Στον Βράχο της Ακρόπολης «σφάζονται παλικάρια» – όχι «με πηλοφόρι και μυστρί», αλλά μέσω πληκτρολογίων και με βόλτες στην οδό Διονυσίου Αρεοπαγίτου, με αφορμή τις… σκαλωσιές!
Αντιπαράθεση ξεκίνησε λοιπόν όχι για το μνημείο, τα έργα και τους ανθρώπους αλλά για το πώς και ποιοί «εξυπηρετούν» κάποιες ανάγκες…
Το θέμα με τις σκλαωσιές ανέδειξε αρχικά το site ecopress, σε ρεπορτάζ του έμπειρου συναδέλφου Αργύρη Δεμερτζή, προ 2 περίπου εβδομάδων. Από εκεί, πήραν την σκυτάλη άλλα ηλεκτρονικά και μη μέσα, με εμφανή πλέον,πολιτική, στόχευση…. Αν δεν ήταν τόσο εμπαθής η αντίδραση σε ένα πολύτιμο έργο, δεν θα ασχολούμασταν, αλλά… «φτάνει πια»!
Με λίγα λόγια, όπως είχε αναδείξει πρώτο και μόνο το economix.gr, το περιβόητο αναβατόριο των ΑμΕΑ στην Ακρόπολη, που και επικίνδυνο ήταν και όποτε φυσούσε έβγαινε εκτός λειτουργίας, έπρεπε να αντικατασταθεί. Αναδείξαμε ότι η μόνη επιστημονικά ορθή λύση, με το βλέμμα στο μέλλον, μετά όμως από ειδική μελέτη και ενδελεχή φροντίδα, λόγω του μοναδικού χαρακτήρα του Μνημείου της Ακρόπολης, ήταν η εγκατάσταση ανελκυστήρα πλαγιάς.
Πράγματι, το Υπουργείο Πολιτισμού, με μπροστάρη την υπουργό Λίνα Μενδώνη, που προέρχεται από την καρδιά της υπηρεσίας και γνωρίζει όσο λίγοι τόσο τα θέματα του Υπουργείου όσο και τα εμπόδια που θέτουν διάφοροι καλοθελητές, έβαλε ως προτεραιότητα να αποκτήσουν, αυτή τη φορά με όρους ασφάλειας και ανθρωπιάς, πρόσβαση τα άτομα με ειδικές ανάγκες αλλά και κάθε εμποδιζόμενο άτομο στον ιερό χώρο της Ακρόπολης. Αυτή η απόφαση δεν πέρασε εύκολα – άλλωστε σύγχρονα έργα σε ένα αρχαίο μνημείο γίνονται δύσκολα δεκτά. Όμως το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο ενέκρινε τα έργα και η εμπλοκή της ιστορικής και επιτυχημένης Υπηρεσίας Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης (ΥΣΜΑ) αποτελεί για όλους εχέγγυο επιτυχίας ακόμη και σε πολύ δύσκολα τεχνικά έργα.
Μέχρι που φτάσαμε στις σκαλωσιές…
Οι αντιδράσεις
Για να κατασκευαστεί ένα έργο με σύνθετο βαθμό δυσκολίας και μάλιστα σε ένα μνημείο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς και μοναδικής αξίας, γίνονται πάντα ειδικές μελέτες, σπάνιες κατασκευές, μοναδικές προσεγγίσεις, δίνονται πρωτότυπες λύσεις. Κάπως έτσι καταφέραμε, μετά από αιώνες καταστροφών στο μνημείο της Ακρόπολης, η χώρα μας να αποκτήσει και πάλι της λάμψη που της αξίζει με την αναστήλωση του Παρθενώνα και όλης της Ακρόπολης, που ξεκίνησε ως όραμα από το 1975 και συνεχίζεται μέχρι τις ημέρες μας. Ίσως το πιο μεγάλο σε διάρκεια μεγάλο έργο στα χρονικά της χώρας, που έχει προσφέρει ατελείωτη άυλη αξία…
Όπως κάθε φορά λοιπόν που αποφασίζονταν μια μεγάλη παρέμβαση, κάποιοι με κοντόφθαλμη λογική – είτε επηρεασμένοι από ιδεολογικές ή επιστημονικές αγκυλώσεις είτε για λόγους συμφερόντων – αντιδρούν. Το ίδιο έγινε όταν ξεκίναγαν τα έργα της Ακρόπολης, το ίδιο με το Ήχος και Φως, το ίδιο και τώρα με τον ανελκυστήρα πλαγιάς… Το ίδιο συνέβη άλλωστε στη Μονεμβασιά, στην Μεσαιωνική πόλη της Ρόδου και ο κατάλογος ίσως δεν έχει τελειωμό… Αλλά αυτή τη φορά αυτό που βγάζει μάτι είναι η προέλευση των αντιδράσεων…
