Στην αναγκαιότητα της ενίσχυσης του ρόλου της Περιφερειακής Διακυβέρνησης στην πορεία προς την εθνική ανάπτυξη αλλά και την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, εστίασαν οι περιφερειάρχες μιλώντας στην ενότητα: «Προς καλύτερη Περιφερειακή Διακυβέρνηση στην Ευρώπη», στο πλαίσιο του 8ου οικονομικού φόρουμ των Δελφών.
Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, κοινή συνισταμένη των ομιλητών ήταν ότι έχει καταστεί γενικώς αποδεκτή η αντίληψη για την αποτελεσματικότητα των Περιφερειακών Αρχών στην αντιμετώπιση κρίσιμων ζητημάτων όπως : Υγείας, καταστροφών, δημιουργίας υποδομών κλπ, «ως οι πλέον εγγύτεροι διοικητικοί μηχανισμοί στον πολίτη, λόγος για τον οποίον πρέπει και να ενισχυθεί ο ρόλος τους σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο».
«Χρειάζεται μία τολμηρή μεταρρυθμιστική προσπάθεια από τη νέα κυβέρνηση, μετά τις εκλογές», τόνισε χαρακτηριστικά ο Απόστολος Τζιτζικώστας πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών και περιφερειάρχης Κ. Μακεδονίας υπογραμμίζοντας «Στόχος για εμάς είναι η Περιφερειακή Διακυβέρνηση. Δηλαδή ξεκάθαρες αρμοδιότητες με θεσμική και οικονομική ανεξαρτησία», επισήμανε προσθέτοντας ότι αυτά τα ζητήματα έχουν λυθεί στις περισσότερες χώρες της ΕΕ, ενώ απευθυνόμενος στον παριστάμενο υφυπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων Γιάννη Τσακίρη και τον πρ. σκιώδη υπουργό ΣΥΡΙΖΑ Μίλτο Χατζηγιαννάκη τους ευχαρίστησε για την «τεράστια συμβολή» τους στην προώθηση των πολιτικών του Β΄ Βαθμού Αυτοδιοίκησης και στα ζητήματα χρηματοδοτήσεων από ΕΣΠΑ, χαρακτηρίζοντας τους πολιτικούς που πιστεύουν «στην ανάγκη να προχωρήσουμε τις μεταρρυθμίσεις για την αποκέντρωση».
Το πλεονέκτημα της εγγύτητας της Περιφέρειας προς τον πολίτη και την απόλυτη γνώση της ως προς τις δυνατότητες και την ιδιαίτερη δυναμική που έχουν οι τοπικές οικονομίες, προκειμένου να αποτελέσουν μοχλό ανάπτυξης σε περιφερειακό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, υπογράμμισε ο περιφερειάρχης Αττικής Γιώργος Πατούλης. Τόνισε ότι αυτή η πραγματικότητα έχει γίνει αντιληπτή εδώ και χρόνια από τα Ευρωπαϊκά όργανα, με συνέπεια την παραχώρηση διευρυμένων αρμοδιοτήτων στις Περιφέρειες και στη δημιουργία νέων χρηματοδοτικών εργαλείων, Στο σημείο αυτό προσέθεσε, εδράζεται και ο σημαίνων ρόλος των Περιφερειών στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, καθώς μέσα από αυτές περνά ο δρόμος για την ισόρροπη ανάπτυξη, την κοινωνική συνοχή, την άρση των ανισοτήτων- με λίγα λόγια, για την επιτυχή χάραξη και υλοποίηση των πολιτικών σύγκλισης, που αποτελούν την καρδιά του Ευρωπαϊκού οικοδομήματος.
Παρατήρησε ότι τα προγράμματα για την ενίσχυση της Περιφερειακής Ανάπτυξης και οι σχετικές ευρωπαϊκές νομοθετικές – θεσμικές πρωτοβουλίες αποδεικνύουν ότι το μοντέλο της αποκεντρωμένης διακυβέρνησης κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος στο νέο τοπίο που διαμορφώνεται.
