Με πολλά projects να εξελίσσονται στην οδό Σταδίου, σε 2-3 χρόνια από σήμερα, αν συνεχιστεί η θετική πορεία της οικονομίας και των επενδύσεων σε ακίνητα, θα μπορούμε να μιλάμε για ένα δυνατό comeback ενός από τους κεντρικότερους δρόμους της Αθήνας.
Ενός δρόμου που κάποτε, αμέσως μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, ονομάστηκε επισήμως Ουίνστον Τσώρτσιλ αλλά δεν άντεξε με αυτό το όνομα στο χρόνο – και που πλήρωσε όσο κανείς άλλος την υποβάθμιση του κέντρου της Αθήνας, τα επεισόδια του Δεκέμβρη του 2008, την ανομία, το συνεχές κλείσιμο του κέντρου.
Κάποτε – και για πολλά χρόνια, πριν πεζοδρομηθεί η Ερμού, η οδός Σταδίου αποτέλεσε την εμπορική καρδιά ή βιτρίνα, αν προτιμάτε, της Αθήνας – μαζί με τις «επεκτάσεις» της: την Αιόλου και την Πατησίων.
Σήμερα αποτελεί ακόμη φάντασμα του εαυτού της: με δεκάδες σκοτεινά σημεία το βράδυ, με ελάχιστη εμπορική κίνηση και ας είναι ένας από τους πιο πολυσύχναστους δρόμους της πόλης. Όχι ως προορισμός όμως, αλλά transit πλέον.
Τα πρώτα βήματα
Τα πρώτα βήματα για αυτή τη νέα εποχή της οδού Σταδίου μετά από 10-12 χρόνια συνεχούς υποβάθμισης είναι ήδη ορατά. Νέες επενδύσεις παίρνουν χώρο στα άλλοτε παρηκμασμένα κτίρια.
Πρώτη κίνηση του νέου αυτού ιδιότυπου Real Estate τα τελευταία χρόνια ήταν η μετακίνηση της αλυσίδας Κωτσόβολος από την παρακείμενη ιστορική πιάτσα Δραγατσανίου – Κλαυθμώνος σε νέο μεγάλο κατάστημα επί της συμβολής Σταδίου και Κοραή, σε σύγχρονο σχετικά ακίνητο που στέγαζε τραπεζικό κατάστημα και φιλοξενεί στους επάνω ορόφους υπηρεσίες της Alpha Bank.
Δεύτερη μεγάλη ανακαίνιση, χωρίς χρήση όμως ακόμη (διατίθεται διατίθετραι από τον ιδιοκτήτη) είναι η ανακαίνιση του ιστορικού καταστήματος ΑΚΡΟΝ ΙΛΙΟΝ ΚΡΥΣΤΑΛ λίγο παραπάνω. Το project έτρεξαν εταιρείες του εφοπλιστή Προκοπίου, που απέκτησαν το ακίνητο και προχώρησαν στην «από το μηδέν» ανακατασκευή του.
Ποιοι κράτησαν μέσα στην κρίση
Στα δύσκολα χρόνια που πέρασαν, θα πρέπει να αναφέρουμε αυτούς που άντεξαν την κρίση και κράτησαν, όσο μπορούσαν, κάποια από την αίγλη του εμπορικού δρόμου στη Σταδίου.
Αν εξαιρέσουμε το πασίγνωστο κτίριο του ΜΤΣ που στεγάζει την Τράπεζα Πειραιώς και το CityLink (με γνωστά διεθνή brands να εκθέτουν στη Σταδίου), που μάλλον «πολιτογραφούνται» στο Σύνταγμα και στη Πανεπιστημίου, αυτοί που κράτησαν μέσα στην κρίση την όποια αξία του δρόμου και δεν ερήμωσε εμπορικά ήταν κυρίως οι διεθνείς αλυσίδες.
Ξεκινώντας από την Ομόνοια: Sfera, Zara (στην Ομόνοια, το πρώην ξενοδοχείο Μετροπόλ), Bershka, H & M, Zara ξανά (στην Κοραή, στην ανακατασκευή ενός διατηρητέου που πέρασε από χίλια κύματα), Intersport αλλά και ο πολυχώρος του βιβλιοπωλείου Ιανός.