Στα έργα για τον ανελκυστήρα πλαγιάς, απαραίτητα προηγείται η ενίσχυση του Βράχου σε διάφορα σημεία (που ούτως ή άλλως υποφέρει από διάβρωση), η πάκτωση υποστηρικτικών υλικών κλπ. Για να συμβεί αυτό, η ΥΣΜΑ αποφάσισε τη χρήση ειδικού τύπου σκαλωσιών, που θα αγκαλιάζουν τον βράχο, πέρα από τις δυνατότητες των τυποποιημένων ικριωμάτων που κυκλοφορούν στην αγορά. Αποφάσισε δηλαδή τη χρήση ιδιοκατασκευών – όπως τόσοι και τόσοι τεχνίτες ανά τους αιώνες – και όχι τυποποιημένων προϊόντων της αγοράς. Αλλά μετά από αυτό – έστω και με χρονοκαθυστέρηση μηνών, ποιος είδε τους εκπροσώπους των εταιρειών που φτιάχνουν «σκαλωσιές» και δεν τους φοβήθηκε, θα έλεγε ο λαός….
Με έντονες ανακοινώσεις του, ο Σύνδεσμος Επαγγελματιών Ικριωμάτων Ελλάδος (Σ.ΕΠ.Ι.Ε.) καταγγέλλει συνεχώς την ΥΣΜΑ, το Υπουργείο, τον χορηγό (το Ίδρυμα Ωνάση) και όποιον άλλο δεν τους κάνει τα «χατήρια» (σε λίγο και εμάς και εσάς, είμαστε σίγουροι…).
Το θέμα ανέδειξε αρχικά – και μόνο – το site ecopress, σε ρεπορτάζ του έμπειρου συναδέλφου Αργύρη Δεμερτζή, προ 2 περίπου ενδομάδων. Από εκεί, πήραν την σκυτάλη άλλα ηλεκτρονικά και μη μέσα, με εμφανή πλέον,πολιτική, στόχευση…. Αν δεν ήταν τόσο εμπαθής η αντίδραση σε ένα πολύτιμο έργο, δεν θα ασχολούμασταν, αλλά… «φτάνει πια»!
Του ΣΕΠΙΕ όμως δεν του έφθανε η δημοσιότητα, διότι άλλα επιδιώκει… ‘Εχει απευθυνθεί και το ανακοινώνει επισήμως, στην Υπουργό Πολιτισμού, στο Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας, μετά στον Πρωθυπουργό, μετά στον Εισαγγελέα, και επειδή μπορεί και να τελειώσουν τα έργα πριν αποφασίσουν οι εμπλεκόμενοι να ακούσουν τους φωνασκούντες, ίσως εκκρεμεί και ακρόαση από τον Πάπα της Ρώμης και τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, που δεν έχουν σχέση με το Μνημείο αλλά δεν έχει σημασία, αφού «ο θεός να βάλει το χέρι του»…
Ποιος ο λόγος για τη φασαρία; Μα, σας το είπαμε: η μη χρήση τυποποιημένων προϊόντων της αγοράς…
Ο ΣΕΠΙΕ εκφράζει τις επιχειρήσεις που εμπορεύονται (κυρίως) ή κατασκευάζουν και προμηθεύουν ικριώματα, δηλαδή σκαλωσιές. Τα προϊόντα αυτά τα τελευταία χρόνια υπόκεινται σε αναλυτικές προδιαγραφές, τυποποίηση κλπ,. καθώς αποτελούν κρίσιμο παράγοντα ασφάλειας σε κάθε έργο, οικοδομικό ή μη, που γίνεται σε ύψος από το έδαφος, μεταξύ άλλων χρήσεων που έχουν. Βάζοντας λοιπόν μπροστά την ασφάλεια του προσωπικού, ο ΣΕΠΙΕ ως άλλος «ειδήμων» (σωματείο επαγγελματικό είναι, όχι επιστημονικός φορέας), κινδυνολογώντας και λαϊκίζοντας (υπονοώντας ακόμη και «αίμα» αν δεν γίνουν δεκτές οι απόψεις του) προσπαθεί να καλλιεργήσει κλίμα κατά της χρήσης ιδιοκατασκευών στο μνημείο της Ακρόπολης.
