Πηγή Εικόνας: απε - μπεΤην πρώτη γειτονιά με σπίτια υδρογόνου έγιναν πραγματικότητα στη Σκωτία. Πρόκειται για σπίτια που χρησιμοποιούν «πράσινο» υδρογόνο τόσο για θέρμανση όσο και για το μαγείρεμα, ενώ ο στόχος είναι το πρόγραμμα να επεκταθεί σε έως και 300 σπίτια τους επόμενους μήνες.
Η θέρμανση είναι μία από τις μεγαλύτερες πηγές εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, αντιπροσωπεύοντας το 22% των συνολικών εκπομπών του Ηνωμένου Βασιλείου. Το υδρογόνο θεωρείται βασική τεχνολογία για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές σε αυτόν τον τομέα.
Η μετάβαση στο υδρογόνο απαιτεί νέες οικιακές συσκευές, όπως κουζίνες και λέβητες. Η Bosch παρουσίασε τις πρώτες εστίες μαγειρέματος υδρογόνου, που διακρίνονται για την «αόρατη φλόγα» τους και πρόκειται να δοκιμαστούν στα σπίτια του προγράμματος που ονομάζεται H100 Fife.
Για τον ένοικο του σπιτιού η διαφορές είναι μικρές σε σχέση με ένα συμβατικό σπίτι καθώς η λειτουργία των συσκευών δεν αλλάζει. Καθώς το μεγαλύτερο μέρος των αλλαγών αφορά περισσότερο την πλευρά του προμηθευτή, το υδρογόνο θεωρείται ως ένας από τους λιγότερο επεμβατικούς τρόπους για την απαλλαγή από τον άνθρακα στη θέρμανση του σπιτιού.
Πώς χρησιμοποιείται το υδρογόνο στα σπίτια
Η στρατηγική της ΕΕ για το υδρογόνο και το σχέδιο REPowerEU καθορίζουν τη θέση της για τις τεχνολογίες υδρογόνου. Συγκεκριμένα, η ΕΕ στοχεύει έως το 2030 να εισάγει 10 εκατομμύρια τόνους και να παράγει άλλα 10 εκατομμύρια τόνους ανανεώσιμου υδρογόνου. Μέχρι το 2050, θα πρέπει να καλύπτει το 10% των ενεργειακών αναγκών της με υδρογόνο.
Παρά το γεγονός ότι ο χρόνος πιέζει για την επίτευξη των στόχων, η υιοθέτηση του υδρογόνου σε εγχώριο επίπεδο είναι χαμηλή, ενώ λίγα έργα μικρής κλίμακας βρίσκονται σε εξέλιξη, σύμφωνα με το Euronews.
Το πρώτο κτίσμα στην Ευρώπη που λειτουργεί με υδρογόνο ολοκληρώθηκε το 2022 στη Νότια Ιταλία. Το φοιτητικό κτίριο στο Μπενεβέντο χρησιμοποιεί υδρογόνο όχι μόνο για θέρμανση αλλά και για την παραγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας που απαιτεί το κτίριο.
Στην Ολλανδία βρίσκονται σε εξέλιξη διάφορα πιλοτικά έργα, μεταξύ των οποίων η σύνδεση 12 σπιτιών στο Lochem με υδρογόνο για θέρμανση το 2022. Το 2023, 33 κατοικίες στο Wagenborgen θα έχουν θέρμανση με υδρογόνο. Και στη βόρεια ολλανδική πόλη Hoogeveen, 80 έως 100 νεόδμητες κατοικίες θα συνδεθούν με το δίκτυο υδρογόνου.
Στο Ελσίνκι, βρίσκεται σε εξέλιξη η κατασκευή του κόμβου υδρογόνου 3H2 Helsinki Hydrogen Hub, ο οποίος θα παράγει περίπου τρία μεγαβάτ πράσινου υδρογόνου ετησίως. Αυτό θα χρησιμοποιείται στη συνέχεια ως καύσιμο για φορτηγά, ενώ η πλεονάζουσα θερμότητα από την παραγωγή υδρογόνου θα χρησιμοποιείται για τη θέρμανση τοπικών κατοικιών.
Ποιο υδρογόνο είναι το καθαρό
Σε επίπεδο χρήσης, το υδρογόνο είναι ένα απίστευτα καθαρό καύσιμο. Σε αντίθεση με τον άνθρακα και το φυσικό αέριο, δεν παράγει διοξείδιο του άνθρακα όταν καίγεται.