Να μην ξεχάσουμε ωστόσο και τις άλλες δυνάμεις: το συνορεύον σχεδόν Notos (πρώην Λαμπρόπουλος) αλλά και τα ανδρικής και σπορ ένδυσης παραδοσιακά ελληνικά καταστήματα στην αρχή της Σταδίου, δεξιά όπως ανεβαίνει η κυκλοφορία.
Και να σημειώσουμε ότι η Alpha Bank δεν μετακινήθηκε και ανάπλασε την στοά Νικολούδη, που βγάζει στην Σταδίου – η οποία όμως μάλλον κατατάσσεται στην Πανεπιστημίου…
Τα εμβληματικά projects
Το κυρίαρχο όμως θέμα της επόμενης περιόδου είναι η εκκίνηση και ολοκλήρωση εμβληματικών ανακαινίσεων, αλλαγών χρήσης και νέων επιχειρήσεων σε ακίνητα της οδού Σταδίου, καθώς όλες αφορούν υφιστάμενα ακίνητα.
Πρώτο στη λίστα είναι το γνωστό και ιστορικό ξενοδοχείο Εσπέρια επί των οδών Σταδίου 22 και Εδουάρδου Λω, του οποίου την αξιοποίηση ανέλαβε, ύστερα από διαγωνισμού, πριν από περίπου ένα χρόνο, ο ισραηλινός όμιλος Fattal Hotel με το brand Leonardo. O ανάδοχος θα προβεί σε εκτέλεση εργασιών επισκευής και εκσυγχρονισμού του ακινήτου, ελάχιστου ύψους 10,5 εκατ. ευρώ, ώστε το ξενοδοχείο να επαναλειτουργήσει με προδιαγραφές πέντε αστέρων. Ο χρόνος εκμίσθωσης του ακινήτου ήταν 30 έτη, με δικαίωμα παράτασης για 10 ακόμα έτη με συμφωνία των δύο μερών. Όταν πάντως, ολοκληρωθεί το έργο, για το οποίο αανμένεται έναρξη των εργασιών τους επόμενους μήνες, αξίζει να δούμε αν θα υπάρξει υπό το νέο σχήμα μνημείο ή αναφορά στη διασταύρωση αυτή για τη δολοφονία το 1965 του Σωτήρη Πέτρουλα, όπως το γλυπτό που υπήρχε εκεί επί χρόνια.
Το έτερο μεγάλο στοίχημα, που λιμνάζει ήδη αρκετό καιρό, είναι το σύμπλεγμα που αποτελείται από το ιστορικό κτίριο του ΟΤΕ (ή ορθότερα Μέγαρο ΤΤΤ) δίπλα στην Παλαιά Βουλή, το οποίο μαζί με το παρακείμενο κτίριο γραφείων βρίσκεται υπό τον έλεγχο εταιρειών του επιχειρηματία Δουζόγλου εκ Βενεζουέλας.
Όπως αναφέραμε πρόσφατα στο economix, ο επιχειρηματίας σκοπεύει να προχωρήσει φέτος σε κινήσεις όσον αφορά τα ακίνητα που έχει συγκεντρώσει. Συγκεκριμένα, ο κ. Δουζόγλου σχεδιάζει να επενδύσει 10 εκατ. ευρώ για την αναβάθμιση του κτηρίου, που ανήκε στον όμιλο ΟΤΕ, σε ξενοδοχείο, ενδεχομένως 80 δωματίων.
Τρίτο μεγάλο project, που βρίσκεται ήδη σε τροχιά υλοποίησης, είναι το Σαρόγλειο Μέγαρο, στη διασταύρωση της οδού Σταδίου (στο τέλος της αρίθμησής της της ή στην αρχή της κυκλοφορίας…) με την Πλατεία Ομονοίας.
