

Σημαντικές ανακοινώσεις για τη φορολογία ακινήτων, τις μισθώσεις, το Κτηματολόγιο, την αντιμετώπιση της γραφειοκρατίας στις μεταβιβάσεις κ.ά, έκαναν υπουργοί και υφυπουργοί της κυβέρνησης στο πλαίσιο του 42ου Πανελληνίου Συνεδρίου Ιδιοκτητών Ακινήτων της ΠΟΜΙΔΑ το οποίο πραγματοποιήθηκε το Σάββατο στην Αθήνα, παρουσία πλήθους ιδιοκτητών ακινήτων από όλη την Ελλάδα, εκπροσώπων της κυβέρνησης, των πολιτικών κομμάτων, της αυτοδιοίκησης, της ΑΑΔΕ και του Κτηματολογίου, επιστημονικών και επαγγελματικών φορέων.
Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται στην σχετική ανακοίνωση της ΠΟΜΙΔΑ, οι παριστάμενοι στο συνέδριο κυβερνητικοί και άλλοι παράγοντες δήλωσαν τα εξής:
Κ. Χατζηδάκης: Πλέγμα μέτρων για τη στεγαστική πολιτική και την εξισορρόπηση της αγοράς
Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, παρουσίασε 15 πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για τα ακίνητα που έχουν υλοποιηθεί ή προγραμματίζονται το 2025.
«Έχουμε κάνει μία πολυεπίπεδη προσπάθεια στήριξης της ιδιωτικής ακίνητης περιουσίας και, τώρα το 2025 προχωρούν περισσότερες δράσεις. Η πολιτική μας προσπαθεί να απαντήσει στις ανάγκες όλων των εμπλεκομένων. Και να κρατάει μία ισορροπία μεταξύ όλων των μερών. Στην προκειμένη περίπτωση, δηλαδή, μεταξύ των ιδιοκτητών από τη μία πλευρά, των αγοραστών και των ενοικιαστών από την άλλη», τόνισε όπως αναφέρεται και σε σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας, ο κ. Χατζηδάκης ο οποίος εκπροσώπησε στο συνέδριο τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.
Οι δράσεις που έχουν ήδη εφαρμοστεί όπως σημείωσε ο υπουργός, περιλαμβάνουν τα εξής:
-Μείωση του ΕΝΦΙΑ η οποία μεσοσταθμικά από το 2019 έχει φθάσει στο 35% και ήταν από τις πρώτες μειώσεις φόρων που έκανε η κυβέρνηση Μητσοτάκη το 2019.
-Έκπτωση 10% στον ΕΝΦΙΑ για τις ασφαλισμένες από φυσικές καταστροφές κατοικίες που ίσχυσε πέρυσι.
-Κατάργηση του φόρου γονικών παροχών έως τις 800.000 ευρώ για συγγενείς 1ου βαθμού.
-Αναστολή του ΦΠΑ στις νέες οικοδομές από το 2020.
-Έκπτωση 30% από το φορολογητέο εισόδημα για δαπάνες που γίνονται με ηλεκτρονικά μέσα για την επισκευή και συντήρηση κατοικίας από συγκεκριμένους επαγγελματίες μέχρι τα 5.000 ευρώ ετησίως.
-Ενίσχυση το 2023 της μείωσης φόρου για δαπάνες ενεργειακής, λειτουργικής και αισθητικής αναβάθμισης κτιρίων κατά τη διάρκεια του 2024 από το 40% στο 100%, με ανώτατο όριο δαπάνης τις 16.000 ευρώ. Όσοι αξιοποίησαν το μέτρο θα δουν το όφελος στα φετινά εκκαθαριστικά.
-Εκκίνηση του προγράμματος «Ανακαινίζω-Νοικιάζω», για την αύξηση των διαθέσιμων προς μίσθωση κατοικιών μέσω της αξιοποίησης κενών ιδιωτικών κατοικιών.
«Από τον περασμένο Σεπτέμβριο», ανέφερε ακόμη ο κ. Χατζηδάκης, «και ως το τέλος του 2025, δεχόμενοι εν μέρει την πρόταση της ΠΟΜΙΔΑ, απαλλάξαμε από τον φόρο εισοδήματος 3 ετών τα ακίνητα που ήταν κενά για τουλάχιστον 3 έτη και θα μισθωθούν, καθώς και αυτά που μετατρέπονται από βραχυχρόνια σε μακροχρόνια μίσθωση».
Ενώ οι πρωτοβουλίες που ξεκινούν το 2025 είναι:
-Ο δεύτερος κύκλος του προγράμματος «Σπίτι Μου» με διευρυμένα ηλικιακά και εισοδηματικά κριτήρια, το ενδιαφέρον για το οποίο έχει ξεπεράσει τις προσδοκίες πολλών.
-Το νέο πρόγραμμα 400 εκατ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης για την ενεργειακή αναβάθμιση παλαιών κατοικιών με μηδενικό επιτόκιο.
