Η Επιτροπή Περιβάλλοντος υιοθέτησε της προτάσεις της για τη διευκόλυνση της επαναχρησιμοποίησης και της ανακύκλωσης των συσκευασιών, τη μείωση των περιττών συσκευασιών και απορριμμάτων και την προώθηση της χρήσης ανακυκλωμένου περιεχομένου.
Συγκεκριμένα, όπως τονίζεται σε σχετική ανακοίνωση, οι ευρωβουλευτές στην Επιτροπή Περιβάλλοντος ενέκριναν τη θέση τους σχετικά με πρόταση κανονισμού που θεσπίζει απαιτήσεις για ολόκληρο τον κύκλο ζωής των συσκευασιών, από τις πρώτες ύλες έως την τελική διάθεση, με 56 ψήφους υπέρ, 23 κατά και 5 αποχές.
Οι ευρωβουλευτές θέλουν να απαγορευτεί η πώληση πολύ ελαφρών πλαστικών σακουλών μεταφοράς (κάτω των 15 μικρών), εκτός εάν απαιτείται για λόγους υγιεινής ή παρέχεται ως πρωτογενής συσκευασία για χύμα τρόφιμα για την πρόληψη της σπατάλης τροφίμων.
Εκτός από τους συνολικούς στόχους μείωσης των συσκευασιών που προτείνονται στον κανονισμό, οι ευρωβουλευτές θέλουν να θέσουν συγκεκριμένους στόχους μείωσης των πλαστικών συσκευασιών (10% έως το 2030, 15% έως το 2035 και 20% έως το 2040). Το πλαστικό μέρος στη συσκευασία θα πρέπει να περιέχει ελάχιστα ποσοστά ανακυκλωμένου περιεχομένου ανάλογα με τον τύπο της συσκευασίας, με συγκεκριμένους στόχους για το 2030 και το 2040.
Έως το τέλος του 2025, η Επιτροπή θα πρέπει να αξιολογήσει τη δυνατότητα να προτείνει στόχους και κριτήρια βιωσιμότητας για τα πλαστικά βιολογικής προέλευσης, που αποτελούν βασικό πόρο για την «αποορυκτοποίηση» της οικονομίας των πλαστικών.
Ενθάρρυνση των επιλογών επαναχρησιμοποίησης και επαναπλήρωσης για τους καταναλωτές
Οι ευρωβουλευτές θέλουν να κάνουν διάκριση μεταξύ των συσκευασιών που πρέπει να επαναχρησιμοποιηθούν ή να ξαναγεμιστούν και να αποσαφηνίσουν τις απαιτήσεις. Οι επαναχρησιμοποιήσιμες συσκευασίες θα πρέπει να πληρούν ορισμένα κριτήρια, συμπεριλαμβανομένου ενός ελάχιστου αριθμού φορών που μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν (που θα καθοριστούν σε μεταγενέστερο στάδιο). Οι τελικοί διανομείς ποτών και τροφίμων σε πακέτο στον τομέα HORECA θα πρέπει να παρέχουν στους καταναλωτές τη δυνατότητα να φέρουν τον δικό τους περιέκτη.
Απαγόρευση των «παντοτινών χημικών ουσιών» στις συσκευασίες τροφίμων
Οι ευρωβουλευτές θέλουν να απαγορεύσουν τη χρήση σκόπιμα προστιθέμενων «παντοτινών χημικών ουσιών» (υπερφθοριωμένες και πολυφθοριωμένες αλκυλικές ουσίες ή PFAS) και δισφαινόλης Α σε συσκευασίες που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα. Αυτές οι ουσίες χρησιμοποιούνται ευρέως σε πυρίμαχες ή αδιάβροχες συσκευασίες, ιδιαίτερα σε συσκευασίες τροφίμων από χαρτί και χαρτόνι, και έχουν συσχετιστεί με μια σειρά δυσμενών επιπτώσεων στην υγεία.
Άλλα προτεινόμενα μέτρα:
- Αυξημένες απαιτήσεις ώστε όλες οι συσκευασίες στην ΕΕ να θεωρούνται ανακυκλώσιμες, με την Επιτροπή να αναλαμβάνει να θεσπίσει κριτήρια για τον ορισμό των συσκευασιών «σχεδιασμένων για ανακύκλωση» και «ανακυκλώσιμων σε κλίμακα»·
- Οι χώρες της ΕΕ θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι το 90 % των υλικών που περιέχονται στις συσκευασίες (πλαστικό, ξύλο, σιδηρούχα μέταλλα, αλουμίνιο, γυαλί, χαρτί και χαρτόνι) θα συλλέγονται χωριστά έως το 2029·
- Οι πάροχοι επιγραμμικών υπηρεσιών θα δεσμεύονται από τις ίδιες υποχρεώσεις διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού με τους παραγωγούς.
Η εισηγήτρια Frédérique Ries (Renew, Βέλγιο) δήλωσε: «Η Επιτροπή Περιβάλλοντος έστειλε ένα ισχυρό μήνυμα υπέρ της πλήρους αναμόρφωσης της ευρωπαϊκής αγοράς συσκευασιών και απορριμμάτων συσκευασίας. Δεν μπορεί να υπάρξει αποτελεσματική πολιτική ανακύκλωσης ή επαναχρησιμοποίησης χωρίς ασφαλείς συσκευασίες, και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η απαγόρευση των σκόπιμα προστιθέμενων επιβλαβών χημικών ουσιών αποτελεί σημαντική νίκη για την υγεία των ευρωπαίων καταναλωτών. Διασφαλίσαμε επίσης ότι η περιβαλλοντική φιλοδοξία ανταποκρίνεται στη βιομηχανική πραγματικότητα, με μια έκθεση που επικεντρώνεται στην καινοτομία και προβλέπει παρέκκλιση για τις επιχειρήσεις με λιγότερους από δέκα υπαλλήλους».
Η ολομέλεια έχει προγραμματιστεί να ψηφίσει επί της διαπραγματευτικής εντολής της κατά τη δεύτερη σύνοδο ολομέλειας του Νοεμβρίου 2023.
84 εκατομμύρια τόνοι απορριμμάτων το 2021
Το 2018, οι συσκευασίες παρήγαγαν κύκλο εργασιών ύψους 355 δισεκατομμυρίων EUR στην ΕΕ. Αποτελεί επίσης μια συνεχώς αυξανόμενη πηγή αποβλήτων, δεδομένου ότι το σύνολο της ΕΕ αυξήθηκε από 66 εκατομμύρια τόνους το 2009 σε 84 εκατομμύρια τόνους το 2021. Το 2021, κάθε Ευρωπαίος παρήγαγε 188,7 κιλά απορριμμάτων συσκευασίας ετησίως, αριθμός που αναμένεται να αυξηθεί σε 209 κιλά το 2030 χωρίς πρόσθετα μέτρα.
