Ο εκσυγχρονισμός των όρων αξιοποίησης μιας σειράς χρηματοδοτικών εργαλείων ώστε να παραμένουν ελκυστικά και να συνιστούν ευκαιρίες μέσα στην ενεργειακή κρίση, οι προτάσεις του ΤΕΕ/ΤΚΜ για την περαιτέρω βελτίωση των προγραμμάτων αυτών –ιδιαίτερα στο πεδίο του περιορισμού γραφειοκρατίας- αλλά και μια σειρά από νέους πόρους χρηματοδότησης με τη στήριξη εγγυοδοτικών φορέων, αναδείχθηκαν στη διάρκεια εκδήλωσης που οργάνωσε το ΤΕΕ/ΤΚΜ στο πλαίσιο της συμμετοχής του στην 86η ΔΕΘ, με θέμα: “χρηματοδοτικά εργαλεία για Μηχανικούς στη νέα προγραμματική περίοδο 2021 -2027”.
Όπως τονίζεται σε σχετική ανακοίνωση, τη θεματολογία της εκδήλωσης παρουσίασε συνοπτικά κατά τη έναρξη το μέλος της ΔΕ του ΤΕΕ/ΤΚΜ κ. Μανώλης Μπελιμπασάκης.
Καλωσορίζοντας τους συμμετέχοντες ο Πρόεδρος του ΤΕΕ/ΤΚΜ κ. Γιώργος Τσακούμης, τόνισε την προσπάθεια του Τμήματος, μέσω της αρμόδιας Μόνιμης Επιτροπής Ανταγωνιστικότητας, Επιχειρηματικότητας και Καινοτομίας, να υποστηρίξει και να ενισχύσει τη δυνατότητα των μηχανικών να λειτουργήσουν ως επιχειρηματίες μέσα σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο, αλλά και διαρκώς ανταγωνιστικότερο περιβάλλον.
Χαιρετίζοντας την εκδήλωση, ο Υφυπουργός Εσωτερικών αρμόδιος για θέματα Μακεδονίας-Θράκης κ. Σταύρος Καλαφάτης, τόνισε τη σημασία της επίτευξης υψηλών ρυθμών ανάπτυξης της Ελλάδας εν μέσω μιας ακόμη δύσκολης συγκυρίας, που διαμορφώνουν η ενεργειακή κρίση και οι επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία. Πρόσθεσε δε, ότι η χώρα έχει φτάσει τα τελευταία χρόνια στην 1η θέση της Ε.Ε. σε ρυθμούς απορρόφησης ευρωπαϊκών πόρων από την 19η θέση στην οποία περιοριζόταν πριν αρκετά χρόνια, ενώ ειδικά για τη Θεσσαλονίκη, αφού αναφέρθηκε εκ νέου στο πλέγμα 30 και πλέον έργων και παρεμβάσεων που θα διαμορφώσουν το νέο πρόσωπο της πόλης, υπογράμμισε την ανάγκη αύξησης της μέριμνας για τη Δυτική Θεσσαλονίκη, στόχευση που, όπως είπε, ήδη υπηρετούν οι επιλογές της κυβέρνησης.
Ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης κ. Κωνσταντίνος Ζέρβας υπογράμμισε τη σημασία της στήριξης που παρέχουν μια σειρά από χρηματοδοτικούς μηχανισμούς συνολικά στην Αυτοδιοίκηση (Α.Τρίτσης, ΕΤΕπ, κ.α.) αναφερόμενος στο παράδειγμα των 160 εκατομμυρίων ευρώ που αφορούν στον Δήμο Θεσσαλονίκης, ο οποίος μόνο φέτος έχει ένα τεχνικό πρόγραμμα προσαυξημένο κατά 75% σε σχέση με το 2019. Σημειώνοντας δε ότι η αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας περνάει απαραιτήτως από έργα υποδομής, ο ίδιος ανέδειξε μια σειρά σημαντικών αναπλάσεων (Στάβλοι Παπάφη, Ντεκ Παλιάς Παραλίας, κ.α.) που θα εμπλουτίσουν ακόμα περισσότερο το πλέγμα μεγάλων έργων που έχουν δρομολογηθεί για την αναβάθμιση συνολικά της Θεσσαλονίκης.
