Στο τέλος του 2022 το 50% της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα θα καλύπτεται από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, ανέφερε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας μιλώντας χθες στο συνέδριο του Εconomist, τονίζει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Το ποσοστό ήταν 30% το 2018 και αυξήθηκε καθώς στο μεσοδιάστημα προστέθηκαν νέες μονάδες ΑΠΕ ισχύος 5000 μεγαβάτ ενώ ο ρυθμός αναμένεται να επιταχυνθεί τα επόμενα χρόνια: Από το 2023 θα εγκαθίστανται νέες μονάδες ισχύος 2000 μεγαβάτ το χρόνο, κάτι που σημαίνει ότι το 2026 το 62% της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας θα προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές. Όπως σημείωσε ο υπουργός, ο νέος νόμος για την απλούστευση της αδειοδότησης των ΑΠΕ θα συνδράμει στην επίτευξη των στόχων, όπως και η αναβάθμιση των δικτύων και η εγκατάσταση μονάδων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας.
Τη σημασία της ενίσχυσης των διεθνών διασυνδέσεων και την ιστορική ευκαιρία της χώρας να μετατραπεί σε έναν στρατηγικό ενεργειακό κόμβο, ανέδειξε ο πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ κ. Μάνος Μανουσάκης. Ο κ. Μανουσάκης επεσήμανε ότι χρειαζόμαστε πιο πυκνά δίκτυα προκειμένου να πετύχουμε την ενεργειακή μετάβαση και την ασφάλεια εφοδιασμού στην κρίσιμη συγκυρία που διανύουμε και τόνισε ότι ο Διαχειριστής ενδιαφέρεται να συμμετάσχει και με επενδύσεις στα νέα έργα διεθνών διασυνδέσεων που δρομολογούνται στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Μεσογείου. «Βρισκόμαστε αναμφίβολα σε μία κρίσιμη περίοδο. Παρ’ όλα αυτά δεν μπορούμε να χάσουμε τον κεντρικό στόχο, όπως επιτάσσει η επιδείνωση της κλιματικής κρίσης την οποία ζούμε τα τελευταία χρόνια, που δεν είναι άλλος από την πράσινη μετάβαση», ανέφερε.
«Ο ρόλος του ΑΔΜΗΕ για την προώθηση αυτού του στόχου είναι κρίσιμος καθώς τα δίκτυα είναι αυτά τα οποία θα μπορούν να μεταφέρουν ενέργεια από διεσπαρμένες πηγές στο Σύστημα και συνεπώς είναι σαφές ότι οι υποδομές αυτές θα πρέπει να πολλαπλασιαστούν», είπε. Όσον αφορά τη συμβολή του ΑΔΜΗΕ «σε ό,τι αφορά τις εγχώριες διασυνδέσεις είναι γνωστή τα τελευταία χρόνια. Στο μέτωπο αυτό, οι πιο βασικές εξελίξεις της φετινής χρόνιάς είναι η κατασκευαστική πρόοδος της «μεγάλης» διασύνδεσης Κρήτης- Αττικής και η ολοκλήρωση των διαγωνισμών για τη διασύνδεση των Νοτίων Κυκλάδων το αμέσως επόμενο διάστημα», τόνισε ο κ. Μανουσάκης.
Ενδιαφέρον ΑΔΜΗΕ για επενδυτική συμμετοχή στις ηλεκτρικές διασυνδέσεις της ΝΑ Μεσογείου
«Είναι σαφές ότι η κρίση τιμών φυσικού αερίου που τείνει να μετατραπεί σε κρίση εφοδιασμού καυσίμου κάνει επιτακτική ανάγκη για την Ευρώπη την αναζήτηση εναλλακτικών πηγών ενέργειας. Αυτό είναι μία ευκαιρία για την Ελλάδα, η οποία λόγω της γεωγραφικής της θέσης, το επόμενο διάστημα έχει τη δυνατότητα να μετατραπεί σε ενεργειακό κόμβο της ευρύτερης περιοχής των Βαλκανίων και της Ανατολικής Μεσογείου», δήλωσε ο κ. Μανουσάκης και πρόσθεσε ότι ο ΑΔΜΗΕ συνδράμει ενεργά προς αυτή την κατεύθυνση.
