Απολιγνιτοποίηση - Εθνικό σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα
Λιγνιτικές μονάδες ΔΕΗ
Απολιγνιτοποίηση - Εθνικό σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα
Λιγνιτικές μονάδες ΔΕΗ
Πηγή Εικόνας: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Σε λανθασμένη κατεύθυνση φέρεται να κινείται η κατανομή των κονδυλίων από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, σύμφωνα με σχετική έκθεση του Green Tank με τίτλο «Προς μία πιο δίκαιη κατανομή του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης».

Η σχετική έκθεση δείχνει ότι, προκειμένου να υπάρξει δίκαιη κατανομή πόρων, θα πρέπει αυτοί να δοθούν με προτεραιότητα τις περιφέρειες που αντιμετωπίζουν πιο έντονες και επείγουσες ανάγκες αξιολογώντας ως «απολύτως εφικτή» αυτή την εξέλιξη. Η έκθεση υποστηρίζει ότι τα κριτήρια για την κατανομή των πόρων είναι άδικα καθώς δε λαμβάνουν κατά νου σημαντικές παραμέτρους όπως τα «χιλιόμετρα» που καλούνται να διανύσουν ορισμένα κράτη αλλά και το πόσο υψηλά έχουν θέσει τον πήχη για την απολιγνιτοποίηση, δεδομένης πάντα και της συνθήκης υπό την οποία βρίσκονται υπό τις παρούσες συγκυρίες.

Τα βασικά συμπεράσματα της έκθεσης «δείχνουν» πως την αδικία στην κατανομή των πόρων επιδεινώνει η αύξηση του συντελεστή βαρύτητας του κριτηρίου για την απασχόληση στην εξόρυξη λιγνίτη και λιθάνθρακα και πως για να καταστεί περισσότερο δίκαιη η κατανομή του συνολικού ποσού που λαμβάνουν τα κράτη – μέλη με πιο φιλόδοξες δεσμεύσεις αναφορικά με την απολιγνιτοποίηση, θα πρέπει να διευρυνθεί το πεδίο εφαρμογής του κριτηρίου για την απασχόληση στην εξορυξη τους. Στα συμπεράσματα της έκθεσης εντάσσεται και η ανάγκη για αύξηση του συντελεστή διόρθωσης με βάση το κατά κεφαλήν Ακαθάριστο Εγχώριο Εισόδημα (ΑΕΕ) προκειμένου να μεταφερθούν πόροι προς τα οικονομικά αδύναμα μέλη.

Από εκεί και πέρα, η έκθεση εισηγείται στα συμπεράσματα πως με την προσθήκη νέου κριτηρίου για την ανεργία στις λιγνιτικές περιφέρειες αυξάνεται το μερίδιο των κρατών -μελών με τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας, όπως η Ελλάδα, η Ισπανία και η Κροατία, ενώ η Γερμανία, η Τσεχία και η Ρουμανία λαμβάνουν λιγότερους πόρους σε σύγκριση με την αναθεωρημένη πρόταση της Επιτροπής με την προσθήκη να μην επηρεάζει κανένα από τα υπόλοιπα κράτη. Στο ίδιο πλαίσιο, εισηγείται και κριτήριο που αφορά την ταχύτητα μετάβασης προκειμένου να ελεγχθεί η σωστή κατανομή των πόρων επισημαίνοντας πως «αυξάνει το συνολικό ποσό που λαμβάνουν τα 13 πιο φιλόδοξα κράτη μέλη κατά €1,4 δις, ενώ μειώνει τα ποσά που δεσμεύονται για τα επτά λιγότερο φιλόδοξα κράτη μέλη κατά €1,1 δις».

«Τα αποτελέσματα της ανάλυσης δείχνουν ότι μία πιο δίκαιη κατανομή των πόρων του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης, η οποία δίνει προτεραιότητα στις περιφέρειες εκείνες που έχουν πιο έντονες και πιο επείγουσες ανάγκες μετάβασης, είναι απολύτως εφικτή. Αυτή η αλλαγή μπορεί να επιτευχθεί με ποικίλους τρόπους, ειδικά εάν συνδυαστούν πολλές από τις τροπολογίες που έχουν κατατεθεί μέχρι στιγμής», επισημαίνεται στην έκθεση.

Υπενθυμίζεται ότι πρόσφατα ελήφθη η απόφαση για αύξηση του ποσού που θα διανεμηθεί από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης από 7.5 δισ. ευρώ σε 40 δισ. ευρώ. Για την ανάλυση της έκθεσης αξιοποιήθηκε ένα εργαλείο που υπολογίζει την ποσοτική επίδραση πέντε τροπολογιών που κατέθεσαν μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αναφορικά με την αναθεωρημένη πρόταση.