Ο Αντιπεριφερειάρχης Υποδομών και Δικτύων της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και τ. πρόεδρος του ΤΕΕ/ΤΚΜ κ. Πάρις Μπίλλιας εκπροσωπώντας και τον Περιφερειάρχη κ. Απόστολο Τζιτζικώστα, υπογράμμισε το γεγονός πως σε ιδέες και προτάσεις του ΤΕΕ/ΤΚΜ βασίστηκαν αρκετά από τα έργα που βρίσκονται αυτή την περίοδο σε φάση υλοποίησης ή στο στάδιο του μελετητικού σχεδιασμού. Επισημαίνοντας πως γι` αυτό ακριβώς, αποτελεί και επιλογή του Περιφερειάρχη, το ΤΕΕ/ΤΚΜ να μην είναι απλώς ο θεσμικός σύμβουλος, αλλά ένας σταθερός συνεργάτης, ιδιαίτερα απέναντι στη διαρκή πρόκληση να υπερνικηθεί το λεγόμενο “τέρας της γραφειοκρατίας”. Στάθηκε δε ιδιαίτερα στην άρρηκτη σχέση του επαγγέλματος του μηχανικού με την ανάπτυξη.
Ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ του Υπουργείου Ανάπτυξης κ. Δημήτρης Σκάλκος προανήγγειλε ότι εντός του επόμενου μήνα αναμένεται να ενεργοποιηθούν 4 δις ευρώ στο πλαίσιο του Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα», και τόνισε ότι η Πολιτεία φρόντισε να ξεκαθαρίσουν οι «όροι του παιχνιδιού» με προσκλήσεις που θα παραμένουν ανοιχτές μέχρι εξαντλήσεως του προϋπολογισμού.
Θύμισε επίσης, πως μέχρι το τέλος του 2023, αναμένεται να χρηματοδοτήσουν την οικονομία περίπου 8 δις ευρώ από τα προγράμματα του ΕΣΠΑ και 6,4 δις ευρώ από τα έργα του Σχεδίου Ελλάδα 2.0 για το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Ο ίδιος επισήμανε ότι το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027 υπολογίζεται να οδηγήσει σε αύξηση του ΑΕΠ κατά 31 δις ευρώ μαζί με την μόχλευση πόρων του ιδιωτικού τομέα και σημείωσε ότι στη βασική στόχευση των χρηματοδοτήσεων αυτών θα παραμείνουν ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός και η μετάβαση στην Πράσινη Ενέργεια.
Ο Πρόεδρος του ΤΜΕΔΕ κ. Κωνσταντίνος Μακέδος αναφέρθηκε λεπτομερώς στις ευρύτερες χρηματοδοτικές ανάγκες που θα έχουν οι Μηχανικοί την επόμενη τετραετία, ενώ παράλληλα το ΤΜΕΔΕ ενδυναμώνει με απτά αποτελέσματα την αξιοπιστία του αποτελώντας τον πραγματικό πυλώνα στήριξης των μελών του και ειδικότερα των ΜμΕ.
Ως σημαντική πρωτοβουλία ανέδειξε τη συνεργασία με την Ελληνική Επενδυτική Τράπεζα για το «Ταμείο Εγγυοδοσίας ΕΑΤ-ΤΜΕΔΕ», χάρη στην οποία κάθε δικαιούχος λαμβάνει κεφάλαιο κίνησης, μέσω τραπεζικού δανεισμού, για ποσό έως €200.000, με το Ταμείο να αναλαμβάνει και μέρος του πιστωτικού κινδύνου παρέχοντας εγγύηση προς τις τράπεζες για το 80% της χρηματοδότησης. Μέχρι σήμερα έχουν εκταμιευτεί περισσότερα από €28 εκατ. από το συγκεκριμένο μηχανισμό.
Ο ίδιος μεταξύ άλλων, παρουσίασε ένα νέο χρηματοδοτικό εργαλείο, την «ΤΜΕΔΕ Microfinance Solutions», μια εξειδικευμένη εταιρεία χορήγησης μικροχρηματοδοτήσεων, που θα λειτουργεί σύμφωνα με το μοντέλο του ΤΜΕΔΕ, δηλαδή ως πάροχος ολοκληρωμένων ψηφιακών υπηρεσιών, και θα παρέχει σε νέες επιχειρήσεις και νέους επαγγελματίες κεφάλαιο κίνησης μέχρι 25.000 ευρώ, με ευνοϊκούς όρους. Συγχρόνως, εξασκώντας πρακτικά την εξωστρέφεια, στοχεύει στην ενίσχυσή του από ευρωπαϊκούς πόρους, μέσω της συμμετοχής του στον Ευρωπαϊκό Φορέα Εγγυοδοσίας (AECM).