Ναι, ο κατά τα άλλα «έγκυρος» σύλλογος ξεχνά ότι το λαμπρό μνημείο, ένα από τα επτά θαύματα του κόσμου, χτίστηκε επειδή ακριβώς κάποια λαμπρά μυαλά και χιλιάδες τεχνίτες, πριν χιλιάδες χρόνια, έθεσαν τα θεμέλια της τεχνικής και της αρχιτεκτονικής με τη χρήση ιδιοκατασκευών που δεν υπήρχαν , επιλύοντας προβλήματα που δεν έβαζε ο ανθρώπινος νους. Για να φτιάξουν το σύμβολο της Δημοκρατίας. Αυτής της Δημοκρατίας που χιλιάδες χρόνια μετά επιτρέπει στον καθένα να μιλά και να φωνάζει, χωρίς επιπτώσεις. Αυτό το σύμβολο, ο ΣΕΠΙΕ θέλει να αναστηλώνεται μόνο με βάση τα δικά του υλικά… Αυτή είναι η καρδιά του προβλήματος…
Δυστυχώς στον κατήφορο των κραυγών, μπήκε και η Βουλή, αφού η Βουλευτής του Μέρα25, Σοφία Σακοράφα, πιστή στον λαϊκισμό που χαρακτηρίζει την παρουσία του κόμματος της σε κάθε σχεδόν θέμα, αποφάσισε να κάνει μέχρι και «αυτοψία» στο χώρο του μνημείου – προφανώς ως ειδική επιστήμονας – και να καταγγείλει και εκείνη το Υπουργείο Πολιτισμού. Αναρωτιώμαστε βέβαια αν θα δεχόταν η κ. Σακοράφα με την ίδια ευκολία, αντίστοιχες «αυτοψίες» στο γραφείο του προέδρου του κόμματός της από άλλους βουλευτές όταν σχεδίαζε ένα παράλληλο νομισματικό σύστημα για τη χώρα… Και από κοντά, ασθμαίνοντας, ως καθυστερημένοι στο πάρτυ, φωνασκούν πλέον και βουλευτές τους ΣΥΡΙΖΑ ότι τάχατες τους απαγορεύτηκε η είσοδος, όταν η είσοδος στα έργα απαγορεύεται σε όλους και ειδικά για τους βουλευτές έγινε από το ΥΠΠΟ εξαίρεση αλλά με την παράκληση της αναβολής για μία μόλις ημέρα… Και σιγά – σιγά το θέμα εξελίσσεται σε κομματική αντιπαράθεση, επειδή μίας ιδεολογικής κατεύθυνσης κόμματα θεωρούν ότι έχουν το μονοπώλιο της ευαισθησίας για κάθε τί δημόσιο…
Αλλά μας προκαλεί εντύπωση και το ίδιο το ζήτημα της «αυτοψίας»: από πότε οι βουλευτές κάνουν αυτοψίες για θέματα που δεν γνωρίζουν; Απλά βλέπουν; Θυσία το μνημείο της Ακρόπολης στην επικοινωνία των κομμάτων;
Τί και αν η Υπηρεσία Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης απάντησε στις «κατηγορίες», μη θέλοντας να αφήσει να αιωρούνται καταγγελίες. Τί και αν η ΥΣΜΑ έχει ακολουθήσει εκεί που μπορούσε τα πρότυπα που θέλει ο ΣΕΠΙΕ…
Επανήλθαν οι φωνασκούντες βάζοντας ακόμη και θέμα για το αν έπρεπε να εμπλακεί ο χορηγός των έργων… Μάλλον ορισμένοι δεν έχουν περάσει καν έξω από το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, το σύγχρονο στολίδι της Αθήνας, για να δουν τί κάνει πραγματικά η συνεργασία ενός αποφασισμένου χορηγού, ένα ευέλικτο δημόσιο, ένας εμπνευσμένος αρχιτέκτονας και ικανοί Έλληνες τεχνικοί και μηχανικοί. Ή αν έχουν περάσει, εκεί δεν τους ενόχλησε ο χορηγός, διότι ήταν οικοδομικό έργο (και υποδομών) και χρησιμοποιήθηκαν οι σκαλωσιές των μελών του ΣΕΠΙΕ…
