Την κοινή λογική για την εκτός σχεδίου δόμηση επικαλέστηκε σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΤΕΕ) Γιώργος Στασινός, ενώ μίλησε για τοπικές αποφάσεις δημάρχων, αντικείμενο μικροπολιτικής και συμφερόντων, που δημιουργούν στρεβλώσεις, με χαμένο τον πολίτη.
Σύμφωνα με τον κ. Στασινό, είναι απολύτως αναγκαίο να κατατεθεί άμεσα τροπολογία για ψήφιση – πριν κλείσει η Βουλή – ώστε να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί έπειτα από την πρόσφατη απόφαση του ΣτΕ (Συμβουλίου της Επικρατείας) για οικοδομή στην Πάτμο, σύμφωνα με την οποία δεν μπορεί να εκδοθεί οικοδομική άδεια για κάθε εκτός σχεδίου οικόπεδο που δεν έχει «πρόσωπο» σε αναγνωρισμένη νομικά οδό, τη στιγμή, μάλιστα, που κάτι τέτοιο δεν υφίσταται για σχεδόν το 90% των ιδιοκτησιών.
Όπως είπε, «στην πραγματικότητα σήμερα, καθώς έχει ήδη καταργηθεί η κατά παρέκκλιση δόμηση για τα μικρότερα των 4 στρεμμάτων γήπεδα, μετά την εν λόγω απόφαση του ΣτΕ, έχουν σταματήσει από τις περισσότερες Υπηρεσίες Δόμησης (ΥΔΟΜ) οι εκδόσεις οικοδομικών αδειών σε εκτός σχεδίου περιοχές, διότι η χώρα δεν διαθέτει ακόμη νομικά αναγνωρισμένο (με Π.Δ.) οδικό δίκτυο» και πρόσθεσε: «Δεν πρέπει να χαθεί το δικαίωμα δόμησης που αφορά στο 90% των ιδιοκτησιών και να μηδενιστεί η αξία της ιδιωτικής περιουσίας σε μία ημέρα. Παράλληλα, δεν πρέπει να ανατραπεί ο χωροταξικός και πολεοδομικός σχεδιασμός.»
Και συνέχισε θέτοντας ακόμη το εξής ερώτημα: «Αν κάποιος από αυτούς που νομοθετούν ή που παίρνουν αποφάσεις στην ελληνική πολιτεία είχε αγοράσει ένα τέτοιο ακίνητο την προηγούμενη μέρα, θα δεχόταν αυτή την εξέλιξη σύμφωνα με την οποία θα έχανε η περιουσία του την αξία της;»
Επεσήμανε ότι με την απόφαση του ΣτΕ, επηρεάζεται οριζόντια όλη η Ελλάδα και πλέον δε χτίζει σχεδόν κανείς.
Ο κ. Στασινός ξεκαθάρισε μάλιστα ότι «το ΣτΕ είναι το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο, ούτε Συνταγματικό Δικαστήριο είναι ούτε νομοθετεί», προσθέτοντας ότι «είναι σεβαστές όλες οι αποφάσεις των Δικαστηρίων και των Δικαστών όμως από εκεί και πέρα όλοι και όλα κρίνονται».
«Επί της ουσίας» πρόσθεσε, «η απόφαση του ΣτΕ δεσμεύει το σχεδιασμό που βρίσκεται σε εξέλιξη για πρώτη φορά στη χώρα με 230 και πλέον Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΤΠΣ) και Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΕΠΣ), τα οποία αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το 2025. Η συγκεκριμένη απόφαση μάλιστα ακυρώνει το σκεπτικό του ίδιου του ΣτΕ, ότι δηλαδή πρέπει να υπάρχει πολεοδομικός και χωροταξικός σχεδιασμός, ο οποίος ωστόσο για πρώτη φορά στη χώρα τώρα υλοποιείται και θα είναι έτοιμος εντός τριετίας».
Οι προτεινόμενες λύσεις
Σύμφωνα με τον κ. Στασινό η λύση απαιτεί δύο βήματα. Το πρώτο που πρέπει να γίνει είναι να προωθηθεί νομοθετική μεταβατική ρύθμιση για να διατηρήσουν το δικαίωμα δόμησης, μέχρι την ολοκλήρωση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ) το 2025, όλα τα ακίνητα που είχαν οικοδομησιμότητα πριν από το 2003.
Παράλληλα χρειάζεται η δημιουργία ειδικού τμήματος στο υπουργείο Περιβάλλοντος (ΥΠΕΝ) και στο ΣτΕ ώστε οι μελέτες των ΤΠΣ που θα παραδοθούν το 2025 να γίνουν Προεδρικά Διατάγματα (Π.Δ.) μέχρι το 2026 το αργότερο. «Αν μείνουμε στους ρυθμούς που έχουμε σήμερα, αυτά θα τελειώσουν το 2045», ανέφερε ο κ. Στασινός, προσθέτοντας ότι είναι υποχρεωτικό να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το 2025, γιατί σε αντίθετη περίπτωση χάνεται η χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Με την ευκαιρία της Συνέντευξης Τύπου, ο κ. Στασινός παρουσίασε τα στοιχεία προόδου του προγράμματος Πολεοδομικού και Χωροταξικού Σχεδιασμού του ΥΠΕΝ, που υλοποιεί το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, συνολικού ύψους 400 εκατομμυρίων ευρώ.