Υπενθύμισε ότι τον Οκτώβριο του 2021 «συνάψαμε σύμβαση με την οποία παρέχουμε την τεχνογνωσία μας στο έργο της διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ με φορέα υλοποίησης τον Euroasia Interconnector».
Και πρόσθεσε ότι «το αμέσως επόμενο διάστημα ολοκληρώνουμε το due diligence και θα καταθέσουμε πρόταση για συμμετοχή μας ως επενδυτής στο έργο αυτό».
Κατά τη διάρκεια του τελευταίου έτους, υπάρχει επίσης ισχυρότατη πολιτική βούληση, όπως εκφράστηκε και από την υπογραφή του MoU τον περασμένο Οκτώβριο ανάμεσα στην Ελλάδα και την Αίγυπτο, για την ηλεκτρική διασύνδεση των δύο χωρών. «Είμαστε σε πολύ στενή συνεργασία με τον ομόλογο Διαχειριστή της Αιγύπτου για την τεχνική και χρηματοοικονομική ωρίμανση του έργου, η οποία όπως έχει αποφασιστεί, θα βασιστεί στην υπάρχουσα πρόταση του έργου GREGY του Ομίλου Κοπελούζου. Στην τελευταία επίσκεψη που είχαμε στο Κάιρο συμφωνήσαμε με τον Διαχειριστή της Αιγύπτου ότι η βέλτιστη λύση για τη χρηματοδότηση των μελετών του έργου είναι η ένταξή τους στο REPowerEU ώστε να μπορέσουν να ξεκινήσουν το συντομότερο δυνατόν».
Όπως έκανε γνωστό, τονίζεται σε ανακοίνωση, «ο ΑΔΜΗΕ ενδιαφέρεται επίσης να συμμετέχει επενδυτικά και σε αυτό το έργο και βρίσκεται ήδη στα αρχικά στάδια της διαδικασίας due diligence, σε συνεννόηση με τον Όμιλο Κοπελούζου και τον αντίστοιχο Διαχειριστή της Αιγύπτου, ο οποίος επίσης έχει εκφράσει ενδιαφέρον για επενδυτική συμμετοχή του».
Είναι πολύ σημαντικό να δημιουργήσουμε ακόμη πιο πυκνά και ισχυρά δίκτυα στα Βαλκάνια, σύμφωνα με τον κ. Μανουσάκη. «Για τον λόγο αυτό ο ΑΔΜΗΕ ενδιαφέρεται έντονα να επενδύσει στην περιοχή. Σε αυτό το πλαίσιο ο Διαχειριστής έχει ξεκινήσει ήδη την κατασκευή της δεύτερης διασύνδεσης με τη Βουλγαρία, μελετάει από κοινού με τον Διαχειριστή της Ιταλίας τον υπερδιπλασιασμό της διασύνδεσης ανάμεσα στις δύο χώρες, εξετάζει επίσης υπερδιπλασιασμό της χωρητικότητας της υφιστάμενης διασύνδεσης Ελλάδας-Αλβανίας, ενώ εκφράζει το ενδιαφέρον του να επενδύσει και στη Βόρεια Μακεδονία».
Ο επικεφαλής της μονάδας ανανεώσιμων πηγών και αποθήκευσης του ομίλου Κοπελούζου Γιάννης Καρύδας παρουσίασε τα χαρακτηριστικά της διασύνδεσης με την Αίγυπτο, ένα έργο μήκος 950 χλμ και ισχύος 3000 μεγαβάτ για το ποιο όπως είπε εκτός από τους Διαχειριστές Ελλάδας και Αιγύπτου έχουν εκφράσει ενδιαφέρον ελληνικές και διεθνείς τράπεζες προκειμένου να συμμετάσχουν στην χρηματοδότηση.