-Η μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά επιπλέον 10% στις ασφαλισμένες για φυσικές καταστροφές κατοικίες αξίας έως 500.000 ευρώ. Έτσι η συνολική έκπτωση φτάνει έτσι το 20%.
-Η επέκταση για μια ακόμη μια χρονιά, μέχρι το τέλος του 2025, της αναστολής του ΦΠΑ στις νέες οικοδομές.
-Ο διπλασιασμός της μέγιστης επιδότησης του προγράμματος Ανακαινίζω-Νοικιάζω από τα 4.000 στα 8.000 ευρώ.
-Η επέκταση του θεσμού της κοινωνικής αντιπαροχής, μέσω της οποίας οι αντισυμβαλλόμενοι θα δύνανται να κατασκευάσουν κατοικίες που είτε θα διατίθενται σε προσιτά ενοίκια, είτε θα πωλούνται με τη μέθοδο rent to own.
«Κλείνω, με μία νέα πρωτοβουλία μας, το valuemaps.gov.gr, η οποία υιοθετήθηκε με διάταξη του πρόσφατου φορολογικού νομοσχεδίου. Η εν λόγω πλατφόρμα είναι ουσιαστικά ένας “ψηφιακός χάρτης” που αναπτύχθηκε από το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, η οποία προσφέρει στους χρήστες -ιδιοκτήτες, δημόσιες υπηρεσίες και κάθε άλλο ενδιαφερόμενο εύκολο και γρήγορο εντοπισμό και υπολογισμό της αντικειμενικής αξίας οποιουδήποτε ακινήτου στη χώρα», επεσήμανε ο κ. Χατζηδάκης.
Αναφερόμενος στις εξελίξεις στην αγορά ακινήτων ο υπουργός σημείωσε ότι ενώ την περασμένη δεκαετία, η οικονομική κρίση λειτουργούσε εις βάρος των ιδιοκτητών, με την πτώση των τιμών των ακινήτων και υπέρ των ενοικιαστών, τώρα οι οικονομικές εξελίξεις λειτουργούν αντίθετα: εναντίον των ενοικιαστών και υπέρ των ιδιοκτητών. «Αυτός, τόνισε, είναι και ο λόγος που εφαρμόζουμε ταυτόχρονα ένα πλέγμα μέτρων για τη στεγαστική πολιτική και την εξισορρόπηση της αγοράς, που μόλις περιέγραψα. Έχουμε υιοθετήσει λοιπόν μία σειρά από πρωτοβουλίες για τους ιδιοκτήτες. Αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να ξεχνάμε και τους ενοικιαστές, μέσα σε ένα πλαίσιο κοινωνικής δικαιοσύνης και ολοκληρωμένης στεγαστικής πολιτικής».
Και κατέληξε: «Αντιλαμβάνομαι την επιθυμία κάθε πολίτη, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και παντού στον κόσμο, να πληρώνει λιγότερους φόρους. Η κυβέρνησή μας, όπως απέδειξα με σειρά μέτρων που έχουμε υιοθετήσει, κινείται προς αυτή την κατεύθυνση. Το ζήτημα, βέβαια, πάντοτε, είναι οι αντοχές του προϋπολογισμού. Γι’ αυτό προχωρούμε βήμα-βήμα, συνδυάζοντας τη δημοσιονομική σύνεση με την ανάπτυξη. Διότι διαφορετικά θα στέλναμε ένα τελείως αρνητικό μήνυμα, όχι για την κυβέρνηση, αλλά για τη χώρα στις διεθνείς αγορές. Αυτό το μείγμα οικονομικής πολιτικής δημιουργεί τις προϋποθέσεις για να μπορούμε να προχωρούμε σταδιακά σε λελογισμένη μείωση των φόρων για τους συνεπείς φορολογούμενους. Στηριζόμενοι στη φιλοσοφία μας, που είναι μία φιλοσοφία στήριξης της ελεύθερης οικονομίας και του δικαιώματος της ιδιοκτησίας, θέλουμε να ενισχύσουμε την ανάπτυξη, να δώσουμε περαιτέρω ώθηση στην οικονομία, να δημιουργήσουμε περαιτέρω ευκαιρίες για όλους, αλλά και όλες τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την άσκηση μίας δίκαιης κοινωνικής πολιτικής».
Θ. Σκυλακάκης: Αναθεώρηση του Κανονισμού Πυροπροστασίας
Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θεόδωρος Σκυλακάκης, τόνισε: Σχεδιάζουμε ριζική αναθεώρηση ώστε ο κανονισμός πυροπροστασίας να γίνει ρεαλιστικός και οικονομικά αποδεκτός από τους ιδιοκτήτες. Η κατεύθυνση θα είναι να περιορίσουμε τις περιπτώσεις που χρειάζεται μελέτη και να πολλαπλασιαστούν οι άνθρωποι που θα μπορούν να πάρουν βασικά και προσιτά μέτρα προστασίας, για τα οποία δεν θα χρειάζεται κάποια ειδική μελέτη. Ως προς τον ΝΟΚ: Περιμένουμε να διαβάσουμε την απόφαση του ΣτΕ. Στόχος να περιορίσουμε το οικονομικό και κοινωνικό κόστος που έχει αυτή η απόφαση και να εξασφαλίσουμε ότι περιβαλλοντικά η δική μας παρέμβαση θα ισοσταθμίζει ό,τι κατά το ΣτΕ πρέπει να ισοσταθμιστεί.