Ο Διευθυντής Στρατηγικής της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας κ. Ευάγγελος Καραγιανάκος τόνισε ότι σε περιόδους κρίσης η τάση των επιχειρήσεων να προσφεύγουν στα προγράμματα των αναπτυξιακών τραπεζών αυξάνεται θεαματικά, γεγονός που αποτυπώθηκε και στην εκθετική αύξηση των πόρων που διοχέτευσε στην αγορά η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα τα τελευταία τρία χρόνια εν μέσω πανδημίας, με την αξία των εγκεκριμένων δανείων να εκτοξεύεται από 280 εκατομμύρια το 2019 σε 8,5 δισεκατομμύρια ευρώ, το 2022.
Παρουσιάζοντας τρέχοντα και νέα χρηματοδοτικά εργαλεία της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, ο κ. Καραγιανάκος εξέφρασε την πεποίθηση πως θα είναι αυξημένες οι ανάγκες χρηματοδότησης κατά τα έτη 2022-2026 για τον κλάδο Κατασκευών και Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, με την εκτίμηση των αναγκών να ανέρχεται σε 1,5 δις – 2,3 δις ευρώ.
Η εκτίμηση αυτή ωστόσο συνοδεύεται –όπως είπε- από την πρόβλεψη για σημαντικό επενδυτικό κενό για Πράσινες Υποδομές, ακόμη και αν η Ελλάδα απορροφήσει υποδειγματικά το σύνολο των χρηματοδοτικών πόρων και εργαλείων της ΕΕ που προορίζονται για κλιματικές επενδύσεις κατά την προγραμματική περίοδο 2021-2027.
Η Προϊσταμένη της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Κεντρική Μακεδονία» κ. Αγγελική Ωραιοπούλου παρουσίασε συνοπτικά το ΕΠ της περιόδου 2021-2027 επισημαίνοντας τους γοργούς ρυθμούς απορρόφησης του προηγούμενου ΕΣΠΑ που αποτελούν σημαντική εγγύηση για την πορεία και του νέου προγράμματος, ύψους 1,44 δις ευρώ, που κατανέμεται ως εξής:
◦ Παραγωγικός ανταγωνιστικός μετασχηματισμός της ΚΜ 190,3 M€
◦ Στήριξη της πράσινης & αειφόρου ανάπτυξης στην ΚΜ 290,7 M€
◦ Εξασφάλιση της διασυνδεσιμότητας της ΚΜ 105,5 M€
◦ Προώθηση της Κοινωνικής Συνοχής στην ΚΜ (ΕΤΠΑ) 211,0 M€
◦ Προώθηση της Κοινωνικής Συνοχής στην ΚΜ (ΕKT+) 365,4 M€
◦ Ολοκληρωμένη Χωρική Ανάπτυξη στην ΚΜ 257,9 M€
◦ Τεχνική Βοήθεια (ΕΤΠΑ) 11,6 M€
◦ Τεχνική Βοήθεια (ΕKT+) 7,7 M€
Η κ. Ωραιοπούλου επικεντρώθηκε στις προγραμματιζόμενες δράσεις στήριξης της έξυπνης εξειδίκευσης, στο πλαίσιο του πρώτου πεδίου, που αφορά στον παραγωγικό ανταγωνιστικό μετασχηματισμό της Κεντρικής Μακεδονίας, με ανάπτυξη και ενίσχυση των ικανοτήτων έρευνας και καινοτομίας και αξιοποίηση προηγμένων τεχνολογιών, αξιοποίηση των οφελών της ψηφιοποίησης για τους πολίτες, τις εταιρείες, τους ερευνητικούς οργανισμούς και τις δημόσιες αρχές, ενίσχυση της βιώσιμης ανάπτυξης και της ανταγωνιστικότητας των ΜΜΕ, καθώς και δημιουργία θέσεων εργασίας στις ΜΜΕ μέσω παραγωγικών επενδύσεων. Πρόσθεσε ακόμα, ότι λόγω της ευρείας γκάμας επαγγελματικής δραστηριοποίησης των Μηχανικών θα υπάρξουν πολλές ευκαιρίες παρουσίασης τομέων που τους αφορούν, σε μελλοντικές εκδηλώσεις, την πρόθεση διοργάνωσης των οποίων, επιβεβαίωσε ο Πρόεδρος του ΤΕΕ/ΤΚΜ κ. Τσακούμης.
