Πηγή Εικόνας: ΑΠΕ-ΜΠΕΤης Τέτης Ηγουμενίδη
Σαφές σήμα επιτάχυνσης προς τους μελετητές και τους εμπλεκόμενους φορείς του προγράμματος πολεοδομικής μεταρρύθμισης «Κωνσταντίνος Δοξιάδης», συνολικού προϋπολογισμού 555 εκατ. ευρώ, εκπέμπει η αρμόδια γενική γραμματεία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), υπογραμμίζοντας ότι τα χρονικά περιθώρια έχουν ουσιαστικά εξαντληθεί.
Η παρέμβαση συνδέεται άμεσα με την υποχρέωση επίτευξης του οροσήμου 29 της δράσης 16879 του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), το οποίο προβλέπει την ολοκλήρωση των μελετών πολεοδομικού σχεδιασμού το αργότερο έως τον Μάρτιο του 2026, προκειμένου να διασφαλιστεί η χρηματοδότηση του έργου.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο γενικός γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος, Ευθύμιος Μπακογιάννης, με επιστολή του προς το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ) –που έχει αναλάβει για λογαριασμό του ΥΠΕΝ τη διενέργεια και παρακολούθηση των διαγωνισμών του προγράμματος – ζητά οι μελέτες να «τρέξουν», ώστε να ολοκληρωθούν εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών και να αποφευχθεί οποιοσδήποτε κίνδυνος απώλειας πόρων από το ΤΑΑ.
Το πρόγραμμα Πολεοδομικών Μεταρρυθμίσεων «Κωνσταντίνος Δοξιάδης» περιλαμβάνει Μελέτες Τοπικών και Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ και ΕΠΣ) προϋπολογισμού 342,4 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 212,407 εκατ. ευρώ προέρχονται από το Ταμείο Ανάκαμψης. Παράλληλα, χρηματοδοτούνται μελέτες Οριοθέτησης Οικισμών ύψους 7,679 εκατ. ευρώ, Ζώνες Υποδοχής Συντελεστών Δόμησης με προϋπολογισμό 8,085 εκατ. ευρώ, καθώς και μελέτες Αναγνώρισης Οδών, συνολικού ύψους 196,912 εκατ. ευρώ.
Βασικός στόχος του προγράμματος είναι η κάλυψη περίπου του 80% της επικράτειας, μέσω της εκπόνησης Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων σε 700 δημοτικές ενότητες και Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων σε 75 περιοχές. Με την ολοκλήρωσή του, η χώρα θα αποκτήσει για πρώτη φορά εγκεκριμένο και ενιαίο πολεοδομικό σχεδιασμό, προσφέροντας σαφή εικόνα για το πώς μπορεί να αξιοποιηθεί η ακίνητη περιουσία σε κάθε περιοχή.
Η υλοποίηση του προγράμματος έχει, ωστόσο, επιβαρυνθεί από σημαντικές καθυστερήσεις. Οι διαγωνιστικές διαδικασίες ξεκίνησαν αργότερα από τον αρχικό σχεδιασμό, λόγω των συνηθισμένων διοικητικών και νομικών εμπλοκών. Επιπλέον, κατά τη διάρκεια εκπόνησης των μελετών προέκυψαν νομοθετικές αλλαγές, οι οποίες – μεταξύ άλλων – συνδέονται με την ανάγκη συμμόρφωσης με αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) και προσέθεσαν νέες απαιτήσεις στο αντικείμενό τους. Την ίδια στιγμή, σε ορισμένες περιπτώσεις, τοπικά και αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα από την πλευρά δήμων λειτουργούν ανασταλτικά στην πρόοδο ενός έργου χωρίς προηγούμενο για τα ελληνικά δεδομένα. Υπενθυμίζεται ότι για να λάβει τη μορφή Προεδρικού Διατάγματος (ΠΔ) και να τεθεί σε ισχύ ένα ΤΠΣ ή ΕΠΣ, απαιτείται η σύμφωνη γνώμη της τοπικής κοινωνίας μέσω των δήμων.
Με την επιστολή του προς το ΤΕΕ, ο γενικός γραμματέας ζητά να «ενημερωθούν οι ανάδοχοι μελετητές ΤΠΣ/ΕΠΣ που συμμετέχουν στο πρόγραμμα πολεοδομικών μεταρρυθμίσεων «Κωνσταντίνος Δοξιάδης», προκειμένου να προβούν εγκαίρως στις απαιτούμενες ενέργειες για την ολοκλήρωση και υποβολή του σταδίου της πρότασης των μελετών (2ο Στάδιο ΤΠΣ & Α/Β Ενότητα ΕΠΣ) της Α’ Φάσης το αργότερο έως τον Μάρτιο 2026».
Όπως επισημαίνεται στην ίδια επιστολή, «στόχος είναι οι μελέτες να έχουν υποβληθεί εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών και κατά το δυνατόν νωρίτερα εντός του Μαρτίου, ώστε να καταστεί δυνατός ο έλεγχός τους αρμοδίως και, ακολούθως, η προώθησή τους από το ΤΕΕ προς την Αρχή Σχεδιασμού (ΥΠΕΝ) για τη διατύπωση απόψεων πριν την εκκίνηση των διαδικασιών διαβούλευσης/ανάρτησης».
Παράλληλα, τονίζεται ότι «διατυπώνουμε ισχυρή σύσταση τόσο προς τους αναδόχους μελετητές όσο και προς τις Επιτροπές Επίβλεψης (ΕΠΕΠ) να εντείνουν τη μεταξύ τους συνεργασία το επόμενο χρονικό διάστημα, με σταδιακή αξιολόγηση κρίσιμων στοιχείων των μελετών, προκειμένου ο έλεγχος πληρότητας και επάρκειας των προτάσεων να ολοκληρωθεί άμεσα μετά την υποβολή του τελικού Σταδίου της εκπόνησης και χωρίς καθυστερήσεις. Η έγκαιρη και άρτια ολοκλήρωση των μελετών, στο στάδιο αυτό, αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την ομαλή χρηματοδότηση του έργου μέσω των πόρων του ΤΑΑ και η τήρηση των προθεσμιών θα συμβάλει στην απρόσκοπτη συνέχεια της δράσης. Σας υπενθυμίζουμε ότι η καταληκτική ημερομηνία της δράσης και το αντίστοιχο ορόσημο είναι η 30η Απριλίου 2026».
Υπενθυμίζεται ότι ο συνολικός προϋπολογισμός της ευρύτερης πολεοδομικής μεταρρύθμισης ανέρχεται σε περίπου 920 εκατ. ευρώ. Πέραν του προγράμματος «Κωνσταντίνος Δοξιάδης», περιλαμβάνει την Ψηφιακή Τράπεζα Γης (18 εκατ. ευρώ), τον Ενιαίο Ψηφιακό Χάρτη (63 εκατ. ευρώ), την Ψηφιοποίηση του αρχείου των Πολεοδομιών (160 εκατ. ευρώ) και το νέο σύστημα παρακολούθησης της αυθαίρετης δόμησης (124 εκατ. ευρώ).
