Με μεγάλη συμμετοχή και με κύριους πρωταγωνιστές τα παιδιά όλων των ηλικιών και τους φοιτητές πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή, 29 Σεπτεμβρίου 2023, η «Βραδιά του Ερευνητή» στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ). Το εμβληματικό κτίριο Αβέρωφ, του ιστορικού συγκροτήματος Πατησίων άνοιξε τις πύλες του, για δέκατη συνεχή χρονιά, υποδεχόμενο πλήθος κόσμου στη μεγάλη γιορτή της έρευνας και της επιστήμης.
Με στόχο την ανάδειξη του κομβικού ρόλου της έρευνας και της καινοτομίας στην ανάπτυξη της χώρας και τη σύνδεσή τους με την κοινωνία, και τη φετινή χρονιά, ερευνητικές ομάδες του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, των πανεπιστημίων της Αττικής, ερευνητικών κέντρων, καθώς και νεοφυών επιχειρήσεων και τεχνοβλαστών παρουσίασαν, με μεγάλο ενθουσιασμό, στο κοινό τα πρωτότυπα επιτεύγματά τους και ανέπτυξαν τις πρωτοπόρες ιδέες τους και τη δημιουργικότητά τους για την αντιμετώπιση και την προσαρμογή στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, καθώς και για την επίτευξη της αειφόρου ανάπτυξης.
Παιδιά προσχολικής ηλικίας με τους γονείς τους, μαθητές δημοτικού, γυμνασίου και λυκείου, φοιτητές, μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας και πολίτες όλων των ηλικιών γέμισαν ασφυκτικά τις αίθουσες του Πολυτεχνείου και περιηγήθηκαν με περίσσιο ενδιαφέρον στον κόσμο της επιστήμης και της γνώσης, αντάλλαξαν απόψεις και ιδέες με τους ερευνητές και συμμετείχαν σε πλήθος δράσεων και διαδραστικών εργαστηρίων που είχαν δημιουργηθεί από τους ίδιους τους ερευνητές, αλλά και από μαθήτριες και μαθητές σχολείων της Αττικής.
Εναρκτήρια εκδήλωση
Την εισαγωγή στη «Βραδιά του Ερευνητή» πραγματοποίησε η επιστημονικά υπεύθυνη της Βραδιάς, μέλος ΔΕ ΤΕΕ, ομότιμη καθηγήτρια ΕΜΠ, Αντωνία Μοροπούλου, τονίζοντας πως σήμερα έχει ιδιαίτερη σημασία η έρευνα να αποδείξει ότι μπορεί να λύσει τα μεγάλα προβλήματα που μαστίζουν την ανθρωπότητα, όπως είναι η κλιματική κρίση. «Περιμένουμε από την πολιτεία να εφαρμόσει την έρευνα στην πράξη, να εφαρμοστούν στρατηγικές καινοτομίας ώστε να περάσουν τα αποτελέσματα στην πράξη, όπως στην περίπτωση των πυρκαγιών των πλημμυρών κλπ.», σημείωσε. Και πρόσθεσε ότι έχει αποδειχθεί πως όταν η έρευνα περνάει στην κοινωνία και την ανάπτυξη, αντιστρέφει το brain drain, δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας και στηρίζει την επιχειρηματικότητα των νέων. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε η κα Μοροπούλου, «η «Βραδιά του Ερευνητή» καλεί να εμφανιστεί το ελπιδοφόρο πρόσωπο των πανεπιστημίων και των νέων και να οδηγήσει τα νέα βήματα της αειφόρου ανάπτυξης. Η έρευνα έχει τη δυνατότητα να δημιουργήσει το νέο πρόσωπο της χώρας. Οι Έλληνες εμπειρογνώμονες και ερευνητές είμαστε στην πρώτη γραμμή. Ελάτε να αποδείξουμε ότι μπορούμε, ότι παράγουμε νέα γνώση και ότι η Πολιτεία την εφαρμόζει».