Ένα πιο σύγχρονο από τα άλλα κτίριο γραφείων, που όμως έμεινε παραμελημένο, υποβαθμίστηκε και υποβάθμισε την περιοχή, στέγασε για πολλά χρόνια το Ειρηνοδικείο και το Πταισματοδικείο της Αθήνας. Χτίστηκε επί του ακινήτου που στέγαζε την οικία Σαρόγλου και αποτελεί περιουσία τους Μετοχικού Ταμείου Στρατού και της Λέσχης Αξιωματικών Ενόπλων Δυνάμεων. Από το 2018 περνά σε νέα εποχή, καθώς το μίσθωσε για 25 χρόνια η εταιρεία DIMAND. Στο 8όροφο κτίριο (+2 υπόγεια) των 11.300τμ περίπου η εταιρεία ετοιμάζει ένα σύγχρονο ξενοδοχειακό project, καθώς σύμφωνα με πληροφορίες από την αγορά θα στεγαστεί εκεί το πρώτο (στην Αθήνα, καθώς έχει ήδη ένα στην Πάτρα) ξενοδοχείο της διεθνούς αλυσίδας Moxy Hotels. Οι εργασίες προχωρούν και αναμένεται να ολοκληρωθούν εντός του 2020. Η συγκεκριμένη ανακαίνιση και αλλαγή χρήσης εμπλέκεται όχι μόνο με την αναζωογόνηση της οδού Σταδίου αλλά και την ανάπλαση και το ξαναζωντάνεμα της Πλατείας Ομονοίας επί της οποίας έχει τη δεύτερη όψη του.
Το μεγαλύτερο όμως στοίχημα από όλα είναι η ανάταξη της στοάς του Αρσακείου – Τοσίτσειου Μεγάρου, που στεγάζει και τη Στοά του Βιβλίου. Πρόκειται στην ουσία για ένα ολόκληρο οικοδομικό τετράγωνο το οποίο στεγάζει παράλληλα και το Συμβούλιο της Επικρατείας – με την εμβληματική του είσοδο επί της Πανεπιστημίου στο ιστορικό Αρσάκειο Μέγαρο – και τις διοικητικές υπηρεσίες του ιδιοκτήτη του ακινήτου: της ιστορικής και πολύτιμης για τον τόπο Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας. Για το σύμπλεγμα των κτιρίων έχουν εργαστεί ανά περιόδους της ιστορίας γνωστοί και λαμπροί αρχιτέκτονες. Σημειώνουμε ότι η ανακαίνιση και αποκατάσταση ολόκληρου του οικοδομικού τετραγώνου από τη ΔΕΠΟΣ αποτέλεσε σημαντικό έργο της δεκαετίας του 1980 και 1990 που έχει πολλάκις τιμηθεί και πανευρωπαϊκά.
Η εταιρεία Legendary Food που επικράτησε στον σχετικό διαγωνσιμό της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας σχεδιάζει να επενδύσει εκεί το ποσό των 12 εκατ. ευρώ με στόχο την ανακατασκευή του ισόγειου χώρου με ορίζοντα το 2021. Το έργο – που αφορά στην ουσία το ισόγειο από το Τοσίτσειο Μέγαρο και τις επεκτάσεις του, δηλαδή τη Στοά Αρσάκη και τα πέριξ καταστήματα – περιλαμβάνει τη δημιουργία πολυκαταστήματος με έμφαση στο προϊόντα διατροφής, το οποίο επιδιώκεται να αποτελέσει τον δεύτερο δημοφιλέστερο (και μάλιστα γαστριμαγικό….) προορισμό της Αθήνας, ύστερα από την Ακρόπολη. Η Στοά του Βιβλίου, το θεάτρο Τέχνης Κάρολος Κούν (που στεγάζονται επίσης εκεί) και φυσικά το Συμβούλιο της Επικρατείας θα παραμείνουν ως έχουν, σύμφωνα με τον ως τώρα σχεδιασμό.
Η στοά Αρσακείου αποτελείται από 11.000 τετραγωνικά μέτρα από τα οποία το ¼ θα αξιοποιήσει η εταιρεία του κ. Κεφαλογιάννη, ενώ η υπόλοιπη επιφάνεια θα εκμισθωθεί. Υπολογίζεται ότι θα υπάρχουν 65 καταστήματα στη στοά, με το business plan της Legendary Food να τοποθετεί την ημερήσια επισκεψιμότητα σε 10.000 έως 12.000 άτομα και την κατά κεφαλή δαπάνη σε 12 ευρώ.