Υπάρχει ανάγκη για νομοθετική παρέμβαση κυρίως για να δούμε τι θα συμβεί στην οικοδομική δραστηριότητα και στην πιθανότητα να δημιουργούν υποχρεώσεις αποζημίωσης για το κράτος. Μιλάμε για 14.000 άδειες που κατά αρχήν φαίνεται να επηρεάζονται, πιθανώς ο αριθμός να είναι μικρότερος λόγω του κριτηρίου της έναρξης εργασιών που είναι ένα ακόμη ζήτημα που μπορεί να δημιουργήσει δικαστικές διαμάχες.
Σ. Ζαχαράκη: Νέα προγράμματα ανακαίνισης κατοικιών
Η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Σοφία Ζαχαράκη, ανακοίνωσε ότι: Το πρόγραμμα Ανακαινίζω – Νοικιάζω θα προκηρυχθεί εκ νέου βελτιωμένο από τα μέσα Φεβρουαρίου με αυξημένη επιδότηση και όριο επένδυσης. Επίσης θα προκηρυχθεί καινούργιο πρόγραμμα λειτουργικής ανακαίνισης κατοικιών το Σεπτέμβριο και ως το τέλος του χρόνου θα ανακοινωθεί η νέα στρατηγική για τη στέγαση.
Γ. Μπούγας: Αλλαγές στη διαδικασία απόδοσης μισθίου και το κληρονομικό δίκαιο
Ο υφυπουργός Δικαιοσύνης, Γιάννης Μπούγας, υπογράμμισε: Χρειάζεται αποτελεσματική και ταχεία διευθέτηση των διαφορών και αναγκαστικής εκτέλεσης. Μεταρρυθμίζουμε την πολιτική δικονομία, ώστε οι διαφορές να λύνονται ταχύτερα, εισάγουμε τη δυνατότητα διαμεσολάβησης για κτηματικές εισφορές όταν διάδικος είναι το Δημόσιο και προχωρούμε στην πιλοτική εφαρμογή του ηλεκτρονικού φακέλου για κτηματικές διαφορές.
Για την απόδοση μισθίου: Σε περίπτωση δυστροπίας η διαταγή απόδοσης μισθίου θα εκδίδεται από δικηγόρο αντί για δικαστή, θα εξετάσουμε αν θα εφαρμοσθεί και στην απόδοση λόγω λήξης της μίσθωσης όπως προτείνει η ΠΟΜΙΔΑ, με μεγάλη προθεσμία απόδοσης.
Για το κληρονομικό δίκαιο: Εξετάζεται η δυνατότητα να εισαχθεί με προσοχή η δυνατότητα κληρονομικών συμβάσεων. Ουδέποτε υπήρξε το ενδεχόμενο κατάργησης της ιδιόχειρης διαθήκης αλλά θέλουμε να περιορίσουμε τις επισφάλειες. Θα προβλεφθεί και η δυνατότητα σύνταξης ψηφιακής διαθήκης.
Κ. Κυρανάκης: Ενιαίο μητρώο ακινήτων, διασύνδεση Κτηματολογίου με ΑΑΔΕ
Ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης αρμόδιος για το Κτηματολόγιο, Κωσταντίνος Κυρανάκης, είπε: Πλέον ένας μόνο φορέας, το Κτηματολόγιο έχει σήμερα στην ευθύνη του το σύνολο των συναλλαγών για ακίνητα. Έως το τέλος Φεβρουαρίου έρχεται πλατφόρμα για μεταβολές στα τετραγωνικά γεωτεμαχίων, και το επόμενο τρίμηνο η αυτόματη προσημείωση με αξιοποίηση του μητρώου δικηγόρων – δικαστών του υπουργείου Δικαιοσύνης. Το ίδιο θα γίνει και για τις εξαλείψεις και για όσα βάρη έχουν εγγραφεί στα υποθηκοφυλακεία. Μια διαδικασία που διαρκούσε μήνες, θα γίνεται τώρα άμεσα.
Ως το τέλος του 2025, 600 εκατ. ψηφιοποιημένες σελίδες θα είναι διαθέσιμες σε δικηγόρους για να κάνουν έρευνα τίτλων από τους υπολογιστές τους. Στο τέλος της διαδρομής θα αδειάσουν από χαρτιά τα κτηματολογικά γραφεία. Στόχος στο τέλος του 2025 να τελειώσει και η κτηματογράφηση, είμαστε τώρα στο 60 % όταν αναλάβαμε ήμασταν στο 39 %. Κάθε τετραγωνικό ελληνικής γης θα αντιστοιχεί σε ΚΑΕΚ. Μέχρι το τέλος του 2026 θα μπορεί με τη διαδικασία του πρόδηλου σφάλματος να δηλωθούν τα ακίνητα αγνώστου ιδιοκτήτη με τίτλο, χρησικτησία ή αποδοχή κληρονομιάς.
