Σε άνω των 400 εκατ. ευρώ συνολικά, στη διάρκεια της παραχώρησης και σε όρους προεξοφλημένης (παρούσας) αξίας εκτιμάται, σύμφωνα με υπολογισμούς του Γενικού Λογιστηρίου του κράτους, η συμβολή του Δημοσίου μέσω της καταβολή έμμεσων πληρωμών για τα τέλη διέλευσης, ή αλλιώς για τα περίφημα «σκιώδη διόδια». Εξ αυτών, ποσό 343,8 εκατ. αφορά στο τμήμα Χανιά – Ηράκλειο, ενώ τα υπόλοιπα, ήτοι 56,9 εκατ., για την προαίρεση Κίσσαμος – Χανιά (με την ενεργοποίησή της). Αυτό αναφέρεται, μεταξύ άλλων, στα έγγραφα που συνοδεύουν το νομοσχέδιο «Κύρωση Σύμβασης Παραχώρησης του έργου της μελέτης, κατασκευής, χρηματοδότησης, λειτουργίας, συντήρησης και εκμετάλλευσης του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (Β.Ο.Α.Κ.) στο τμήμα Χανιά-Ηράκλειο» που έχει φέρει στη Βουλή το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και σήμερα το μεσημέρι θα συζητηθεί στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου. Σε ποσοστό, η επιδότηση – αποζημίωση από το Δημόσιο ανέρχεται στο 64,62% του εκάστοτε καταβαλλόμενου διοδίου από τον χρήστη.

Ως γνωστόν, για λόγους οικονομικής βιωσιμότητα της επένδυσης αλλά και για να μην επιβαρύνονται υπέρμετρα οι χρήστες, το Δημόσιο θα καλύπτει μέρος των εσόδων του παραχωρησιούχου μέσω της καταβολής έμμεσων πληρωμών, σε τακτά χρονικά διαστήματα, ανάλογα με τον κυκλοφοριακό φόρτο και τις αποδόσεις.

Με τα διάφορα άρθρα του σχεδίου νόμου ρυθμίζονται οι υποχρεώσεις των δύο πλευρών, του παραχωρησιούχου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και του Δημοσίου, και πλήθος θεμάτων για τα διόδια, τους σταθμούς (αρχικά κάποιοι μετωπικοί, εν συνεχεία ηλεκτρονικά διόδια), την τιμολογιακή πολιτική κ.α.. Σε σχέση με τα τέλη διέλευσης, στα 0,053 λεπτά ανά χιλιόμετρο συν ΦΠΑ, δηλαδή όπως και στους υπόλοιπους αυτοκινητοδρόμους της χώρας, ορίζεται η ανώτατη χρέωση διοδίων για τα Ι.Χ. στο τμήμα Κίσσαμος – Χανιά – Ηράκλειο του ΒΟΑΚ (για τα οχήματα κατηγορίας 2, δηλαδή για οχήματα με ή χωρίς ρυμουλκούμενο και ύψος μέχρι 2,2 μ.. Το έργο εκτιμάται ότι θα εκκινήσει μέσα στο 2025, ενώ υπάρχει και η χρονική «πίεση» του Ταμείου Ανάκαμψης. Η σύμβαση προβλέπει τη σταδιακή εγκατάσταση και λειτουργία διοδίων, αρχικά μέσω προσωρινών μετωπικών σταθμών και στη συνέχεια με την πλήρη εφαρμογή του Εθνικού Συστήματος Ηλεκτρονικών Διοδίων. Σε σχέση με τα διόδια, και πέραν της βασικής κατηγορίας, για τις υπόλοιπες κατηγορίες οχημάτων (φορτηγά, λεωφορεία) η χρέωση είναι ανάλογη συγκεκριμένων συντελεστών που ορίζει η σύμβαση. Το τελικό κόστος στους μετωπικούς σταθμούς καθορίζεται με βάση τη διανυόμενη απόσταση για τους εγγεγραμμένους χρήστες, ενώ για τους μη εγγεγραμμένους θα εφαρμόζεται ενιαία χρέωση ανά ζώνη διοδίων.
Η χρηματοδότηση
Αναφορικά με το χρηματοδοτικό, ως γνωστόν, 693 εκατ. ευρώ θα είναι η συμβολή του Δημοσίου, εκ των οποίων 200 εκατ. θα έρθουν από το Ταμείο Ανάκαμψης, ενώ προβλέπονται και 99 εκατ. (Κίσσαμος – Χανιά). Ως προς την ίδια συμμετοχή του επενδυτή, σχετικό άρθρο πραγματεύεται το θέμα της δεσμευτικής επένδυσης (ίδια συμμετοχή) του Παραχωρησιούχου, η οποία διακρίνεται σε μετοχικό κεφάλαιο του Παραχωρησιούχου, ανερχόμενο σε 131.412.072,04 ευρώ και σε δευτερογενές χρέος το οποίο ανέρχεται στα 87.963.405,88 ευρώ, ήτοι συνολικά το ύφος της Δεσμευτικής Επένδυσης ανέρχεται στα 219.375.477,92 ευρώ. Στην περίπτωση αξιοποίησης του δικαιώματος αυτού, αυξάνεται η ΔεσμευτικήΕπένδυση του Παραχωρησιούχου 243.567.830,40 ευρώ. Τέλος, ρυθμίζεται το θέμα των δανείων προς τον Παραχωρησιούχο, τα οποία ανέρχονται σε εννιακόσια εβδομήντα ένα εκατομμύρια οκτακόσιες χιλιάδες (971.800.000) ευρώ, χωρίς να έχει ενεργοποιηθεί το δικαίωμα προαίρεσης για το τμήμα Κίσαμος – Χανιά. Αν ενεργοποιηθεί η προαίρεση, τα δάνεια αυτά ανέρχονται στο ένα δισεκατομμύριο εβδομήντα εννέα εκατομμύρια (1.079.000.000) ευρώ.
Οι προσωρινοί σταθμοί