Ο Πρύτανης του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, καθηγητής Ανδρέας Μπουντουβής, στην έναρξη της επίσημης εκδήλωσης, υπογράμμισε τη σημαντική συμβολή της «Βραδιάς του Ερευνητή» στην προβολή της ποικιλομορφίας της επιστήμης και τον αντίκτυπό της στην καθημερινή ζωή των πολιτών. Ένα από τα σημαντικότερα μηνύματα που εκπέμπει η «Βραδιά του Ερευνητή», όπως χαρακτηριστικά τόνισε «είναι η αξία της ομαδικής δουλειάς, που είναι το κύριο συστατικό της ερευνητικής παραγωγής, το οποίο πρέπει να καλλιεργηθεί περαιτέρω στο σύστημα εκπαίδευσης, σε όλες τις βαθμίδες, χωρίς ταυτόχρονα να παραγνωρίζουμε την αξία της ατομικής δράσης και του ατομικού επιτεύγματος». Ιδιαίτερη, επίσης, αναφορά έκανε ο Πρύτανης του ΕΜΠ στη νέα ανατροπή της κανονικότητας – μετά την υγειονομική κρίση – λόγω της κλιματικής κρίσης, τόσο σε εθνικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, επισημαίνοντας πως οι μηχανικοί διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στον σχεδιασμό καινοτόμων λύσεων για τον μετριασμό και την προσαρμογή στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και πως οι νέοι μπορούν να ηγηθούν στην προσπάθεια αυτή και «να γίνουν οι δημιουργοί της αλλαγής που χρειάζεται απεγνωσμένα ο κόσμος μας. Και εμείς οφείλουμε να τους παρέχουμε τις γνώσεις και τα εργαλεία για να κατανοήσουν αυτές τις απειλές και να τις αντιμετωπίσουμε κατά μέτωπο».
Στη φωτεινή πλευρά της Ελλάδας που αποτυπώνεται στις γεμάτες από εξαιρετικά μυαλά αίθουσες του Πολυτεχνείου και τα ευοίωνα έργα τους αναφέρθηκε, στην αρχή της ομιλίας του, ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου. «Να δούμε πώς θα μπορέσουμε όλη αυτή την έρευνα και τη γνώση να τη μεταφέρουμε σε κάτι που φωνάζει ότι πρέπει να ασχοληθούμε μαζί του και αυτό είναι η κλιματική κρίση», υπογράμμισε χαρακτηριστικά ο κ. Παπαστεργίου. Όπως τόνισε ο Υπουργός, θα πρέπει εκ των πραγμάτων να μάθουμε να ζούμε με φυσικές καταστροφές, αλλά το ζητούμενο είναι να δούμε κατά πόσο μπορεί μία πληγείσα περιοχή να επανέλθει γρήγορα και να μελετήσουμε πάλι τα δεδομένα και τις νέες προσεγγίσεις, σε συνεργασία και με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, που θα μας κάνουν να ζούμε με μεγαλύτερη ασφάλεια. «Και η τεχνολογία θα πρέπει και η ίδια να αναθεωρήσει λίγο τις πρακτικές της και να σκεφτούμε το πράσινο πρόσημο που πρέπει να έχει για όλα αυτά», ανέφερε, προσθέτοντας πως η ευθύνη η δική μας είναι να μεταφέρουμε σε όλα αυτά τα παιδιά το μήνυμα «να μη θεωρήσουν τίποτα δεδομένο και να πιάσουν τη γνώση, που μέσα από τα σχολεία και τα πανεπιστήμια πήραν, και να την εξελίξουν».
«Ο βασικός στόχος που θέλουμε να πετύχουμε είναι πώς αυτές οι ερευνητικές ιδέες θα γίνουν πράξη και θα έχουν ένα αποτέλεσμα στην κοινωνία και την οικονομία», ανέφερε ο Γενικός Γραμματέας Έρευνας και Καινοτομίας του Υπουργείου Ανάπτυξης, καθηγητής Αθανάσιος Κυριαζής. Εστίασε στο ανώτερο ερευνητικό ανθρώπινο δυναμικό της χώρας που την κάνει να ξεχωρίζει, αναφερόμενος και στο παράδειγμα του προγράμματος ORIZON στο οποίο, όπως τόνισε ο κ. Κυριαζής, η Ελλάδα ανήκει στις πρωτοπόρες χώρες, σε σχέση με τον πληθυσμό της αλλά και σε άλλα ανταγωνιστικά προγράμματα. «Έχουμε πετύχει πολλά τα τελευταία 4 χρόνια και ένα από αυτά είναι ότι η συμβολή της έρευνας στο ΑΕΠ της χώρας έχει ανέβει στο 1,51% από 1,21% σε 2 μόλις χρόνια – καταφέραμε κάτι που δεν το περιμέναμε» σημείωσε χαρακτηριστικά ο κ. Κυριαζής. Ο Γενικός Γραμματέας Έρευνας και Καινοτομίας τόνισε ότι αυτή βραδιά που είναι αφιερωμένη στον ερευνητή είναι μια ευρωπαϊκή γιορτή και πρόσθεσε ότι ερευνητές δεν είναι μόνο αυτοί που δουλεύουν στα ερευνητικά κέντρα και τα πανεπιστήμια, είναι όσοι δουλεύουν σε έναν υπολογιστή ή αλλού και προσπαθούν, χωρίς ωράριο, να πετύχουν να δούν αποτέλεσμα σε κάποιες ιδέες.