Τον επόμενο μήνα ξεκινά το ενιαίο μητρώο ακινήτων: σε μια βάση δεδομένων θα συγκεντρωθούν όλα τα μητρώα που διατηρούν οι κρατικοί φορείς : ΚΑΕΚ, ΑΤΑΚ, ΔΕΔΔΗΕ, ασφαλιστήριο συμβόλαιο, αν υπάρχουν εκκρεμείς αγωγές, πολεοδομικές άδειες από το ΤΕΕ.
Β. Σπανάκης: Πλατφόρμα για απαλλαγή των κλειστών ακινήτων από δημοτικά τέλη
Ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Βασίλης Σπανάκης, τόνισε: «Τρέχει» ρύθμιση 60 δόσεων για κάθε οφειλή προς τους Δήμους και τις δημοτικές επιχειρήσεις και με περικοπή για τους ευάλωτους οφειλέτες. Για τα δημοτικά τέλη στα μη ηλεκτροδοτούμενα, θα έρθει πληροφοριακό σύστημα διαδραστικότητας για αυτόματη διακοπή της χρέωσής τους σε συνεργασία με το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης.
Γ. Πιτσιλής: Νέος κωδικός στο Ε2 για τις εκμισθούμενες κατοικίες που δικαιούνται τριετή φοροαπαλλαγή
Ο Διοικητής της ΑΑΔΕ, Γιώργος Πιτσιλής, κατά την ομιλία του ανέφερε: Είναι σε εξέλιξη ο ψηφιακός και οργανωτικός μετασχηματισμός της Αρχής. Υλοποιήθηκε η ενοποίηση την υπηρεσιών φορολογίας κεφαλαίου, αντιμετωπίζονται προβλήματα και εκκρεμότητες, απλοποιούνται διαδικασίες, ενισχύεται η φορολογική συμμόρφωση για να προστατεύονται οι συνεπείς φορολογούμενοι. Από το 2021 έχουν υποβληθεί 1,2 εκατ, δηλώσεις στην πλατφόρμα my property και έχουν βεβαιωθεί ψηφιακά πάνω από 2 δισ. Ευρώ. Αυτοματοποιήθηκαν οι δηλώσεις Ε9 μετά από κάθε μεταβίβαση και απλοποιήθηκαν τα πιστοποιητικά ΕΝΦΙΑ. Πέρυσι δόθηκε μείωση ΕΝΦΙΑ σε πάνω από 215.000 φορολογούμενους. Επίκειται η πλατφόρμα μητρώου ιδιοκτησίας και διαχείρισης ακινήτων. Για να εφαρμοστεί μια σωστή πολιτική χρειάζονται στοιχεία, να συνδέσουμε το περιουσιολόγιο με το Κτηματολόγιο. Θα ξεκινήσουμε με την καταγραφή των ΚΑΕΚ δίπλα στους ΑΤΑΚ. Μετά οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να μπουν και να δηλώσουν τη χρήση του ακινήτου (κενό, ιδιοκατοίκηση, μίσθωση κλπ.) Ως προς την βραχυχρόνια μίσθωση: το 2024 έχουν υποβληθεί πάνω από 2,2 εκατ. δηλώσεις και δηλώθηκαν 870 εκατ. έσοδα των φορολογουμένων από 750 εκατ. το 2023. Βλέπουμε κάθε χρόνο θεαματική αύξηση του κύκλου εργασιών και της συμμόρφωσης. Τέλος για την τριετή φοροαπαλλαγή κατοικίας τόνισε ότι θα βγουν σύντομα οι σχετικές αποφάσεις. Εξετάζεται η προσθήκη ειδικού κωδικού στο έντυπο Ε2 ώστε να επαληθεύεται αν ήταν κενό ή σε βραχυχρόνια μίσθωση.
Επίσης, όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση της ΠΟΜΙΔΑ, στο πλαίσιο του συνεδρίου:
▪ Ο Βουλευτής, εκπρόσωπος Προέδρου ΠΑΣΟΚ, Πάρις Κουκουλόπουλος, υπογράμμισε: Στηρίξαμε τις προτάσεις που έφερε η ΠΟΜΙΔΑ στο φορολογικό νομοσχέδιο για την τριετή φορολογική απαλλαγή. Θα επιμείνουμε γιατί είναι στη σωστή κατεύθυνση. Είμαστε όμως αντίθετοι στην κατάργηση της φορολόγησης της γονικής παροχής μεγάλης ακίνητης περιουσίας. Ο κ. Κουκουλόπουλος εξέφρασε επίσης προβληματισμό για τη μείωση ποσοστού ιδιοκατοίκησης, τον αφελληνισμό της ιδιοκτησίας, το στεγαστικό πρόβλημα αλλά και την παρακμή εκεί που δεν υπάρχει τουρισμός. Διερωτήθηκε δε γιατί να επιβάλλονται ΕΝΦΙΑ και τέλη στα μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα στη μισή χώρα που “είναι σε παρακμιακή κατάσταση”.
