Η Ελλάδα κάνει σημαντικά βήματα για την πράσινη μετάβαση και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, ανέφερε ο αρμόδιος για τα ζητήματα περιβάλλοντος επίτροπος της ΕΕ Βιργκίνιους Σινκεβίτσιους (Virginijus Sinkevičius) υπογραμμίζοντας τη σημασία της τήρησης και της εφαρμογής των δεσμεύσεων στο πλαίσιο της ΕΕ. Ο κ. Σινκεβίτσιους ενημέρωσε την Ειδική Διαρκή Επιτροπή Ευρωπαϊκών Υποθέσεων και την Ειδική Επιτροπή Προστασίας του Περιβάλλοντος για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και άλλα ζητήματα του χαρτοφυλακίου του.
«Αν θέλουμε η μετάβαση να είναι αποτελεσματική χρειάζεται να υπάρχουν οικονομικά κίνητρα και χρειαζόμαστε πράσινα πακέτα, χρειάζονται βιώσιμα έργα, αλλά χρειάζεται και κάτι άλλο που είναι κρίσιμο. Αν θέλουμε να κάνουμε τη διαφορά, χρειάζεται να πρασινίσουμε το σύστημα χρηματοδότησης. Χρειάζεται ένα σύστημα που θα διασφαλίζει ότι κανείς δεν πρόκειται μολύνει δωρεάν, χωρίς δηλαδή να πληρώνει. Έτσι θα μπορέσουμε να θέσουμε τα θεμέλια για ένα βιώσιμο και αειφόρο μέλλον», είπε ο επίτροπος της ΕΕ.
Αναφερόμενος στον ρόλο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και το μερίδιο τους στην κατανάλωση ενέργειας, ο αρμόδιος για το Περιβάλλον επίτροπος επισήμανε ότι υπάρχουν τεράστιες χρηματοδοτικές δυνατότητες και ο στόχος που έχει θέσει η Ελλάδα μέσα στη δεκαετία, θα την καταστήσει πολύ λιγότερο εξαρτημένη από εισαγωγές και από τις αυξήσεις των τιμών των καυσίμων, ενώ βεβαίως η χώρα θα έχει κάνει και ένα σοβαρό βήμα για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. «Θα ήθελα να σας συγχαρώ λοιπόν για την επιλογή σας αυτή», είπε ο Βιργκίνιους Σινκεβίτσιους.
Η τήρηση και η εφαρμογή των δεσμεύσεων για την κλιματική αλλαγή θα είναι πολύ σημαντικό βήμα, είπε ο επίτροπος της ΕΕ, ο οποίος αναφερόμενος στη μετάβαση στην κυκλική οικονομία, αφού επισήμανε ότι η «κυκλικότητα» αφορά τα πάντα, από τη μείωση της χρήσης των φυσικών πόρων μέχρι και τους μηδενικούς ρύπους, υπογράμμισε ότι θα δοθούν και πολλές νέες ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις για καινοτόμες μεθόδους παραγωγής.
Ιδίως για την ανακύκλωση, ο κ. Σινκεβίτσιους αναφέρθηκε στο «πολλά υποσχόμενο» σχέδιο δράσης που έχει παρουσιάσει η Ελλάδα, επισήμανε πάντως ότι χρειάζεται ένα σημαντικό δίκτυο κατάλληλων εγκαταστάσεων για την αντιμετώπιση των επικίνδυνων αποβλήτων. Επισήμανε όμως ότι η Ελλάδα υπολείπεται στον στόχο της ανακύκλωσης των αστικών λυμάτων και «δεν έχει τον χρόνο με το μέρος της πλέον». «Σας καλώ λοιπόν να διασφαλίσετε ότι θα κάνετε τη βέλτιστη αξιοποίηση όλων των ευρωπαϊκών κονδυλίων για το σκοπό αυτό, γιατί πραγματικά, υπάρχουν πολλές και σημαντικές ευκαιρίες και δυνατότητες», είπε ο επίτροπος της ΕΕ, ενώ αναφερόμενος στο ζήτημα των ΧΥΤΑ επισήμανε ότι η Ελλάδα έχει λάβει σημαντική οικονομική υποστήριξη για να βελτιώσει την κατάσταση της διαχείρισης αποβλήτων εδώ και δεκαετίες, αλλά συχνά αυτά τα κονδύλια δεν απορροφήθηκαν πλήρως παρά τις προσπάθειες της ΕΕ να βοηθήσει την Ελλάδα. Παράλληλα, επισήμανε ότι θα υπάρξουν σημαντικά κονδύλια για τη διαχείριση των αποβλήτων στη νέα προγραμματική περίοδο, η Ελλάδα θα πρέπει όμως επειγόντως να αναθεωρήσει τα περιφερειακά της σχέδια για τη διαχείριση αποβλήτων που είναι προϋπόθεση για τη χρηματοδότηση αυτών των στόχων.