Ο Πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ), Γιώργος Στασινός, υπογράμμισε το υψηλό επίπεδο των Ελλήνων μηχανικών, οι οποίοι, όπως τόνισε «είναι οι άνθρωποι στους οποίους θα πρέπει να βασιστούμε για την ανάπτυξη της χώρας». Αναφορικά με το ζήτημα της κλιματικής κρίσης και τις ορατές επιπτώσεις της, ο κ. Στασινός επισήμανε πως αντίπαλός μας πλέον είναι ο χρόνος και θα πρέπει οι μηχανικοί να είναι στην πρώτη γραμμή, μεταδίδοντας την πραγματικότητα και την αλήθεια στην Πολιτεία ούτως ώστε να λαμβάνονται οι σωστές πολιτικές αποφάσεις. Στο σημαντικό θέμα, επίσης, της σύνδεσης της έρευνας με την αγορά με πιο γρήγορους ρυθμούς, επικεντρώθηκε ο Πρόεδρος του ΤΕΕ, αναφέροντας ότι πρέπει «να πιστέψουμε στα νέα παιδιά, να τους δώσουμε τις ευκαιρίες που χρειάζονται και να πάμε βήματα μπροστά», ενώ έκλεισε τον χαιρετισμό του τονίζοντας πως «αυτή τη στιγμή, ο πιο σημαντικός παράγοντας για να πετύχουμε να είναι η χώρα μας βιώσιμη τα επόμενα χρόνια είναι ο χρόνος. Σημασία, επομένως, έχει πόσο γρήγορα θα γίνει αυτό που λέμε και πόσο αποτελεσματικοί θα είμαστε».
Στη συνέχεια ακολούθησε η επιστολή του Περιφερειάρχη Αττικής, Γιώργου Πατούλη, ο οποίος αναφέρθηκε στην εξέχουσα βαρύτητα που έχει φέτος η «Βραδιά του Ερευνητή» λόγω των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, ενώ ο Δήμαρχος Αθηναίων, Κώστας Μπακογιάννης, στο μαγνητοσκοπημένο μήνυμά του, υπογράμμισε την αναγκαιότητα ύπαρξης νέων καινοτόμων ιδεών και σύγχρονων λύσεων που απορρέουν από την έρευνα και την τεχνολογία ως απάντηση στα αστικά προβλήματα και στις σημερινές προκλήσεις.
Από την πλευρά του, ο Γενικός Γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Πέτρος Βαρελίδης, αναφέρθηκε στο βασικό στοίχημα της μετουσίωσης της έρευνας σε εφαρμοσμένη έρευνα «και τη σύνδεσή της με την πραγματικότητα και την καθημερινότητα».
Στο πλαίσιο της επίσημης εκδήλωσης, απηύθυναν χαιρετισμό ο Πρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, καθ. Γ. Σιάσος, ο Πρύτανης του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, καθ. Σ. Κίντζιος, η Πρύτανις του Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, καθ. Χ. Κουλούρη, ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Πειραιώς, καθ. Μ. Σφακιανάκης, η Πρύτανις της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών, καθ. Α. Διάλλα, η Πρύτανις του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, καθ. Α. Μπατιστάτου, ο Αντιπρύτανης του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου, καθ. Χ. Χαλκιάς και ο Αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, καθ. Π. Καλαντώνης.