Τα στοιχήματα
Ξεχωριστή σημασία για το αν θα καταφέρει η Σταδίου να αλλάξει το πρόσωπο κρίσης που έχει αποκτήσει, αποτελεί η επένδυση του Ομίλου Προκοπίου στο Μέγαρο Αθηνογένους (Σταδίου 50), μέσω των εταιρειών Korovina, Apure, Boyaca και Lagadia Enterprises Ltd.
Ο εφοπλιστής θα υλοποιήσει επένδυση της τάξης των 10 εκατ. ευρώ, ενώ έχει εξασφαλίσει, μετά από αρκετές περιπέτειες λόγω του χαρακτήρα του ακινήτου, την απαραίτητη έγκριση δόμησης τόσο για την αποκατάσταση όσο και για τις νέες επεμβάσεις. Στόχος είναι να δημιουργηθεί ένα πρότυπο τεχνολογικά εξοπλισμένο κτήριο, το οποίο θα λειτουργεί ως θερμοκοιτίδα για επιχειρήσεις, όπου σε χώρους πολλαπλών χρήσεων θα φιλοξενούνται οι δραστηριότητες, κατά βάση νεοφυών εταιρειών (start ups), στα πρότυπα μεγάλων πόλεων της Ευρώπης και της Αμερικής. Το κτίριο που οικοδομήθηκε πέριξη του 1875, ανήκε στις ιστορικές αθηναϊκές οικογένοιες Αθηνογένους – Σκουλούδη και στέγασε για κάποια χρόνια της Οθωμανική Τράπεζα, έχει καταστραφεί από πυρκαγιά. Σϋμφωνα με πληροφορίες του economix, το έργο όταν ξεκινήσει θα αφορά την πλήρη αποκατάσταση του διόρωφου διατηρητέου μνημείου και έργου τέχνης διώροφου νεοκλασικού βασικού κτιρίου, της οικίας Αθηνογένους δηλαδή. Παράλληλα όμως προβλέπεται να κατεδαφιστούν τρία κτήρια που βρίσκονται στον πίσω χώρο του οικοπέδου – από τα οποία δύο, που είναι λιθόκτιστα, έχουν, μερικώς καταρρεύσει ελλείψει συντήρησης – και “καλύπτονται” από την ερειπωμένη όψη του διατηρητέου. Στη θέση αυτών των τριών κτηρίων θα ανεγερθεί πολυώροφο κτήριο που θα λειτουργεί ως θερμοκοιτίδα επιχειρήσεων και θα συνδέεται με το διώροφο νεοκλασικό, ενώ θα αναπτυχθούν και περιορισμένες εμπορικές χρήσεις.
Εξίσου σημαντική όμως είναι και τυχόν αξιοποίηση του διατηρητέου του ΕΤΕΑΕΠ, που βγήκε ήδη σε διαγωνισμό προς μίσθωση, όπως έγραψε το economix, το οποίο στέγαζε το πολυκατάστημα Fokas. Και αυτό γιατί βρίσκεται ακριβώς απέναντι από τη Στοά Αρσάκη, διαγωνίως από την Πλατεία Σανταρόζα, όπισθεν του κεντρικού καταστήματος της Εθνικής Τράπεζας και στο κέντρο σχεδόν του δρόμου, με πολλά κενά εμπορικά καταστήματα να το ακολουθούν. Με εμβαδό 8500τμ περίπου αποτελεί ευκαιρία για μεγάλο εμπορικό κατάστημα και για αυτό ενδιαφέρθηκε στο παρελθόν ο «άρχων» του λιανεμπορίου Απόστολος Βακάκης της Jumbo αλλά συμφωνία με το δημόσιο δεν έγινε τελικά και τώρα βρίσκεται πάλι υπό δημοπράτηση. Τυχόν αξιοποίησή του, ως ξενοδοχείο ή κατάστημα – ή έστω γραφεία – θα δώσει σαφές μήνυμα αναγέννησης της περιοχής.