Σε σχέση με το άλλο σημαντικό στοιχείο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, την Βιοποικιλότητα, ο Βιργκίνιους Σινκεβίτσιους αναφέρθηκε στη νέα στρατηγική για τα δάση, στο νέο Κέντρο Γνώσεων για τη Βιοποικιλότητα, στη σημασία των συμπράξεων για τη διαφύλαξή της. Προς την κατεύθυνση αυτή οριστικοποιείται η «πρωτοβουλία για το έδαφος» και ο νέος νόμος για την αποκατάσταση της φύσης. Στο σημείο αυτό ο επίτροπος της ΕΕ επισήμανε ότι υπάρχει δυναμικό για περισσότερες επενδύσεις για την προστασία της βιοποικιλότητας και την αειφόρο ανάπτυξη και εξέφρασε την ελπίδα η Ελλάδα να αξιοποιήσει τις δυνατότητες που υπάρχουν.
Για την προστασία των οικοσυστημάτων των θαλασσών, είπε ότι τα εργαλεία που μπορεί να αξιοποιηθούν θα έχουν σημαντικά οφέλη για τους αλιείς και την γαλάζια οικονομία. Χάρηκα πάρα πολύ όταν άκουσα τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, είπε ο κ. Σινκεβίτσιους για τις δεσμεύσεις που ανέλαβε για τις θάλασσες της Μεσογείου, μέχρι το 2030. «Αυτό θα πρέπει να το κάνουμε με την προστασία των περιοχών αλίευσης, αυτό θα πρέπει να το κάνουμε για να προστατεύσουμε τη Μεσόγειο», είπε ο επίτροπος και τόνισε ότι είναι πολύ σημαντικό που η Ελλάδα αναβαθμίζει τις προσπάθειες της σε αυτό το επίπεδο.
Για τη μηδενική ρύπανση και τι αυτή συνεπάγεται σε τοπικό επίπεδο, ο κ. Σινκεβίτσιους είπε ότι το σχέδιο δράσης «καλεί» για 50% μείωση των πλαστικών αποβλήτων στη θάλασσα μέχρι το 2030 και για μείωση των μικροπλαστικών στο περιβάλλον, μέσα στην ίδια χρονική περίοδο. Αυτό, όπως είπε, ευθυγραμμίζεται με τους στόχους της Οδηγίας για την προστασία της θαλάσσιας βιοποικιλότητας από αυτά τα πλαστικά και τη συναφή ρύπανση και στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να μειωθούν τα απορρίμματα στις ακτές, διότι πολλά από αυτά τα απορρίμματα προέρχονται από χερσαία εδάφη.
Κλείνοντας, ο αρμόδιος για το περιβάλλον επίτροπος, επισήμανε ότι καθώς ο τουρισμός είναι η ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας, η Ελλάδα θα πρέπει να διαφυλάξει τον τομέα της θαλάσσιας βιοποικιλότητας και γι΄αυτό η ΕΕ «θα βρίσκεται εδώ» για να βοηθήσει για την προστασία των θαλάσσιων περιοχών που είναι το «μέλλον της Ελλάδας».