Η σύμβαση παραχώρησης η οποία υπεγράφη στις Μάϊου μεταξύ του Δημοσίου, της παραχωρησιούχου εταιρίας «Δικταίον Παραχωρήσεις ΜΑΕ» και του αρχικού μετόχου, της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, προβλέπει προσωρινή λειτουργία μετωπικών σταθμών διοδίων (ΜΣΔ) κατά την περίοδο μερικής λειτουργίας), υπό την προϋπόθεση ότι θα έχουν ολοκληρωθεί συγκεκριμένα τμήματα του έργου. Τα υπόψη μετωπικά διόδια θα καταργηθούν με την ολοκλήρωση του συνόλου του έργου και τότε θα εφαρμοστεί το αναλογικό ηλεκτρονικό σύστημα επιβολής διοδίων.

Ειδικότερα, επιτρέπεται η προσωρινή επιβολή μετωπικών διοδίων ως εξής:

· Προσωρινός Μετωπικός Σταθμός Διοδίων μεταξύ του Ανισόπεδου Κόμβου Γεωργιούπολης και του Α/Κ Ατσιπόπουλου εφόσον αποδοθούν σε κυκλοφορία τα τμήματα Βρύσες/Βάμος— Ατσιπόπουλο και Αμάρι Σκαλέτα/Λατζιμά μήκους 34,3 χλμ. Πρόσθετη προϋπόθεση τίθεται η προηγούμενη ολοκλήρωση των εργασιών πολιτικού μηχανικού για την αναβάθμιση παράκαμψης Ρεθύμνου μήκους 7 χλμ.

· Προσωρινός Μετωπικός Σταθμός Διοδίων μεταξύ του Α/Κ Φόδελε και του Α/Κ Λινοπεραμάτων με την απόδοση σε κυκλοφορία του τμήματος Φόδελε – Λινοπεράματα μήκους 13χλμ. με πρόσθετη προϋπόθεση την ολοκλήρωση των εργασιών πολιτικού μηχανικού για την αναβάθμιση της παράκαμψης Ηρακλείου μήκους 35,2 χλμ.

· Προσωρινός Μετωπικός Σταθμός Διοδίων μεταξύ του Α/Κ Αγίων Πάντων και του Α/Κ Βάμου/Βρυσών με την απόδοση σε κυκλοφορία του τμήματος Σούδα Α/Κ Βρυσών/Βάμου μήκους 25,15 χλμ., 6 μήνες πριν από λήξη Περιόδου Μελετών Κατασκευών (Περίοδος ΤΙ), με πρόσθετη προϋπόθεση την ολοκλήρωση των εργασιών πολιτικού μηχανικού για την αναβάθμιση της παράκαμψης Χανίων μήκους 8 χλμ.

Δεν θα επιβαρύνονται με διόδια οι διαδρομές μεταξύ των εξής κόμβων που εξυπηρετούν Αστικές Μετακινήσεις:

· Στην παράκαμψη Χανίων: Βαμβακόπουλο, Μουρνιές, Σούδα (Νέος Προαίρεση), Σούδα

· Στην παράκαμψη Ρεθύμνου, Ατσιπόπουλο, Αγ.Γαλήνης, Αμαρίου.

· Στην παράκαμψη Ηρακλείου, Γαζίου, Πανεπιστημίου (νέος), Μεσσαρά-Τυμπακίου, Φοινικιάς (νέος), Παπαναστασίου Κνωσσού, Βιομηχανικής-Βιάνου.