Ένα ακόμη μεγάλο στοίχημα είναι η αξιοποίηση ενός ακόμη ιστορικού κτιρίου, στην οδό Σταδίου 58, που επίσης μόλις βγήκε από το ΕΤΕΑΕΠ σε διαγωνισμό, όπως έγραψε το economix.gr. Πρόκειται για διατηρητέο κτίριο αρχικής δόμησης το 1885 με δίδυμες όψεις στη συμβολή των οδών Σταδίου και Αιόλου. Πρόκειται για το πάλαι ποτέ «σημείο 0» ή αλλιώς το κέντρο της μεσο-και μετα-πολεμικής εμπορικής Αθήνας. Με εμβαδό 3500τμ περίπου θα μπορούσε να αξιοποιηθεί ποικιλοτρόπως, καθώς η ιστορική του χρήση ήταν επί δεκαετίες ξενοδοχείου (Ο Απόλλων) και αποτελεί εμβληματικό κτίριο της πόλης που παραμένει επί έτη αναξιοποίητο. Ενδιαφέρον έδειξαν πρόσφατα η Γενική Γραμματεία Εμπορίου, ο Εμπορικός Σύλλογος Αθήνας και η ΕΣΕΕ προκειμένου να στεγαστεί εκεί μια υπό δημιουργία «Στέγη Ελληνικής Επιχειρηματικότητας» αλλά η συνεργασία για την αξιοποίησή του ούτε σε αυτήν την περίπτωση προχώρησε.
Ένα ακόμη εμβληματικό κτίριο που ρημάζει αναξιοποίητο και υποβαθμίζει τη Σταδίου λόγω έλλειψης χρήσης είναι το κτίριο του παλαιού, πρώτου (εθνικού ή βασιλικού…) Τυπογραφείου της χώρας, πίσω ακριβώς από την Πλατεία Δικαιοσύνης – Σανταρόζα και δίπλα στο οικοδομικό τετράγωνο της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας, του Αρσακείου Τοσιτσείου Μεγάρου. Πρόκειται για ένα από τα τρία παλαιότερα σωζόμενα ακίνητα της Αθήνας (όταν χτίστηκε, η Σταδίου ήταν τάφρος, ανάμεσα σε χωράφια και εκτός σχεδίου πόλεως Αθηνών!) καθώς χωροθετήθηκε το 1833.
Με κόκκινο χρώμα σημαίνεται το προϋπάρχον κτίσμα του Βασιλικού Τυπογραφείου και η σημερινή έκταση της έμπροσθεν πλατείας
Μετά την μετακόμιση του Τυπογραφείου, χρησιμοποιήθηκε επι δεκαετίες από το Πρωτοδικείο Αθηνών. Παρότι έχει ανακαινισθεί και αποκατασταθεί και παρότι συζητήθηκε η παραχώρησή του κατά χρήση στο παρακείμενο (στο Αρσάκειο) Συμβούλιο της Επικρατείας, παραμένει ακόμη κενό, χωρίς χρήση, να «στοιχειώνει» μια πλατεία που επίσης δεν έχει κόσμο… Και λόγω της ιστορίας του κανείς δεν τολμά να «βγάλει» προς αξιοποίηση, αλλά και λόγω (μικρού) μεγέθους κανένας μεγάλος δημόσιος φορέας δεν ενδιαφέρεται για μετακόμιση…
Οι ελλείψεις
Παρότι ο λόγος γίνεται για σημαντικές πρωτοβουλίες από ιδιώτες στη Σταδίου, ξεχωριστή σημασία θα έπαιζε αν και το δημόσιο και η Ελληνική Πολιτεία αναλάμβαναν τις ευθύνες τους με τα εμβληματικά κτίριά τους επί του κεντρικού δρόμου της πόλης.
