Σε νέες κυρώσεις για την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream αναμένεται να προχωρήσουν οι Ηνωμένες Πολιτείες. Αργά το βράδυ της Παρασκευής διέρρευσε η είδηση ότι δύο γερουσιαστές, ο ρεπουμπλικάνος Ted Cruz και η δημοκρατική Jeanne Shaheen, θα κληθούν να προτείνουν τη Δευτέρα τις νέες κυρώσεις καθώς η Μόσχα μοιάζει ανυποχώρητη στις προθέσεις της για ολοκλήρωση του αγωγού.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν εκφράσει την αντίθεσή τους στην κατασκευή του αγωγού ήδη επί προεδρίας Ομπάμα. Με δεδομένο ότι εκκρεμούν 160 χιλιόμετρα για την ολοκλήρωση του πρότζεκτ, ο κίνδυνος για αύξηση της ενεργειακής εξάρτησης της Ευρώπης από τη Μόσχα φαντάζει ακόμη πιο ορατός, σύμφωνα με την Ουάσιγκτον. Νωρίτερα μέσα στον Μάιο, ο Ted Cruz είχε επισημάνει στη δεξαμενή σκέψης “Atlantic Council” ότι οι κυρώσεις θα αφορούν οποιοδήποτε πλοίο επιχειρήσει να ολοκληρώσει τον αγωγό καθώς και το πλήρωμά του, για το οποίο θα απαγορευτεί η είσοδος στις Ηνωμένες Πολιτείες και θα μπλοκαριστούν τα περιουσιακά του στοιχεία.
Ο Ντμίτρι Πεσκόφ, εκπρόσωπος Τύπου του ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, τόνισε νωρίτερα ότι παρά την επιβολή αμερικανικών κυρώσεων, η Μόσχα θα συνεχίσει με σκοπό την ολοκλήρωση του αγωγού. Το Κρεμλίνο θεωρεί ότι η Ουάσιγκτον επιχειρεί να εφαρμόσει έναν αθέμιτο ανταγωνισμό και πως οι αποφάσεις περί κυρώσεων έρχονται σε αντίθεση με το διεθνές δίκαιο. Άλλωστε, ο Βλ. Πούτιν είχε δεσμευτεί ότι, μέχρι το τέλος του 2020, θα έχει ολοκληρωθεί ο αγωγός.
Η πολιτική πρόθεση της Μόσχας για κατασκευή του αγωγού, δε σημαίνει ότι εξίσου ανεπηρέαστες παραμένουν και οι ευρωπαϊκές εταιρείες που συνδράμουν στην κατασκευή του. Άλλωστε ο αμερικανός πρέσβης στη Γερμανία, Ρίτσαρντ Γκρένελ, ήταν ξεκάθαρος ως προς την επιβολή κυρώσεων ενώ ξεκαθάρισε πως, παρά το γεγονός ότι οι ΗΠΑ βρίσκονται κοντά στις εκλογές, σχετικό νομοσχέδιο θα εγκριθεί πολύ γρήγορα.
Το νομοσχέδιο θα πρέπει να περάσει από το Κογκρέσο και, εν συνεχεία, να υπογραφεί από τον πρόεδρο Τραμπ. Ωστόσο, με δεδομένη και την αρνητική επίδραση που θα προκαλούσε στην κοινή γνώμη τυχόν απόρριψη του νομοσχεδίου από τη διοίκηση Τραμπ ή τους Δημοκρατικούς, φαντάζει δύσκολο να μη λάβει ισχυρή πλειοψηφία κατά τη σχετική ψηφοφορία. Άλλωστε, όλο το προηγούμενο διάστημα, ο Ρ. Γκρένελ έκανε επαφές με αμερικανούς γερουσιαστές στις ΗΠΑ όπου και συζήτησε για το θέμα του Nord Stream. Μέσα στην εβδομάδα, ο ίδιος είχε ξεκαθαρίσει την πρόθεση των ΗΠΑ για επιβολή νέων κυρώσεων αν προχωρήσει η κατασκευή του.
Εντωμεταξύ, η απόφαση των ΗΠΑ για επιβολή νέων κυρώσεων ήρθε στον απόηχο της απόφασης του δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης να απορρίψει τις προσφυγές των εταιρειών Nord Stream AG και Nord Stream 2AG κατά της Οδηγίας που επιβάλλει στους αγωγούς που αναπτύσσονται από μη ευρωπαϊκά κράτη στην Ε.Ε. τους κανόνες του τρίτου ενεργειακού πακέτου. Το δικαστήριο απεφάνθη πως οι προσφυγές δε γίνονται δεκτές ώστε να εξεταστούν στη βάση τους. Η σχετική οδηγία προβλέπει πως οι διαχειριστές θα πρέπει να μοιραστούν το ιδιοκτησιακό καθεστώς για τη μεταφορά και να έχουν σύστημα πρόσβασης χωρίς διακρίσεις προς τρίτους καθώς και διανομή με βάση τις καθορισμένες τιμές. Σημειώνεται πως η αρμόδια αρχή ενεργειακών δικτύων της Γερμανίας έχει αποφασίσει την αποδέσμευση του Nord Stream από την κοινοτική οδηγία.
ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΚΥΡΩΣΕΙΣ
Ο πρώτος γύρος κυρώσεων ξεκίνησε το 2019, με το τμήμα 7503 του αμυντικού νομοσχεδίου, όταν ο αγωγός βρισκόταν περί το 94% της συνολικής προόδου. Η ελβετική εταιρεία Allseas Group SA, που είχε αναλάβει την εγκατάσταση των υποθαλάσσιων σωλήνων, σταμάτησε τη συμμετοχή της τον Δεκέμβριο λόγω της αμερικανικής πρωτοβουλίας. Η Gazprom και η ρωσική κυβέρνηση διαβεβαίωναν, ωστόσο, άπαντες για την ικανότητά τους να ολοκληρώσουν τον αγωγό. Οι ΗΠΑ, όπως είναι αυτονόητο, επιτηρούν έκτοτε διαρκώς τις διαδικασίες στην περιοχή μέσω των αρμόδιων υπουργείων Οικονομικών και Εσωτερικής Ασφάλειας προκειμένου να βεβαιωθούν ότι κανένα σκάφος δεν θα προσεγγίσει με σκοπό την ολοκλήρωση του αγωγού.
Υπενθυμίζεται πως ο αγωγός προβλεπόταν να έχει δυνατότητα μεταφοράς 55 δισ. κ.μ. φ.α. ετησίως από τη ρωσική ακτή στη Γερμανία μέσω της βαλτικής θάλασσας αφήνοντας εκτός πλάνου την Ουκρανία. Στους συνεργάτες της Gazprom εντάσσονται και οι ευρωπαϊκές εταιρείες Juniper, OMV, Wintershall, Shell και Engie. Ο Nord Stream διασχίζει υποθαλάσσια τις ΑΟΖ και τα ύδατα της Ρωσίας, Σουηδίας, Δανίας, Φιλανδίας και Γερμανίας.
