Με εμπόδια και μίνι «εκτροχιασμούς» προχωρά το σχέδιο του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για την προμήθεια συνολικά 1.300 αστικών λεωφορείων που θα ανανεώσουν τον στόλο των οχημάτων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Στο πρώτο σκέλος με τα 650 λεωφορεία είχαμε… απώλειες είτε λόγω άγονων διαδικασιών (σε ένα από τα 5 ξεχωριστά τμήματα) είτε λόγω προβλημάτων σχετικά με τις τεχνικές προδιαγραφές, αν και το θέμα επί της ουσίας αφορούσε στην εμπλεκόμενη εταιρεία και όχι στους όρους που έθεσε το υπουργείο. Πλέον, εν αναμονή, μάλλον από την Άνοιξη του 2024, της έλευσης των πρώτων λεωφορείων στους δρόμους της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, αναμένεται ο σχεδιασμός της β’ φάσης του διαγωνισμού, για την προμήθεια και πρόσθετων λεωφορείων, η οποία όμως υποχρεωτικά θα «ενισχυθεί» με περισσότερα οχήματα από τα αρχικώς προβλεπόμενα των 650.
Ειδικότερα, στο νέο «πακέτο» προμήθειας «πράσινων» αστικών λεωφορείων αντιρρυπαντικής τεχνολογίας θα μεταφερθούν τα 100 ηλεκτρικά οχήματα που… ξέμειναν από την πρόσφατη απόφαση αποκλεισμού της κινεζικής BYD από το σχετικό τμήμα της α’ φάσης του διαγωνισμού που προώθησε το υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Ετσι, επί της ουσίας, τα «πράσινα» αστικά λεωφορεία της δεύτερης «φουρνιάς» που σχεδιάζει να προμηθευθεί σε βάθος χρόνου, και να θέσει σε λειτουργία σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών θα ανέρχονται σε 750, εφόσον δεν προκύψουν και σε αυτή τη διαδικασία ανατροπές.
Η τεχνική προσφορά της BYD, που εκπροσωπείται στην Ελλάδα από την εισηγμένη εταιρεία Π. Πετρόπουλος, απορρίφθηκε διότι δεν ήταν σύμφωνη με το τεχνικό δελτίο του διαγωνισμού και επομένως κρίθηκε ως μη παραδεκτή. Επρόκειτο για την προμήθεια 100 ηλεκτρικών λεωφορείων μήκους 12 μέτρων χαμηλότερης αυτονομίας. Αξίζει να θυμίσουμε ότι η συγκεκριμένη εταιρία είχε υποβάλλει προσφορά και σε σκέλος της διαδικασίας για 250 ηλεκτρικά λεωφορεία, η οποία επίσης είχε απορριφθεί από την Επιτροπή Αξιολόγησης. Τελικά, την προμήθεια ανέλαβε μια άλλη κινεζική εταιρεία, η Yutong, που εκπροσωπείται στην Ελλάδα από τον όμιλο Κοπελούζου. Στη συνέχεια είχαμε την ανακήρυξη της ιταλικής Industria Italiana Autobus ως αναδόχου για 200 λεωφορεία συμπιεσμένου φυσικού αερίου (CNG, 12 μέτρων και τεχνολογίας EURO VI), ενώ έχει ήδη επιλεγεί η ολλανδική IVECO για την προμήθεια 100 οχημάτων του ίδιου τύπου, μήκους 18 μέτρων.
Τι αναμένεται για τη συνέχεια; Κατ’ αρχάς, βάσει όσων έχουν προκύψει από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, αν και πρόκειται για ένα δύσκολο εγχείρημα, λογικά τον Απρίλιο του 2024 θα κυκλοφορούν σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη τα πρώτα 250 «πράσινα» – ηλεκτρικά αστικά λεωφορεία (140+110). Σταδιακά, δίχως να είναι σαφή τα χρονοδιαγράμματα, αναμένονται και τα υπόλοιπα 300 της πρώτης φάσης. Και εντός των επόμενων μηνών αναμένεται και η προκήρυξη της β’ φάσης, για την προμήθεια 750, πλέον, οχημάτων αντιρρυπαντικής τεχνολογίας. Αυτός έχει ήδη δρομολογηθεί από τον περασμένο Σεπτέμβριο, σχεδιάζεται ήδη και εκτιμάται ότι θα προκηρυχθεί εντός του πρώτου εξαμήνου του 2024. Όπως αναφέρουν από το υπουργείο, «τα πρώτα 250 ηλεκτρικά λεωφορεία θα βρίσκονται στους δρόμους της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης τον Απρίλιο του 2024, ενώ σε κάθε περίπτωση υλοποιείται ο στρατηγικός σχεδιασμός για ανανέωση του στόλου με 1300 νέα οχήματα αντιρρυπαντικής τεχνολογίας, μέχρι το τέλος της τετραετίας». Ωστόσο, πέραν του χρονοδιαγράμματος βασικό θέμα είναι και η εξασφάλιση χρηματοδότησης (ΕΣΠΑ, ευρωπαϊκά κονδύλια) με την ελληνική κυβέρνηση προφανώς να προσβλέπει και σε πόρους από την Ε.Ε., για αυτό και γίνεται λόγος για «πράσινα και καθαρά» οχήματα, προκειμένου να τύχουν χρηματοδότησης από τις Βρυξέλλες. Να θυμίζουμε, επίσης, ότι υπήρχαν το 2023 αναφορές για ποσά της τάξεως των 400 εκατ. ευρώ όσον αφορά στο ύψος των αναγκαίων πόρων για την προμήθεια του επόμενου «πακέτου» λεωφορείων.
