Mε απόλυτη επιτυχία ολοκληρώθηκε για τις 4 συστημικές τράπεζες η Πανευρωπαϊκή Άσκησης Προσομοίωσης Ακραίων Συνθηκών (stress test) του 2023, που διενήργησε η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΕΒΑ) σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ECB) και τις εθνικές εποπτικές αρχές. Η άσκηση διεξήχθη σύμφωνα με τους κοινούς μεθοδολογικούς κανόνες της ΕΒΑ και τις παραδοχές των σεναρίων εξέλιξης μακροοικονομικών δεικτών και συνθηκών αγοράς που ορίστηκαν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κινδύνου (ESRB). Οι ελληνικές τράπεζες συμμετείχαν στην άσκηση ως μέρος του δείγματος των μεγαλύτερων Χρηματοπιστωτικών Ιδρυμάτων της ευρωζώνης, που εξετάστηκαν από την ΕΒΑ.
Η άσκηση προσομοίωσης βασίστηκε σε στατική προσέγγιση του Ισολογισμού των τραπεζών, λαμβάνοντας υπόψη τη χρηματοοικονομική και κεφαλαιακή θέση κατά την 31.12.2022 ως σημείο εκκίνησης, επί του οποίου και πραγματοποιήθηκε προβολή ακραίων συνθηκών με ορίζοντα τριετίας (2023-25) βάσει ενός Βασικού και ενός Δυσμενούς σεναρίου. Το τελευταίο ενσωμάτωσε έναν αυστηρό συνδυασμό οικονομικών υποθέσεων με σοβαρό αρνητικό οικονομικό αντίκτυπο για την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση, συμπεριλαμβανομένης μιας σημαντικής συρρίκνωσης σε όρους πραγματικού ΑΕΠ, επίμονα υψηλό επίπεδο πληθωρισμού και λοιπές παρεμπίπτουσες δυσμενείς οικονομικές συνθήκες. Ενδεικτικώς για την Ελλάδα, οι υποθέσεις προδιέγραφαν σωρευτική ύφεση του πραγματικού ΑΕΠ της τάξεως του 5,5% για την τριετία και σωρευτική μεταβολή πληθωρισμού της τάξεως του 16,9%.
Η ΕΚΤ υπέβαλε σε άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων 98 τράπεζες υπό την άμεση εποπτεία της. Από αυτές, οι 57 είναι οι μεγαλύτερες τράπεζες της ζώνης του ευρώ, οι οποίες περιλαμβάνονται στην άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων σε επίπεδο ΕΕ που συντονίζει η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΕΑΤ), ενώ οι 41 είναι μεσαίου μεγέθους τράπεζες και δεν περιλαμβάνονται στο δείγμα της ΕΑΤ.
Συνολικά αντιπροσωπεύουν περίπου το 80% του συνόλου των στοιχείων ενεργητικού του τραπεζικού τομέα στη ζώνη του ευρώ.
Η άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων μετρά τις επιδόσεις των τραπεζών σε ένα υποθετικό δυσμενές οικονομικό σενάριο, σύμφωνα με το οποίο αναμένεται παρατεταμένη περίοδος υποτονικής ανάπτυξης, αυξημένων επιτοκίων και υψηλού πληθωρισμού. Δεν υφίσταται θέμα επιτυχίας ή αποτυχίας και δεν τίθεται όριο προκειμένου να οριστεί η αποτυχία ή η επιτυχία των τραπεζών.
Αντιθέτως, τα ευρήματα της άσκησης θα ενσωματωθούν στον συνεχιζόμενο εποπτικό διάλογο, κατά τον οποίο οι εποπτικές αρχές εξηγούν την αξιολόγησή τους στις τράπεζες και συζητούν τη λήψη πιθανών μέτρων για την αντιμετώπιση τυχόν ελλείψεων.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα που δημοσιοποίησε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) προκύπτει ότι το τραπεζικό σύστημα της ζώνης του ευρώ θα μπορούσε να ανταπεξέλθει σε έντονη επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας.