Πρόκειται για μελέτες οι οποίες αφορούν την οριοθέτηση ζωνών υποδοχής συντελεστή, υλοποίηση της Τράπεζας Γης, αναγνώρισης οδών στις εκτός σχεδίου περιοχές, οι οποίες θα υλοποιηθούν με δύο μεγάλους διαγωνισμούς: Ο πρώτος αφορά σε νησιά και τουριστικές περιοχές, όπου έχει αναδειχθεί προσωρινός ανάδοχος και ξεκινάει άμεσα, ενώ προωθείται δεύτερος για την ηπειρωτική Ελλάδα – με την αναγνώριση οδών – με τον οποίο αναμένεται να επιλυθεί οριστικά και το ζήτημα της εκτός σχεδίου δόμησης.
Ειδικότερα, για τα 230 περίπου ΤΠΣ και ΕΠΣ που θα καλύψουν το 70% της ελληνικής επικράτειας, καθώς για το 30% ήδη υπάρχουν πρόσφατα Πολεοδομικά Σχέδια, και έτσι θα είναι όλη η χώρα καλυμμένη, ο κ. Στασινός έδωσε στοιχεία σύμφωνα με τα οποία: έχουν ολοκληρωθεί 113 διαγωνισμοί και για το 80% από αυτούς υπάρχει προσωρινός ανάδοχος, έχει ήδη γίνει έλεγχος από το Ελεγκτικό Συνέδριο και μέχρι τον Ιούνιο υπογράφονται οι συμβάσεις. Παράλληλα κινούνται οι διαδικασίες για τους υπόλοιπους διαγωνισμούς και μέχρι το τέλος του έτους θα είναι σε τροχιά υλοποίησης στο σύνολό τους. Ο πρόεδρος του ΤΕΕ χαρακτήρισε πρωτοφανές για τα ελληνικά δεδομένα να έχουν υλοποιηθεί τόσοι πολλοί διαγωνισμοί σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα.
Πολλές οι στρεβλώσεις
Ο πρόεδρος του ΤΕΕ αναφέρθηκε και σε άλλες στρεβλώσεις, όπως αυτή που δημιουργεί επίσης απόφαση του ΣτΕ για τα ύψη κτηρίων στην Αθήνα (δεν αφορά την περιοχή του Μακρυγιάννη) και ειδικότερα στους Αμπελόκηπους, η οποία βασίστηκε σε Βασιλικό Διάταγμα του 1955 που έχει ακυρωθεί.
«Όταν οριζόντιες πολιτικές για τη δόμηση, που ανήκουν στην ευθύνη του κράτους, αλλάζουν με αποφάσεις του ΣτΕ, με τοπικές αποφάσεις δημάρχων κλπ, τότε δημιουργούνται στρεβλώσεις, μεγάλες αδικίες, παραβιάζεται το κράτος δικαίου και συνήθως αυτές οι αποφάσεις γίνονται αντικείμενο μικροπολιτικής και συμφερόντων, ενώ μεγάλος χαμένος είναι πάντα ο πολίτης» δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Στασινός.
Τόνισε ότι τα πολεοδομικά κίνητρα που δίνει ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός του 2012 (ΝΟΚ) είναι υπέρ του περιβάλλοντος, μειώνοντας την κάλυψη προκειμένου να έχουμε περισσότερο ελεύθερο χώρο, περισσότερες πράσινες επιφάνειες και κτήρια σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης, δίνοντας ως αντάλλαγμα ύψος και δόμηση.
«Οι κανόνες δόμησης που έχουν τεθεί από την πολιτεία και είναι υπέρ του περιβάλλοντος δεν μπορεί να αντιμετωπίζονται με οριζόντιες ρυθμίσεις, δεν μπορούν να γίνονται αντικείμενο μικροπολιτικής και “show” δημάρχων, ούτε μπορεί ο καθένας που θεωρεί ότι έχει πρόσβαση στην εξουσία να παρεμβαίνει ή να πατάει ένα κουμπί και χωρίς καμία αιτιολόγηση και κανέναν σχεδιασμό να επιβάλλει ποιος θα σταματάει και ποιος θα συνεχίζει να χτίζει», επεσήμανε ο κ. Στασινός.
Προσθέτοντας ότι, υπάρχουν και περιπτώσεις κατά τις οποίες σε δεδομένη στιγμή περιορίστηκε κάπου η δόμηση, κάποιος αγόρασε «τσάμπα» και μετά αυξήθηκε πάλι η δόμηση και η αξία του ακινήτου που αγόρασε εκτοξεύτηκε.
«Δεν μπορεί να γίνονται παντού και όλα τα κτήρια ουρανοξύστες. Υπάρχουν πολλές περιοχές στις οποίες πρέπει να ισχύσουν περιορισμοί δόμησης και να διατηρήσουν τα χαρακτηριστικά τους. Αυτό όμως πρέπει να είναι αποτέλεσμα σχεδιασμού, να γίνονται σωστά τα πράγματα, να γίνονται μελέτες, να εκδίδονται Προεδρικά Διατάγματα και να τηρούνται κανόνες οι οποίοι θα προστατεύουν το δομημένο περιβάλλον και την περιουσία των πολιτών, ενώ ταυτόχρονα θα αποκλείουν φαινόμενα αυτών που επιχειρούν να εκμεταλλευτούν καταστάσεις αυξάνοντας ή μειώνοντας περιουσίες» κατέληξε ο κ. Στασινός.