Ο αντιπρόεδρος της Eunice Γιώργος Πεχλιβάνογλου παρουσίασε την πρόταση του ομίλου για τη διασύνδεση με την Αίγυπτο μέσω Ανατολικής Κρήτης, πρόταση που συνδυάζεται με το σχέδιο της Eunice για ανάπτυξη ΑΠΕ σε νησίδες του Αιγαίου και διασύνδεση τους με την Κρήτη και την Αττική και είναι, όπως είπε, ένα σχέδιο χρηματοδοτήσιμο που λαμβάνει υπόψη τα γεωγραφικά χαρακτηριστικά της περιοχής και το διεθνές δίκαιο. Ο κ. Πεχλιβάνογλου αναφέρθηκε επίσης στις μονάδες αποθήκευσης ενέργειας που αναπτύσσει ο όμιλος στην Πτολεμαίδα και την Μεγαλόπολη.
Αναβάθμιση των δικτύων και αποθήκευση ενέργειας είναι δύο τομείς στους οποίους πρέπει να υπάρξει βελτίωση για να προχωρήσουν ταχύτερα οι επενδύσεις σε ΑΠΕ, ανέφερε ο επικεφαλής της Enel Green Power για την Ευρώπη, Αριστοτέλης Χαντάβας.
Ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΛΠΕ Ανανεώσιμες, Γιώργος Αλεξόπουλος ανέφερε ότι οι αποφάσεις της ΕΕ που δεν αποκλείουν την συνέχιση της χρήσης οχημάτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης μετά το 2035 είναι στη σωστή κατεύθυνση. Συνέστησε προσοχή προκειμένου να μην δημιουργηθεί ευρωπαϊκή εξάρτηση σε πρώτες ύλες από τρίτες χώρες, όπως συνέβη με την εξάρτηση από τον ΟΠΕΚ για το πετρέλαιο και την Ρωσία για το φυσικό αέριο ενώ παρουσίασε το σχέδιο του ομίλου για μετασχηματισμό με προσανατολισμό στις ΑΠΕ, την αποθήκευση ενέργειας και το υδρογόνο.
Την Παρασκευή τα εγκαίνια του ελληνοβουλγαρικού αγωγού φυσικού αερίου
Έως το τέλος του μήνα θα τεθεί σε λειτουργία ο αγωγός φυσικού αερίου Ελλάδας – Βουλγαρίας (IGB), που θα εγκαινιαστεί μεθαύριο Παρασκευή, στην Κομοτηνή, σε τελετή παρουσία των πρωθυπουργών των δύο χωρών, επεσήμανε στο μεταξύ ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας.
Ο υπουργός υπογράμμισε το ρόλο της Ελλάδας για την βελτίωση της ενεργειακής ασφάλειας των χωρών της περιοχής αλλά και της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις υποδομές Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου που λειτουργούν αλλά και τις νέες που σχεδιάζονται, τον αγωγό φυσικού αερίου East Med, τα προγράμματα αναβάθμισης των ηλεκτρικών διασυνδέσεων με τη Βουλγαρία, την Αλβανία, την Ιταλία αλλά και την κατασκευή ηλεκτρικής διασύνδεσης με την Αίγυπτο, κ.α. Σημείωσε δε ότι ήδη ο σταθμός της Ρεβυθούσας καλύπτει καθημερινά έως και το 80 % της ζήτησης στη Βουλγαρία. Ο νέος αγωγός Ελλάδας – Βουλγαρίας θα έχει μεταφορική ικανότητα 3 δισεκ. κυβικών μέτρων αερίου το χρόνο με δυνατότητα αναβάθμισης στα 5 δισεκ.
