Το πράσινο φως, προκειμένου να ερευνηθούν οι πεταλούδες από τους ίδιους τους πολίτες και το όφελος που μπορεί να έχουν από αυτές, έδωσε το υπουργείο Περιβάλλοντος.
Συγκεκριμένα, η χορήγηση άδειας ερευνών δόθηκε στην αναπληρώτρια καθηγήτρια Βασιλική Κατή, υπεύθυνη του εργαστηρίου Διατήρησης της Βιοποικιλότητας, Τμήμα ΒΕΤ του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων ώστε να γίνει καταγραφή των πεταλούδων της Ελλάδας από τους πολίτες, ως έργο επιστήμης πολιτών (citizen-science) με την επωνυμία «Apollo».
Σύμφωνα με την σχετική απόφαση που αναρτήθηκε στη Διαύγεια, απώτερος σκοπός του «Apollo» είναι να συνδέσει την επιστήμη με την κοινωνία, με επίκεντρο τις πεταλούδες, προς αμοιβαίο όφελος των ίδιων των πολιτών, της επιστήμης και της Ελληνικής Πολιτείας.
Ειδικότερα, στόχος του έργου είναι η ευαισθητοποίηση της κοινωνίας αναφορικά με τις πεταλούδες της Ελλάδας και η ενεργοποίησή τους στη συλλογή δεδομένων παρουσίας και σχετικής αφθονίας των ειδών σε όλη την Ελληνική επικράτεια, στο πλαίσιο της ανάπτυξης της επιστήμης των πολιτών (citizen-science). Στόχος είναι να δημιουργηθεί σταδιακά μια βάση δεδομένων με τις θέσεις παρουσίας των ειδών πεταλούδων της Ελλάδας για να χρησιμοποιηθεί στην έρευνα, στη βιοπαρακολούθηση και στη διατήρηση των πεταλούδων.
Μετά τη δημιουργία της βάσης θα υπάρξει συνεργασία με το υπουργείο Περιβάλλοντος για να τεθεί το πλαίσιο χρήσης των δεδομένων από το ΥΠΕΝ για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας της Ελλάδας.
Η καταγραφή των ειδών θα γίνεται:
(α) σημειακά: τυχαία καταγραφή και φωτογράφιση είδους για αναγνώριση από τους ειδικούς,
(β) σημειακά -ορισμένου χρόνου: παραμονή σε συγκεκριμένο σημείο για 15 λεπτά και καταγραφή των ειδών και των ατόμων τους και
(γ) διαδρομές: διενέργεια διαδρομών ορισμένου μήκους (300μ.) και πλάτους (2,5μ. εκατέρωθεν).
«Εντός του 2020 θα είναι διαθέσιμη σχετική εφαρμογή για κινητά για τη γρήγορη συλλογή των δεδομένων πεδίου. Εάν υπάρξει σχετική χρηματοδότηση η εφαρμογή θα συνδεθεί στο μέλλον με αντίστοιχη πλατφόρμα/ ιστοσελίδα του «Αpollo». Η δειγματοληψία θα γίνεται από τους πολίτες, είτε μόνο με χρήση κινητού τηλεφώνου (ή/και φωτογραφικής μηχανής), είτε και με τη χρήση απόχης στα είδη που δεν είναι δυνατόν να αναγνωριστούν εξ’ αποστάσεως, για σύλληψη, αναγνώριση των ειδών και άμεση απελευθέρωσή τους χωρίς βλάβη» αναφέρει χαρακτηριστικά η απόφαση.
Όπως σημειώνεται, απαγορεύεται ρητά η σύλληψη και η συλλογή των ειδών Papilio hospiton, Parnassius apollo που περιλαμβάνονται στην Σύμβαση CITES, καθώς δεν απαιτείται σύλληψή τους για την αναγνώρισή τους. Απαγορεύεται ρητά σε κάθε περίπτωση η βλάβη και θανάτωση των πεταλούδων, που θα κριθεί απαραίτητο να συλληφθούν με απόχη, καθώς και η συλλογή δειγμάτων τους.
Πάντως, πριν από τις εργασίες στο πεδίο, οι συμμετέχοντες εθελοντές στο πρόγραμμα «Apollo» που διενεργούν διαδρομές, οφείλουν να επικοινωνήσουν και να ενημερώσουν τις αρμόδιες τοπικές Δασικές Υπηρεσίες και τους οικείους Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών για τις επιλεγμένες θέσεις των διαδρομών τους, τις οποίες και επισκέπτονται τακτικά. Οι θέσεις θα πρέπει να επιλεχθούν με τρόπο που να εξασφαλίζουν τη λιγότερο δυνατή όχληση στα είδη της άγριας πανίδας. Οι συμμετέχοντες εθελοντές 5 οφείλουν να συμμορφωθούν με τις υποδείξεις των τοπικών Δασικών Υπηρεσιών και των οικείων Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών, σε περίπτωση που απαιτείται αλλαγή των θέσεων «δειγματοληψίας» για τη αποφυγή οχλήσεων στην άγρια ζωή.
Η παρούσα άδεια ισχύει μέχρι τις 30 Οκτωβρίου 2021 και είναι ανεξάρτητη από άλλες άδειες ή πιστοποιητικά, που τυχόν απαιτούνται από άλλες καθ’ ύλη αρμόδιες κεντρικές ή περιφερειακές υπηρεσίες ή στρατιωτικές αρχές, καθώς και τυχόν περαιτέρω όρων θέσουν αυτοί στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων τους και του θεσμικού νομικού πλαισίου προστασίας των περιοχών έρευνας.
