Στο στάδιο του ανταγωνιστικού διαλόγου, που αποτελεί τμήμα της δεύτερης φάσης του έργου με κόστος 180 εκατ. ευρώ, μπαίνει ο αυτοκινητόδρομος Καλαμάτα – Ριζόμυλος – Πύλος – Μεθώνη που έχει δημοπρατηθεί μέσω ΣΔΙΤ.
Το υπουργείο Υποδομών προσκάλεσε πρόσφατα, τις πέντε εταιρίες που έχουν προεπιλεγεί, δηλαδή τις Άκτωρ Παραχωρήσεις, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Άβαξ, Intrakat και το κονσόρτσιουμ Acciona Concesiones-Μυτιληναίος να προσέλθουν στον ανταγωνιστικό διάλογο.
Κι αυτό ώστε να προσδιοριστούν οι προδιαγραφές του έργου, τα ιδιαίτερα τεχνικά χαρακτηριστικά του και βέβαια ο τρόπος χρηματοδότησής του.
Να υπενθυμίσουμε ότι το συγκεκριμένο μοντέλο των ΣΔΙΤ για τους οδικούς άξονες προβλέπει την πληρωμή του αναδόχου μόνο μετά την παράδοση του έργου σε λειτουργία, ενώ οι πληρωμές του Δημοσίου είναι προκαθορισμένες για όλη τη διάρκεια της σύμβασης και δεν επιδέχονται αναπροσαρμογής για γεγονότα όπως υπερβάσεις κόστους και αστοχίες.
Το ΣΔΙΤ Καλαμάτα – Ριζόμυλος – Πύλος – Μεθώνη, διάρκειας 30 χρόνων, αφορά τη μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση, λειτουργία και συντήρηση της Εθνικής Οδού Καλαμάτα – Ριζόμυλος – Πύλος – Μεθώνη, συνολικού μήκους περίπου 50 χιλιομέτρων, που περιλαμβάνει τρία διακριτά τμήματα. Το τμήμα Καλαμάτα – Ριζόμυλος μήκους 16,4 χλμ., το τμήμα Ριζόμυλος – Πύλος μήκους 25,7 χλμ. και το τμήμα Πύλος – Μεθώνη μήκους 7,9 χλμ.
Σύμφωνα με την προκήρυξη, ο ανάδοχος θα αναλάβει «την εκπόνηση του συνόλου των απαιτούμενων μελετών, για την κατασκευή του έργου, με βάση τις διατιθέμενες από την αναθέτουσα αρχή μελέτες, τον οριστικό σχεδιασμό του έργου που θα προκύψει κατά τη διαδικασία ανάθεσης και την περιβαλλοντική αδειοδότησή του, την κατασκευή του συνόλου των εργασιών, οι οποίες προβλέπονται στις μελέτες του κατασκευαστικού σχεδιασμού του έργου, με στόχο την πλήρη λειτουργική απόδοση και ετοιμότητα του έργου, τη χρηματοδότηση του έργου, όπως θα προκύψει, βάσει του οριστικού σχεδιασμού, τη συντήρηση, λειτουργία του οδικού τμήματος Καλαμάτα – Ριζόμυλος – Πύλος – Μεθώνη, όπως αυτό θα προβλέπεται στον οριστικό σχεδιασμό, για όλη τη διάρκεια της σύμπραξης, και την επιστροφή του έργου στο ελληνικό Δημόσιο, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στη σύμβαση, στο τέλος της συμβατικής περιόδου».
Το έργο είναι πολύ σημαντικό για τη διευκόλυνση του 1/3 ολόκληρου του νομού, που είναι πολύ σημαντικό τουριστικά, της δυτικής Μεσσηνίας, το οποίο έχει πολύ παλιό οδικό δίκτυο μικρής δυναμικότητας. Εν τέλει θα χρησιμεύσει για την καλύτερη οδική σύνδεση με την πρωτεύουσα του νομού (και το αεροδρόμιο, που είναι υπό συνεχή αναβάθμιση) τόσο των παραδοσιακών οικισμών της Μεθώνης, της Πύλου (και από εκεί και της Κυπαρρισσίας) και δευτερευόντως των ευρύτερα γνωστών περιοχών του Ναυαρίνου και της Βοιδοκοιλιάς, αλλά και των τουριστικών εγκαταστάσεων σε ολόκληρη τη γραμμή της δυτικής ακτογραμμής της Μεσσηνίας.
Το χρονοδιάγραμμα του Υποδομών προβλέπει να έχουμε τις δεσμευτικές προσφορές μέσα στο καλοκαίρι, ώστε να υπάρξει ανάδοχος μέχρι το τέλος της χρονιάς.
Κάποιοι μιλούν για ένα κάπως φιλόδοξο στόχο, επειδή, συνήθως, ο ανταγωνιστικός διάλογος παίρνει χρόνο για να ολοκληρωθεί, αλλά αυτό θα φανεί στην πορεία.