«Η ενεργειακή κρίση απειλεί την ευρωπαϊκή οικονομία και τα πιο ευάλωτα ιδίως νοικοκυριά και ο πλανήτης φλέγεται από μια κλιματική κρίση που εξελίσσεται σε μια υπαρξιακή κρίση και μια υπαρξιακή απειλή, όχι μόνο για τη δική μας γενιά αλλά κυρίως για τις επόμενες γενιές», ανέφερε σε παρέμβασή του ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωνσταντίνος Σκρέκας, σημειώνοντας ότι η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής είναι βασική προτεραιότητα της κυβέρνησης και του ίδιου του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη. «Θέλουμε η Ελλάδα να πρωταγωνιστήσει στην οραματική προσπάθεια της Ευρώπης, να καταστεί η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος μέχρι το 2050, με ολιστικό σχέδιο και αποφασιστικότητα», είπε ο κ. Σκρέκας, σημειώνοντας ότι πρέπει να αλλάξουν εκ βάθρων οι συνήθειες στην παραγωγή και στην κατανάλωση. «Για την επίτευξη των στόχων μέχρι το 2030, η κυβέρνησή μας έχει βάλει γερά θεμέλια με μια σειρά νομοθετικών πρωτοβουλιών, με ορίζοντα το 2050», είπε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας και ανακοίνωσε ότι σύντομα η Ελλάδα θα αποκτήσει τον πρώτο εθνικό κλιματικό νόμο ο οποίος τίθεται την επόμενη εβδομάδα σε δημόσια διαβούλευση.
«Για πρώτη φορά, με δεσμευτικότητα νομοθετικής επιταγής, προβλέπεται η μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Καθορίζουμε το γενικό πλαίσιο και συγκεκριμένα μέτρα για την πορεία προς την κλιματική ουδετερότητα, αλλά και θεσμικά όργανα που θα εποπτεύουν τον πρόοδό μας», είπε ο κ. Σκρέκας και ενημέρωσε την Επιτροπή ότι οι παρεμβάσεις στον εθνικό κλιματικό νόμο προβλέπουν, μεταξύ άλλων, την προώθηση της ηλεκτροκίνησης και για παράδειγμα, προβλέπεται ότι από 1.1.2025 όλα τα νέα ταξί στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη καθώς και το 1/3 των οχημάτων που ταξινομούνται για σκοπούς ενοικίασης και εκμίσθωσης σε τρίτους, θα πρέπει να είναι οχήματα μηδενικών εκπομπών, ενώ από το 2030 θα απαγορεύεται η πώληση νέων ΙΧ με κινητήρες εσωτερικής καύσης. Από το 2023 για τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου στα κτίρια, θα απαγορεύεται η εγκατάσταση καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης, όπου υπάρχει επαρκές διαθέσιμο δίκτυο φυσικού αερίου, η απαγόρευση αυτή από το 2025 θα αφορά νέους καυστήρες πετρελαίων θέρμανσης, ενώ από 1.1.2030 θα απαγορεύεται η χρήση καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης.
Σε σχέση με την απολιγνιτοποίηση και την πράσινη μετάβαση, ο υπουργός επισήμανε ότι το νέο νομοθετικό πλαίσιο περιλαμβάνει προβλέψεις για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στα μη συνδεδεμένα νησιά, κατά 80% έως το 2030. Για την προώθηση της ανακύκλωσης και το νέο πλαίσιο διαχείρισης αποβλήτων, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας επισήμανε ότι πριν από λίγους μήνες έγινε μια σημαντική θεσμική μεταρρύθμιση με την ενοποίηση των διατάξεων για τη διαχείριση των αποβλήτων με τις διατάξεις της ανακύκλωσης, σε συνεκτικό πλαίσιο στο οποίο έχουν ενσωματωθεί οι ευρωπαϊκές οδηγίες και στόχοι για την ανακύκλωση. Ο υπουργός αναφέρθηκε και στις νομοθετικές παρεμβάσεις για την αποκατάσταση πυρόπληκτων περιοχών και την προστασία των δασικών οικοσυστημάτων, το εθνικό σχέδιο αναδάσωσης. Για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, ο υπουργός αναφέρθηκε στις δεσμεύσεις του πρωθυπουργού και τόνισε ότι η κυβέρνηση έχει θέσει το ζήτημα του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού ως βάση για όλες τις δραστηριότητες στον θαλάσσιο χώρο και ως σημαντικό εργαλείο για τη γαλάζια οικονομία, ενώ για την προστασία της βιοποικιλότητας, ο κ. Σκρέκας επισήμανε ότι η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί για τη μείωση της υπεραλίευσης, με καθορισμό περιοχών στις οποίες δεν θα επιτρέπεται η αλιεία.