Τόσο το Υπουργείο Εργασίας επί της Σταδίου, αμέσως μετά τη διασταύρωση με Πεσμαζόγλου – Σοφοκλέους όσο και το Υπουργείο Εσωτερικών (στο ιστορικό του κτίριο στη διασταύρωση με την Πλατεία Κλαυθμώνος – όπου «έκλαιγαν» κάποτε οι απολυόμενοι δημόσιοι υπάλληλοι πριν την καθιέρωση της μονιμότητας…) αποτελούν παραδείγματα του πόσο έχει παραμελήσει το δημόσιο την περιουσία του. Και μάλιστα σε κτίρια που χρησιμοποιούνται κατά κόρον. Μάλιστα, επειδή το κτίριο του Υπουργείο Εργασίας γίνεται καθημερινά σχεδόν στόχος συγκεντρώσεων εργαζομένων, έχει εξεταστεί πολλάκις η απομάκρυνσή του από το κέντρο της Αθήνας αλλά ποτέ δεν έχει αποφασιστεί. Η εικόνα όμως που διατηρεί με τα ρολά κατεβασμένα σε ένα μεγάλο μέρος της Σταδίου και την καθημερινή λειτουργία ως «οχυρού» για την απόκρουση των διαδηλωτών μόνο υποβαθμίζει το κέντρο της πόλης. Ενώ και στα δύο γειτονικά υπουργεία υποβάθμιση των προσόψεων είναι ενδεικτική της νοοτροπίας και αναποτελεσματικότητας του δημοσίου. Κρυφές ελπίδες για ανακαίνιση υπάρχουν ενόψει του προγράμματος ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων του δημοσίου (το λεγόμενο πρόγραμμα ΗΛΕΚΤΡΑ) αλλά, αν δεν υπάρξουν επίσημες ανακοινώσεις, όλα παραμένουν συζητήσεις.
Ένας ακόμη δημόσιος φορέας (με χρήματα και κερδοφόρος…) που οφείλει να αναλάβει τις ευθύνες του είναι η Τράπεζα της Ελλάδος. Διατηρεί το εμβληματικό παλαιό της κτίριο, που ακόμη στεγάζει μεγάλο μέρος των υπηρεσιών της και υποδέχεται για συναλλαγές το κοινό επί της Σταδίου. Το νεότερο αυτό μνημείο της χώρας οφείλει επίσης να ανακαινιστεί και να προσαρμοσθεί στις νέες κτιριακές απαιτήσεις εξοικονόμησης ενέργειας (τουλάχιστον), συμβάλλοντας και στην αισθητική αναβάθμιση της Σταδίου. Και είναι χρέος της Τράπεζας της Ελλάδος να μην εστιάζει την εμφάνισή της μόνο στο παρακείμενο νεότευκτο κτίριο διοίκησης επί της οδού Αμερικής, αλλά σε αυτό που όλοι οι πολίτες γνωρίζουν ως έδρα της – και καταθέτουν χρυσές λίρες, παλαιά χαρτονομίσματα και πληρώνονται από το δημόσιο, πολλές φορές…
«Καμπανάκι» χτυπάει και για την Εθνική Τράπεζα το εμβλητικό κτίριο της οποίας στην Πλατεία Κλαυθμώνος, μεταξύ της Alpha Bank και του ακινήτου της Κωτσόβολος, άντεξε μέσα στην κρίση αλλά χρειάζεται και αυτό εργασίες αποκατάστασης και πιθανόν ακόμη περισσότερες.
Το ερωτηματικό
Στη Σταδίου, και από τις δύο πλευρές, υπάρχουν μερικές από τις γνωστότερες και μεγαλύτερες παρόδιες στοές της Αθήνας, που κάποτε έσφυζαν από ζωή και θεωρούνταν μάλιστα περίπου προνομιακές για το εμπόριο. Σήμερα – με ελάχιστες εξαιρέσεις, όπως η Στοά Κοραή ή η Στοά Μπολάνου – παρακμάζουν. Αποτελεί τεράστιο ερωτηματικό αν και ποιες από αυτές τις στοές – και είναι πολλές, υπάρχουν σχεδόν σε κάθε τετράγωνο – θα μπορέσουν να αναβιώσουν τον εμπορικό τους χαρακτήρα ή έστω να ξαναζήσουν με άλλες χρήσεις.
Οι μαύρες τρύπες
Δυστυχώς όμως πάνω στη Σταδίου υπάρχουν και ορισμένα «κοσμήματα» που έχουν μετατραπεί – λόγω αβελτηρίας της Πολιτείας και αδιαφορίας ή αναποτελεσματικότητας των ιδιοκτητών – σε «αγκάθι» και πρόβλημα για την εικόνα της Πρωτεύουσας.
Με πρώτο από όλα το καμένο συγκρότημα των κινηματογράφων Αττικόν – Απόλλων, ή καλύτερα «κινηματοθέατρο Αττικόν», όπως είναι χαρακτηρισμένο ως διατηρητέο.