Τη «Βραδιά του Ερευνητή», επίσης, χαιρέτισαν εκπρόσωποι των φορέων αιγίδας και υποστήριξης της Βραδιάς και πιο συγκεκριμένα η Υπεύθυνη Επικοινωνίας της Αντιπροσωπείας της ΕΕ στην Ελλάδα, Ε. Γεωργίτση, ο Διευθυντής ΕΠΙΣΕΥ, καθ. Ι. Ψαρράς, ο Πρόεδρος ΤΜΕΔΕ, Κ. Μακέδος, ο Διευθύνων Σύμβουλος ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΑΘΗΝΑΣ Α.Ε., Χ. Ακριτίδης, ο Group Head of R&D, ΤΙΤΑΝ Α.Ε., Μ. Κατσιώτης, ο Διευθυντής Καταθέσεων και Χορηγήσεων Τίτλων του OBI, Α. Πιτταράς, ο Διευθύνων Σύμβουλος ΟΑΣΑ & Πρόεδρος ΔΣ ΟΣΥ Α.Ε., Γ. Σπηλιόπουλος, η Πρόεδρος ΚΥΑΔΑ, μέλος ΔΣ ΕΑΤΑ, Μ. Δασκαλάκη και ο Εκπρόσωπος ΕΠΕΤΚ, μέλος αντιπροσωπείας ΠΕΔΜΕΔΕ, Ε. Κασσελάς.
Τέλος, η Ομάδα Κρουστών του μουσικού τμήματος του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση του Β. Βασιλάτου και η χορωδία του Μουσικού Τμήματος του ΕΜΠ, υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση των Μ. Οικονόμου και Ε. Μακρυγιωργάκη επιμελήθηκαν μουσικά τη «Βραδιά του Ερευνητή», ενώ ο Άθως Δανέλλης, με τον Αθηναϊκό Θίασο Σκιών του, χάρισε την ξεχωριστή παράσταση, για μικρούς και μεγάλους, «Ο Καραγκιόζης και το μεγάλο μυστήριο». Η βραδιά ολοκληρώθηκε με διαγωνισμούς ζωγραφικής, αφίσας και φωτογραφίας, αλλά και με την κλήρωση των δώρων για το «Κυνήγι του θησαυρού», που έπαιζαν μικροί και μεγάλοι καθ’ όλη τη διάρκεια της Βραδιάς.
Διοργάνωση
Κάθε χρόνο περισσότεροι από δύο εκατομμύρια πολίτες σε πάνω από 400 ευρωπαϊκές πόλεις, σε 26 χώρες ταυτόχρονα, μετέχουν στη «Βραδιά του Ερευνητή», μια πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (“European Researchers’ Night”).
Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο συνδέθηκε και φέτος με την ευρωπαϊκή γιορτή της έρευνας, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Horizon Europe “MARIE – My Awesome Research is for Everyone!”, για όλα τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα της Αττική, ενώ η «Βραδιά του Ερευνητή» πραγματοποιείται, επίσης, στη Θεσσαλονίκη, την Πάτρα, τη Λάρισα και την Κρήτη. Παράλληλη δράση της Βραδιάς είναι οι «Ερευνητές στα σχολεία», που φέτος ξεκίνησε από το Καστελόριζο.
Η εκδήλωση στο ΕΜΠ συνδιοργανώνεται με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ), ενώ συμμετέχουν η Διεύθυνση Δημοσίων και Διεθνών Σχέσεων ΕΜΠ, το Γραφείο Διασύνδεσης – Εξυπηρέτησης Φοιτητών και Νέων Αποφοίτων ΕΜΠ και η Ελληνική Πλατφόρμα για την Έρευνα και Τεχνολογία στην κατασκευή ΠΕΔΜΕΔΕ. Πραγματοποιείται υπό την αιγίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και με την υποστήριξη της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα και του Δήμου Αθηναίων διά της Εταιρείας Ανάπτυξης και Τουριστικής Προβολής Αθηνών και της Ανάπλασης ΑΕ, καθώς και ΕΠΙΣΕΥ, ΤΜΕΔΕ, ΟΒΙ, ΕΥΔΑΠ, ΟΦΥΠΕΚΑ. Χορηγοί της Βραδιάς είναι οι ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ, ΤΙΤΑΝ ΑΕ, ΜΕΤΑΛΟΥΜΙΝ ΑΕΒΕ, EUROBANK ΑΕ, ΟΑΣΑ ΑΕ, ΣΤΑΣΥ ΑΕ, ΟΣΥ ΑΕ.