Ο κ. Σκρέκας περιέγραψε το σχέδιο για την ασφάλεια εφοδιασμού της χώρας, που περιλαμβάνει αξιοποίηση της λιγνιτικής παραγωγής, λειτουργία πέντε μονάδων φυσικού αερίου με ντίζελ αλλά και την επέκταση της δυναμικότητας του σταθμού Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου στη Ρεβυθούσα με τη νέα πλωτή δεξαμενή που θα τεθεί σε λειτουργία ως το τέλος του μήνα. Όπως ανέφερε, σύμφωνα με την ανάλυση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ελλάδα είναι μια από τις τρεις χώρες της ΕΕ που αντιμετωπίζουν το μικρότερο κίνδυνο σε περίπτωση διακοπής εφοδιασμού με ρωσικό φυσικό αέριο.
Ο εκτελεστικός διευθυντής του IGB Κων/νος Καραγιαννάκος τόνισε ότι ο αγωγός είναι ήδη γεμάτος με φυσικό αέριο και μόλις ολοκληρωθεί η αδειοδότησή του θα ξεκινήσει να παραδίδει φυσικό αέριο στη Βουλγαρία, δημιουργώντας έναν νέο διάδρομο φυσικού αερίου από νότο προς βορρά στις παραμονές του πιο κρίσιμου χειμώνα για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης. Ήδη όπως ανέφερε αέριο που διοχετεύεται από το ελληνικό σύστημα φθάνει μέχρι τις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης ενώ ο IGB και η έναρξη λειτουργίας του νέου πλωτού σταθμού Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου στην Αλεξανδρούπολη το 2023 θα αυξήσουν περαιτέρω τις δυνατότητες εξαγωγών.
Η διευθύνουσα σύμβουλος του ΔΕΣΦΑ Μαρία Ρίτα Γκάλλι υπογράμμισε ότι με τις επενδύσεις σε σταθμούς συμπίεσης και νέους διασυνδετήριους αγωγούς η δυνατότητα εξαγωγών φυσικού αερίου της χώρας μας θα αυξηθεί από 2,3 σε 8,5 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως. Υπενθύμισε δε ότι μετά τη διακοπή εφοδιασμού της Βουλγαρίας από την Gazprom, η Ελλάδα είναι η μοναδική πηγή τροφοδοσίας της γειτονικής χώρας.
Την ανάγκη να επιταχυνθούν οι επενδύσεις για την ανακάλυψη και αξιοποίηση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο που θα συμβάλουν στην βελτίωση της ενεργειακής ασφάλειας στην Ευρώπη επεσήμανε ο γενικός γραμματέας του φόρουμ φυσικού αερίου Ανατολικής Μεσογείου, Osama Mobarez, σημειώνοντας ότι μόνο στο Δέλτα του Νείλου υπάρχουν 200 τρισεκ. Κυβικά πόδια φυσικού αερίου.
Ο Fabrizio Mattana, διευθύνων σύμβουλος του IGI Poseidon τόνισε ότι ο αγωγός East Med έχει μοναδικά χαρακτηριστικά, καθώς μπορεί να μεταφέρει τα βεβαιωμένα αποθέματα φυσικού αερίου της λεκάνης της Ανατολικής Μεσογείου χωρίς να μεσολαβεί διαμετακόμιση από χώρες εκτός ΕΕ, είναι διαθέσιμος για διαφορετικές επιλογές εξαγωγών και είναι επίσης ένα ώριμο έργο τεχνικά εφικτό και οικονομικά βιώσιμο, σχεδιασμένο ώστε να μπορεί να υποδεχθεί υδρογόνο, άρα είναι μια υποδομή με το βλέμμα στο μέλλον.
Η ενεργειακή κρίση επιτάχυνε τον μετασχηματισμό της ΔΕΗ
Ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ Γιώργος Στάσσης κατά τη συζήτηση του με τον Daniel Franklin, Executive & diplomatic editor του The Economist, απάντησε σε ερωτήσεις για την ενεργειακή μετάβαση, την παγκόσμια ενεργειακή κρίση και τις πρωτοβουλίες που λαμβάνει η εταιρεία για τον ενεργειακό και ψηφιακό μετασχηματισμό της, αναφέρεται σε ανακοίνωση.
