Πηγή Εικόνας: απε - μπεΠριν λίγες εβδομάδες ο τεχνολογικός κολοσσός Meta ανακοίνωσε την πρόθεσή του να κατασκευάσει το μακρύτερο υποθαλάσσιο καλώδιο επικοινωνίας στον κόσμο. Το γνωστό ως Project Waterworth, θα βασίζεται σε καλώδιο μήκους 50.000 χιλιομέτρων που θα συνδέει πέντε ηπείρους.
Η βελτίωση της παγκόσμιας συνδεσιμότητας είναι ο κύριος σκοπός των υποβρυχίων καλωδίων από το 1858, οπότε τοποθετήθηκε στον Ατλαντικό Ωκεανό το πρώτο τέτοιο καλώδιο.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, υπάρχουν σήμερα περίπου 1,4 εκατομμύρια χιλιόμετρα αυτών των καλωδίων μεγέθους σωλήνα κήπου, τυλιγμένων σε πλαστικό. Οι οπτικές ίνες στο εσωτερικό τους μπορούν να μεταδίδουν δεδομένα με ταχύτητες έως και 300 terabits ανά δευτερόλεπτο.
Ωστόσο, τα υποβρύχια καλώδια μπορούν να κάνουν πολύ περισσότερα από το να ενισχύουν απλώς τις τηλεπικοινωνίες. Στην πραγματικότητα, σε συνέδριο που πραγματοποιήθηκε προ ημερών στο Λονδίνο αναδείχθηκε πώς μια σχετικά νέα γενιά καλωδίων μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για να μας κρατήσει ασφαλείς από απειλές όπως η κλιματική αλλαγή και οι φυσικές καταστροφές, σύμφωνα με το The Conversation.
Καλώδια πολλαπλών χρήσεων
Τα καλώδια SMART – συντομογραφία των λέξεων Scientific Monitoring and Reliable Telecommunications (Επιστημονική παρακολούθηση και αξιόπιστες τηλεπικοινωνίες) – είναι σχεδιασμένα για περιβαλλοντική παρακολούθηση. Αποτελούν κοινή πρωτοβουλία της Διεθνούς Ένωσης Τηλεπικοινωνιών, του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού και της Διακυβερνητικής Ωκεανογραφικής Επιτροπής της UNESCO.
Τα καλώδια αυτά είναι εξοπλισμένα με αισθητήρες που μετρούν ζωτικά περιβαλλοντικά δεδομένα στον ωκεανό. Τα δεδομένα αυτά περιλαμβάνουν τη σεισμική δραστηριότητα, τις διακυμάνσεις της θερμοκρασίας και τις μεταβολές της πίεσης. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη βελτίωση των συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης για τσουνάμι και σεισμούς, καθώς και για την παρακολούθηση των αλλαγών στο κλίμα.
Τα καλώδια OFS – συντόμευση για την ανίχνευση οπτικών ινών – αποσκοπούν στην προστασία κρίσιμων υποδομών. Χρησιμοποιούν την οπτική ίνα στο εσωτερικό τους για την ανίχνευση δονήσεων γύρω από το καλώδιο. Αυτό επιτρέπει στους φορείς εκμετάλλευσης καλωδίων να εντοπίζουν πιθανές διαταραχές από αλιευτικές δραστηριότητες, άγκυρες πλοίων και άλλες φυσικές παρενοχλήσεις.
Κάποιες χώρες, μεταξύ των οποίων η Γαλλία και η Πορτογαλία, επενδύουν ενεργά σε αυτά τα καλώδια, ενώ και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποστηρίζει τα έργα καλωδίων SMART στο πλαίσιο ευρύτερων στρατηγικών υποδομής.
Αργή απορρόφηση
Το θέμα των καλωδίων ανίχνευσης έρχεται στο προσκήνιο σε συνέδρια, χάρη στους επαγγελματίες του κλάδου που ασχολούνται με αυτό αφιλοκερδώς. Αλλά η τεχνολογία δεν έχει υιοθετηθεί ευρέως από τον ευρύτερο κλάδο και τις κυβερνήσεις. Για παράδειγμα, τα καλώδια SMART υπάρχουν από το 2010, αλλά μόνο δύο έργα βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε εξέλιξη.
Οι λόγοι αυτής της αργής υιοθέτησης ανάγονται σε τρεις μεγάλες ανησυχίες, όπως συζητήθηκαν στο συνέδριο του Λονδίνου.
1.Ξεπερασμένο ρυθμιστικό πλαίσιο
Το πλαίσιο που διέπει τα υποθαλάσσια καλώδια είναι ξεπερασμένο. Ενώ η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας ρυθμίζει τα διεθνή ύδατα, δεν αφορά τα καλώδια που είναι εξοπλισμένα με περιβαλλοντικούς αισθητήρες.
Αυτή η νομική ασάφεια εισάγει πρόσθετη πολυπλοκότητα στις ήδη χρονοβόρες και πολύπλοκες διαδικασίες για την απόκτηση αδειών όταν οι τεχνολογίες ανίχνευσης ενσωματώνονται στα καλώδια.
- Δεν υπάρχει σαφές επιχειρηματικό μοντέλο
Τα στελέχη του κλάδου αμφισβητούν την οικονομική σκοπιμότητα των καλωδίων ανίχνευσης. Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια του συνεδρίου στο Λονδίνο, αρκετά στελέχη του κλάδου εκτίμησαν ότι η προσθήκη αισθητήρων αυξάνει το κόστος κατά περίπου 15%, χωρίς σαφή απόδοση εσόδων.