▪ Κατά την εναρκτήρια ομιλία του συνεδρίου ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ, Στράτος Παραδιάς, τόνισε μεταξύ άλλων τα εξής:
«Η ιδιωτική ακίνητη περιουσία είναι το κυριότερο περιουσιακό στοιχείο της ελληνικής οικογένειας και της ελληνικής κοινωνίας. Είναι καρπός μόχθου, ιδρώτα, οικονομίας, ακόμη και στερήσεων του παραγωγικού κορμού της ελληνικής κοινωνίας, της μεσαίας τάξης. Γενικότερα η Ιδιοκτησία είναι διεθνώς αλλά και συνταγματικά αναγνωρισμένο Ανθρώπινο Δικαίωμα, κάτι που δυστυχώς ελάχιστα απασχολεί τους απανταχού δικαιωματιστές, ιδιαίτερα της χώρας μας, με μια και μόνη εξαίρεση, το Κέντρο Φιλελεύθερων Μελετών που συμμετέχει στο σημερινό Συνέδριό μας. Η τύχη της ιδιωτικής ιδιοκτησίας αφορά και ενδιαφέρει τους πάντες: ιδιοκτήτες, ενοικιαστές, κράτος και τοπική αυτοδιοίκηση, επιχειρηματίες, επαγγελματικές οργανώσεις.
Ακριβώς για αυτούς τους λόγους, η ιδιοκτησία πρέπει να είναι αντικείμενο σεβασμού από κάθε Αρχή του Κράτους, και όχι αντικείμενο φορολογικής λεηλασίας, καταπίεσης και καταπάτησης δικαιωμάτων, στο όνομα διαφόρων σκοπιμοτήτων ή και ιδεοληψιών.
Πρώτον πρέπει να εξάρουμε τη θετική ανταπόκριση του Πρωθυπουργού και άλλων κυβερνητικών στελεχών στα περυσινά αιτήματά μας που σχετίζονται με την τριετή φοροαπαλλαγή των νέων μισθώσεων κενών κατοικιών, την έκπτωση 20% στον ΕΝΦΙΑ λόγω ασφάλισης κατοικιών, την ουσιαστική βελτίωση των όρων του προγράμματος «Ανακαινίζω – Νοικιάζω» που ενδιαφέρει χιλιάδες μελών μας, για τη νομοθετική δυνατότητα τροποποίησης συστάσεων οριζοντίου ιδιοκτησίας, διόρθωσης συμβολαίων και διόρθωσης λανθασμένων υπαγωγών τακτοποίησης κτισμάτων, για τα νέα προγράμματα επιδότησης ενεργειακής αναβάθμισης κατοικιών, την αναστολή εφαρμογής του Κανονισμού Πυροπροστασίας και άλλες νομοθετικές τροποποιήσεις που ζήτησε και πέτυχε η οργάνωσή μας.
Υπάρχει όμως και η αρνητική πλευρά των εξελίξεων. Δυστυχώς η ιδιωτική ακίνητη περιουσία αποτελεί ένα διαχρονικά προσφιλές αντικείμενο συνεχών «επιθέσεων» από διάφορες πλευρές και για διαφορετικούς σκοπούς, όπως:
Από εξοντωτικούς συντελεστές της φορολογικής κλίμακας μισθωμάτων που φτάνει έως το 45%, χωρίς αφορολόγητο, που παραμένει «παγωμένη» και χωρίς καμιά προοπτική μεταβολής της, σε αντίθεση με τις άλλες δύο φορολογικές κλίμακες.
Από έναν σκληρό και «αγέλαστο» ΕΝΦΙΑ, που αδικεί συνειδητά μερίδα των φορολογουμένων, εκείνων που πάντα πλήρωναν τα περισσότερα, χωρίς να λαμβάνει υπόψη του την πραγματική φοροδοτική δυνατότητά τους.
Από την συνεχή πολυμέτωπη επίθεση εναντίον των ιδιοκτητών καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης τόσο με την επιβολή πολυποίκιλων φορολογικών βαρών όσο και της απαξίωσης χιλιάδων καταλυμάτων, που λειτουργούν από ετών επιτυχημένα, αλλά που δεν έχουν ούτε μπορούν σήμερα να αποκτήσουν τον πολεοδομικό χαρακτηρισμό του «χώρου κύριας χρήσης».
Από τη συνεχιζόμενη ανενδοίαστη παγίδευση των ανυποψίαστων πολιτών στην αυτόματη χρέωση δημοτικών τελών καθαριότητας και φωτισμού στα μη ρευματοδοτούμενα ακίνητα λόγω πλήρους άγνοιας της υποχρέωσης δήλωσης της διακοπής στον οικείο Δήμο, αντί η διακοπή της ρευματοδότησης να διακόπτει αυτόματα τη χρέωση αυτή, εκτός αν ο Δήμος μπορεί να στοιχειοθετήσει την με οποιοδήποτε τρόπο χρήση του ακινήτου.
