Πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 11 Ιουλίου 2023, 14:00 με 17:00 μ.μ., στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ) Εκδήλωση του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Erasmus+, του ΙΚΥ, EDICULA με θέμα: «Προηγμένη τεχνογνωσία, διεπιστημονικότητα και επαγγελματικά προφίλ που αποκρίνονται στις προκλήσεις αειφορικής διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς».
Το έργο της αποκατάστασης του Ιερού Κουβουκλίου, περιλάμβανε μια ολοκληρωμένη διαγνωστική μελέτη, σχεδιασμό επεμβάσεων, υλοποίηση τους και αποτίμηση τους, και αποτελεί για αυτό υποδειγματική εφαρμογή της διεπιστημονικής συνεργασίας στη προστασία των μνημείων με επίκεντρα αφενός τα ψηφιακά τρισδιάστατα μοντέλα τεκμηρίωσης όπου συντίθενται οι συμβολές όλων των ειδικοτήτων και αφετέρου την καινοτομία, αναπτύσσοντας και επιδεικνύοντας μια πολυεπίπεδη, επιστημονική, τεχνική, πολιτική διαχείριση, επιστημονικά ακέραιη και εφαρμόσιμη σε πραγματικό χρόνο. Το EDICULA είναι μια καινοτόμος εκπαιδευτική προσέγγιση που συγχωνεύει τη διεπιστημονική συνεργασία και την εργασία πεδίου, χρησιμοποιώντας και τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης και αυξημένης και εκτεταμένης πραγματικότητας AR & XR.
Μετά το καλωσόρισμα από τον Γιώργο Στασινό Πρόεδρο του ΤΕΕ εκ μέρους του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, το χαιρετισμό από τον Ευάγγελο Σαπουντζάκη, Αντιπρύτανη Οικονομικών, Προγραμματισμού και Ανάπτυξης ΕΜΠ, εκ μέρους του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου και τον χαιρετισμό από τον Μιχάλη Ζερβάκη, Πρύτανη Πολυτεχνείου Κρήτης, εκ μέρους του Πολυτεχνείου Κρήτης, η επιστημονικά υπεύθυνη για το πρόγραμμα Ομότ. Καθηγήτρια, Μέλος Δ.Ε. ΤΕΕ Τώνια Μοροπούλου τόνισε, “Σήμερα συζητάμε στο ΤΕΕ τη θέσπιση της διεπιστημονκής συνεργασίας στις μελέτες και τα έργα της προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς, διατηρώντας τις προδιαγραφές των επιμέρους μελετών και θεσπίζοντας αυτές που επιπλέον απαιτούνται. Το θεσμικό πλαίσιο συγκρότησης της Διεπιστημονικής Ομάδας Εργασίας προβλέπεται στο Π.Δ. 99/2018 (Άρθρο 1, παρ. 6) υπό τον συντονισμό διπλωματούχου μηχανικού.
Το ΤΕΕ και ο τεχνικός κόσμος έχουν συμβάλλει στον εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου των μελετών και έργων γενικότερα και ειδικότερα στην προστασία μνημείων σε συνεργασία με το υπουργείο πολιτισμού (Ν. 30/28/2022 στις προδιαγραφές μελετών και εφαρμογή συστημάτων ποιοτικού ελέγχου στα έργα) τα οποία και θα πρέπει να επικαιροποιηθούν σύμφωνα με τις προτάσεις που θα προκύψουν με την συνέργεια όλων μας.
Καλωσορίζουμε τη παρουσία των εκπροσώπων όλων των ειδικοτήτων και τεχνικών φορέων εδώ σήμερα, ως την έναρξη μιας εθνικής διαδικτύωσης που θα συνδεθεί και με την ανάπτυξη ικανοτήτων (Capacity Building) σε ευρωπαϊκό επίπεδο και θα διασυνδεθεί με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ικανοτήτων και Δράσεων (Competence Center) που προετοιμάζουμε αυτή τη στιγμή με το πρόγραμμα 4CH για την πολιτιστική κληρονομιά. Το πρόγραμμα Erasmus+ EDICULA Educational Digital Innovative Cultural Heritage related Learning Activities σε συνέργεια με τους ξένους εταίρους μας (Sapienza Universita di Roma, Bezalel Academy of Arts and Design, PerpetielSl SRL, Israel Antiquities Authority, Hellenic Research Institute of the Alexandrian Civilization), υπό τον συντονισμό του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου επέτρεψε να καταγράψουμε τη σχετική τεχνογνωσία που τίθεται στη διάθεση όλων από σήμερα”. http://edicula.eu, http://holysepulchreproject.ntua.gr
Η Υφυπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού κα Ζέττα Μακρή, στην εναρκτήρια ομιλία της δήλωσε.. «Είναι ιδιαίτερη χαρά που βρίσκομαι σήμερα μαζί σας, εκπροσωπώντας τον Υπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού Κυριάκο Πιερρακάκη, στη σημερινή εκδήλωση «EDICULA Synthesis Event» γιατί το πρόγραμμα EDICULA, εντάσσεται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Erasmus+, αποτελεί μία Στρατηγική Σύμπραξη στον τομέα της Ανώτατης Εκπαίδευσης, που ενισχύει τη διεθνοποίηση, την κινητικότητα και την ενδυνάμωση των δεσμών μεταξύ εκπαίδευσης, έρευνας και καινοτομίας.