Σε αντίθεση με την κυκλοφορία δεδομένων, τα περιβαλλοντικά δεδομένα δεν παράγουν άμεσα έσοδα. Αν οι κυβερνήσεις δεν παρέμβουν με χρηματοδότηση, φορολογικά κίνητρα ή ταχύτερες άδειες, οι φορείς εκμετάλλευσης καλωδίων έχουν ελάχιστα κίνητρα να απορροφήσουν αυτά τα πρόσθετα κόστη και τις πολυπλοκότητες.
- Κίνδυνοι ασφαλείας
Στο συνέδριο για τα υποθαλάσσια καλώδια στο Λονδίνο, αρκετοί γνώστες του κλάδου προειδοποίησαν επίσης ότι η ενσωμάτωση αισθητήρων θα μπορούσε να δημιουργήσει νέους κινδύνους για την ασφάλεια.
Ορισμένες κυβερνήσεις ενδέχεται να θεωρήσουν τα καλώδια που είναι εξοπλισμένα με αισθητήρες ως εργαλεία επιτήρησης και όχι ως ουδέτερη επιστημονική υποδομή.
Υπάρχει επίσης η ανησυχία ότι τα καλώδια αυτά θα μπορούσαν να γίνουν ελκυστικοί στόχοι για κακόβουλους φορείς.
Ανάγκη για περισσότερα δεδομένα
Υπάρχουν όμως σοβαροί λόγοι για να επενδύσουν περισσότερες χώρες και η βιομηχανία στα καλώδια SMART.
Για παράδειγμα, οι πληροφορίες σχετικά με το βάθος των ωκεανών, τη σύνθεση του βυθού και τις διακυμάνσεις της θερμοκρασίας είναι πολύτιμες. Ένα ευρύ φάσμα βιομηχανιών, από τη ναυτιλία και την υπεράκτια ενέργεια έως την αλιεία και τις ασφάλειες, θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν αυτά τα δεδομένα για να βελτιώσουν τις δραστηριότητές τους και να μετριάσουν τους κινδύνους.
Οι επιστήμονες έχουν επίσης επισημάνει ότι για να κατανοήσουμε καλύτερα την κλιματική αλλαγή, χρειαζόμαστε περισσότερα και καλύτερα δεδομένα σχετικά με το τι συμβαίνει στον ωκεανό.
Τα τρέχοντα κανονιστικά εμπόδια των υποθαλάσσιων καλωδίων καθιστούν την επένδυση στην τεχνολογία ανίχνευσης πρόκληση. Εάν όμως η νομοθεσία επικαιροποιηθεί, έργα όπως το έργο Waterworth της Meta θα μπορούσαν να ενσωματώσουν ευκολότερα αισθητήρες.
Με τους εμπειρογνώμονες να σημειώνουν ότι το έργο Waterworth θα πρέπει να θεωρηθεί ως πολλαπλά καλώδια αντί για ένα, οι αισθητήρες θα μπορούσαν απλώς να αναπτυχθούν σε λιγότερο ευαίσθητους γεωπολιτικά κλάδους καλωδίων.
Θα μπορούσαν να διευκολύνουν τη δημιουργία μιας δημόσιας χρηματοδοτούμενης βάσης δεδομένων ανοικτής πρόσβασης για τα δεδομένα παρατήρησης των ωκεανών. Μια τέτοια πλατφόρμα θα μπορούσε να ενοποιήσει δεδομένα σε πραγματικό χρόνο από καλώδια ανίχνευσης, δορυφόρους και θαλάσσιους αισθητήρες. Αυτό θα παρείχε έναν διαφανή, κοινόχρηστο πόρο για τους επιστήμονες, τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και τις βιομηχανίες.
Φυσικά, η ανάπτυξη τεχνολογίας ανίχνευσης μπορεί να μην είναι εφικτή σε ευμετάβλητες περιοχές όπως η Βαλτική ή η θάλασσα της Νότιας Κίνας.
Υπάρχουν όμως δυνατότητες σε περιοχές ιδιαίτερα ευάλωτες στην κλιματική αλλαγή, όπως ο Ειρηνικός Ωκεανός. Εδώ, τα επιστημονικά δεδομένα θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για τη μοντελοποίηση των ωκεάνιων αλλαγών και τη διερεύνηση λύσεων για την άνοδο της στάθμης της θάλασσας και τα ακραία καιρικά φαινόμενα.
Μια πορεία προς τα εμπρός
Η Πορτογαλία παρά τις ρυθμιστικές προκλήσεις, επενδύει ενεργά στα καλώδια SMART προκειμένου να βελτιώσει τα κλιματικά δεδομένα, δείχνοντας, ουσιαστικά, τον δρόμο.
Άλλες κυβερνήσεις μπορούν να διδαχθούν από αυτό, εάν επιθυμούν να εκπληρώσουν το ηθικό τους καθήκον να επενδύουν σε υποδομές που χρησιμεύουν ως δημόσιο αγαθό.
Η ιδέα της ενσωμάτωσης αισθητήρων στα καλώδια μπορεί να μην είναι η τέλεια λύση για την κλιματική αλλαγή. Είναι όμως ένα βήμα προς την κατανόηση των αόρατων ρυθμών του ωκεανού – μια μικρή αλλά αναγκαία χειρονομία για να σταματήσουμε να προσποιούμαστε ότι η κατάρρευση του πλανήτη μας θα διορθωθεί μόνη της.