Από νόμους και δικαστικές αποφάσεις που έχουν καταστήσει σήμερα αδύνατη τη νόμιμη δόμηση τόσο εντός όσο και εκτός σχεδίου, σε όλη τη χώρα, καταργώντας νόμιμες οικοδομικές άδειες και απαξιώνοντας τις οικοπεδικές περιουσίες τους και εξωθώντας έμμεσα τους πολίτες πίσω στην αυθαίρετη δόμηση. Αλλά και από την επαπειλούμενη περαιτέρω απαξίωση των εκτός σχεδίου περιουσιών των πολιτών από την αύξηση της αρτιότητάς τους, ιδιαίτερα στα νησιά του Αιγαίου.
Από την ανίκητη ακόμη γραφειοκρατία στη σύνταξη των συμβολαίων μεταβίβασης ακινήτων, που ακινητοποιεί κυριολεκτικά την ακίνητη περιουσία, παροξύνει το στεγαστικό και που μόνον μια ρηξικέλευθη «πολεοδομική αμνηστία», δηλαδή μεταβίβαση των ακινήτων υπό τον όρο της πολεοδομικής τακτοποίησής τους από τον αγοραστή, θα μπορούσε να δώσει τη λύση.
Από την υποχρεωτική ενεργειακή αναβάθμιση των υφισταμένων κτιρίων αλλά και τη λειτουργική αναβάθμιση των ανελκυστήρων τους, και την επερχόμενη νομοτελειακή απαξίωσή τους εξ αιτίας της αδυναμίας χρηματοδότησης της από την σημερινή ελληνική οικογένεια και κοινωνία, χωρίς ουσιαστική κρατική βοήθεια.
Από την χωρίς πλέον σήμερα καμιά δικαιολογία, συνεχιζόμενη καταπάτηση των μισθωτικών συμφωνιών στην επαγγελματική στέγη, μέσω του πλαφόν 3% που προοιωνίζει δυσάρεστες εξελίξεις στο μέτωπο των μισθώσεων.
Από τον Κανονισμό Πυροπροστασίας Ακινήτων του 2023 που περιορίζεται, στην αξιολόγηση της επικινδυνότητας των ακινήτων και ανάγει σε αποφασιστικό παράγοντα αντιπυρικής θωράκισης της Χώρας, την θωράκιση των ιδιωτικών κτιρίων, με την οποία επιφορτίζει αποκλειστικά τους ιδιοκτήτες των ακινήτων και μάλιστα με υποχρεωτικά και συχνά τεχνικά ανέφικτα μέτρα δυσανάλογου, υπέρογκου κόστους. Η ΠΟΜΙΔΑ θεωρεί, ότι πάνω από όλα προέχει η δραστική θωράκιση απέναντι στις πυρκαγιές, του δημόσιου υπαίθριου χώρου, κυρίως του δασικού περιβάλλοντος της χώρας, που αποτελεί και την κυρίαρχη πηγή μετάδοσης των πυρκαγιών στα ακίνητα.
Σήμερα όμως εμφανίζεται και στη χώρα μας το πρόβλημα της έλλειψης κατοικιών για εκμίσθωσή τους ως κύρια κατοικία. Όσοι μιλούν δημόσια γι΄αυτό δυστυχώς παραγνωρίζουν το ότι ενώ η ζήτηση συνεχώς αυξάνεται, η προσφορά κατοικιών διαρκώς περιορίζεται λόγω των υψηλών φορολογικών συντελεστών που καθιστούν ασύμφορη την εκμίσθωσή τους, λόγω του συνεχώς αυξανόμενου κόστους των εργασιών συντήρησης, ανακαίνισης και ενεργειακής αναβάθμισης των παλαιών κατοικιών, ούτε στην ανάγκη ύπαρξης συστήματος αξιολόγησης της φερεγγυότητας των υποψήφιων ενοικιαστών, ώστε να πάψουν οι ιδιοκτήτες να πέφτουν θύματα παραβατικών ατόμων, εμφανιζομένων ως δήθεν «ενοικιαστών» που εγκαθίστανται στις κατοικίες με το εξ αρχής σχέδιο να μην πληρώσουν απολύτως τίποτε. Ούτε προτείνονται ρεαλιστικές λύσεις, αλλά μόνον ενοικιοστασιακές δεσμεύσεις, «πλαφόν» κλπ. που θα περιορίσουν ακόμη περισσότερο την προσφορά, και θα διογκώσουν περαιτέρω το υπαρκτό αυτό πρόβλημα.