Υπενθύμισε δε, ότι στον Ευρωπαϊκό Χάρτη Τοπικής Αυτοδιοίκησης υπάρχει από το 1985, πρόβλεψη για τη λειτουργική προσαρμογή της εθνικής νομοθεσίας στις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες κάθε αυτοδιοικητικής ενότητας,
«Αυτή, κατά την άποψή μου, είναι η πραγματική επιτελικότητα ενός ευρωπαϊκού κράτους. Είναι ο δρόμος στον οποίο πρέπει να κινηθούμε και να διεκδικήσουμε τολμηρές και ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις για την επόμενη ημέρα. Και επόμενη ημέρα σημαίνει αναπτυξιακή επανεκκίνηση, με ισχυρή κι ανεξάρτητη οικονομικά αυτοδιοίκηση, με επαρκείς και θεσμοθετημένους πόρους για τα αναγκαία έργα. Σημαίνει Περιφέρειες με αποφασιστικό ρόλο στον σχεδιασμό και την υλοποίηση των αναπτυξιακών χρηματοδοτικών προγραμμάτων, με μεταφορά αρμοδιοτήτων, πόρων, προσωπικού και υποδομών».
Ο κ. Πατούλης αναγνώρισε ότι προς αυτήν την κατεύθυνση έχουν γίνει πολλά, ιδίως το πρόσφατο νομοθετικό έργο της κυβέρνησης έχει ανοίξει τον δρόμο για την επίτευξη της αποκεντρωμένης διακυβέρνησης, που αποτελεί αυτή τη στιγμή «ένα από τα πιο επιτυχημένα πρότυπα επιτελικής διακυβέρνησης, τόσο στο πλαίσιο της ΕΕ, όσο και σε πολλές ώριμες δημοκρατίες του δυτικού κόσμου»
Για την Περιφέρεια Αττικής, ανέφερε, η ευρωπαϊκή προοπτική της αυτοδιοίκησης «αποτελεί την πυξίδα για την χάραξη της αναπτυξιακής πολιτικής», με ύψιστη προτεραιότητα την μεγαλύτερη απορρόφηση των κοινοτικών κονδυλίων», τα οποία αυξήθηκαν από το 30 στο 97%.
Ανέφερε ότι μέσα από τους κοινοτικούς πόρους υλοποιήθηκαν μεγάλες αστικές παρεμβάσεις κι αναπλάσεις. Ενισχύθηκαν οι κοινωνικές υποδομές για να υποστηριχθούν δεκάδες χιλιάδες συνάνθρωποί μας, που ανήκουν στις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού. Αναβαθμίστηκαν κι εκσυγχρονίστηκαν οι δημόσιες δομές υγείας. Ολοκληρώθηκαν έργα που προστατεύουν το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής. Δημιουργήθηκαν νέες και εκσυγχρονίστηκαν ριζικά υφιστάμενες Πολιτιστικές και Αθλητικές Υποδομές. Θωρακίστηκε η ασφάλεια της ζωής και της περιουσίας των πολιτών.
Έγινε συστηματική στροφή στην υιοθέτηση των αρχών της κυκλικής οικονομίας, με την υλοποίηση του μεγαλύτερο περιφερειακού προγράμματος ανακύκλωσης.
Δημιουργήθηκαν σύγχρονες σχολικές υποδομές, ενισχύθηκε η οδική ασφάλεια, αναβαθμίστηκε το κεντρικό οδικό δίκτυο κλπ.
Αξιοποιώντας όλα τα εργαλεία που μας προσφέρει η Ευρωπαϊκή Ένωση, κάναμε την Αττική έναν ισχυρό κρίκο σε μια Ελλάδα που αλλάζει.
