Την ολοκλήρωση του διαγωνισμού για την αναβάθμιση του εργοστασίου μηχανικής ανακύκλωσης Άνω Λιοσίων και τη δημοπράτηση 20 νέων μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων (ΜΕΑ), δυναμικότητας άνω των 1,5 εκατομμυρίων τόνων ετησίως και προϋπολογισμού ύψους περίπου 1 δισ. ευρώ, προβλέπει για το 2020 ο στρατηγικός σχεδιασμός που έχει εκπονηθεί για τη διαχείριση απορριμμάτων.
Η κατασκευή των νέων μονάδων αποτελεί βασική προτεραιότητα τόσο της κεντρικής κυβέρνησης όσο και των φορέων τοπικής αυτοδιοίκησης, λόγω των κάκιστων επιδόσεων της χώρας στη διαχείριση απορριμμάτων, οι οποίες είναι πολύ πιθανό να οδηγήσουν στην επιβολή προστίμων ύψους δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ.
Η Ελλάδα εξακολουθεί να παραμένει στις τελευταίες θέσεις μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ με το 80% των δημοτικών αποβλήτων να καταλήγει σε χώρους ταφής, ενώ η πρόοδος που έχει σημειωθεί σε ό,τι αφορά την απορρόφηση ευρωπαϊκών κονδυλίων για την χρηματοδότηση έργων απορριμμάτων είναι μικρή.
Ενδεικτικό της κακής διαχείρισης που έγινε την περασμένη πενταετία είναι πως από το σύνολο των 940 εκατομμυρίων ευρώ του υφιστάμενου ΕΣΠΑ για επενδύσεις στη διαχείριση απορριμμάτων, συμβασιοποιήθηκαν μόλις 270 εκατομμύρια ευρώ.
Ως εκ τούτου, η δημοπράτηση νέων έργων απορριμμάτων έως το τέλος του χρόνου αποτελεί επιτακτική ανάγκη, προκειμένου να απορροφηθούν όσο το δυνατό περισσότερα ευρωπαϊκά κονδύλια έως το τέλος του 2023 που λήγει η τριετής παράταση της τρέχουσας περιόδου, αλλά και για να βελτιωθεί η κάκιστη εικόνα της χώρας στον τομέα αυτό.
Τα έργα που θα δημοπρατηθούν το πρώτο εξάμηνο του 2020
Έως το τέλος Ιουνίου αναμένεται να ξεκινήσουν οι διαγωνιστικές διαδικασίες για τη δημιουργία επτά νέων μονάδων. Η μεγαλύτερη από αυτές θα κατασκευαστεί στη Θεσσαλονίκη και θα καλύπτει τις ανάγκες αρκετών δήμων στην ανατολική πλευρά της πόλης.
Πρόκειται για τη ΜΕΑ (Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων) Ανατολικού τομέα Θεσσαλονίκης στη Θέρμη. Το έργο, με προϋπολογισμό 63 εκατομμυρίων ευρώ θα εξυπηρετεί τους δήμους της ανατολικής Θεσσαλονίκης και την περιφερειακή ενότητα Χαλκιδικής. Η μονάδα θα κατασκευαστεί ως δημόσιο έργο και θα έχει δυναμικότητα 160.000 τόνων ετησίως.
Μέσα στο πρώτο εξάμηνο του έτους αναμένεται να δημοπρατηθεί ως δημόσιο έργο ΜΕΑ στην Καβάλα, με δυναμικότητα 52.800 τόνων ετησίως και με προϋπολογισμό 30,5 εκατομμυρίων ευρώ.
Οι υπόλοιπες πέντε μονάδες που θα δημοπρατηθούν άμεσα είναι οι εξής:
- ΜΕΑ δυτικής Θεσσαλίας στα Τρίκαλα. Η μονάδα με δυναμικότητα 59.200 τόνων ετησίως και με προϋπολογισμό 32,9 εκατομμυρίων ευρώ, θα εξυπηρετεί τις περιοχές των Τρικάλων και της Καρδίτσας. Η ΜΕΑ θα δημοπρατηθεί ως δημόσιο έργο από την Περιφέρεια Θεσσαλίας.