«Τα τελευταία 3 χρόνια έχουμε ξεκινήσει μια μεγάλη προσπάθεια μετασχηματισμού της ΔΕΗ, εστιάζοντας στην ενεργειακή μετάβαση, η οποία εξελίσσεται τώρα και θα συνεχιστεί τις επόμενες δεκαετίες. Προσπαθήσαμε να επανατοποθετήσουμε τη ΔΕΗ στον δρόμο αυτής της μετάβασης, συνεκτιμώντας πώς θα είναι η αγορά τα επόμενα έτη. Μιλώ για τη διανομή, για περισσότερες ΑΠΕ, μπαταρίες, ηλεκτροκίνηση. Ένα ολόκληρο ‘οικοσύστημα’ που τα στοιχεία του πρέπει να επικοινωνούν μεταξύ τους. Όλες οι αποφάσεις που λάβαμε γι’ αυτόν τον μετασχηματισμό, στηρίχθηκαν στη στρατηγική μας που περιλαμβάνει 3 πυλώνες: απoανθρακοποιήσαμε την παραγωγή της ΔΕΗ με την απομάκρυνση του λιγνίτη και την ενδυνάμωση του ‘πράσινου’ στόλου της – θα προστεθούν 5 GW τα επόμενα 4-5 έτη – ψηφιοποιούμε σε μεγάλο βαθμό το δίκτυο διανομής ώστε να είναι πιο ευέλικτο και να μπορεί να ανταποκριθεί στα νέα σενάρια και παράλληλα, εκσυγχρονίζουμε την εμπορία με κάθε δυνατό τρόπο (rebranding, νέες υπηρεσίες, νέα προϊόντα, έχουμε ήδη 600 σταθμούς φόρτισης ηλεκτροκίνητων οχημάτων και στοχεύουμε στην εγκατάσταση 10.000 φορτιστών στα επόμενα 5 χρόνια). Πρόκειται για αλλαγές που συντελούνται σε μια περίοδο που βιώνουμε τη σοβαρότερη ενεργειακή κρίση από τη δεκαετία του ’70. Το σχέδιο που είχαμε πριν την ενεργειακή κρίση και το σχέδιο που εκπονούμε τώρα είναι ακριβώς τα ίδια και το αφήγημά μας έχει σήμερα μεγαλύτερη αξία παρά ποτέ. Η ενεργειακή κρίση είχε ως συνέπεια την επιτάχυνση της εκπόνησης των projects μας. Η ανάγκη να μειωθεί η εξάρτηση από τις παραδοσιακές πηγές αφορά τόσο το περιβάλλον όσο και το κόστος, αλλά αφορά πλέον και την ενεργειακή ασφάλεια».
Όπως μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο κ. Στάσσης υπογράμμισε επίσης: «Επενδύουμε ακόμη περισσότερο στις ΑΠΕ, επενδύουμε ακόμη γρηγορότερα στις μπαταρίες – βοηθούν άλλωστε οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης – και θα επενδύουμε σε οτιδήποτε σχετίζεται με την ευελιξία. Η ΔΕΗ τα επόμενα χρόνια θα αναπτύξει και το υδρογόνο καθώς πρέπει να προετοιμάσουμε το μέλλον. Αυτές είναι αλλαγές που θα περιλαμβάνονται στο αναθεωρημένο σχέδιο που θα ανακοινωθεί μέχρι το τέλος του έτους».
Κλειδί οι νέες τεχνολογίες
«Η ευελιξία αποτελεί μια έννοια ‘κλειδί΄. Νέες τεχνολογίες αναπτύσσονται σε σχέση με την αποθήκευση, ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη ευελιξία και αποδοτικότητα. Τεχνητή νοημοσύνη, ψηφιακά συστήματα, υπολογιστικά συστήματα θα διαδραματίσουν έναν πολύ σημαντικό ρόλο και δεν είναι πολύ μακριά μας. Είναι αλλαγές που έρχονται με ταχύτερους ρυθμούς απ’ ό,τι πιστεύουμε και εμείς προετοιμαζόμαστε γι αυτές τις αλλαγές. Και οι βιομηχανικοί χρήστες θα πρέπει να κατανοήσουν αυτές τις αλλαγές και εμείς θα συνεργαστούμε μαζί τους, θα δουλέψουμε ‘πλάι-πλάι’ ώστε να αποκτήσουν πιο πράσινο τρόπο λειτουργίας και να έχουμε πιο ‘πράσινες επιχειρήσεις’ και πιο ‘πράσινη’ λειτουργία σε επίπεδο κάλυψης αναγκών» ανέφερε ο πρόεδρος της ΔΕΗ.