Ο κ. Γρηγόρης Καλαμακίδης, μηχανικός, μέλος της ΜΕ Ανταγωνιστικότητας, Επιχειρηματικότητας και Καινοτομίας του ΤΕΕ/ΤΚΜ, παρουσίασε αναλυτικά τις προβλέψεις και τα “καθεστώτα” του νέου Αναπτυξιακού νόμου, επισημαίνοντας τις ευκαιρίες συμμετοχής που δημιουργεί για τους μηχανικούς, στην κατάρτιση μελετών προμέτρησης κόστους επενδυτικών σχεδίων, στην εκπόνηση μελετών υπαγωγής , στη διαδικασία αδειοδοτήσεων και στις διαδικασίες ελέγχου υλοποίησης επενδυτικών σχεδίων ως πιστοποιημένοι ελεγκτές. Ο ίδιος υπογράμμισε την βελτίωση της κατανομής των πόρων στα επί μέρους «καθεστώτα», που επιτρέπει την επαρκή χρηματοδότηση δραστηριοτήτων και επιχειρήσεων που στο παρελθόν αδικούνταν μέσα από την υπαγωγή τους σε γενικότερες ενότητες. Όπως είπε, για πρώτη φορά υπάγονται επενδυτικά σχέδια που δεν διαθέτουν τον χαρακτήρα μιας ολοκληρωμένης επένδυσης, αλλά ενισχύονται αποκλειστικά για ειδικές κατηγορίες δαπανών (Δαπάνες Εκτός Περιφερειακών ενισχύσεων). Νέο κίνητρο ενίσχυσης αποτελεί η χρηματοδότηση επιχειρηματικού κινδύνου, η οποία περιλαμβάνει ίδια κεφάλαια, οιονεί ίδια κεφάλαια, επενδυτική χορηγία και δάνεια για την παροχή επενδύσεων χρηματοδοτικού κινδύνου άμεσα ή έμμεσα, ως αποκλειστικό κίνητρο του καθεστώτος «Νέο Επιχειρείν».
Κλείνοντας την εκδήλωση, ο Πρόεδρος της Μόνιμης Επιτροπής Ανταγωνιστικότητας, Επιχειρηματικότητας και Καινοτομίας του ΤΕΕ/ΤΚΜ κ. Γιάννης Τσιτσόπουλος, υπογράμμισε την πλούσια δραστηριότητα της επιτροπής για τη διοργάνωση ανάλογων εκδηλώσεων και παρουσίασε σειρά προτάσεων της επιτροπής για τη βελτίωση του θεσμικού πλαισίου και των πρακτικών διαδικασιών αξιοποίησης από τις επιχειρήσεις, των πόρων που διατίθενται στο πλαίσιο της νέας προγραμματικής περιόδου.
Μεταξύ άλλων, υπογράμμισε την ανάγκη για:
- Θέσπιση ευέλικτου και ομοιογενούς συστήματος διοίκησης και διαχείρισης προς αποφυγήν της γραφειοκρατίας.
- Μεγαλύτερη αξιοποίηση δομών και εργαλείων του ιδιωτικού τομέα (π.χ. Ενδιάμεσοι Φορείς Διαχείρισης)
- Οριστικοποίηση ζητημάτων που αφορούν σε θέματα αδειοδότησης, χωροταξίας και λειτουργίας των επιχειρήσεων
- Εκσυγχρονισμό των μητρώου αξιολογητών.
- Κατάργηση διατάξεων που απαγορεύουν στους μηχανικούς να υπογράφουν οικονομοτεχνικές μελέτες
Ο ίδιος σημείωσε πως η επίτευξη της προστιθέμενης αξίας και της βιωσιμότητας μίας επένδυσης θα πρέπει να αποτελεί βασικό στρατηγικό στόχο για τη χρηματοδότησή της, ο δε σχεδιασμός του περιεχομένου μίας δράσης να είναι αποτέλεσμα ουσιαστικής διαβούλευσης με συμμετοχή και του ΤΕΕ και επιχειρήσεων.