Το «EDICULA», με γνώμονα τις προτεραιότητες του προγράμματος Erasmus+ για την περίοδο 2021-2027 για την προστασία του περιβάλλοντος και την καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης καθώς και για τις καινοτόμες πρακτικές στην ψηφιακή εποχή, προωθεί την κοινωνική και εκπαιδευτική αξία της διατήρησης της Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Αναπτύσσει έναν καινοτόμο μηχανισμό μάθησης που στηρίζει την ανάπτυξη δεξιοτήτων, την κοινωνική ένταξη, την κριτική σκέψη και την ενεργοποίηση της νέας γενιάς.
Για αυτό και το Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού στέκεται αρωγός στο Edicula, όπως και σε όλες τις δράσεις και τα προγράμματα που έχουν ως στόχο την παροχή εκπαίδευσης υψηλής ποιότητας, και εύχομαι να αποτελέσει πηγή έμπνευσης για νέα καινοτόμα ταξίδια».
Η Δρ. Αμαλία Ανδρουλιδάκη, Γενική Διευθύντρια Αναστήλωσης, Μουσείων και Τεχνικών Έργων του Υπουργείου Πολιτισμού, αναφέρθηκε στο κανονιστικό πλαίσιο για την εκπόνηση μελετών και την εκτέλεση εργασιών σε ακίνητα μνημεία και συγκεκριμένα στην ΥΠΠΟΑ/ΑΤΝΕΚΕ/356112/929/02-07-2019 (ΦΕΚ 2837/Β/05-07-2019). Υπογράμμισε την ανάγκη της συμπλήρωσης και επικαιροποίησης του αξιοποιώντας τη συνεργασία όλων των παρόντων φορέων στην εκδήλωση. Για αυτό και επέμεινε στην οργάνωση μέσω της διαδικτύωσης των εργασιών του εν δυνάμει αυτού εθνικού δικτύου ώστε να συμβάλλει τόσο στην ενίσχυση της διεπιστημονικότητας όσο και στην οριζόντια συνεργασία φορέων, Υπουργείων και άλλων. Πρότεινε δε την διεύρυνση του δικτύου και με φορείς ελέγχου και πιστοποίησης επί τόπου μετρήσεων στα μνημεία. Αναφέρθηκε στην ανάγκη να συμπεριληφθούν και άλλα εμβληματικά έργα, όπως το έργο Αποκατάστασης του Γεφυριού της Πλάκας στον Άραχθο που βραβεύτηκε από την Europa Nostra και κάποια άλλα από τα 840 έργα αποκατάστασης, συντήρησης και αναστήλωσης που εκτελεί το Υπουργείο πολιτισμού.
Ο Αντώνης Κοτσώνης, Γενικός Διευθυντής Υδραυλικών, Λιμενικών και Κτηριακών Υποδομών του ΥΜΕ, υπογράμμισε και εκείνος την ανάγκη οριζόντιας συνεργασίας των υπουργείων για την από κοινού προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και των υποδομών της χώρας με προηγμένες, καινοτόμες τεχνολογίες και τεχνογνωσία, την ψηφιοποίηση και διεύρυνση των μητρώων κτιρίων και υπογράμμισε την ανάγκη ποιοτικής εκπαίδευσης όπως αυτή των πενταετών σπουδών των μηχανικών για την διεπιστημονική συνεργασία και την εισαγωγή καινοτομίας στις μελέτες και στα έργα. Υπογράμμισε την σημασία της διαδικτύωσης στην υλοποίηση πολιτικών διεπιστημονικότητας που θα ανταποκρίνονται στις προκλήσεις τις αειφορικής διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς και των υποδομών.