Η Ελλάδα μπορεί να διαδραματίσει έναν πολύ σημαντικό ρόλο στην ψηφιοποίηση, πρόσθεσε. «Υπάρχουν πάρα πολλές επενδύσεις που έρχονται στη χώρα μας από μεγάλες πολυεθνικές, όπως έγινε για παράδειγμα στη Θεσσαλονίκη με τη λειτουργία ενός ψηφιακού hub. Επίσης, υπάρχει άπλετο ταλέντο στην Ελλάδα που μπορεί να αναπτύξει αυτές τις τεχνολογίες».
Ο στόχος δεν αλλάζει: Απεξάρτηση από τον λιγνίτη τα επόμενα 4-5 έτη
«Δεν πιστεύω ότι η ενεργειακή κρίση σε επίπεδο οικονομικού αντικτύπου καθυστερεί τόσο πολύ την απεξάρτηση από τον λιγνίτη. Θα πάμε λίγο πιο αργά, έναν με ενάμιση χρόνο περίπου λόγω ενεργειακής ασφάλειας. Θέλουμε να είμαστε έτοιμοι στο ενδεχόμενο να υπάρξει έλλειμμα φυσικού αερίου. Αλλά δεν αλλάζουμε τον μεσομακροπρόθεσμο στόχο μας: θα απεξαρτηθούμε από τον λιγνίτη τα επόμενα 4-5 έτη και είμαστε δεσμευμένοι ως προς αυτό» σημείωσε ο κ. Στάσσης.
«Για το ενδεχόμενο να ‘κλείσει η στρόφιγγα’ που με ρωτάτε, μπορώ να σας πω ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε καλύτερη θέση από άλλες χώρες, λόγω των εναλλακτικών διαδρόμων, των εναλλακτικών επιλογών που διαθέτει. Έχουμε τον ΤurkStream, διαθέτουμε έναν σταθμό LNG, έχουμε τον λιγνίτη και το υδρογόνο. Όταν μιλάμε για ‘κλείσιμο της στρόφιγγας’, μιλάμε για χάος στην Ευρώπη και δεν μπορεί κανείς να προβλέψει πώς θα αντιδρούσαν τα διασυνδεδεμένα συστήματα. Στην περίπτωση όμως που η Ελλάδα έρθει αντιμέτωπη με ένα μεγάλο έλλειμμα, εκτιμώ ότι οι βιομηχανικοί χρήστες θα έπρεπε περιοριστούν, ώστε να κάνουμε ό,τι μπορούμε για τους οικιακούς χρήστες».
Τέλος, ο πρόεδρος της ΔΕΗ χαρακτήρισε θετικές τις εξελίξεις στο θέμα της αδειοδότησης των ΑΠΕ: «Κατά κύριο λόγο ασχολούμαστε με την ηλιακή ενέργεια, τα φωτοβολταϊκά τα οποία αποτελούν τα 2/3 της παραγωγής από ΑΠΕ και το 1/3 η αιολική ενέργεια. Το ζήτημα της αδειοδότησης παραμένει σημαντικό στην Ευρώπη. Στην Ελλάδα έχουμε πολλές και καλές εξελίξεις, με αποτέλεσμα τα δικά μας projects να λαμβάνουν αδειοδότηση και να αναπτύσσονται πιο γρήγορα σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Το εμπόδιο που συναντάμε τώρα είναι η παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα. Υπάρχει τεράστια ζήτηση κυρίως σε inverter για φωτοβολταϊκά panel που έρχονται κυρίως από την Κίνα».
