο που προβλέπει πως γίνονται τα χωροταξικά σχέδια, οπότε η προκήρυξη διαγωνισμού πήγε ακόμη πιο πίσω.
Το έργο που αφορά εκπόνηση μελετών περιλαμβάνει τις παρακάτω μελετητικές εργασίες:
- εκπόνηση μελέτης αξιολόγησης της εφαρμογής του Ε.Χ.Π. για τις Α.Π.Ε. η οποία θα περιλαμβάνει: α) ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης χωρικής ανάπτυξης και οργάνωσης των εγκαταστάσεων Α.Π.Ε. και, β) αξιολόγηση των χωρικών επιπτώσεων, του τρόπου και των προβλημάτων εφαρμογής του υφιστάμενου Ε.Χ.Π. για τις Α.Π.Ε.
- εκπόνηση μελέτης αναθεώρησης του Ε.Χ.Π. για τις Α.Π.Ε. βάσει των πορισμάτων της ανωτέρω ανάλυσης/αξιολόγησης
- σύνταξη σχεδίου Κοινής Υπουργικής Απόφασης (Κ.Υ.Α.) του Ε.Χ.Π. για τις Α.Π.Ε. και σχεδίου εισηγητικής έκθεσης
- εκπόνηση Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Σ.Μ.Π.Ε.) του Ε.Χ.Π. για τις Α.Π.Ε.
- σύνταξη έκθεσης αξιολόγησης των αποτελεσμάτων της δημόσιας διαβούλευσης επί του σχεδίου Κ.Υ.Α. και επί της Σ.Μ.Π.Ε. και κωδικοποίησή τους, ανά άρθρο του σχεδίου Κ.Υ.Α.
- αναδιαμόρφωση της μελέτης αναθεώρησης του Ε.Χ.Π. για τις Α.Π.Ε., του οικείου σχεδίου Κ.Υ.Α. και του οικείου σχεδίου εισηγητικής έκθεσης, βάσει των αποτελεσμάτων της διαβούλευσης και τις διαφοροποιήσεις που επιβάλλει η εισήγηση έγκρισης της Σ.Μ.Π.Ε.
- τελική μελέτη αναθεώρησης του Ε.Χ.Π. για τις Α.Π.Ε., τελικό σχέδιο Κ.Υ.Α. και τελικό σχέδιο εισηγητικής έκθεσης, κατόπιν διατύπωσης γνώμης του Εθνικού Συμβουλίου Χωροταξίας.
Μόλις ολοκληρωθούν όλα αυτά – επαναλαμβάνουμε την εκτίμηση για 2 χρόνια από σήμερα… – ευελπιστούμε ότι το ΥΠΕΝ τότε θα προχωρήσει άμεσα στη θεσμοθέτηση. Και σημειώνουμε ταυτόχρονα ότι τότε θα ξεκινήσει μία νέα φάση αβεβαιότητας, αφού ως ΚΥΑ το Ειδικό Χωροταξικό θα μένει να κριθεί ως προς τη συνταγματικότητα των προβλέψεών του και της διαδικασίας στο ΣτΕ, μετά από την πρώτη – βέβαια – προσφυγή…