Αυτό είναι ίσως το πιο σημαντικό στοιχείο, καθώς οι μνήμες είναι έντονες και το συγκρότημα δεσπόζει στο μέσο περίπου του δρόμου, ενώ η προστατευτική περίφραξη «στοιχειώνει» όσους κυκλοφορούν στο κέντρο. Οι διαμάχες των ιδιοκτητών για την αξιοποίηση του (παρά τις χορηγίες που προσφέρθηκαν για αποκατάσταση) δεν έχουν επιτρέψει την ανακατασκευή και δεν αφήνουν πολλά περιθώρια για αισιοδοξία – εκτός ακραίων λύσεων…
Παρακείμενο κτίριο – φάντασμα πλέον, όχι επί της Σταδίου αλλά στενά συνδεδεμένο με την ιστορία της περιοχής, λόγω της ζωής που έφερνε επί δεκαετίες και της ιστορικής μνήμης, είναι το συγκρότημα γραφείων που στέγαζε τον Δημοσιογραφικό Οργανισμό Λαμπράκη και παραμένει επίσης αναξιοποίητο.
Ένα ακόμη ιστορικό ακίνητο που λέει πολλά στις μνήμες των Αθηναίων και παραμένει αναξιοποίητο, φάντασμα του ένδοξου παρελθόντος, είναι το κτίριο που στέγαζε το βιβλιωπωλείο ΚΑΟΥΦΜΑΝ, δίπλα από τη στοά ΚΟΡΑΗ και πριν το ανακαινισμένο κτίριο του ΑΚΡΟΝ ΙΛΙΟΝ ΚΡΥΣΤΑΛ. Ένα κτίριο που αποτέλεσε για γενιές Αθηναίων σημείο αναφοράς, την περίοδο που της ακμής των ξενόγλωσσων βιβλιοπωλείων, στα καλύτερα των οποίων συγκαταλέγονταν το βιβλιωπωλείο αυτό της Σταδίου.
Μια ακόμη μαύρη τρύπα που επί χρόνια ρημάζει, είναι το ακίνητο καταστημάτων και γραφείων στη διασταύρωση τρων οδών Σταδίου και Αμερικής, στην πίσω όψη του οποίου δεσπόζει το νέο κτίριο διοίκησης της ΤτΕ. Τα ερείπια, παρότι έχουν καλυφθεί από τον Δήμο Αθηναίων με πανό, αποδεικνύουν ότι χρειάζονται ακόμη πολλά βήματα για την αποκατάσταση της πόλης.
Όλα τα ανωτέρω κτίρια βρίσκονται ένθεν κακείθεν της οδού Σταδίου σε μήκος όλο κι όλο τριών οικοδομικών τετραγώνων….
Γενικότερα πάντως, η οδός Σταδίου σε διάφορα σημεία της έχει μαύρες τρύπες για την πιθανή εκτόξευσή της, κυρίως όσον αφορά κενά καταστήματα αλλά και ιδιοκτησίες του δημοσίου (περιλαμβανομένων φορέων του και ιδρυμάτων), με τις γνωστές αρτηριοσκληρωτικές διαδικασίες διαγωνισμών, μισθώσεων και αξιοποίησης. Μερικές από αυτές είναι: πέριξ του Μεγάρου Αθηνογένους αλλά και ακριβώς απέναντι, στη συνέχεια του ακινήτου πρώην Φωκάς (εκεί που στεγάζονταν παλαιότερα τα καταστήματα Athenee και άλλα) κλπ.
Ακόμη σημειώνουμε ότι σε κάποια από τα πολυόροφα κτίρια, κυρίως γραφείων, επί της Σταδίου παρατηρείται κατακερματισμός ιδιοκτησιών, καθώς στο κέντρο της Αθήνας γενικότερα είναι πολύ συχνό το φαινόμενο της πολυϊδιοκτησίας των οριζόντιων ιδιοκτησιών, κυρίως γραφείων αλλά και καταστημάτων. Η κατάσταση αυτή καθιστά πολύ δύσκολη τη συνένωση πολλών μικρών ακινήτων σε ένα νέο και μεγάλο, που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί με διαφορετικό τρόπο. Ιδίως σε αυτά τα κεντρικά ακίνητα για τα οποία έχουν μεσολαβήσει πολλές δεκαετίες από τις συστάσεις των ιδιοκτησιών και μοιράια πολλές φορές υπάρχουν πολλαπλοί κληρονόμοι, σχολάζουσες κληρονομιές κλπ.