Η ΠΟΜΙΔΑ θεωρεί ότι είναι στη σωστή κατεύθυνση όλα τα προγράμματα που υλοποιούνται για το πρόβλημα της στέγης είτε στη μίσθωση, είτε στην απόκτηση ιδιόκτητης κατοικίας. Όμως για να ανοίξουν μαζικά τα δεκάδες χιλιάδες κλειστά σπίτια που βρίσκονται στον αστικό ιστό των μεγάλων πόλεων θα πρέπει να γίνουν οι εξής δύο «διορθώσεις» στην πρόσφατη αλλά πρακτικά πλήρως ανεφάρμοστη νομοθετική ρύθμιση της τριετούς φοροαπαλλαγής:
- Να απαλειφθεί η διάταξη περί τριετίας ως ελάχιστο χρονικό διάστημα για κάθε νέα μίσθωση, γιατί αυτή αφήνει εκτός δυνατότητας στέγασης όλες τις κατηγορίες ευάλωτων ενοικιαστών, ιδίως στα νησιά και στην περιφέρεια, όπως αναπληρωτές εκπαιδευτικοί, αγροτικοί ιατροί, αστυνομικοί, συνοριοφύλακες και πολλές άλλες κατηγορίες δημοσίων υπαλλήλων και ιδιωτικώς εργαζομένων σε τουριστικές εγκαταστάσεις, εργοτάξια κλπ, οι οποίοι ενδιαφέρονται για ετήσιες και μόνον μισθώσεις.
- Να απαλειφθεί η διάταξη περί απώλειας της φοροαπαλλαγής σε περίπτωση «κένωσης» της κατοικίας από τον αρχικό ενοικιαστή, γιατί δημιουργεί πλήρη ανασφάλεια στους εκμισθωτές, καθιστώντας τους κυριολεκτικά «ομήρους» των προθέσεων των ενοικιαστών τους. Η 36μηνη φορολογική απαλλαγή, θα πρέπει να συναρτηθεί ρητά και αποκλειστικά με την κάθε κατοικία και όχι με το πρόσωπο και τις διαθέσεις του αρχικού ενοικιαστή, ανεξαρτήτως της τυχόν -αναγκαστικής για τον ιδιοκτήτη- εναλλαγής επομένων ενοικιαστών εντός του συνολικού διαστήματος των 36 μηνών».
▪ Ο αντιπρόεδρος του ΕΒΕΑ, εκπρόσωπος Προέδρου ΕΒΕΑ, Τάσος Ιωσηφίδης, αναφέρθηκε στα προγράμματα χαμηλότοκων και άτοκων στεγαστικών δανείων και αναβάθμισης κατοικιών με επιδοτήσεις που εφαρμόζονται από την Πολιτεία και τόνισε ότι η στέγαση αποτελεί θεμελιώδη ανάγκη ώστε να ελαχιστοποιηθεί η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός.
▪ Ο Αντιπρόεδρος ΚΕΔΕ, Γρηγόρης Κωνσταντέλλος: «Υπάρχει στενή σχέση ιδιοκτησίας και τοπικής αυτοδιοίκησης. Όμως η τοπική αυτοδιοίκηση έχει μόνο γνωμοδοτική αρμοδιότητα, το κράτος τα σχεδιάζει όλα. Η άποψη του δήμου για τα τοπικά πολεοδομικά σχέδια είναι γνωμοδοτική, το ΥΠΕΝ αποφασίζει. Αυτό συμβαίνει μόνο στη χώρα μας και πρέπει να αλλάξει.
Οι πολεοδομίες πήγαν στους δήμους αλλά ξαφνικά αποφασίστηκε τώρα σταδιακά να γυρίσουν στο «κράτος – πατερούλη». Η πολιτική αυτή δεν ταιριάζει σε ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος. Δεν είναι μοντέλο αποκέντρωσης. Θα βρει την Τοπική Αυτοδιοίκηση απέναντι με ουσιαστική αντιπαράθεση, με επιχειρήματα. Ο νέος ΝΟΚ με την υπερβάλλουσα δόμηση δημιουργεί ανυπόφορες πόλεις, με επιβάρυνση του περιβάλλοντος. Πόσο μπορεί να συνεχιστεί αυτό; Αντί για επιπλέον δόμηση να δοθούν οικονομικά κίνητρα για ενεργειακά κτίρια. Γι’ αυτό η ΚΕΔΕ προσέφυγε στο ΣτΕ και η απόφαση έκρινε το νόμο αντισυνταγματικό». Τέλος για τα ανταποδοτικά τέλη καθαριότητας και φωτισμού ανέφερε ότι η ευρωπαϊκή νομοθεσία υποχρεωτικά καταργεί τη λογική των τετραγωνικών μέτρων και ως το 2032 θα πάμε στη λογική «ο ρυπαίνων πληρώνει».
▪ Ο Πρόεδρος Εθνικού Κτηματολογίου, Στέλιος Σακαρέτσιος: Μετά από πάρα πολλά χρόνια ο στόχος της κατάργησης των υποθηκοφυλακείων ολοκληρώθηκε και η αρμοδιότητα περιήλθε στο Κτηματολόγιο. Έχουμε ψηφιοποιήσει το σύνολο σχεδόν των διαδικασιών και το 2025 το έργο της κτηματογράφησης θα ολοκληρωθεί μετά από 3 δεκαετίες προσπαθειών. Κάθε πολίτης θα βλέπει στο ktimatologio.gr τα ακίνητά του, οι συναλλαγές θα γίνονται πιο γρήγορα όπως και η διόρθωση λαθών.