Ελληνικές Τράπεζες
Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, σε ανακοινώσεις τους, οι συστημικές τράπεζες εκφράζουν την ικανοποίηση τους για το γεγονός της επιτυχούς ολοκλήρωσης στη σχετική διαδικασία αναφέροντας μεταξύ άλλων:
Εθνική Τράπεζα: Από τις καλύτερες επιδόσεις στην Ευρώπη- καταδεικνύει την ανθεκτικότητα του Ομίλου και τη δυνατότητα διατήρησης επαρκών κεφαλαίων ακόμη και υπό ακραίες μακροοικονομικές παραδοχές.
Σύμφωνα με την κοινή μεθοδολογία που εφαρμόστηκε, στο Δυσμενές σενάριο ο δείκτης Κύριων Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων με πλήρη επίδραση του ΔΠΧΑ 9 (FL CET1) κατέγραψε μέγιστη απομείωση της τάξεως των 2,71 π.μ. φθάνοντας στο χαμηλότερο επίπεδο του 13,1% κατά το πρώτο έτος του ορίζοντα προβλέψεων (2023). Το εν λόγω αποτέλεσμα συνιστά την καλύτερη επίδοση εντός του ελληνικού τραπεζικού χώρου, ο οποίος κατέγραψε μέγιστη μείωση κεφαλαίων 3,50 π.μ. -κατά μέσο όρο, εξαιρουμένης της ΕΤΕ.
Με κριτήριο το δείκτη μέγιστης απομείωσης κεφαλαίων, η επίδοση της ΕΤΕ είναι η 11η καλύτερη στο σύνολο των 70 ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων που συμμετείχαν στην άσκηση και η 5η καλύτερη με κριτήριο την απομείωση κεφαλαίων στον τριετή ορίζοντα (2025).
Σε σχέση με τον πλήρη, τριετή ορίζοντα προβλέψεων της άσκησης:
- Υπό το Δυσμενές σενάριο, ο δείκτης Κύριων Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων με πλήρη επίδραση του ΔΠΧΑ 9 (FL CET1) διαμορφώθηκε σε 14,5% στο τέλος του 2025, υποδεικνύοντας απομείωση 1,36% π.μ. σε σχέση με το επίπεδο έναρξης της άσκησης.
- Το Βασικό σενάριο υποδεικνύει ενίσχυση κατά 5,76% π.μ. του δείκτη Κύριων Βασικών Ιδίων Κεφαλαίων με πλήρη επίδραση του ΔΠΧΑ 9 (FL CET1) στον τριετή ορίζοντα, διαμορφώνοντάς τον σε 21,6% το 2025.
Το αποτέλεσμα της Πανευρωπαϊκής ‘Ασκησης Προσομοίωσης Ακραίων Συνθηκών του 2023 καταδεικνύει την ανθεκτικότητα του Ομίλου της ΕΤΕ σε δυσμενείς συνθήκες, καθώς και τη δυνατότητα διατήρησης επαρκών κεφαλαίων ακόμη και υπό ακραίες μακροοικονομικές παραδοχές. Συγκριτικά με τις επιδόσεις αντίστοιχων προηγούμενων ασκήσεων, η ΕΤΕ έχει επιτύχει αξιοσημείωτη πρόοδο στην ενδυνάμωση του Ισολογισμού της, παρά τη συγκυρία των διεθνών οικονομικών προκλήσεων. Συγκεκριμένα, το αποτέλεσμα της άσκησης προσομοίωσης ακραίων συνθηκών του 2023 αντανακλά την επιτυχή υλοποίηση της στρατηγικής διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs), την οικοδόμηση επαρκούς κεφαλαιακού αποθέματος, καθώς και την πλεονεκτική θέση ρευστότητας του Ομίλου.
Σημειώνεται τέλος ότι, ο δείκτης CET1 FL του Ομίλου την 31 Μαρτίου 2023 διαμορφώθηκε σε 16,5% (pro-forma, συνυπολογίζοντας τα κέρδη της περιόδου), υπερβαίνοντας κατά 0,7 π.μ. αντίστοιχα το επίπεδο εκκίνησης της Πανευρωπαϊκής ‘Ασκησης Προσομοίωσης Ακραίων Συνθηκών.