Και επιπλέον ερωτηματικό αποτελεί το πόσο θα επιλυθούν τα θέματα απολλοτριώσεων που προκύπτουν.
Ιστορικό ενός ταλαιπωρημένου έργου
Για το έργο που θα αναβαθμίσει σημαντική την Μεσσηνία, αξίζει μία αναδρομή στην ιστορία.
Όπως, λοιπόν, έχει αναφέρει και ο βουλευτής της Ν.Δ. Μίλτος Χρυσομάλλης, που έχει δείξει ιδιαίτερη έμφαση σε όλες τις λεπτομέρειες του έργου, το ένα από τα δύο τμήματα του δρόμου, το Καλαμάτα – Ριζόμυλος προέκυψε ως έργο περίπου το 2002.
Το 2005 μετά από αίτημα της τότε Νομαρχιακής αυτοδιοίκησης και έγκριση του Υπουργείου Υποδομών, η προηγούμενη μελέτη αναβαθμίστηκε σε μελέτη σύγχρονου αυτοκινητόδρομου με δύο λωρίδες ανά κατεύθυνση, που θα κάλυπτε τις ανάγκες του κυκλοφοριακού φόρτου. Η συγκεκριμένη μελέτη αναβάθμισης εκπονήθηκε από εξειδικευμένο γραφείο μελετών υπό την εποπτεία των τεχνικών υπηρεσιών της πρώην Νομαρχίας με δωρεά ιδιώτη.
Σημειώνεται ότι οι γεωτεχνικές έρευνες στις θέσεις των γεφυρών εκπονήθηκαν από το (τότε) ΥΠΕΧΩΔΕ.
Η μελέτη εγκρίθηκε το 2009 και αδειοδοτήθηκε περιβαλλοντικά το 2013.
Το 2014 το Υποδομών ανασύνταξε την παραπάνω μελέτη, ώστε να περιληφθούν οι αλλαγές που απαιτούσαν τα δημοτικά συμβούλια Μεσσήνης και Καλαμάτας καθώς επίσης και να προστεθεί η μελέτη συνδετήριας οδού σύνδεσης με τον αυτοκινητόδρομο του Μορέα, ο οποίος μόλις είχε κατασκευαστεί. Για το συγκεκριμένο τμήμα το κόστος τοποθετείται σε 75-80 εκατ. ευρώ.
Για το άλλο τμήμα Ριζόμυλος-Μεθώνη το 2009 ανατέθηκε από το Υπουργείο Υποδομών σε μελετητικά γραφεία η εκπόνηση μελέτης. Το 2015 ο τότε υπουργός Υποδομών Χρ.Σπίρτζης αποφάσισε να πραγματοποιήσει νέα μελέτη – που ήταν δωρεά της κοινοπραξίας Μορέας – και στη συνέχεια αποφασίστηκε η δημοπράτησή του ως ΣΔΙΤ.
Τελικά εννέα ημέρες πριν τις Περιφερειακές Εκλογές τον Μάιο του 2019 προκηρύχθηκε ο διαγωνισμός μέσω του οποίου προέκυψαν οι πέντε ενδιαφερόμενες εταιρίες που καλούνται σήμερα να συμμετάσχουν στον ανταγωνιστικό διάλογο.
Ο πλήρης τίτλος του έργου είναι “Μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση, λειτουργία και συντήρηση του οδικού άξονα Νοτιοδυτικής Πελοποννήσου, τμήμα Καλαμάτα – Ριζόμυλος – Πύλος – Μεθώνη, με ΣΔΙΤ”, με εκτιμώμενη αξία βάση της σχετικής απόφασης της Διυπουργικής Επιτροπής 312,23 εκ. ευρώ (ποσό με ΦΠΑ).
Σύμφωνα με τη μέχρι τώρα εμπειρία, το έργο έχει συνεχεία αλλαγές και διαφοροποιήσεις τόσο στη χάραξη όσο και στα επιμέρους σημεία των έργων, καθώς οι τοπικοί φορείς κάνουν παρατηρήσεις, παρεμβάσεις κλπ που κρίνονται, συνήθως, με θετικό τρόπο από τις κεντρικές υπηρεσίες.
Η σύμβαση με τον ανάδοχο, σύμφωνα με απόφαση της Διυπουργικής Επιτροπής, αναμένεται να έχει διάρκεια 30 χρόνια: 4 χρόνια η κατασκευή για όλο το δρόμο μέχρι τη Μεθώνη και 26 χρόνια η συντήρηση. Η Διυπουργική αποφάσισε, επίσης, ότι το Ελληνικό Δημόσιο θα χρηματοδοτήσει την υλοποίηση του έργου με 50 εκ. ευρώ. Το έργο θα κατασκευαστεί κυρίως με ιδιωτικά κεφάλαια, με δάνεια που θα πάρει ο κατασκευαστής, και το Ελληνικό Δημόσιο, αφού θα έχει σημαντική οικονομική συμβολή, θα του πληρώνει μικρότερες ετήσιες δόσεις για την απόσβεση των χρημάτων του και για τη συντήρηση του έργου.