Ωστόσο, δεν είναι κάθε μορφή υδρογόνου «καθαρή». Για την παραγωγή υδρογόνου χρησιμοποιείται ηλεκτρόλυση προκειμένου να γίνει ο διαχωρισμός από το οξυγόνο του νερού. Εάν η ηλεκτρική ενέργεια που χρησιμοποιείται σε αυτή τη διαδικασία είναι μη ανανεώσιμη, τότε τα οφέλη από τη χρήση καυσίμου υδρογόνου αναιρούνται.
Προς το παρόν, το υδρογόνο αντιπροσωπεύει περίπου το 2% του ενεργειακού μείγματος της ΕΕ, και σχεδόν το σύνολο αυτού παράγεται από ορυκτά καύσιμα. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εκτιμά ότι κατά την παραγωγή των σημερινών προμηθειών υδρογόνου παράγονται περίπου 70 έως 100 εκατομμύρια τόνοι CO2 ετησίως.
Για να καταστεί το υδρογόνο βιώσιμο, η ηλεκτρόλυση πρέπει να γίνεται με τη χρήση ανανεώσιμης ενέργειας. Γνωστή ως πράσινο υδρογόνο, αυτή είναι η μόνη πραγματικά βιώσιμη μορφή υδρογόνου, αλλά σήμερα αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 1% της συνολικής παραγωγής υδρογόνου.
Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας, η ποσότητα ανανεώσιμης ενέργειας που απαιτείται για να γίνει όλο το υδρογόνο πράσινο θα ήταν περίπου 3.000 τεραβατώρες (TWh). Όγκος που ισοδυναμεί με τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας για ολόκληρη την Ευρώπη.
Για το H100 Fife, η παροχή υδρογόνου παράγεται με τη χρήση ανανεώσιμης ηλεκτρικής ενέργειας από μια τοπική υπεράκτια αιολική περιοχή.
Οι προκλήσεις για την οικιακή χρήση υδρογόνου
Το υδρογόνο είναι το πιο άφθονο στοιχείο στη γη, αλλά η διαχείρισή του είναι δύσκολη. Η ασφαλής μεταφορά και αποθήκευση απαιτούν μαζική ανάπτυξη υποδομών και στενή παρακολούθηση.
Ήδη από το 2022, μελέτες προειδοποιούσαν για την υπερεκτίμηση των πλεονεκτημάτων του υδρογόνου σε επίπεδο σπιτιού. Το think tank «Regulatory Assistance Project» που ασχολείται με την ενέργεια, εξέτασε 32 μελέτες για το υδρογόνο και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι είναι απίθανο να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην οικιακή θέρμανση.
«Η χρήση υδρογόνου για θέρμανση μπορεί, σε πρώτη φάση, να ακούγεται ελκυστική», σημειώνει, στο σχετικό άρθρο σύμφωνα με το Euronews, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης, ο Jan Rosenow, και προσθέτει: «ωστόσο, όλες οι ανεξάρτητες έρευνες για το θέμα αυτό καταλήγουν στο ίδιο συμπέρασμα: η θέρμανση με υδρογόνο είναι πολύ λιγότερο αποδοτική και ακριβότερη από εναλλακτικές λύσεις όπως οι αντλίες θερμότητας, η τηλεθέρμανση και η ηλιοθερμία».
Πρόσφατη έκθεση του Ινστιτούτου Ενεργειακών Οικονομικών και Χρηματοοικονομικής Ανάλυσης (IEEFA) που δημοσιεύθηκε τον Ιανουάριο διαπίστωσε ότι η καύση υδρογόνου ενέχει κινδύνους για την υγεία και την ασφάλεια των κατοίκων και είναι ένας αναποτελεσματικός τρόπος για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.
«Η καύση υδρογόνου στα σπίτια όχι μόνο ενέχει κινδύνους για την υγεία και την ασφάλεια, αλλά θα καθυστερήσει επίσης την ηλεκτροδότηση, με αποτέλεσμα την παρατεταμένη καύση αερίου στα σπίτια», σημείωσε η Suzanne Mattei, αναλύτρια ενεργειακής πολιτικής του IEEFA και εκ των συγγραφέων της έκθεσης. «Τα σχέδια για τη χρήση υδρογόνου σε κατοικίες παραβλέπουν επίσης τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χρήση του υδρογόνου λόγω του ανταγωνισμού στην αγορά και των προκλήσεων στις υποδομές» πρόσθεσε.
