Οι ευρωβουλευτές και η ισπανική προεδρία του Συμβουλίου συμφώνησαν, την Παρασκευή, ανεπίσημα σε σχέδια για τη διευκόλυνση της υιοθέτησης ανανεώσιμων αερίων και αερίων χαμηλών εκπομπών άνθρακα, συμπεριλαμβανομένου του υδρογόνου, στην αγορά φυσικού αερίου της ΕΕ.
Ο κανονισμός που συμφωνήθηκε ανεπίσημα αποσκοπεί στην απαλλαγή του τομέα του φυσικού αερίου από τις ανθρακούχες εκπομπές και στην ασφάλεια του εφοδιασμού, προκειμένου να αντιμετωπιστεί τόσο η κλιματική αλλαγή όσο και η διαταραχή των ροών φυσικού αερίου που προκλήθηκε από τη ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας.
Όπως τονίζεται σε ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για τη νομοθεσία, οι ευρωβουλευτές εξασφάλισαν τη δυνατότητα των κρατών μελών να περιορίσουν τις εισαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία και τη Λευκορωσία, είτε μέσω αγωγού είτε μέσω LNG. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τάσσεται υπέρ της πλήρους απαγόρευσης των εισαγωγών ενέργειας από τη Ρωσία από τον Απρίλιο του 2022, μετά την επίθεσή της στην Ουκρανία.
Οι ευρωβουλευτές κατάφεραν επίσης να κατοχυρώσουν το σύστημα κοινής προμήθειας φυσικού αερίου, το οποίο θα συγκεντρώνει τη ζήτηση για να αποτρέψει τα κράτη μέλη από τον ανταγωνισμό μεταξύ τους κατά την υποβολή προσφορών για φυσικό αέριο, ιδίως κατά την αναπλήρωση στρατηγικών αποθεμάτων. Επίσης, πίεσαν με επιτυχία για τη δημιουργία ενός εθελοντικού συστήματος για τη στήριξη της ανάπτυξης της αγοράς υδρογόνου, ως πιλοτικό έργο για πέντε χρόνια.
Οι ευρωβουλευτές τάχθηκαν υπέρ της ενίσχυσης των μέτρων για την τόνωση των επενδύσεων σε νέες υποδομές υδρογόνου, ιδίως στις περιφέρειες εξόρυξης άνθρακα, για τη διευκόλυνση της δίκαιης μετάβασης αυτών των περιοχών και τη δημιουργία κινήτρων για τους παραγωγούς και τους καταναλωτές ώστε να στραφούν στο βιομεθάνιο και στο πράσινο υδρογόνο χαμηλών εκπομπών άνθρακα.
Το συμφωνηθέν κείμενο αναφέρει ότι οι φορείς εκμετάλλευσης δικτύων μεταφοράς υδρογόνου θα συνεργάζονται σε επίπεδο ΕΕ μέσω του Ευρωπαϊκού Δικτύου Διαχειριστών Δικτύων Υδρογόνου (ENNOH). Οι ευρωβουλευτές εξασφάλισαν τη δέσμευση της Επιτροπής να αξιολογήσει, έως το τέλος του 2029, τον τρόπο αποτελεσματικότερης ενοποίησης των τομέων υδρογόνου, ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, συμπεριλαμβανομένης της επιλογής ενοποίησης των τριών ευρωπαϊκών δικτύων (ΕΔΔΣΜ) υδρογόνου, ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου.
Η νομοθεσία αποτελεί μέρος μιας δέσμης, μαζί με μια οδηγία, επί της οποίας επιτεύχθηκε συμφωνία με το Συμβούλιο στις 27 Νοεμβρίου.
Ο επικεφαλής ευρωβουλευτής Jerzy Buzek (ΕΛΚ, Πολωνία) δήλωσε: «Μετά από δύο χρόνια εντατικής εργασίας για το πακέτο, καταλήξαμε σε μια ιστορική συμφωνία. Ο συμβιβασμός που επιτεύχθηκε από τους τρεις συννομοθέτες μετατρέπει την τρέχουσα αγορά ενέργειας σε μια αγορά που βασίζεται κυρίως σε δύο πηγές – την πράσινη ηλεκτρική ενέργεια και τα πράσινα αέρια. Για πρώτη φορά στην ιστορία, δημιουργήσαμε, μαζί με μια οδηγία, ένα σύνθετο νομικό πλαίσιο για την αγορά υδρογόνου. Πρόκειται για ένα τεράστιο βήμα προς την επίτευξη των φιλόδοξων στόχων της ΕΕ για το κλίμα και προς την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ στις παγκόσμιες αγορές».
«Επιπλέον, έχουμε εισαγάγει μια νομική επιλογή για τις χώρες της ΕΕ να σταματήσουν να εισάγουν φυσικό αέριο από τη Ρωσία εάν υπάρχει απειλή για την ασφάλεια, η οποία δίνει στα κράτη μέλη ένα εργαλείο για τη σταδιακή εξάλειψη της εξάρτησης του παρελθόντος από ένα επικίνδυνο μονοπώλιο», πρόσθεσε.
Επόμενα βήματα
Η νομοθεσία θα πρέπει τώρα να εγκριθεί από το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο για να τεθεί σε ισχύ. Η Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας αναμένεται να ψηφίσει επί του φακέλου τον Ιανουάριο του 2024.
Η δέσμη νομοθετικών μέτρων αντικατοπτρίζει τις αυξανόμενες φιλοδοξίες της ΕΕ για το κλίμα, όπως ορίζονται στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και στη δέσμη μέτρων προσαρμογής στον στόχο του 55 %. Η πρόταση αποσκοπεί στη στήριξη της απαλλαγής του ενεργειακού τομέα από τις ανθρακούχες εκπομπές, αυξάνοντας την παραγωγή ανανεώσιμων αερίων και υδρογόνου και διευκολύνοντας την ενσωμάτωσή τους στα ενεργειακά δίκτυα της ΕΕ. Και οι δύο πράξεις θα αποτελέσουν βασική συνιστώσα των νέων κανόνων της ΕΕ για τα δίκτυα υδρογόνου, συγκρίσιμων με εκείνους που υπάρχουν ήδη για το φυσικό αέριο και την ηλεκτρική ενέργεια.
Ο επικαιροποιημένος κανονισμός θα ωθήσει τις υφιστάμενες υποδομές φυσικού αερίου να ενσωματώσουν υψηλότερο μερίδιο υδρογόνου και ανανεώσιμων αερίων, μέσω υψηλών τιμολογιακών εκπτώσεων. Περιλαμβάνει διατάξεις για τη διευκόλυνση της ανάμειξης υδρογόνου με φυσικό αέριο και ανανεώσιμα αέρια, καθώς και μεγαλύτερη συνεργασία της ΕΕ για την ποιότητα και την αποθήκευση φυσικού αερίου.
