Την δέσμευση ότι εντός τετραετίας θα έχει λυθεί το πρόβλημα με τα στερεά απόβλητα στην Ελλάδα, έδωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την ομιλία του, στην 84η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. «Δεν πρόκειται να δεχτώ άλλο την εικόνα μιας τριτοκοσμικής χώρας όπου τα στοιβαγμένα απορρίμματα αποτελούν δυσφήμηση για την πατρίδα μας, αιτία προστίμων από την Ευρωπαϊκή Ένωση και βέβαια απειλή για τη δημόσια υγεία. Εντός μιας τετραετίας – αποτελεί προσωπική μου δέσμευση – ότι το πρόβλημα αυτό θα έχει λυθεί», σημείωσε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός.
Το θέμα συνολικά με τα απορρίμματα, έχει απασχολήσει πολλές κυβερνήσεις ωστόσο ενέργειες που κατά καιρούς επιχειρήθηκαν, έμειναν είτε στην μέση, είτε από λάθος χειρισμούς κατέληξαν να μην μπουν καν σε τροχιά υλοποίησης.. Το μεγαλύτερο πρόβλημα παραμένει στην πρωτεύουσα και συγκεκριμένα στον ΧΥΤΑ Φυλής, για τον οποίο πρέπει να παρθούν άμεσα μέτρα, καθώς απομένουν μερικοί μόνο μήνες… ζωής. Αντίστοιχη είκονα επικρατεί και σε διάφορα νησιά, με τα σκουπίδια να σχηματίζουν λόφους σε δρόμους και θάλασσες, κάνοντας τους τουρίστες να απορούν με την περιβαλλοντική πολιτική που εφαρμόζεται και τους μόνιμους κάτοικους, να αγωνιούν για την δημόσια υγεία.
Λίγες ώρες πριν την ομιλία του πρωθυπουργού στην ΔΕΘ, ο υπουργός Περιβάλλοντος Κωστής Χατζηδάκης και ο υπουργός Υποδομών Κώστας Καραμανλής, επισκέφθηκαν τη μονάδα ολοκληρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων στις Σέρρες (ΜΕΑ Σερρών), μιλώντας μάλιστα για ένα πρότυπο σχέδιο που πρέπει να ακολουθηθεί και στην υπόλοιπη χώρα. Για να επιτευχθεί όμως αυτό, θα πρέπει να υπάρξει στενή συνεργασία με τις Περιφέρειες και τους δήμους και να μπουν μπρος τα σχέδια που έχει επί τάπητος η νέα κυβέρνηση.
Από το βήμα της ΔΕΘ, ο πρωθυπουργός έδωσε έμφαση στην πρόληψη και την ανακύκλωση, κάτι που μπορεί να γίνει με νέες επενδύσεις σύγχρονης διαχείρισης και ενεργειακής αξιοποίησης σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα. «Πληροφορήθηκα, μάλιστα, ότι και ΦΟΔΣΑ Κεντρικής Μακεδονίας υποβάλει ένα νέο σχέδιο για σύμπραξη δημοσίου και ιδιωτικού τομέα για την κάλυψη του δυτικού μέρους της Κεντρικής Μακεδονίας. Θα δούμε το σχέδιο αυτό εξαιρετικά θετικά» συμπλήρωσε.
Το παράδειγμα των Σερρών
«Αυτό που έχει γίνει στις Σέρρες, με τη μονάδα ολοκληρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων που προχώρησε με Σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα, πρέπει να γίνει σε όλη τη χώρα. Γιατί αυτό που έγινε στις Σέρρες είναι η σύγχρονη ευρωπαϊκή πραγματικότητα» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Χατζηδάκης, αφήνοντας σαφείς αιχμές για ότι συμβαίνει σήμερα στην Αττική, αφού όπως είπε, είχαν επικρατήσει ιδεοληψίες στο όνομα υποτίθεται «προοδευτικών» ιδεών, και έτσι είμαστε αυτή την ώρα μπροστά σε λόφους και βουνά σκουπιδιών.