Στην τοποθέτηση του ο Απ. Τζιτζικώστας αναφερόμενος στο ζήτημα της εγγύτητας των Περιφερειών στα προβλήματα των πολιτών τόνισε ότι η ικανότητα αυτή δίνει τη δύναμη να σχεδιάζουμε και υλοποιούμε τα έργα και τις παρεμβάσεις από κάτω προς τα πάνω, απαντώντας ουσιαστικά και όχι θεωρητικά προβλήματα των συμπολιτών μας. Επέστησε την προσοχή στην ευρωπαϊκή πρακτική ενημερώνοντας ότι σήμερα στις 240 Περιφέρειες της ΕΕ και στους 90.000 περίπου Δήμους και δημοτικές κοινότητες συντελείται το μεγαλύτερο μεταρρυθμιστικό έργο που γίνεται στην Ευρώπη, καθώς όλες οι πολιτικές που υιοθετεί η Ευρωπαϊκή Ένωση εφαρμόζονται στις περιφέρειες και τους δήμους σε ποσοστό 70%και σε ποσοστό 90% οι δράσεις και πολιτικές για το κλίμα, την κλιματική αλλαγή, το περιβάλλον ενώ ανάλογα είναι και τα ποσοστά εφαρμογής σε άλλους κλάδους όπως οι νέες τεχνολογίες και καινοτομίες, η ψηφιοποίηση του Κράτους, η αναβάθμιση του Υγειονομικού συστήματος, η εκπαίδευση μέσω των νέων σχολείων κλπ.
Συνοψίζοντας ο κ Τζιτζικώστας παρατήρησε ότι «Όταν πέρασαν οι αρμοδιότητες για τη διαχείριση των ευρωπαϊκών κονδυλίων από το κράτος στις Περιφέρειες, αυτά εκτοξεύτηκαν ενώ σήμερα όχι μόνο παραδίδουμε όλοι τα προγράμματά μας με 110 και 120% απορροφητικότητα αλλά ταυτόχρονα και αυτό είναι το σημαντικό έχοντας την εγγύτητα στα καθημερινά προβλήματα, δίνουμε λύσεις στα ουσιαστικά ζητήματα που απασχολούν τους πολίτες.
Νωρίτερα ο περιφερειάρχης Κεντρικής Ελλάδας Φάνης Σπανός ως οικοδεσπότης της εκδήλωσης τόνισε ότι το διακύβευμα για την Περιφερειακή Διακυβέρνηση είναι να κερδίσει την εμπιστοσύνη της κεντρικής Διοίκησης. «Αυτό είναι κάτι που το δικαιούται καθώς τόσο η Τοπική όσο και η Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, έχουν πολλαπλώς αποδείξει την επιτυχία του θεσμού λόγω της άμεσης γνώσεις των τοπικών ενδιαφερόντων».
Ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστός επισήμανε ότι η Περιφερειακή Διακυβέρνηση δίνει καθημερινά εξετάσεις και σε επίπεδο διαχείρισης με επιτυχία. «Σε πέντε κρίσης (πανδημία, Ιανός, κλιματική κρίση, σεισμός..) ανταποκριθήκαμε αποτελεσματικά διαχειριζόμενοι κεφάλαια από το ΕΣΠΑ, είπε προσθέτοντας: «Σήμερα υλοποιούμε έργα προϋπολογισμού 7 δις ευρώ στα οποία έπρεπε να δώσουμε πολλές λύσεις, θέλουμε ευελιξία και εκσυγχρονισμό.
«Χρήματα υπάρχουν», τόνισε, «το ζητούμενο είναι να ανταποκρίνεται η διαδικασία, να απορροφώντας έγκαιρα και πρωτίστως να αυξηθούν οι μισθοί των εργαζομένων καθώς ολοένα φεύγουν στο εξωτερικό ενώ επίσης αυξάνονται οι τιμές για τις εταιρίες χωρίς ανάλογη αντιστοιχία προς τις Περιφέρειες».
Στο ζήτημα της έλλειψης ειδικευμένου προσωπικού και δη μηχανικών, με συνέπεια να παραμένουν ανεκμετάλλευτα κονδύλια για αναπτυξιακά έργα στάθηκε και, ο περιφερειάρχης Β. Αιγαίου Κώστας Μουτζούρης πετύχαμε αύξηση πόρων από το κατά 45% από το ΕΣΠΑ ενώ έχουμε και άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία. «Αλλά δεν έχουμε επαρκείς τεχνικές υπηρεσίες και δεν φτάνουν οι μηχανικοί μας με τους γλίσχρους μισθούς που παίρνουν να προωθήσουμε έργα και να απορροφήσουν τα χρήματα που δόθηκαν. θέλουμε επειγόντως αύξηση των ανθρώπων που ασχολούνται με τα δημόσια έργα και με τα ΕΣΠΑ, απλοποίηση διαδικασιών καθώς είναι απίθανες οι διαδικασίες που επικρατούν και όποια κυβέρνηση ασχοληθεί με την απλοποίηση τους θα κλείσει και το ΑΕΠ», είπε χαρακτηριστικά.