Διότι εκεί βασίζεται, με απλά λόγια η αντιπαράθεση: είναι οικοδομικό – τεχνικό έργο ή είναι αρχαιολογικό έργο η αποκατάσταση του Βράχου της Ακρόπολης και η εγκατάσταση ανελκυστήρα πλαγιάς; Ο ΣΕΠΙΕ υποστηρίζει το πρώτο. Έτσι όπως πάνε, σε λίγο κάποιοι θα μας πουν ότι είναι και αυθαίρετο, επειδή δεν έχει οικοδομική άδεια – και ας υπάρχει εκεί για αιώνες, και ας έχουν μοχθήσει χιλιάδες άνθρωποι για να αποκαταστήσουν τη μορφή και το κλέος του παρελθόντος…
Οι υποκριτές, η υποκρισία και η αμετροέπεια
Είναι πραγματικά υποκριτικό και αδιανόητο, οι ίδιοι άνθρωποι που προσπαθούν μέσω ορισμένων media (που πλέον εμφανίζουν ιδεολογική κατεύθυνση) και βουλευτών να δημιουργήσουν μείζον θέμα, δεν ψέλλισαν ούτε κουβέντα για την αναγκαιότητα των έργων. Δεν μίλησαν καθόλου όταν αντί για ανελκυστήρα πλαγιάς που πλέον κατασκευάζεται υπήρχε επί χρόνια «το αναβατόριο των ανέμων». Δεν τοποθετήθηκαν για τις ανάγκες εξυπηρέτησης των ΑμΕΑ στο Μνημείο.
Είναι εκείνοι οι άνθρωποι που καταγγέλλουν μία από τις γνωστότερες – στα πέρατα του κόσμου, για το έργο της, σε ένα μνημείο πανανθρώπινου πολιτισμού – δημόσιες υπηρεσίες σχεδιασμού, επίβλεψης και εργασιών αναστήλωσης. Που δεν βρήκαν λέξη να πουν, όταν καταγγέλλουν αυτήν την υπηρεσία, για όσα αυτή έχει προσφέρει (και μαζί ο προκάτοχός της η Επιτροπή Συντήρησης Μνημείου Ακρόπολης – ΕΣΜΑ) όχι μόνο στη χώρα αλλά στην ανθρωπότητα.
Και κάνουν τις καταγγελίες ενάντια σε αυτή τη δημόσια υπηρεσία επικαλούμενη το δημόσιο συμφέρον! Αιδώς, Αργείοι…
Και στέλνουν χιλιάδες λέξεις με επιστολές στην Υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, χωρίς ούτε μια νύξη ευχαριστίας, συγχαρητηρίων ή έστω αναγνώρισης, για την απόφαση άμεσης προώθησης των έργων στην Ακρόπολη.
Είναι σαν να βγάζει ανακοίνωση ένας σύνδεσμος της καπνοβιομηχανίας με τίτλο «το κάπνισμα σώζει ζωές» μέσα στην πανδημία του κορωνοϊού, λόγω κάποιων ερευνών που υπάρχουν, και να καταγγέλλει την κυβέρνηση που επιμένει στην απαγόρευση του καπνίσματος στους κλειστούς δημόσιους χώρους, αγνοώντας όλες τις άλλες έρευνες που αποδεικνύουν τις επιπτώσεις του καπνίσματος.
Φανταστείτε να είχε ακούσει η Μελίνα Μερκούρη, ως Υπουργός Πολιτισμού, τις διαμαρτυρίες για την ηχορύπανση και φωτορύπανση (ναι, υπήρχαν και τέτοιες…) του Μνημείου της Ακρόπολης όταν αποφάσιζε να προχωρήσει το περίφημο «Ήχος και Φως» που αποτελεί πρότυπο και για άλλες αντίστοιχες εργασίες σε μνημεία σε όλη τη χώρα και παρακαταθήκη ανάδειξης της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Δεν είναι τυχαία η επιλογή τους: προσπαθούν απλά να υπερασπιστούν τα συμφέροντά τους για να πωλούν τις σκαλωσιές που διαθέτουν στην αγορά. Κατανοητό. Αλλά από αυτό το σημείο μέχρι να διεκδικούν ρόλο δημόσιου κατήγορου ή υπερασπιστή του δημοσίου συμφέροντος, όταν απλώς είναι ένα σωματείο επιχειρήσεων (που δεν εκφράζει κανέναν εκτός από τα μέλη του…), απέχει πολύ.
