Ελληνικό Κτηματολόγιο
Ελληνικό Κτηματολόγιο

Αντιδράσεις έχει προκαλέσει η διάταξη του υπουργείου Περιβάλλοντος για το Κτηματολόγιο που ψηφίστηκε στο νομοσχέδιο για άσυλο και ΟΤΑ και αυτό γιατί πλέον αποκλειστική προθεσμία διόρθωσης πρώτων εγγραφών ορίστηκε η 31η Δεκεμβρίου 2020. Το ζήτημα προς το παρόν φαίνεται να επηρεάζει κυρίως την Κρήτη, ενώ από τον Φορέα παραδέχονται πως δεν αποκλείεται να υπάρξουν κωλύματα – δεδομένου ότι σε κάποιες περιοχές δεν έχει ξεκινήσει η συλλογή δηλώσεων για το υπόλοιπο 63% της χώρας.

Όπως καταγγέλλει ο Δικηγορικός Σύλλογος Ηρακλείου, «η ρύθμιση εισάγεται αιφνιδιαστικά και προβλέπει την αδικαιολόγητη σύντμηση της προθεσμίας (η οποία για τα υπαγόμενα στο Κτηματολογικό Γραφείο Ηρακλείου ακίνητα είναι η 31η Δεκεμβρίου 2026), είναι άκρως προβληματική και εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για τους πολίτες αφού θα υποχρεώσει χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων να αποδυθούν μέχρι την 31-12-2020, σε ένα πραγματικό αγώνα δρόμου για να κατοχυρώσουν την ιδιοκτησία τους και να αποτρέψουν την δημιουργία τετελεσμένων και μη αναστρέψιμων καταστάσεων. Η μη εμπρόθεσμη αμφισβήτηση της ακρίβειας των πρώτων εγγραφών ενώπιον του αρμόδιου Δικαστηρίου για τη διόρθωσή τους με αμετάκλητη δικαστική απόφαση, τις καθιστά οριστικές και παράγεται αμάχητο τεκμήριο για την ορθότητά τους».

Στο ίδιο μήκος κύματος και η ερώτηση του βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ Ηρακλείου Σωκράτη Βαρδάκη, με την οποία ζητά την επαναφορά της προθεσμίας διόρθωσης λαθών στο Κτηματολόγιο μέχρι το 2026. Όπως εξηγεί επικαλούμενος την Ένωση Ιδιοκτητών Ακινήτων Νομού Ηρακλείου, δημιουργείται πρόβλημα στους ιδιοκτήτες που δεν έχουν δηλώσει τα ακίνητά τους και αυτά θεωρούνται αγνώστου ιδιοκτήτη και μετά την παρέλευση της παραπάνω ημερομηνίας θα περιέλθουν στην ιδιοκτησία του Δημοσίου. Ένα άλλο πρόβλημα που αναμένεται να δημιουργηθεί, όπως είπε, είναι για όσους ιδιοκτήτες ολόκληρα τα ακίνητά τους ή τμήματα των ακινήτων τους έχουν καταχωριστεί ότι ανήκουν σε γειτονικά ακίνητα ή σε άλλους ιδιοκτήτες, τότε αυτά τα ακίνητα μετά την ανωτέρω ημερομηνία θα περιέλθουν στα άτομα που έχουν καταχωριστεί.

Σύμφωνα με τα όσα λένε πηγές από το Κτηματολόγιο στο economix.gr, πράγματι για κάποιες περιοχές προκαλείται ζήτημα καθώς δεν έχει αρχίσει η συλλογή δηλώσεων σε χωριά όπως είναι της Κρήτης αφού βρίσκονται στον πάγο λόγω δικαστικών εμπλοκών.

Με τα νέα δεδομένα πάντως, η διάταξη του ΥΠΕΝ έδωσε δεύτερη ευκαιρία σε χιλιάδες ιδιοκτήτες. Ειδικότερα, από την ρύθμιση επωφελούνται περίπου 15.000 ιδιοκτήτες, των οποίων οι προθεσμίες διόρθωσης των αρχικών εγγραφών στο Κτηματολόγιο έληξαν μέχρι τον Νοέμβριο του 2018. Πρόκειται για τις 21 περιοχές που η προθεσμία έληξε το 2017 αλλά και για τις 14 που έληξαν μεταξύ 2 Οκτωβρίου και 19 Νοεμβρίου 2018.

Υπενθυμίζεται ότι από τον Αύγουστο έως τον Δεκέμβριο του 2017, περίπου 9.850 ακίνητα που είτε δεν δηλώθηκαν στο Κτηματολόγιο, είτε δηλώθηκαν με σφάλματα περιήλθαν τυπικά στο Δημόσιο. Αντίστοιχα, το 2018, τουλάχιστον 5.000 ακίνητα έμειναν μετέωρα και αυτό γιατί η τότε νομοθετική ρύθμιση που έκανε η προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος, δεν συμπεριλάμβανε τα συγκεκριμένα προγράμματα.

Μεταξύ αυτών, περιλαμβάνονται τα Βριλήσσια και η Ελευσίνα από την Αττική, το Άστρος και διάσπαρτες περιοχές κυρίως πιλοτικά προγράμματα σε Κιλκίς, Δράμα, Φθιώτιδα, Ξάνθη, Θεσσαλονίκη, Κομοτηνή, Καλαμάτα, Καβάλα, Άρτα, Τρίκαλα, Αμαλιάδα, Βέροια, Θεσπρωτία, Λάρισα και Πιερία.

Σε περίπτωση πάντως που οι εν λόγω ιδιοκτήτες δεν εκμεταλλευτούν την ευκαιρία που τους δίνεται, μετά το πέρας της προθεσμίας θα έχουν το δικαίωμα δικαστικής προσφυγής αλλά µόνο για να διεκδικήσουν αποζημίωση και όχι για την επιστροφή της κυριότητας του ακινήτου.

Παράλληλα, με την ρύθμιση, δόθηκε οριζόντια παράταση ενός έτους για όσες περιοχές κτηματογραφήθηκαν από το 2008 και έπειτα. Τα συγκεκριμένα προγράμματα, χαρακτηρίζονταν ως «ορφανά» όταν συμπληρώνονταν 7 έτη από την έναρξη λειτουργίας του Κτηματολογικού Γραφείου, ωστόσο με την ρύθμιση πλέον θα λήγουν κάθε 31 Δεκεμβρίου όπου και θα συμπληρώνονται τα 8 χρόνια.

Αξίζει να σημειωθεί ότι από τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία προκύπτει πως ο αριθµός των ακινήτων που εμφανίζονται ως χωρίς ιδιοκτήτη ή έχουν δηλωθεί µε σφάλµατα ανέρχεται σε 171.552, εκ των οποίων τα περίπου 35.000 είναι κτίσµατα. Τα περισσότερα από τα ακίνητα που περιλαµβάνονται στη λίστα «Αγνώστου» είναι µικρής έκτασης, µε το 58% να µην ξεπερνά το 1 στρέµµα. Ταυτόχρονα, εντάσσονται και γεωτεµάχια µεγάλης έκτασης, τα οποία εκτιμάται πως είναι νεκροταφεία, γήπεδα κτλ και φτάνουν τα 24.500 στρέμματα.