Τον Εθνικό Στρατηγικό Σχεδιασμό της Χώρας για τις περιοχές που επηρεάζονται άμεσα από την διαδικασία ενεργειακής Μετάβασης προς μια Κλιματικά ουδέτερη οικονομία που εγκρίθηκε στις 16 Ιουνίου 2022 από την ΕΕ ως το πρώτο Πανευρωπαϊκό πρόγραμμα, παρουσίασε χθες στους φορείς της Δυτικής Μακεδονίας στην Κοζάνη, ο Αναπληρωτής Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, αρμόδιος για τις Ιδιωτικές Επενδύσεις, ΣΔΙΤ και του Χαρτοφυλακίου της Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΔΑΜ) Νίκος Παπαθανάσης.
Όπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο κ. Παπαθανάσης ενημέρωσε επίσημα τους δημάρχους για το τελικό Σχέδιο που εγκρίθηκε από την ΕΕ και από τον Οκτώβριο του 2022 θα μπορούν ορισμένοι τομείς στους οποίους υπάρχει ετοιμότητα μελετών, να τρέξουν οι πρώτες χρηματοδοτήσεις.
Σύμφωνα με τον Εθνικό Στρατηγικό σχεδιασμό (ΣΔΑΜ) υπάρχουν τρία εδαφικά σχέδια της Δυτικής Μακεδονίας, της Μεγαλόπολης και των Νήσων Βορείου -Νοτίου Αιγαίου και Κρήτης. Ο κεντρικός στόχος για την Δυτική Μακεδονία είναι η μετατροπή της σε εναλλακτικό κόμβο καθαρών μορφών ενέργειας και η προσέλκυση επενδύσεων σε νέους και δυναμικούς τομείς εθνικής σημασίας. Η Δυτική Μακεδονία λαμβάνει το 63% των πόρων, δηλαδή 1,026 δις € από τα 1,629 δις του συνολικού προγράμματος. Πιο συγκεκριμένα 544,12 εκ € προορίζονται για την ενίσχυση της Επιχειρηματικότητας, 152,713 εκ € για την Κλιματική ουδετερότητα και ενεργειακές αναβαθμίσεις κατοικιών και δημοσίων κτιρίων, 226,857 εκ € στην επιδότηση θέσεων εργασίας και κατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού, 46 εκ στην κυκλική Οικονομία, 16 εκ € για τις ευφυείς κοινότητες και 40,99 εκ € για την υποστήριξη του προγράμματος.
Ο διοικητής της Ειδικής Υπηρεσίας Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης Πελοπίδας Καλλίρης διευκρίνισε ότι στο θέμα της στήριξης του ανθρώπινου δυναμικού στο πρόγραμμα υπάρχει πρόβλεψη: «να επιδοτηθούν για δύο χρόνια οι θέσεις εργασίας σε επιχειρήσεις που πλήττονται άμεσα από την αποποινικοποίηση, να επανακαταρτιστεί το προσωπικό σε νέες ειδικότητες που προκύπτουν από την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου».
Από την πλευρά του ο κ. Παπαθανάσης διευκρίνισε ότι τον Σεπτέμβριο θα επανέλθει στην περιοχή για την συγκρότηση της Επιτροπής παρακολούθησης του προγράμματος, κάλεσε τους δημάρχους, την περιφερειακή αρχή να επιδείξουν ετοιμότητα ως προς τις μελέτες για την ένταξη των έργων στο πρόγραμμα τονίζοντας ότι «η επιτυχία του θα κριθεί από τον ρυθμό της απορρόφησης των χρημάτων». Στα παράπονα των δημάρχων που ακούστηκαν εντός της αιθούσης και αφορούσαν την έλλειψη επιστημονικού υπαλληλικού προσωπικού στις Τεχνικές υπηρεσίες των Δήμων για να τρέξουν τις μελέτες ένταξης και χρηματοδότησης των έργων, ο κ. Παπαθανάσης υποσχέθηκε ότι «αρωγός σε τεχνικό επίπεδο στις προσπάθειες των δήμων θα είναι η ειδική υπηρεσία της «Μετάβαση ΑΕ».
Από την πλευρά του ο Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρίας Ιωάννης Μπούκης αναφέρθηκε στο θέμα της εκτάσεων που μετά από διαπραγμάτευση με την ΔΕΗ θα περάσουν στην δικαιοδοσία του Δημοσίου. Πιο συγκεκριμένα από τα 97.008 στρέμματα που μεταβιβάζονται από την ΔΕΗ στο Δημόσιο τα 50.920 αφορούν την Πτολεμαΐδα τα 26.647 στρέμματα το Αμύνταιο και τα 1761 το Κλειδί Φλώρινας ενώ τα 17.768 στρέμματα την Μεγαλόπολη Αρκαδίας. Εξ αυτών τα 20 χιλ στρέμματα αποτελούν αδιατάρακτες εκτάσεις όπου σύμφωνα με τον κ. Μπούκη θα μπορούσαν από τον επόμενο χειμώνα «να στηθούν τα Επιχειρηματικά πάρκα και η χωροθέτηση των πρώτων επενδύσεων».