O πρόεδρος της Επιτροπής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Νικήτας Κακλαμάνης, υπογράμμισε ότι τα επόμενα χρόνια είναι κρίσιμα για την υλοποίηση των δεσμεύσεων της συμφωνίας των Παρισίων, για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και των συνεπειών της και τόνισε ότι η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης αποτελεί ζήτημα αλληλεγγύης μεταξύ των γενεών αλλά και διεθνώς. «Η ΕΕ πρωτοπορεί στον καθορισμό φιλόδοξων στόχων, για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής», είπε ο Νικήτας Κακλαμάνης και υπογράμμισε ότι ο στόχος της κλιματικής ουδετερότητας είναι για την Ευρώπη ένα άλμα ιστορικών διαστάσεων που πρέπει να ξεκινήσει άμεσα και να ολοκληρωθεί στις επόμενες δεκαετίες, και για να πετύχει αυτή η μετάβαση πρέπει να υλοποιηθεί κατά τρόπο κοινωνικά, οικολογικά και οικονομικά βιώσιμο και να διασφαλιστεί ότι κανένας δεν θα μείνει στο περιθώριο.
Η πρόεδρος της Ειδικής Επιτροπής για την Προστασία του Περιβάλλοντος Διονυσία Αυγερινοπούλου, αναφέρθηκε στις ευκαιρίες που δίνονται πλέον στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την υλοποίηση έργων της Πράσινης Συμφωνίας. «Η Ελλάδα θα αξιοποιήσει την ιστορική αυτή ευκαιρία στο μέγιστο βαθμό. Η Ελλάδα ήταν από τα πρώτα κράτη που παρουσίασαν το εθνικό τους σχέδιο, το Ελλάδα 2.0 και στο οποίο οι άξονες που αφορούν στο περιβάλλον ξεπερνούν το 38% του συνολικού προϋπολογισμού», είπε η κ. Αυγερινοπούλου και πρόσθεσε ότι κυβέρνηση και επιτροπή περιβάλλοντος ήδη προετοιμάζονται για την αλλαγή της νομοθεσίας, τις πολιτικές και τις στρατηγικές ώστε η Ελλάδα να είναι έτοιμη να υιοθετήσει τις νέες δεσμεύσεις και να συμβάλλει και η ίδια με πρωτοπόρες πολιτικές στη διαμόρφωση του νέου πακέτου μέτρων που θα υιοθετήσει η ΕΕ.
Εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ ο Σωκράτης Φάμελλος είπε ότι ενώ η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα και την ιστορική κληρονομιά να πορευτεί ως πιλοτικό παράδειγμα βιώσιμης ανάπτυξης, παρουσιάζει μεγάλες καθυστερήσεις και αδυναμίες και στις υποδομές αλλά και στις πολιτικές και έτσι καθυστερεί να επιτύχει το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ υπογράμμισε ότι η Πράσινη Συμφωνία πρέπει να περιλάβει ολόκληρη την κοινωνία ώστε να γίνει πραγματικότητα το «κανείς να μην μείνει πίσω», να είναι κοινωνικά δίκαιη η πράσινη μετάβαση και δημοκρατική. Στην Ελλάδα, είπε επίσης, η διείσδυση των ΑΠΕ πρέπει να γίνει με όρους σχεδίου και με όρους δικαιοσύνης και δεν μπορεί να γίνει με υπονόμευση της βιοποικιλότητας. Μίλησε επίσης για καθυστερήσεις εκ μέρους της ελληνικής κυβέρνησης, για σοβαρά προβλήματα διαφάνειας στα συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης και σκανδαλώδη διαχείριση των πόρων της ανακύκλωσης.
Εκ μέρους του Κινήματος Αλλαγής, ο Γιώργος Αρβανιτίδης επισήμανε ότι μόνο αν η κοινωνία αισθανθεί συμμέτοχος και ενστερνιστεί την αναγκαιότητα της επίτευξης της κλιματικής ουδετερότητας, θα μπορέσουν να επιτευχθούν οι στόχοι της Πράσινης Συμφωνίας και να αντιμετωπιστεί με επιτυχία η κλιματική κρίση. Κάθε σχέδιο πρέπει να εκκινεί από τις αρχές της βιωσιμότητας και της ανθεκτικότητας, είπε ο κ. Αρβανιτίδης που τόνισε ότι το Κίνημα Αλλαγής, με βάση αυτές τις αρχές, έχει προτείνει ένα πράσινο κοινωνικό συμβόλαιο για τη χώρα και την κοινωνία, σε Ελλάδα και Ευρώπη. Επισήμανε εξάλλου ότι η επίτευξη των στόχων για Ευρώπη κλιματικά ουδέτερη, μέχρι το 2050, απαιτούνται πολύ περισσότεροι πόροι και η ΕΕ να δράσει ως πραγματική πολιτική ένωση.