▪ Ο Αντιπρόεδρος του ΔΣΑ, Μιχάλης Καλαντζόπουλος: Υπήρξε παρέμβαση του δικηγορικού κόσμου ώστε να μην υπάρξει απώλεια ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων κατά τη μετάβαση από τα υποθηκοφυλακεία στο κτηματολόγιο. Αποτέλεσμα ήταν και η παράταση της προθεσμίας για διόρθωση αρχικών εγγραφών.
▪ Η Πρόεδρος Συμβολαιογράφων, Ελένη Κοντογεώργου: Επίκειται και η κωδικοποίηση των διαδικασιών περί ΕΝΦΙΑ, όπως έγινε και για τις μεταβιβάσεις ακινήτων εξ επαχθούς αιτίας. Παρατηρούνται σημαντικά βήματα στην ολοκλήρωση της διαδικασίας μεταβίβασης ακινήτων με την αποτελεσματική βοήθεια της ΠΟΜΙΔΑ.
▪ Ο Πρόεδρος Συλλόγου Μεσιτών Αθηνών – Αττικής, Λευτέρης Ποταμιάνος: Η έκρηξη των τιμών των ακινήτων έχει επιβραδυνθεί, η αγορά πάει προς ισορροπία και αυτό θέλουμε όλοι για να λυθεί το στεγαστικό πρόβλημα. Ο κλάδος μας πρέπει να γίνει πιο διαφανής, ευελπιστούμε ότι το 2025 ο δημόσιος διάλογος για την κτηματαγορά θα γίνει πιο ουσιαστικός.
▪ Ο CEO της εταιρείας Real Estate PROSPERTY, Δρ Αντώνης Μαρκόπουλος, αναφέρθηκε στη συμβολή της πληροφορικής στην άμεση και ορθή ενημέρωση πωλητών, αγοραστών και εκμισθωτών ακινήτων ως προς την τρέχουσα πραγματικότητα της αγοράς, και στις ειδικές προσφορές της PROSPERTY προς τα μέλη της ΠΟΜΙΔΑ.
▪ Το ανώτατο στέλεχος της «Κοινωνίας της Πληροφορίας», Δρ. Χάρης Στελλάκης, ανέλυσε τις δυνατότητες επιδοτούμενης εγκατάστασης δικτύου οπτικών ινών στα κτίρια, όπως αυτές περιγράφονται αναλυτικά στη διεύθυνση https://smartreadiness.gov.gr/
▪ Ο Πάνος Ρηνιώτης της νεοφυούς εταιρίας BILLY’S παρουσίασε την πρωτοποριακή εφαρμογή διαχείρισης κοινοχρήστων πολυκατοικιών της εταιρίας του, με ειδική προσφορά προς τα μέλη μας.
▪ Ο Γενικός Διευθυντής του ΚΕΦΙΜ, Νίκος Ρώμπαπας, τόνισε ότι η προστασία των προσώπων και της νόμιμης ιδιοκτησίας τους αποτελεί κεντρικό πυλώνα της οικονομικής ελευθερίας, και ότι γι΄αυτό χρειάζεται βελτίωση τόσο της αποτελεσματικότητας του νομικού συστήματος προστασίας τους, όσο και απλοποίηση των φόρων ιδιοκτησίας ώστε να μην επηρεάζονται αρνητικά οι επενδύσεις και η οικονομική ανάπτυξη της χώρας.
▪ Ο κ. Νίκος Κεχαγιάογλου, ασφαλιστικός Σύμβουλος της ΠΟΜΙΔΑ, αναφέρθηκε στην ανάγκη θέσπισης ουσιαστικότερων κινήτρων ασφάλισης των ιδιωτικών κτιρίων από τις φυσικές καταστροφές, ώστε να αυξηθεί ο αριθμός των ασφαλισμένων κτιρίων, όπως και στην θετική εξέλιξη του προγράμματος ασφάλισης κτιρίων των μελών της ΠΟΜΙΔΑ.
▪ Η κα Γραμματή Μπακλατσή, Τοπογράφος – Πολεοδόμος Μηχανικός Βόλου, αναφέρθηκε στην πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση για τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης και το πως μπορεί να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα που δημιουργεί η διάταξη αυτή.
▪ Ο Τάσος Γεωργιάδης παρουσίασε την Έρευνα για την Αγορά Ακινήτων που διεξήγαγε και προσέφερε η KAPA RESEARH ειδικά για το συνέδριο, τα συμπεράσματα της οποίας – όπως τονίζεται στην ανακοίνωση – δικαιώνουν τις θέσεις και προτάσεις της ΠΟΜΙΔΑ. Το κυριότερο συμπέρασμα της έρευνας είναι ότι η φορολογία που ισχύει σήμερα στα ακίνητα (εισόδημα συν ΕΝΦΙΑ) είναι η κυριότερη αιτία της κρίσης στέγης στη χώρα μας.