Σύμφωνα με τον κ. Παπαθανάση το Σχέδιο νόμου που αφορά την μεταβίβαση των εκτάσεων της ΔΕΗ με τίτλο «Κύρωση της Προγραμματικής Σύμβασης μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και των ανωνύμων εταιρειών «ΜΕΤΑΒΑΣΗ Α.Ε.» και «ΔΕΗ Α.Ε.» έχει κατατεθεί ήδη στην βουλή και αναμένεται η συζήτηση του στην Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου.
Εναλλακτική πρόταση της κυβέρνησης για τη «μη μετεγκατάσταση» της Ακρινής
Την εναλλακτική πρόταση της κυβέρνησης, αντί της μετεγκατάστασης της Ακρινής, παρέδωσε ο Αναπληρωτής υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Νίκος Παπαθανάσης, στο δήμαρχο Κοζάνης Λάζαρο Μαλούτα, κατά την διάρκεια της επίσκεψης του στην Κοζάνη, αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Ο κ. Παπαθανάσης ανέφερε ότι «η πρόταση της κυβέρνησης είναι βελτιωμένη» έχει λάβει υπόψιν τις αντιπροτάσεις της Κοινότητας καθώς και του δήμου Κοζάνης και ότι στο συνολικό σχέδιο «οραματιζόμαστε την Ακρινή ως ένα πράσινο δημοτικό διαμέρισμα, περιβαλλοντικά αναβαθμισμένο, με τους κατοίκους του να ζουν και να δημιουργούν στο τόπο τους».
Χωρίς να προβεί στην γνωστοποίηση λεπτομερειών του σχεδίου, ανέφερε ότι στο πλαίσιο ενίσχυσης του εισοδήματος των κατοίκων προβλέπεται η δημιουργία ενός μεγάλου φωτοβολταϊκού που θα το κατασκευάσει η ΔΕΗ και θα ανήκει στην κοινότητα, εγκατάσταση φωτοβολταϊκών «Net Metering» σε όλες τις κατοικίες ενώ προβλέπεται παράλληλα η δυνατότητα τακτοποίησης όλων των αυθαιρεσιών σε κτίσματα και αποθηκευτικές εγκαταστάσεις. Παράλληλα ο κ. Παπαθανάσης ανέφερε ότι θα κατασκευαστούν νέοι οδικοί άξονες πρόσβασης στο χωριό ενώ θα δοθεί η δυνατότητα ενεργειακής αναβάθμισης όλων των κατοικιών. Σε συνεργασία με το ΠΔΜ που έχει αναλάβει την μελέτη του εγχειρήματος προβλέπεται η δημιουργία «Κέντρου επιχειρηματικότητας στην περιοχή».
Από την πλευρά του ο δήμαρχος Κοζάνης Λάζαρος Μαλούτας παραλαμβάνοντας την πρόταση της Κυβέρνησης, δήλωσε ότι θα προσκαλέσει σήμερα κιόλας τα μέλη του Συμβουλίου της Κοινότητας Ακρινής στο Δημαρχείο, προκειμένου να τους παραδώσει το σχέδιο και σημείωσε ότι «το Κοινοτικό συμβούλιο και οι κάτοικοι μέσα από τις διαδικασίες που θα επιλέξουν οι ίδιοι θα κρίνουν την εναλλακτική πρόταση της κυβέρνησης».
Για το ιστορικό της υπόθεσης να σημειώσουμε ότι η μετεγκατάσταση της Ακρινής Κοζάνης θεσμοθετήθηκε με το άρθρο 28 του Ν. 3937/2011 «για λόγους δημόσιας ωφέλειας που συνίσταται στην παραγωγή του δημόσιου αγαθού της ηλεκτρικής ενέργειας και προς προστασία της ποιότητας ζωής». Την δαπάνη της μετεγκατάστασης, σύμφωνα με το νόμο, κατά το ήμισυ θα αναλάμβανε η ΔΕΗ και κατά το άλλο ήμισυ το Ελληνικό Δημόσιο ενώ οι διατάξεις προέβλεπαν ρητά ότι έπρεπε να ολοκληρωθεί εντός 10 ετών λόγω του κατεπείγοντος δηλαδή το 2021, κάτι που δεν έγινε . Ο πρώην υπουργός Ανάπτυξης Κωστής Χατζηδάκης σε επίσκεψή του τον Σεπτέμβριο του 2020 στην Ακρινή υποσχέθηκε στους κατοίκους ότι εφόσον δεν προχώρησε από τις προηγούμενες κυβερνήσεις η μετεγκατάσταση του οικισμού, η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη θα προχωρούσε στην σύνταξη ενός ολοκληρωμένου ενναλακτικού σχεδίου όπου η Ακρινή υπό το φως των νέων εξελίξεων της απολιγνιτοποίησης «θα μεταμορφωθεί σ ένα αυτάρκη ενεργειακά οικισμό και με κίνητρα στους κατοίκους να παραμείνουν στον τόπο τους».
