Με το «δεξί», όσον αφορά τη μείωση της πλαστικής σακούλας, φαίνεται να μπήκε το 2019, τουλάνιστον όσον αφορά τις σχετικές δηλώσεις που κατατίθενται… Συγκεκριμένα, σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του economix.gr, σε 57.170.676 ανέρχονται οι πλαστικές σακούλες που διατέθηκαν στην αγορά και καταβλήθηκε περιβαλλοντικό τέλος.
Για το 2018, ο συνολικός αριθμός που διατέθηκε ήταν (και δηλώθηκαν) 598.242.740,66. Συγκεκριμένα διατέθηκαν:
- το α’ τρίμηνο 206.492.277,
- το β’ 87.869.143
- το γ’ 158.611.149
- το δ’ 154.942.004 σακούλες.
Μέχρι στιγμής, η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων έχει εισπράξει 15.506.584 ευρώ, ωστόσο, όπως προκύπτει παρά το γεγονός ότι έχουν περάσει 18 μήνες από την εφαρμογή του μέτρου, οι πολίτες συνεχίζουν να χρησιμοποιούν δυναμικά το… πλαστικό.
Μάλιστα, πολλές επιχειρήσεις – αδιαφορούν για τις κυρώσεις που επιβάλλονται και συνεχίζουν να μην χρεώνουν τους πελάτες τους με 0,09 λεπτά, όπως προβλέπεται από τις αρχές του έτους.
Το μέτρο συνολικά έχει δεχτεί θετική ανταπόκριση από τους πολίτες, ωστόσο υπάρχουν και εκείνοι που δεν θέλουν να συμβιβαστούν με την νέα πραγματικότητα. Όπως εξηγούν καταστηματάρχες στο economix.gr, “έχουμε πελάτες οι οποίοι δεν είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν τα 9 λεπτά, αφού για εκείνους μοιάζει με… χαράτσι και προτιμούν να στοιβάζουν τα πράγματα που αγοράζουν στην τσάντα τους”.
Άλλοι βέβαια, έχουν προμηθευτεί πολλαπλές σακούλες, μοντέρνες τσάντες ή χρησιμοποιούν το καρότσι της λαϊκής και για τα “γρήγορα” ψώνια της ημέρας.
Παράλληλα παρατηρείται μεγάλη αύξηση στην χρήση της πολύ λεπτής πλαστικής σακούλας με πάχος μικρότερο από 15 μm (για συσκευασία νωπών φρούτων και λαχανικών) και η οποία δεν υπόκειται σε ανταποδοτικό περιβαλλοντικό τέλος, με αποτέλεσμα να έχει καταλήξει να λειτουργεί ως σακούλα μεταφοράς.
Αντίστοιχα, μεγάλη μερίδα πολιτών ζητά από περίπτερα σακούλα ακόμα και αν αγόρασαν μόνο ένα πακέτο τσιγάρα – με σκοπό μάλλον, να χρησιμοποιηθεί σε δεύτερο χρόνο.
Το υπουργείο Περιβάλλοντος πάντως, παραμένει αισιόδοξο και εκτιμά ότι ο στόχος θα επιτευχθεί.
Όπως έχει τονίσει πολλάκις ο απερχόμενος αναπ. υπουργός Περιβάλλοντος Σωκράτης Φάμελλος, “στόχος είναι η κατανάλωση της πλαστικής σακούλας μέχρι το 2025 να φτάσει στις 40 σακούλες ανά άτομο ετησίως. Μέχρι στιγμής, υπολογίζεται ότι η Ελλάδα έχει φτάσει περίπου στα μισά του στόχου που ήθελε τη μείωση της χρήσης από τα 250 τεμάχια ανά άτομο τον χρόνο στα 90 στο τέλος του 2019”.
Από τα διαθέσιμα στοιχεία όμως, μόνο για το α’ τρίμηνο του έτους, ανά πολίτη αντιστοιχούν περίπου 6 σακούλες, όταν για το ίδιο διάστημα το 2018, ήταν 20 σακούλες.
Υπενθυμίζεται ότι από την υποχρέωση υποβολής δηλώσεων απόδοσης περιβαλλοντικού τέλους εξαιρούνται οι επιχειρήσεις που έχουν πάψει να διαθέτουν πλαστικές σακούλες στους πελάτες τους, καθώς και ορισμένες κατηγορίες, όπως οι περιπτερούχοι και οι ασχολούμενοι με το υπαίθριο εμπόριο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το περιβαλλοντικό τέλος αποτελεί δημόσιο έσοδο, εισπράττεται από την ΑΑΔΕ και αποδίδεται υπέρ του ΕΟΑΝ.
Το τέλος αποδίδεται ανά τρίμηνο στο Δημόσιο, με την ηλεκτρονική υποβολή σχετικών δηλώσεων από τους υπόχρεους τον αμέσως επόμενο μήνα από τη λήξη κάθε τριμήνου.
Πιο συγκεκριμένα οι προθεσμίες μέχρι το τέλος της χρονιάς, έχουν ως εξής:
- Β΄ τρίμηνο (01/03 έως 30/06) μέχρι 31/07
- Γ΄ τρίμηνο (01/07 έως 30/09) μέχρι 31/10
- Δ΄ τρίμηνο (01/10 έως 31/12) μέχρι 31/01 του επόμενου έτους.
Επισημαίνεται ότι από την 1η Ιανουαρίου 2018, σε εφαρμογή της Οδηγίας 2015/720 της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έπαψε η δωρεάν διάθεση πλαστικής σακούλας μεταφοράς και επιβλήθηκαν η καταβολή αντισταθμιστικού περιβαλλοντικού τέλους για τις λεπτές πλαστικές σακούλες με πάχος τοιχώματος μικρότερο των 50 μικρών (μm) και η τιμολόγηση της πλαστικής σακούλας μεταφοράς με πάχος τοιχώματος από 50 – 70 μικρά (μm).