Τράπεζα Πειραιώς: Τα αποτελέσματα υποδηλώνουν σημαντική βελτίωση σε σύγκριση με τις ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων του 2021 και του 2018.
Ο δείκτης κοινών ιδίων κεφαλαίων σε πλήρη εφαρμογή του εποπτικού πλαισίου της Βασιλείας ΙΙΙ (Common Equity Tier 1, «CET 1») που προκύπτει από την άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων για το 2025, το τελευταίο έτος που λαμβάνεται υπόψη στην άσκηση, απεικονίζεται παρακάτω:
Δείκτης CET-1
2022 2025 Μεταβολή
α) «Βασικό» σενάριο 11,5% 14,3% +2,7%
β) «Δυσμενές» σενάριο 11,5% 9,1% -2,4%
Το βασικό σενάριο οδηγεί σε αύξηση των κεφαλαιακών δεικτών κατά περίπου 271 μονάδες βάσης έναντι του Δεκεμβρίου 2022.
Το δυσμενές σενάριο οδηγεί σε μείωση των κεφαλαιακών δεικτών κατά περίπου 241 μονάδες βάσης για την τριετή περίοδο. Η αντίστοιχη μείωση στην άσκηση του 2021 ήταν περίπου 480 μονάδες βάσης. Το δυσμενές σενάριο οδηγεί σε μείωση περίπου 318 μονάδων βάσης κατά το έτος με τη μεγαλύτερη επίπτωση (2023).
Τα αποτελέσματα της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων 2023 της Πειραιώς υποδηλώνουν σημαντική βελτίωση σε σύγκριση με τις ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων του 2021 και του 2018, όπως παρουσιάζονται παρακάτω:
Δείκτης CET-1 τέλους περιόδου
Μέγιστη μείωση (δυσμενές σενάριο)
Άσκηση 2018 -8,9% 5,9%
Άσκηση 2021 -6,1% 8,6%
Άσκηση 2023 -3,2% 9,1%
Η μείωση για την τριετή περίοδο κατά το δυσμενές σενάριο για την Πειραιώς είναι η 13η χαμηλότερη μεταξύ των 70 ευρωπαϊκών τραπεζών του δείγματος της ΕΑΤ, σύμφωνα με τη σημερινή γνωστοποίηση.
Eurobank: Αποτελέσματα στις παραμέτρους του δυσμενούς σεναρίου σημαντικά βελτιωμένα με το 2021.
Τα αποτελέσματα της Eurobank καθώς και η ανθεκτικότητα της στις παραμέτρους του δυσμενούς σεναρίου της Άσκησης είναι σημαντικά βελτιωμένα σε σχέση με αυτά της αντίστοιχης Άσκησης του 2021.
Τα παρακάτω μεγέθη συνοψίζουν τα αποτελέσματα της Eurobank υπό το Βασικό και υπό το Δυσμενές σενάριο της Άσκησης.
Η αφετηρία της Άσκησης είναι η οικονομική και κεφαλαιακή θέση του Ομίλου στις 31/12/20221. Ο χρονικός ορίζοντας της Άσκησης καλύπτει την περίοδο μέχρι το τέλος του 2025.
Υπό το Βασικό σενάριο, ο Δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας Fully Loaded CET1 αυξάνεται κατά 360 μ.β. κατά τη διάρκεια των τριών ετών, φτάνοντας στο επίπεδο του 18% στο τέλος του 2025.
Υπό το Δυσμενές σενάριο, ο Δείκτης Fully Loaded CET1 μειώνεται κατά 220 μ.β. στο τέλος του 2025 και διαμορφώνεται σε 12,2%. Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει μια σύγκριση των αποτελεσμάτων υπό το δυσμενές σενάριο μεταξύ των Ασκήσεων του 2023 και του 2021.