Και πραγματικά είναι να απορεί κανείς γιατί επιλέγουν συγκεκριμένοι βουλευτές – και μάλιστα της Αριστεράς – να ταυτίζονται με ιδιωτικά συμφέροντα τέτοιου είδους.
Και είναι υποκριτικό να βάζουν μπροστά τον κίνδυνο από τις συγκεκριμένες σκαλωσιές – που πράγματι, μπορεί να είναι πιο επικίνδυνες για τον γενικό πληθυσμό από τις νέου τύπου, αλλά όχι, όπως λέει η ΥΣΜΑ για το ειδικό προσωπικό και τις ειδικές συνθήκες του έργου – σε μια προσπάθεια να κλέψουν τη συμπάθεια από όσους τους διαβάζουν, σε περίπτωση τυχόν ατυχήματος.
Δεν είδαμε όμως τέτοιες ανακοινώσεις από αυτούς που τώρα «καίγονται» όταν οι οικοδόμοι της χώρας θρηνούν θύματα από τις σκαλωσιές νέου τύπου, ούτε σε αντίστοιχες περιπτώσεις βιομηχανικών ατυχημάτων, όπως σε διυλιστήρια, σε ναυπηγεία κλπ. Πού ήταν τότε οι λαλίστατοι εκπρόσωποι των εταιρειών αυτών; Δεν διασφαλίζουν εκεί την ασφάλεια οι προδιαγραφές; Δύο μέτρα και δύο σταθμά;
Πως θα τους φαίνονταν να απαιτήσουμε και εμείς, ίσως, την απαγόρευση των σκαλωσιών γενικά, αφού από εκεί πέφτουν και σκοτώνονται άνθρωποι, σε ένα παρόμοιο κρεσέντο λαϊκισμού; Πού σταματά η υποκρισία και η παράνοια άραγε;
Τα θέματα Υγιεινής και Ασφάλειας στην Εργασία είναι πολύ σημαντικά για να τα αφήσουμε έρμαιο στις αιτιάσεις ενός επαγγελματικού σωματείου. Αν πράγματι οι θεσμοί της χώρας έχουν αμφιβολίες για την ποιότητα της εργασίας της ΥΣΜΑ και τα έργα που γίνονται εκεί, υπάρχουν διαδικασίες, Ευτυχώς – παρά τις προσπάθειες κάποιων που τώρα όψιμα ενδιαφέρονται – το ελληνικό κράτος λειτουργεί και παραμένει ενταγμένο στο ευρωπαϊκό κεκτημένο.
Το μόνο μάλλον που πραγματικά απασχολεί τους φωνασκούντες επαγγελματίες των ικριωμάτων είναι ότι οι σκαλωσιές αυτές στην Ακρόπολη φαίνονται… και από κοντά ορισμένοι απελπισμένοι για δημοσιότητα, προσπαθούν να κλέψουν κάτι από τη λάμψη του Μνημείου…
Όμως, όσο μοναδικό είναι το μνημείο της Ακρόπολης, άλλο τόσο μοναδική είναι η προσέγγιση για τις εργασίες που γίνονται εκεί. Και αυτό το καταλαβαίνει οποιοσδήποτε έχει δει έστω και για μια φορά τον Βράχο…
Το γνωρίζουν όσοι έστω και λίγο προσπάθησαν να μάθουν πως η χώρα αυτή ξεκίνησε και προσπαθεί συνεχώς, με σχέδιο από το 1975, να αναστηλώσει το απόλυτο, υπέρλαμπρο Μνημείο, με σεβασμό τόσο στην Ιστορία, όσο και στον ίδιο τον Βράχο. Το έχει τεκμηριώσει ήδη η ιστορία της χώρας. Αλλά αυτός ο σεβασμός στον Βράχο, φαίνεται να εκλείπει από τις τωρινές δημόσιες δηλώσεις…
Μπορούν, όσοι πραγματικά ενδιαφέρονται, να διαβάσουν τον (και για τον) Μανόλη Κορρέ, καθηγητή του ΕΜΠ και Ακαδημαϊκό πλέον, που τόσα του οφείλουμε για το έργο του, που συγκέρασε την αρχιτεκτονική με την αρχαιολογία στον πιο δύσκολο τόπο: στον Παρθενώνα, στην Ακρόπολη των Αθηνών. Τον εραστή της απλότητας, της χειρωνακτικής ποιότητας, του ταλέντου, τον ανθρωπιστή επιστήμονα που για πολλά χρόνια ήταν όλη την ημέρα πάνω στις σκαλωσιές του Μνημείου…