Εκ μέρους του ΚΚΕ, η Διαμάντω Μανωλάκου επισήμανε ότι η Πράσινη Συμφωνία έχει προβληθεί ως σχέδιο που θα διασφαλίσει τη γρήγορη, σταθερή και κοινωνικά δίκαιη επιστροφή στον παράδεισο της καπιταλιστικής ανάπτυξης, αφού δίνει διέξοδο στα συσσωρευμένα κεφάλαια, και στην κερδοφορία των μονοπωλιακών ομίλων των ΑΠΕ. «Πρόκειται για ένα διαφορετικό τρόπο σκληρής εκμετάλλευσης των λαών για να διαμορφωθούν δυνατότητες για νέες μεγάλες κερδοφόρες καπιταλιστικές επενδύσεις στο όνομα αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης», είπε η βουλευτής του ΚΚΕ και ζήτησε απαντήσεις, γιατί ενώ Γερμανία και Πολωνία χρησιμοποιούν λιγνίτη, απαγορεύεται στην Ελλάδα η χρήση του λιγνίτη αλλά επιτρέπεται να πουλάει τα λιγνιτικά πεδία. Η κ. Μανωλάκου ζήτησε απαντήσεις για την εγκατάσταση αιολικών πάρκων σε δασικές εκτάσεις, σε περιοχές Natura και σε ιστορικούς τόπους και για τα φωτοβολταϊκά που εγκαθίστανται σε εδάφη υψηλής παραγωγικότητας, για τις ανεμογεννήτριες που τελείωσε ο βίος αλλά παραμένουν στη θέση τους «κουφάρια» αν και αποτελούν πηγή ρύπανσης. Ζήτησε επίσης από τον επίτροπο να τοποθετηθεί, ενόψει της ανάληψης της προεδρίας από την Γαλλία, για την ένταξη της πυρηνικής ενέργειας στην πράσινη ενέργεια.
Εκ μέρους της Ελληνικής Λύσης, ο Βασίλης Βιλιάρδος κάλεσε τον επίτροπο να εξηγήσει πώς διαμορφώθηκαν οι στόχοι και ποιο κόστος υπολογίστηκε για ζητήματα όπως για παράδειγμα, η αύξηση των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα, η μη εξαίρεση της Ελλάδας στη μείωση των ρύπων από τη βιομηχανία κατά 61% που δημιουργεί τον κίνδυνο να χάσει την όποια παραγωγή τής έχει απομείνει.
Εκ μέρους του ΜέΡΑ25 ο Κρίτων Αρσένης ανέφερε ότι ο επίτροπος κάθεται δίπλα από τον υπουργό μιας κυβέρνησης που είναι βαθιά αντιευρωπαϊκή γιατί παραβιάζει την ευρωπαϊκή νομοθεσία με κάθε ευκαιρία και φοράει ένα ευρωπαϊκό κουστούμι. Αναφέρθηκε στις natura και κατήγγειλε ότι η Ελλάδα έχει κλιμακώσει την παραβίαση της Οδηγίας με τη χωροθέτηση, κατά προτεραιότητα των αιολικών πάρκων στις περιοχές αυτές, με την απλοποίηση της περιβαλλοντικής αδειοδότησης.
Έως το τέλος της επόμενης χρονιάς θα έχουν ολοκληρωθεί οι επιστημονικές μελέτες και τα ΠΔ ώστε οι περιοχές Natura να τεθούν σε καθεστώς προστασίας ελεγχόμενου με κανόνες, είπε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιώργος Αμυράς και τόνισε ότι οι μελέτες αυτές θα τεθούν σε διαβούλευση προτού διαμορφωθούν τα ΠΔ. Είπε επίσης, ότι έχουν τεθεί σε εφαρμογή σχέδια δράσης για 21 ευαίσθητους οικοτόπους και ότι για πρώτη φορά επικαιροποιείται το λεγόμενο Κόκκινο Βιβλίο και καταγράφονται τα 7.000 διαφορετικά είδη φυτών που υπάρχουν στην Ελλάδα και τα 10.000 διαφορετικά είδη ζώων ώστε να είναι γνωστό που βρίσκονται και πως αυτά θα προστατευθούν.