Πηγή Εικόνας: Julia Sakelli - Pexels / edit by theokar / economix.gr

Τα κακώς κείμενα που διαδραματίζονται όλα τα προηγούμενα χρόνια, έφεραν την Ελλάδα προ τετελεσμένων γεγονότων.

Η ανεπαρκής παροχή προστασίας της βιοποικιλότητας αποτελεί την αιτία που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να παραπέμψει τη χώρα μας στο Δικαστήριο της ΕΕ.

Περιοχές Natura: Ξανά στο εδώλιο η Ελλάδα για καθυστέρηση στη νομοθέτηση της προστασίας της βιοποικιλότητας

Σύμφωνα με το υπουργείο Περιβάλλοντος, η παραπομπή όμως έχει την υπογραφή της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.

Όπως χαρακτηριστικά σημειώνουν, «επί 4 χρόνια υπήρξε ολιγωρία και καθυστέρηση που οδήγησε στην σημερινή εξέλιξη» συμπληρώνοντας πως δεν υπάρχουν «μαγικές συνταγές» αλλά όρεξη για να δρομολογηθούν αλλαγές.

«Η σημερινή ηγεσία του ΥΠΕΝ θα εργαστεί συστηματικά για την αντιμετώπιση του προβλήματος ικανοποιώντας τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις προστατευόμενες περιοχές. Οι αναγκαίες δράσεις (μελέτες κλπ.) θα χρηματοδοτηθούν από προγράμματα χρηματοδοτούμενα από την Ευρωπαϊκή Ένωση που υλοποιούνται από το υπουργείο μας. Επιπλέον, στο πλαίσιο του τακτικού διαλόγου με τις περιβαλλοντικές οργανώσεις που εγκαινίασε ο υπουργός ΠΕΝ Κωστής Χατζηδάκης θα εξεταστούν όλα τα αναγκαία πρόσφορα μέτρα, ώστε να αποκτήσει πραγματικό περιεχόμενο η προστασία της βιοποικιλότητας στη χώρα μας» αναφέρεται στην σχετική ανακοίνωση.

Από την άλλη, περιβαλλοντικές οργανώσεις τονίζουν στο economix.gr πως υπάρχουν διαχρονικά λάθη στο ζήτημα και μια τέτοια εξέλιξη, ήταν κάτι περισσότερο από αναμενόμενη.

Ένα από τα παράδοξα πάντως της υπόθεσης είναι ότι αν και η Ελλάδα έχει ορίσει ειδικές ζώνες διατήρησης για την προστασία των φυσικών οικοτόπων καθώς και των ειδών που περιλαμβάνονται στο δίκτυο Natura 2000, δεν προχώρησε περαιτέρω, καθορίζοντας δηλαδή μέχρι σήμερα τους αναγκαίους στόχους διατήρησης αλλά ούτε και τα μέτρα που να ανταποκρίνονται στις οικολογικές απαιτήσεις των τύπων φυσικών οικοτόπων και των ειδών που ζουν σε αυτούς.

Τον Ιούλιο του 2006, η Κομισιόν είχε εγκρίνει τον κατάλογο με τους 239 τόπους και είχε οριστεί ότι σε διάστημα 6 ετών σύμφωνα με την κοινοτική οδηγία, για να ορίσει  ως ειδικές ζώνες διατήρησης τους εγκεκριμένους τόπους αλλά και να καθορίσει στόχους και μέτρα που θα συμβάλουν στην διατήρηση και αποκατάσταση των προστατευόμενων ειδών και των οικοτόπων σε ικανοποιητική κατάσταση.