Στη συνέχεια τοποθετήθηκαν εκ μέρους των Σχολών του Πολυτεχνείου οι: Αν. Καθηγ. Έλενα Κωνσταντινίδου, εκ μέρους της Κοσμήτορος Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΕΜΠ, Καθηγ. Ειρήνης Κλαμπατσέα, Επ. Καθηγ. Κυριάκος Λαμπρόπουλος, εκ μέρους της Κοσμήτορος Σχολής Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ, Καθηγ. Γλυκερίας Κακάλη, Καθηγ. Χαράλαμπος Ιωαννίδης, Κοσμήτορας Σχολής Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών – Μηχανικών Γεωπληροφορικής ΕΜΠ, Καθηγ. Γιώργος Πανταζής, Πρόεδρος Συλλόγου Διδακτικού – ΕρευνητικούΠροσωπικού ΕΜΠ.
Τοποθετήθηκαν επίσης, οι εκπρόσωποι επιστημονικών συλλόγων: Γιώργος Μαδεμοχωρίτης, Αντιπρόεδρος Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Διπλωματούχων Ανωτάτων Σχολών – Πανελλήνιας Ένωσης Αρχιτεκτόνων, Βασίλης Μπαρδάκης, Πρόεδρος Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών Ελλάδος, Βασίλης Διαμαντής, Πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Διπλωματούχων Μηχανικών Περιβάλλοντος, Άννα Γιαννιού, εκπρόσωπος Συλλόγου Ελλήνων Μηχανικών Πολεοδομίας, Χωροταξίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης, Αθανάσιος Κατσούρας, Πρόεδρος Πανελλήνιου Συλλόγου Μηχανικών Επιστήμης Υλικών, Μιχάλης Δακτυλίδης, Πρόεδρος Πανελλήνιας Ένωσης Διπλωματούχων Μηχανικών Εργοληπτών Δημοσίων Έργων, Δέσποινα Καλλιδρομίτου, Πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Εταιρειών- Γραφείων Μελετών
Στη συνέχεια τοποθετήθηκαν οι Επιμελητές Επιστημονικών Επιτροπών Ειδικότητας ΤΕΕ, καθώς και της Μόνιμης Επιτροπής Παιδείας ΤΕΕ: Καθηγ. Ειρήνη Κορωνάκη, Επιμελήτρια Επιστημονικής Επιτροπής Ειδικότητας Μηχανολόγων Μηχανικών, Χρήστος Γούναρης, Επιμελητής Επιστημονικής Επιτροπής Ειδικότητας Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών, Καθηγ. Άνθιμος Ξενίδης, Επιμελητής Επιστημονικής Επιτροπής Ειδικότητας Μηχανικών Μεταλλείων – Μεταλλουργών, Αν. Καθηγ. Νικόλαος Βεντίκος, Επιμελητής Επιστημονικής Επιτροπής Ειδικότητας Ναυπηγών Μηχανικών, Ευτυχία Αντωνίου, Μέλος Επιστημονικής Επιτροπής Ειδικότητας Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Ανάπτυξης, Γιώργος Μπαζδάνης, Επιμελητής Επιστημονικής Επιτροπής Ειδικότητας Μηχανικών Ορυκτών Πόρων, Καθηγ. ΠΙ Νικόλαος Ζαφειρόπουλος, Συντονιστής Μόνιμης Επιτροπής Παιδείας, Αν. Καθηγ. ΔΠΘ Χρήστος Ακράτος, Αναπληρωτής Συντονιστής Μόνιμης Επιτροπής Παιδείας, Καθηγ. ΕΜΠ Χρήστος Μανόπουλος, Μέλος Μόνιμης Επιτροπής Παιδείας. Συνόψισε ο Αντιπρόεδρος του ΤΕΕ Νίκος Ανδρεαδάκης για την ανάγκη διεπιστημονικής επεξεργασίας των προδιαγραφών μελετών και έργων για την Προστασία και τη Πολιτιστική Κληρονομιά.
Ακολούθησαν οι τοποθετήσεις των εταίρων του προγράμματος Edicula: Αντώνης Σαλακίδης, Διευθύνων Σύμβουλος PerpetielSI Srl, Δρ. Καλλιόπη Παπακώστα, Ελληνικό Ινστιτούτο Έρευνας Αλεξανδρινού Πολιτισμού HRIAC, Καθηγ. Gabriele Favero, Πανεπιστήμιο La Sapienza της Ρώμης, Δρ Yuval Baruch, Διευθυντής Αρχαιολογικής Υπηρεσίας Ισραήλ – Israel Antiquities Authority, Καθηγ. Mike Turner, Πανεπιστήμιο Bezalel Academy of Arts and Design της Ιερουσαλήμ. Η Επιστημονικά Υπεύθυνη Ομότ. Καθηγ. Τώνια Μοροπούλου υπογράμμισε ως συμπέρασμα τη συνέχεια της διεθνούς συνεργασίας Εdicula σε ένα νέο πρόγραμμα καθώς και την δήλωση της διαθεσιμότητας όλων να μετάσχουν στο εθνικό δίκτυο για την διεπιστημονική συνεργασία για την αειφόρο διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς.
