Το χορό της ανόδου των τιμών και της ζήτησης, προσελκύοντας σημαντικές επενδύσεις τόσο από τις μεγάλες εταιρείες όσο και από ιδιώτες, σέρνει, μετά την κατοικία, η αγορά καταστημάτων. Η, περιορισμένη έστω, αύξηση, σε ποσοστό 2,7%, το 2018, έναντι του 2017, σε συνδυασμό με τη σταθεροποίηση της ελληνικής οικονομίας και την αλλαγή του φορολογικού και ασφαλιστικού καθεστώτος, εκτιμάται ότι θα δώσουν περαιτέρω ώθηση στο λιανεμπόριο. Αυτό εξάλλου, έχει φανεί και στο κέντρο της Αθήνας, όπου καταγράφονται νέες «αφίξεις» στο retail, σπάζοντας την παράδοση που θέλει το Airbnb να είναι κυρίαρχο. Αν και κατά μία άλλη ανάγνωση, η επαναφορά της κατοικίας στο κέντρο της Αθήνας, έχει ενισχύσει τη ζήτηση στο λιανεμπόριο.
Παρόλ’αυτά, θα χρειαστεί να περάσει καιρός, ωσότου το λιανεμπόριο και η αγορά καταστημάτων να ανακάμψουν, όπως φαίνεται και από τους προγραμματισμένους πλειστηριασμούς μεγάλων εμπορικών ακινήτων.
Ενισχύεται η Ερμού
Από το 2010, όσο, δηλαδή, η κρίση κορυφωνόταν, η Ερμού άρχισε να κατρακυλά στη διεθνή κατάταξη για να βρεθεί το 2012 στην 28η θέση, σε σύνολο 44 χωρών, με μηνιαίο ενοίκιο καταστημάτων που δεν ξεπερνούσε, τότε, τα 170 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο (τ.μ.). Τα τελευταία, όμως, χρόνια ανακάμπτει, καθώς το 2019 βρέθηκε στην 14η θέση της κατάταξης από την 15η που είχε το 2018 και ως φαίνεται επιστρέφει σταδιακά στα επίπεδα του 2002. Αυτό με δεδομένο ότι το 2017, ο πιο εμπορικός δρόμος της Ελλάδας καταλάμβανε την 19η θέση και την 25η τη διετία 2015-2016.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τους αναλυτές, η δραστηριότητα στο retail τροφοδοτείται, ως επί το πλείστον, από εταιρείες ένδυσης – υπόδησης, όπως και εστίασης. Στην οδό Ερμού, τα ενοίκια των καταστημάτων πρώτης κατηγορίας (σε καλή τοποθεσία και υψηλής προβολής) κυμαίνονται από 180 έως 240 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, με τις προβλέψεις να κάνουν λόγο για περαιτέρω άνοδο των μισθωμάτων όχι μόνο λόγω της διαφαινόμενης ενίσχυσης της καταναλωτικής δαπάνης, αλλά και εξαιτίας της αυξημένης τουριστικής κίνησης. Tο 2018 ενοικιάστηκαν περισσότεροι, σε ποσοστό 38,4%, εμπορικοί χώροι, σε σχέση με το 2017, με τις αποδόσεις να κυμαίνονται από 5,5% έως 6%.
Λίγα μέτρα από την Ερμού, στην οδό Σταδίου η νέα άφιξη, που ξεχωρίζει, στο χώρο του retail σχετίζεται με το έργο της αξιοποίησης του Αρσακείου Μεγάρου από την Legendary Food που σχεδιάζει να επενδύσει το ποσό των 12 εκατ. ευρώ με στόχο την ανακατασκευή του χώρου με ορίζοντα το 2021. Το έργο περιλαμβάνει τη δημιουργία πολυκαταστήματος, το οποίο επιδιώκεται να αποτελέσει τον δεύτερο δημοφιλέστερο προορισμό της Αθήνας, ύστερα από την Ακρόπολη, σύμφωνα με όσα σχεδιάζουν ο επιχειρηματίας Άρης Κεφαλογιάννης, οι πρώην τραπεζικοί Βαγγέλης Κοντζιάς και Παναγιώτης Τριανταφυλλόπουλος και ο Peter Economides, που ειδικεύεται στη στρατηγική της αλλαγής ταυτότητας (brand strategist). Η στοά Αρσακείου αποτελείται από 11.000 τετραγωνικά μέτρα από τα οποία το ¼ θα αξιοποιήσει η εταιρεία του κ. Κεφαλογιάννη, ενώ η υπόλοιπη επιφάνεια θα εκμισθωθεί. Υπολογίζεται ότι υπάρχουν 65 καταστήματα στη στοά, με το business plan της Legendary Food να τοποθετεί την ημερήσια επισκεψιμότητα σε 10.000 έως 12.000 άτομα και την κατά κεφαλή δαπάνη σε 12 ευρώ.