Η Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων Σερρών, που θα είναι σε κανονική λειτουργία από τις 8 Οκτωβρίου, θα έχει χωρητικότητα 63 χιλ. τόνων ετησίως και θα εξυπηρετεί όλους τους Δήμους της Π.Ε. Σερρών καθώς και του Δήμου Κιλκίς. Η μονάδα θα χρησιμοποιεί τις τεχνολογίες της μηχανικής ανακύκλωσης και της αερόβιας κομποστοποίησης.
Η μηχανική ανακύκλωση θα χρησιμοποιείται για την ανάκτηση υλικών (πλαστικό, μέταλλο, χαρτί) με σύγχρονο τεχνικό εξοπλισμό όπως οπτικούς διαχωριστές, μαγνητικούς διαχωριστές, κ.ά.
Η αερόβια κομποστοποίηση του υπολειπόμενου κλάσματος θα γίνεται με στόχο την παραγωγή υλικού, τύπου κομπόστ, για χρήσεις όπως αποκαταστάσεις λατομείων, Χώρων Υγειονομικής Ταφής Αποβλήτων, κ.λπ.
Παράλληλα, θα δέχεται και θα επεξεργάζεται τα προδιαλεγμένα οργανικά απόβλητα από την διαλογή στην πηγή που θα εφαρμόζουν οι Δήμοι (καφέ κάδος), ώστε να παράγει υψηλής ποιότητας κομπόστ, κατάλληλο ακόμη και για γεωργική χρήση.
Πρόστιμα
Τα απόβλητα, πέρα από μια περιβαλλοντική βόμβα, έχουν φέρει και την χώρα πολλές φορές προ των ευθυνών της. Τα πρόστιμα από την ΕΕ είναι μόνο το ένα κομμάτι. Τα απορρίμματα δεν είναι ένα πρόβλημα που αφορά μόνο την Αθήνα καθώς το μεγαλύτερο μέρος της Ελλάδας – με εξαίρεση περιοχές όπως η Δυτική Μακεδονία και η Ήπειρος που επιλύθηκε μέσω ΣΔΙΤ – επικρατεί αντίστοιχη εικόνα.
Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση για την κατάσταση του περιβάλλοντος στην Ελλάδα από το Εθνικό Κέντρο Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης (ΕΚΠΑΑ), τονιζόταν μεταξύ άλλων ότι στο… κόκκινο ήταν και παραμένει ο τομέας της διαχείρισης αποβλήτων, με εξίσου σημαντικά να είναι τα θέματα στις μονάδες επεξεργασίας λυμάτων.
Στον τομέα της διαχείρισης των αποβλήτων, λόγω του χρόνιου αλαλούμ των παράνομων χωματερών (ΧΑΔΑ) αλλά και της έλλειψης ικανοποιητικών υποδομών διαχείρισης επικίνδυνων βιομηχανικών αποβλήτων η Ελλάδα έχει καταδικαστεί με μεγάλα πρόστιμα. Επίσης, υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις νόμιμων ΧΥΤΑ, οι οποίοι υπολειτουργούν ή δεν λειτουργούν καθόλου λόγω των τοπικών αντιδράσεων. Αποτέλεσμα αυτού, να ανέρχονται μόλις σε 50 οι χωματερές ενώ ο αριθμός τους λίγα χρόνια πριν έφτανε τις 300.
Ταυτόχρονα, η ανακύκλωση των αστικών αποβλήτων παραμένει σταθερά περίπου στο 14%, ποσοστό το οποίο είναι ένα από τα χαμηλότερα στην ΕΕ, ενώ με πολλαπλά προβλήματα στην λειτουργία των δομών ανακύκλωσης. Αντίστοιχα, πολύ χαμηλά παραμένουν τα ποσοστά αξιοποίησης των αποβλήτων εκσκαφών, κατασκευών και κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ) καθώς και τα ποσοστά χωριστής συλλογής και λιπασματοποίησης βιοαποικοδομήσιμων αποβλήτων.
