Μπορεί το Airbnb να έβγαλε από το αδιέξοδο ιδιοκτήτες κενών και αναξιοποίητων ακινήτων, έχει, όμως, προκαλέσει πονοκέφαλο σε όσους αναζητούν στέγη, σε οικονομικά αδύναμες ομάδες, ενώ έχει επιφέρει επιπτώσεις στον ξενοδοχειακό κλάδο, αλλά και γενικότερα στην οικονομία.
Είναι χαρακτηριστικό ότι βάσει πρόσφατης έρευνας της Airbnb, το 2018 στην Ελλάδα το άμεσο οικονομικό όφελος της πλατφόρμας βραχυχρόνιων ενοικιάσεων διαμορφώθηκε σε 1,8 δισ. ευρώ.
Το ερώτημα, βέβαια, είναι εάν τα χρήματα αυτά έχουν φορολογηθεί, με την απάντηση να είναι μάλλον αρνητική, εάν ληφθούν υπόψη όσα έχει, πρόσφατα, αναφέρει ο υπουργός Τουρισμού Χάρης Θεοχάρης.
Ότι δηλαδή, “θα πρέπει να μπει τάξη στη συγκεκριμένη αγορά”, με την παρανομία και τη φοροδιαφυγή να μην γίνονται ανεκτές.
Αλυσιδωτές επιπτώσεις
Όπως εξηγούν οι ειδικοί, η οικονομία του διαμοιρασμού, δηλαδή η ενοικίαση σπιτιών μέσω ιστοσελίδων, με επικρατέστερη, βάσει μεριδίου αγοράς, αυτήν της εταιρείας Airbnb, έχει δημιουργήσει σημαντικά οφέλη σε όσους είχαν ένα κενό ακίνητο. Ταυτόχρονα όμως, έχει προκαλέσει σημαντικές παρενέργειες, με κυριότερες, όπως έχει αναφέρει το Economix :
-τον κίνδυνο στατικής επάρκειας που ενδέχεται να ανακύψει για πολυκατοικίες που μετατρέπονται σε διαμερίσματα για βραχυχρόνια μίσθωση
-την, πλασματική, σε μεγάλο βαθμό, αύξηση των ενοικίων έως 400% σε σπίτια που διατίθενται προς βραχυχρόνια μίσθωση
Στις παραπάνω δύο επιπτώσεις έχει προστεθεί η φοροαποφυγή που δημιουργεί “τρύπα” στα δημόσια έσοδα.
Σύμφωνα δε με μελέτη του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΞΕΕ), σωρευτικά, για τα έτη 2016, 2017 και 2018, οι απώλειες στα δημόσια έσοδα τοποθετούνται σε 300 εκατ. ευρώ, ενώ κατά την ίδια τριετία χάθηκαν 36.560 θέσεις εργασίας.
Ήδη, η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) προχωρεί στις απαραίτητες ενέργειες για να εντοπίσει τους ιδιοκτήτες ή διαχειριστές 20.000 ακινήτων που δεν δηλώθηκαν, όπως προβλέπεται στην πλατφόρμα της Αρχής, ώστε να αποκτήσουν τον απαιτούμενο αριθμό μητρώου ακινήτου (ΑΜΑ).
Να σημειωθεί ότι η Airbnb, σε αντίθεση με την Booking.com συνεργάζεται με τις ελληνικές φορολογικές αρχές
Κόφτης
Εκτός όμως, από την υπόθεση της φορολογικής συμμόρφωσης, ο υπουργός Τουρισμού εξετάζει την επιβολή περιορισμών στις βραχυπρόθεσμες μισθώσεις, στο πρότυπο όσων ισχύουν σε ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Προς την κατεύθυνση αυτή, εξετάζεται :
-η επιβολή ορίου έως δύο ακίνητα ανά φορολογικό μητρώο δικαιούχου εισοδήματος
-ο περιορισμός της διάρκειας των βραχυπρόθεσμων μισθώσεων, μέχρι 90 ημέρες, σε ετήσια βάση
-η βραχυχρόνια ενοικίαση για διάστημα άνω των τριών μηνών, με βάση εισοδηματικά κριτήρια
Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι το νομικό πλαίσιο για την επιβολή “κόφτη” στις βραχυχρόνιες μισθώσεις έχει δημιουργηθεί από το 2016, όμως, ελλείψει έκδοσης ΚΥΑ από τα συναρμόδια υπουργεία Οικονομίας και Ανάπτυξης, Οικονομικών και Τουρισμού, παραμένει ανενεργό.
Το νομικό αυτό πλαίσιο, που παραμένει στα “χαρτιά”, είναι ταυτόσημο με αυτό που εξετάζει να δημιουργήσει ο κ. Θεοχάρης, καθώς προβλέπει:
-την απαγόρευση της βραχυχρόνιας μίσθωσης για περισσότερα από δύο ακίνητα ανά ΑΦΜ
-τον περιορισμό της μισθωτικής διάρκειας σε 90 ημέρες ανά ημερολογιακό έτος και για νησιά με πληθυσμό μικρότερο των 10.000 κατοίκων τις 60 ημέρες ανά ημερολογιακό έτος. Ωστόσο, εάν, το συνολικό εισόδημα του εκμισθωτή ή του υπεκμισθωτή από το σύνολο των ακινήτων, που εκμεταλλεύεται, υπερβαίνει τις 12.000 ευρώ (κατά το οικείο φορολογικό έτος), μπορεί να αυξηθεί η διάρκεια της μίσθωσης.
Όσοι πάντως, δραστηριοποιούνται στο συγκεκριμένο τομέα, υποστηρίζουν ότι πρέπει να μπει τάξη, καθώς όχι μόνο δεν υφίσταται κανέναν περιορισμό, αλλά υπάρχουν περισσότερες από 10 διαφορετικές διατάξεις με αποτέλεσμα να προκαλείται σύγχυση ακόμη και σε λογιστές…
Μειώνονται οι αποδόσεις
Όλα αυτά όταν οι αποδόσεις που εισπράττουν ιδιοκτήτες και διαχειριστές βρίσκονται σε διαρκή πτώση.
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ), το 2010 οπότε άρχισε να εμφανίζει η δραστηριότητα της βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων, σε όλη τη χώρα, διαθέσιμα ήταν μόλις μερικές δεκάδες καταλύματα!
Ωστόσο, το 2018 ο αριθμός των διαθέσιμων, προς βραχυχρόνια μίσθωση, καταλυμάτων, εκτοξεύθηκε σε περισσότερα από 126.000.
Ενδεικτικά, στην Αττική το 2010, υπήρχαν διαθέσιμα μόλις 54 καταλύματα, αριθμός που αυξήθηκε σε περισσότερα από 6.700 το 2015 και πενταπλασιάστηκε το 2018 (στοιχεία Ιουνίου).
Στην περιφέρεια κεντρικής Μακεδονίας, δηλαδή, κατά βάση στη Θεσσαλονίκη, το 2010 υπήρχαν μόλις…3 καταλύματα Airbnb, αριθμός που ξεπερνάει σήμερα τα 13.500!
Αντίστοιχα στην Κρήτη, τα 21 μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης σπίτια, εκτοξεύθηκαν σε περίπου 21.800 το 2018.