- ΜΕΑ Κέρκυρας με δυναμικότητα 35.000 τόνων το χρόνο. Η μονάδα θα κατασκευαστεί ως δημόσιο έργο με εκτιμώμενο προϋπολογισμό 29,1 εκατομμυρίων ευρώ.
- ΜΕΑ Λευκάδας με δυνατότητα επεξεργασίας 30.000 τόνων ετησίως. Και στην περίπτωση της Λευκάδας έχει προκριθεί το μοντέλο του δημόσιου έργου ενώ ο προϋπολογισμός θα ανέλθει σε περίπου 8,5 εκατομμύρια ευρώ.
- ΜΕΑ Ζακύνθου με δυναμικότητα 27.134 τόνων ετησίως και με προϋπολογισμό ύψους 12,4 εκατομμυρίων ευρώ.
- ΜΕΑ στο νησί της Λέρου με δυναμικότητα 650 τόνων το χρόνο.
Τα έργα που θα δημοπρατηθούν το δεύτερο εξάμηνο του 2020
Η Περιφέρεια Αττικής προγραμματίζει τη δημοπράτηση τριών νέων ΜΕΑ μέσα στο δεύτερο εξάμηνο του έτους. Σύμφωνα με τον Γιώργο Πατούλη, έως το Μάιο του 2020 αναμένεται να ξεκινήσει ο διαγωνισμός για την κατασκευή ΜΕΑ στο Γραμματικό Αττικής ως δημόσιο έργο, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2020.
Ο σχεδιασμός που είχε εκπονηθεί από τον αρμόδιο φορέα διαχείρισης στερεών αποβλήτων στην Αττική (ΕΔΣΝΑ), προέβλεπε την κατασκευή ΜΕΑ δυναμικότητας 60.000 τόνων το χρόνο με προϋπολογισμό 45 εκατομμυρίων ευρώ. Ωστόσο, δεν αποκλείεται οι προδιαγραφές του έργου να εξεταστούν ξανά.
Σύμφωνα με τον προγραμματισμό της Περιφέρειας Αττικής, έως το τέλος του 2020 αναμένεται να προχωρήσουν διαγωνιστικές διαδικασίες και για δύο ακόμα μονάδες, στη Φυλή και το Σχιστό.
Ο φάκελος για τα δύο νέα έργα θα υποβληθεί στη διυπουργική επιτροπή μέσα στο δεύτερο τρίμηνο του έτους, προκειμένου να τεθούν σε λειτουργία έως το 2025. Οι επενδύσεις σε Φυλή και Σχιστό θα υλοποιηθούν με ιδιωτικά κεφάλαια ως έργα ΣΔΙΤ.
Η ΜΕΑ στη Φυλή αναμένεται να είναι η μεγαλύτερη που θα κατασκευαστεί ενώ εκείνη του Σχιστού, η οποία θα υλοποιηθεί στην έκταση που λειτουργεί τώρα σταθμός μεταφόρτωσης, θα έχει δυναμικότητα 180.000 τόνων ετησίως.
Στις αρχές του δεύτερου εξαμήνου του 2020 αναμένεται να ολοκληρωθεί και ο διαγωνισμός ύψους 104,7 εκατομμυρίων ευρώ δίχως ΦΠΑ, για την αναβάθμιση του Εργοστασίου Μηχανικής Ανακύκλωσης στα Άνω Λιόσια.
Το δεύτερο μεγάλο έργο του Β εξαμήνου θα είναι η διαχείριση απορριμμάτων Δυτικής Θεσσαλονίκης. Σύμφωνα με πληροφορίες, η εκεί ΜΕΑ αναμένεται να χωροθετηθεί κοντά στο σημείο που λειτουργεί ήδη ο ΧΥΤΑ Μαυροράχης, βόρεια του Λαγκαδά. Το έργο θα αποτελέσει τη μεγαλύτερη μονάδα απορριμμάτων που θα κατασκευαστεί στη χώρα, μετά από εκείνη που προγραμματίζει να δημοπρατήσει στη Φυλή η Περιφέρεια Αττικής.
