Πρόστιμα ύψους έως και 1 εκατ. ευρώ, μπορεί να καταβληθούν από ιδιώτες ή παραχωρησιούχους για το κλείσιμο των αυτοκινητόδρομων ή τμημάτων τους, δεδομένου ότι πλέον έρχονται αυστηρές κυρώσεις. Στον απόηχο του αλαλούμ που προκλήθηκε λίγο πριν την εκπνοή του έτους και είχε ως αποτέλεσμα χιλιάδες οδηγοί να εγκλωβιστούν για ώρες στην Αθηνών – Λαμίας, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών έφερε άμεσα την νομοθετική ρύθμιση που είχε προαναγγείλει.
Σύμφωνα με το άρθρο 65 του νομοσχέδιο για τα υδατοδρόμια που κατατέθηκε την Παρασκευή στην Βουλή, προβλέπονται κυρώσεις στους παραχωρησιούχους στην περίπτωση διακοπής κυκλοφορίας σε οποιοδήποτε τμήμα του βασικού και του δευτερεύοντος εθνικού οδικού δικτύου για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο της μίας ώρας. Μάλιστα, τα πρόστιμα ξεκινούν από τις 5.000 ευρώ και φτάνουν το 1.000.000 ευρώ.
Αναλυτικότερα, προβλέπεται η απαγόρευση της διακοπής κυκλοφορίας σε οποιοδήποτε τμήμα του βασικού και δευτερεύοντος εθνικού οδικού δικτύου. Κατ΄εξαίρεση η προσωρινή διακοπή κυκλοφορίας επιτρέπεται μόνο σε περιπτώσεις που προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία ή τις συμβάσεις που έχουν συναφθεί με τους παραχωρησιούχους για τη λειτουργία και συντήρηση τμημάτων του βασικού εθνικού οδικού δικτύου και αποκλειστικά υπό τους προβλεπόμενους όρους και στην απολύτως αναγκαία έκταση.
Σε όλες τις υπόλοιπες περιπτώσεις, αν υπάρξει διακοπή της κυκλοφορίας επιβάλλονται αυστηρές κυρώσεις χωρίς μάλιστα να γίνεται διαχωρισμός των χρηστών της οδού. Όπως συγκεκριμένα αναφέρεται, για οποιαδήποτε αιτία, «ιδίως όμως συνεπεία δυσμενών καιρικών φαινομένων ή βλάβης στοιχείου της οδικής υποδομής για χρονικό διάστημα άνω της μίας ώρας επιβάλλονται στις υπαίτιες υπηρεσίες του δημοσίου ή δημοσίων νομικών προσώπων ή σε φορείς επιφορτισμένους με τη λειτουργία ή/και συντήρηση τμημάτων του εν λόγω δικτύου ή/και τους χρήστες της υποδομής, κυρώσεις εφόσον ενέργεια ή παράλειψη αυτών συνετέλεσε καθ΄ οιονδήποτε τρόπο στη διακοπή κυκλοφορίας».
Εντός 3 ημερών από τη διαπίστωση της διακοπής της κυκλοφορίας με απόφαση του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών, συγκροτείται Επιτροπή Διερεύνησης με αντικείμενο την εξακρίβωση των αιτίων, τον επιμερισμό και καταλογισμό τυχόν διαπιστούμενων ευθυνών στους κατά περίπτωση αρμόδιους φορείς ή και τους χρήστες του δρόμου.
Η Επιτροπή απαρτίζεται από 3 τακτικά και 3 αναπληρωματικά μέλη προερχόμενα από τα υπουργεία Υποδομών και Προστασίας του Πολίτη με δυνατότητα συνδρομής από εξωτερικούς τεχνικούς συμβούλους ή πραγματογνώμονες.
Παράλληλα, μπορεί να προβαίνει σε αυτοψίες, να καλεί σε ακρόαση τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες και φορείς και να ζητεί κάθε απαιτούμενο έγγραφο ή στοιχείο, ενώ η μη χορήγηση στοιχείων στην Επιτροπή από τις αρμόδιες υπηρεσίες συνιστά πειθαρχικό παράπτωμα για τα αρμόδια υπηρεσιακά στελέχη.
Επιπλέον, η Επιτροπή θα πρέπει να έχει ολοκληρώσει την έρευνά της υποβάλλοντας σχετικό πόρισμα εντός 20 ημερών, ενώ παράταση στην προθεσμία προβλέπεται ότι μπορεί να δοθεί μόνο κατόπιν απόφασης του υπουργού σε περίπτωση που αυτό κρίνεται απολύτως αναγκαίο και ύστερα από αιτιολογημένο αίτημα της Επιτροπής.
Στην περίπτωση που εκ του πορίσματος προκύπτουν ευθύνες ή παραλείψεις φορέων λειτουργίας ή/και συντήρησης τμημάτων του βασικού εθνικού δικτύου ή δημόσιων νομικών προσώπων που δεν ανήκουν στην κεντρική κυβέρνηση, ή ευθύνες χρηστών της υποδομής που συνετέλεσαν με οποιονδήποτε τρόπο στη διακοπή της κυκλοφορίας, θα επιβάλλονται τα προαναφερθέντα πρόστιμα από 5.000 έως 1 εκατομμύριο ευρώ ανάλογα με τη βαρύτητα του περιστατικού.
Το ύψος του προστίμου θα καθορίζεται από σειρά παραγόντων και συγκεκριμένα από τη διάρκεια διακοπής της κυκλοφορίας, την έκταση και τις συνέπειες της διακοπής της κυκλοφορίας αλλά και το βαθμό υπαιτιότητας κάθε εμπλεκομένου προσώπου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το διοικητικό πρόστιμο θα επιβάλλεται ανεξαρτήτως της επιβολής τυχόν άλλων κυρώσεων, οι οποίες προβλέπονται από τη νομοθεσία. Ταυτόχρονα, εάν από το πόρισμα της Επιτροπής Διερεύνησης προκύπτουν ευθύνες δημοσίων υπαλλήλων, κινείται η διαδικασία επιβολής πειθαρχικών κυρώσεων.
Το χρονικό
Στις 30 Δεκεμβρίου, δημιουργήθηκε λόγω έντονης χιονόπτωσης στην περιοχή της Μαλακάσας ουρά 10 χιλιομέτρων στο ρεύμα προς Αθήνα η οποία χρειάστηκε ώρες για να «ξεμπλοκάρει», με αποτέλεσμα οι οδηγοί να αντιμετωπίσουν πολύωρη ταλαιπωρία. Το συμβάν προκάλεσε την αντίδραση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη που ζήτησε από τους συναρμόδιους υπουργούς Υποδομών και Προστασίας του Πολίτη να διερευνήσουν τις αιτίες διακοπής της κυκλοφορίας και να αποδώσουν ευθύνες.
Έπειτα από πόρισμα του ΥΠΟΜΕ, προέκυψε ότι δεν ευθύνεται η Νέα Οδός για τα σοβαρά προβλήματα που προκλήθηκαν στην εθνική οδό Αθηνών – Λαμίας. Ωστόσο, το νομοθετικό κενό που μέχρι πρότινος υπήρχε, δεν έδινε την δυνατότητα για απόδοση ευθυνών σε αντίστοιχες περιπτώσεις και έτσι το άρθρο 65, κρίνεται ιδιαιτέρως σημαντικό, όπως τονίζουν πηγές του υπουργείου.