Οι «παρόδιες» υποσχέσεις
Στην αναγέννηση μπορούν να συμβάλλουν τρεις από τις πλατείες που ακουμπούν στην οδό Σταδίου.
Πρώτη η Ομόνοια, αν και όταν τελειώσει η ανάπλαση, με τη φόρα που θα φέρουν τα 4-5 νέα ξενοδοχεία της περιοχής.
Δεύτερη, η Πλατεία Κλαυθμώνος με τα events της, το Μουσείο των Αθηνών (με τον ωραίο κήπο και το Black Duck Garden), το αρχιτεκτονικό κόσμημα του ΤΜΕΔΕ, τη ζωντανή Πλατεία Αγίων Θεοδώρων.
Και Τρίτη η Πλατεία Κολοκοτρώνη, με το κτίριο της Παλαιάς Βουλής και τις σημαντικές εκδηλώσεις που γίνονται εκεί, τα μπαράκια της πίσω περιοχής και της οδού Κολοκοτρώνη αλλά και τα δύο νέα ξενοδοχεία που ετοιμάζονται και βλέπουν Σταδίου από τα μπαλκόνια τους: το συγκρότημα της Intrakat και το Μέγαρο Αλμυράντη.
Για το δεύτερο κτίριο, ιδιοκτησίας του Χατζηκυριάκειου Ιδρύματος, η εταιρεία Νότιες Ακτές, που έχει επιλεγεί πριν λίο διάστημα για την μακροχρόνια μίσθωσή του, απέκτησε την έγκριση δόμησης. Στόχος είναι αυτό να μετατραπεί σε ξενοδοχείο με 12 δωμάτια.
Ξενοδοχείο γίνεται το Μέγαρο Αλμυράντη – Πήρε οικοδομική άδεια ο ανάδοχος
Τα διατηρητέα και μνημεία της Σταδίου
Για να υπάρχει εικόνα στον μέσο αναγνώστη του πλούτου της οδού Σταδίου αξίζει να σημειώσουμε το πόσα ακίνητα έχουν χαρακτηριστεί διατηρητέα από το παλαιό ΥΠΕΧΩΔΕ (νυν ΥΠΕΝ) και μνημεία από το Υπουργείο Πολιτισμού, ακολουθώντας την αρίθμηση του δ΄ρομου, δηλαδή από το Σύνταγμα προς την Ομόνοια:
- ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ (ΕΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ) -ΒΟΥΚΟΥΡΕΣΤΙΟΥ – ΣΤΑΔΙΟΥ –ΑΜΕΡΙΚΗΣ: ΚΤΙΡΙΟ ΜΕΤΟΧΙΚΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ
- ΣΤΑΔΙΟΥ 4
- ΣΤΑΔΙΟΥ 6
- ΣΤΑΔΙΟΥ 8
- ΣΤΑΔΙΟΥ – ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ – ΑΝΘ. ΓΑΖΗ: ΠΑΛΑΙΑ ΒΟΥΛΗ
ΣΤΑΔΙΟΥ 15 (κτίριο ΟΤΕ) - ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ (ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ) 21 & ΣΤΑΔΙΟΥ 14 – ΤΡΑΠΕΖΑ ΕΛΛΑΔΟΣ
- ΣΤΑΔΙΟΥ 19-21
- ΣΤΑΔΙΟΥ 23
- ΣΤΑΔΙΟΥ 25 & ΠΑΠΑΡΗΓΟΠΟΥΛΟΥ
- ΣΤΑΔΙΟΥ 28
- ΣΤΑΔΙΟΥ 32 & ΚΟΡΑΗ 2
- ΣΤΑΔΙΟΥ 36
- ΣΤΑΔΙΟΥ 41
- ΣΤΑΔΙΟΥ 44
- ΣΤΑΔΙΟΥ 46
- ΣΤΑΔΙΟΥ 47
- ΣΤΑΔΙΟΥ 50
- ΣΤΑΔΙΟΥ 56
- ΣΤΑΔΙΟΥ 58 & ΑΙΟΛΟΥ
- ΣΤΑΔΙΟΥ 59
- ΣΤΑΔΙΟΥ 63