Η ΜΕΑ Δυτικής Θεσσαλονίκης θα έχει τη δυνατότητα επεξεργασίας 300.000 τόνων ετησίως, ενώ η κατασκευή της αναμένεται να υλοποιηθεί με ΣΔΙΤ μέσα σε 24 μήνες από την ημέρα έναρξης των έργων. Ο προϋπολογισμός του έργου θα ανέλθει σε 118 εκατομμύρια ευρώ, με τη διάρκεια της σύμβασης να ανέρχεται σε συνολικά 27 έτη εκ των οποίων τα τρία αφορούν την κατασκευή και τα 24 τη λειτουργία.
Στο στρατηγικό σχεδιασμό για τη διαχείριση απορριμμάτων περιλαμβάνονται και τα εξής έργα, τα οποία αναμένεται να δημοπρατηθούν εντός του δεύτερου εξαμήνου του έτους:
- ΜΕΑ Λάρισας με δυναμικότητα 80.000 τόνων το χρόνο και προϋπολογισμό 40 εκατομμυρίων ευρώ.
- ΜΕΑ Μαγνησίας στο Βόλο με δυνατότητα επεξεργασίας 65.000 τόνων το χρόνο και προϋπολογισμό 42 εκατομμυρίων ευρώ. Οι ΜΕΑ σε Λάρισα και Βόλο θα δημοπρατηθούν ως δημόσια έργα.
- ΜΕΑ Αγρινίου με δυναμικότητα 32.000 ετησίως και προϋπολογισμό 24 εκατομμυρίων ευρώ.
- ΜΕΑ Αχαΐας με δυνατότητα επεξεργασίας έως και 80.000 τόνων το έτος και με προϋπολογισμό ύψους 50 εκατομμυρίων ευρώ. Η νέα μονάδα θα υλοποιηθεί ως δημόσιο έργο και προβλέπεται η λειτουργία της να ανατεθεί στον ιδιώτη ανάδοχο για χρονικό διάστημα έως και 10 έτη. Το ίδιο μοντέλο θα εφαρμοστεί και στο Αγρίνιο.
- ΜΕΑ Λαμίας με δυναμικότητα 53.500 τόνων το έτος και προϋπολογισμό 30 εκατομμυρίων ευρώ.
- ΜΕΑ Χαλκίδας για την εξυπηρέτηση των αναγκών της Εύβοιας. Η δυναμικότητα της μονάδας θα ανέλθει σε 79.200 τόνους ετησίως, ο προϋπολογισμός εκτιμάται σε περίπου 30 εκατομμύρια ευρώ και η επένδυση θα υλοποιηθεί ως δημόσιο έργο.
- Με τον ίδιο τρόπο, ως δημόσια έργα δηλαδή, θα δημοπρατηθούν και δύο ΜΕΑ στην Κρήτη. Στο Ηράκλειο η μονάδα θα έχει δυνατότητα επεξεργασίας 59.200 τόνων ετησίως και προϋπολογισμό 32 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ στο Λασίθι η δυναμικότητα θα ανέρχεται σε 19.500 τόνους το χρόνο, με εκτιμώμενο κόστος κατασκευής ύψους 15 εκατομμύρια ευρώ.
- ΜΕΑ Λέσβου με δυναμικότητα 18.000 τόνων το έτος και προϋπολογισμό 20 εκατομμυρίων ευρώ.
- ΜΕΑ Ρόδου με δυναμικότητα 61.769 τόνων απορριμμάτων ετησίως προϋπολογισμού 44,1 εκατομμυρίων ευρώ. Η ΜΕΑ στη Ρόδο θα είναι μία από τις λίγες που θα υλοποιηθούν με ΣΔΙΤ.
(update 03/03/2020, 11:30 πμ: το παρόν άρθρο διορθώθηκε από την αρχική του έκδοση για να απεικονίζει το σωστό χρονοδιάγραμμα και θέση των έργων στην περιοχή της Θεσσαλονίκης)