Άσκηση 2023 vs ‘Ασκηση 2021
(αποτελέσματα δυσμενούς σεναρίου)
Δείκτης FLCET1 ‘Ασκηση 2023 2021 Βελτίωση(μβ)
Μείωση δείκτη τέλος της 3τίας (μβ) 220 433 213
Επίπεδο δείκτη τέλος της 3τίας 12,2% 7,6% 460
Alpha Bank: Τα αποτελέσματα καταδεικνύουν τον επιτυχημένο μετασχηματισμό που υλοποιείται ενισχύοντας σημαντικά την ανθεκτικότητα του Ομίλου σε αντίξοες οικονομικές συνθήκες
Στο βασικό σενάριο, η δημιουργία κεφαλαίου ανέρχεται περίπου σε 2,2% σε χρονικό ορίζοντα τριών ετών συμπεριλαμβανομένης και της διανομής μερίσματος της τάξεως του 30%.
Από την Πανευρωπαϊκή Άσκηση Προσομοίωσης Ακραίων Καταστάσεων 2021, η Τράπεζα έχει μετασχηματιστεί, ενισχύοντας σημαντικά τον ισολογισμό της, μειώνοντας αποφασιστικά τα MEA.
Έχει αποκαταστήσει την οργανική της κερδοφορία δημιουργώντας ιστορικό επιδόσεων στις αγορές, Εκδόσεις Μέσων Ελαχίστων Απαιτήσεων για τα Ίδια Κεφάλαια και τις Επιλέξιμες Υποχρεώσεις (MREL), ενισχύοντας, έτι περαιτέρω, τα αποθέματα κεφαλαίου και ρευστότητας.
Στο δυσμενές σενάριο (χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τυχόν γεγονότα μετά το τέλος του έτους), η μείωση του Δείκτη Κεφαλαίων Κοινών Μετοχών της Κατηγορίας 1, με πλήρη εφαρμογή των μεταβατικών διατάξεων (CET 1 fully loaded) σε χρονικό ορίζοντα τριετίας ανέρχεται σε 3,1 % για την Τράπεζα (ήταν 6,3 % στην ‘Ασκηση Προσομοίωσης Ακραίων Καταστάσεων του 2021 ), σε σύγκριση με 4,6% του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών (ΕΑΤ) στην Ευρωπαϊκή Ένωση (4,9 % ήταν ο μέσος όρος της ΕΑΤ στην Πανευρωπαϊκή ‘Ασκηση Προσομοίωσης Ακραίων Καταστάσεων του 2021).
Η μεθοδολογία της Άσκησης Προσομοίωσης Ακραίων Καταστάσεων δεν ενσωματώνει τις ενέργειες κεφαλαιακής ενίσχυσης της Τράπεζας κατά το α’ εξάμηνο του 2023. Αυτές περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την απομόχλευση Μη Εξυπηρετούμενων Ανοιγμάτων (MEA) μέσω των συναλλαγών “Sky” και “Hermes”, τη συνθετική τιτλοποίηση ναυτιλιακού χαρτοφυλακίου, την έκδοση Πρόσθετων Κεφαλαιακών Μέσων της Κατηγορίας 1 (Additional Tier 1) και την αύξηση κεφαλαίου μέσω οργανικής κερδοφορίας.
Οι δείκτες Κεφαλαίων Κοινών Μετοχών Κατηγορίας 1 (Common Equity Tier 1 – CET 1), Κεφαλαίων Κατηγορίας Ι (Tier I) και Συνολικού Κεφαλαίου του Δεκεμβρίου 2022 pro-forma για τις ανωτέρω ενέργειες ενισχύονται κατά περίπου 1,3%, 2,5% και 2,6% αντίστοιχα, με πλήρη εφαρμογή των μεταβατικών διατάξεων.
Ο διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου Alpha Bank, Βασίλης Ψάλτης έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Τα αποτελέσματα της Πανευρωπαϊκής ‘Ασκησης Προσομοίωσης Ακραίων Καταστάσεων καταδεικνύουν τον επιτυχημένο μετασχηματισμό της Alpha Bank που υλοποιείται τα τελευταία χρόνια, ενισχύοντας σημαντικά την ανθεκτικότητα του Ομίλου σε αντίξοες οικονομικές συνθήκες. Η ανθεκτικότητά μας ενισχύθηκε περαιτέρω με μια σειρά δράσεων κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους, προσθέτοντας περίπου 2,6 ποσοστιαίες μονάδες στον συνολικό δείκτη κεφαλαίου μας».