Στην λίστα των νέων επενδύσεων στην Αθήνα ανήκει αυτή των καταστημάτων των αλυσίδων Galerie de beaute και Flying Tiger στο ισόγειο του μεγάρου Γεώργιου Μαύρου (διετέλεσε διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος το διάστημα 1964-1966) που βρίσκεται στις οδούς Πανεπιστημίου και 28ης Οκτωβρίου στην Ομόνοια. Η διακοπή λειτουργίας του υποκαταστήματος της Εθνικής Τράπεζας, στο ισόγειο του τετραώροφου κτηρίου, άφησε έναν κενό χώρο επιφάνειας άνω των 700 τ.μ., από τα οποία περίπου 250 τ.μ. καταλαμβάνει, από τον Αύγουστο, κατάστημα της ολλανδικής εταιρείας Flying Tiger.
Δεν πρέπει βέβαια, να ξεχνάμε ότι από τις πρώτες εταιρείες λιανικής που έδωσαν ψήφο εμπιστοσύνης στην Ομόνοια είναι η αλυσίδα αρτοποιίας Βενέτη που προχώρησε στη δημιουργία καταστήματος στην οδό Δώρου 1, στη θέση του κτηρίου του ιστορικού καφενείου Νέον σε 1.200 τ.μ., αποτελώντας επένδυση 3 εκατ. ευρώ.
Την ίδια στιγμή, τις προοπτικές του retail φαίνεται να εμπιστεύονται τα εμπορικά κέντρα, που προχωρούν σε επεκτάσεις των υφιστάμενων εγκαταστάσεων. Σε αυτά ανήκουν το νέο τμήμα του Golden Hall στο Μαρούσι, όπου έχουν προστεθεί νέοι χώροι 11,5 χιλ. τ.µ., ενώ θα λειτουργήσει και μουσείο Ολυμπιακών Αγώνων. Αλλά και η επέκταση του Smart Park, κατά 15.500 τ.µ., ολοκληρώθηκε μέσα Νοεμβρίου, οπότε παραδόθηκε σε χρήση το νέο αυτό τμήμα. Tην εκ βάθρων ανακαίνιση του Athens Heart και την μετατροπή του σε εκπτωτικό κέντρο εμπορίου με την επωνυμία Gazi Outlet δρομολογεί η Hines, μέσω επένδυσης της τάξης των 15 εκατ. ευρώ.
Οι πλειστηριασμοί
Πάντως, ο υπερδανεισμός των προηγούμενων χρόνων, σε συνδυασμό με την μειωμένη καταναλωτική δαπάνη έχουν καταστήσει μονόδρομο για την ικανοποίηση των οφειλών των πιστωτών την κατάσχεση και πλειστηριασμό καταστημάτων και εμπορικών κέντρων. Ταυτόχρονα, πολυάριθμα είναι τα καταστήματα, που θα βγουν στο σφυρί το επόμενο δίμηνο, εάν κι εφόσον η διαδικασία δεν ανασταλεί. Ειδικότερα, προγραμματίζεται να εκπλειστηριαστούν καταστήματα:
-543 τ.μ., στις 8/1, στη συμβολή της Λένορμαν με την οδό Λεβιδίου, με τιμή εκκίνησης 1,3 εκατ. ευρώ
-129 τ.μ., στις 18/12, στην οδό Νίκης στην Αθήνα, με τιμή πρώτης προσφοράς 660 χιλ. ευρώ
-100 τ.μ., στις 19/12, στην οδό Λαοδίκης στη Γλυφάδα, με τιμή εκκίνησης 659 χιλ. ευρώ
-165 τ.μ., στις 18/12, στην Λεωφ. Ποσειδώνος στη Γλυφάδα, με αξία πρώτης προσφοράς 461 χιλ. ευρώ
-90 τ.μ, στις 22/1, στην Λεωφ. Βουλιαγμένης στη Γλυφάδα, με τιμή εκκίνησης 460 χιλ. ευρώ
-50 τ.μ., στις 29/1, στην οδό Μεταξά στην Κηφισιά, με πρώτη προσφορά 458 χιλ. ευρώ