Σύμφωνα με την οδηγία για τους οικοτόπους (οδηγία 92/43/ΕΟΚ του Συμβουλίου), τα κράτη μέλη προτείνουν τόπους κοινοτικής σημασίας (ΤΚΣ), στους οποίους απαντούν οι τύποι φυσικών οικοτόπων και οι οικότοποι ειδών που παρατίθενται στην οδηγία. Στη συνέχεια, ο κατάλογος των τόπων εγκρίνεται από την Επιτροπή, ως ένα πρώτο βήμα για την εδραίωση του πανευρωπαϊκού δικτύου προστατευόμενων φυσικών περιοχών Natura 2000. Στις 19 Ιουλίου 2006 η Επιτροπή ενέκρινε κατάλογο 239 τόπων για την Ελλάδα.

Μετά την έγκριση ενός τόπου από την Επιτροπή, το κράτος μέλος έχει στη διάθεσή του 6 έτη για να το ορίσει ως ειδική ζώνη διατήρησης (ΕΖΔ) και να καθορίσει στόχους και μέτρα διατήρησης που θα διατηρήσουν ή θα αποκαταστήσουν τα προστατευόμενα είδη και τους οικοτόπους σε ικανοποιητική κατάσταση διατήρησης.

Ωστόσο, έξι χρόνια μετά, δηλαδή το 2012 η προθεσμία έληξε χωρίς να γίνουν οι προβλεπόμενες ενέργειες, κάτι που όμως δεν συνέβη ούτε μέχρι τώρα. Αποτέλεσμα αυτού, να τεθεί μεταξύ άλλων σε κίνδυνο η ακεραιότητα του πανευρωπαϊκού δικτύου Natura 2000.

Το ζήτημα όμως δεν περιορίζεται εδώ καθώς η Ελλάδα δεν έχει γνωστοποιήσει ούτε το χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση της διαδικασίας, παρόλο που η Επιτροπή έχει κατ’ επανάληψη ζητήσει με προειδοποιητικές επιστολές και αιτιολογημένες γνώμες να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της. Υπήρξαν δε, συνεχείς «ενοχλήσεις» κατά το διάστημα Φεβρουάριος 2015 – Μάρτιος 2018.

Όπως ήταν αναμενόμενο, μια τέτοια τροπή, ενεργοποίησε τα αντανακλαστικά των περιβαλλοντικών οργανώσεων. Σε αυτό το πλαίσιο, αίτημα προς τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστή Χατζηδάκη, «να προτάξει ως προτεραιότητα τη θεσμική θωράκιση του φυσικού πλούτου της χώρας», απεύθυνε ο διευθυντής της περιβαλλοντικής οργάνωσης WWF Δημήτρης Καραβέλλας.

«Η παραπομπή της Ελλάδας στο ΔΕΕ καταδεικνύει χρόνιες παθογένειες του συστήματος προστατευόμενων περιοχών της χώρας. Με τη χθεσινή απόφασή της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δίνει ένα σαφές μήνυμα στην Ελλάδα ότι δεν αρκεί η ένταξη των περιοχών στο ευρωπαϊκό οικολογικό δίκτυο Natura 2000. Απαιτείται η θεσμοθέτηση ενός αποτελεσματικού και λειτουργικού νομικού πλαισίου για την προστασία και διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών μέσω της διαμόρφωσης επιστημονικά τεκμηριωμένων στόχων διατήρησης και της υιοθέτησης των αναγκαίων διαχειριστικών μέτρων, τα οποία θα ανταποκρίνονται στις οικολογικές απαιτήσεις των οικοτόπων και των ειδών» σημειώνει ο κ. Καραβέλλας, ενώ προσθέτει πως «ζητάμε από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστή Χατζηδάκη να προτάξει ως προτεραιότητα τη θεσμική θωράκιση του φυσικού πλούτου της χώρας. Πρώτο βήμα είναι η άμεση δημοσιοποίηση δεσμευτικού χρονοδιαγράμματος ολοκλήρωσης της διαδικασίας έγκρισης των σχετικών προεδρικών διαταγμάτων και των σχεδίων διαχείρισης μέσα από ουσιαστικές και διαφανείς διαδικασίες κοινωνικής συμμετοχής και διαβούλευσης».