Επιπρόσθετα ο περιφερειάρχης Β. Αιγαίου αναφέρθηκε στις δυσχέρειες του προκαλεί το νομοθετικό πλαίσιο ως προς την αναπτυξιακή εκμετάλλευση των 16.500 χλμ παράκτιου μετώπου αλλά και των 1.200 καταγεγραμμένων λιμανιών που «δεν ανήκουν πουθενά. «Είναι υποδομές που κατασκευάστηκαν με λεφτά είτε ιδιωτών είτε του Κράτους στις ακτές της Ελλάδος και πρέπει να τα νομιμοποιήσουμε για να τα συντηρήσουμε και να έχουμε εισόδημα καθώς έχουμε μεγάλο τουρισμό.
Από την πλευρά του ο περιφερειάρχης Δυτικής Ελλάδας Νεκτάριος Φαρμάκης εστίασε στη υστέρηση των υποδομών που παρατηρείται στη περιφέρεια του αλλά και στην αναπτυξιακή σημασία που θα της προσδώσει η ολοκλήρωση του διαγώνιου οδικού άξονα ο οποίος θα συνδέσει «την ανατολή με τη δύση και θα βγάλει από την απομόνωση το μεγαλύτερο αστικό κέντρο της δυτικής Στερεάς Ελλάδας (Αγρίνιο, Καρπενήσι, Λαμία) Αναφέρθηκε στη συνεργασία με τους ομολόγους τους για την υπέρβαση διαφόρων διαδικαστικών και τεχνικών προβλημάτων σχετικών με την προσβασιμότητα αναπτυξιακών δομών, τους αρχαιολογικούς χώρους, τα λιμάνια κ.α.
Τόνισε ότι πρέπει να αναπτυχθούν υψηλές ταχύτητες από πλευράς Ελλάδας για να επιτευχθεί η ευρωπαϊκή συνοχή και ότι η «Περιφερειακή ανάπτυξη είναι ο στόχος και μας αφορά όλους Περιφερειακή Διακυβέρνηση είναι ο τρόπος, τομέας ωστόσο ο οποίος βρίσκεται στα σπάργανα και η μετάβαση την περιφερειακή αυτοδιοίκηση στην Περιφερειακή διακυβέρνηση αποτελεί το πρώτο κεφάλαιο για να γραφτείτε και να τελειώσει το βιβλίο που λέγεται όμως Περιφερειακή Διακυβέρνηση.
Τέλος ο περιφερειάρχης Ηπείρου Αλέξανδρος Καχριμάνης επισήμανε ότι «Κάθε κυβέρνηση έχει ανάγκη την αιρετή Περιφέρεια για όλα τα θέματα της καθημερινότητας», σημειώνοντας πως συχνά οι πολιτικές ηγεσίες εμπιστεύονται την περιφερειακή διοίκηση, ενώ δεν διασφαλίζεται η ίδια στάση και από τους ανώτατους υπάλληλους του κράτους τους τεχνοκράτες οι οποίοι λύνουν προβλήματα. Ως παράδειγμα ανέφερε το Ν.4685/20 για τα δάση και την αδυναμία να προχωρήσει ο αναδασμός «και να γυρίσει κόσμος στα χωριά» γιατί τον κρατάει τέσσερα χρόνια το Δασαρχείο. Στο ΣτΕ κέρδισε η Περιφέρεια στην Ολομέλεια, αλλά οι ερμηνευτικές εγκύκλιοι που εκδίδει το υπουργείο σήμερα ερμηνεύονται αντίστροφα από το πνεύμα του νόμου. Παρόμοια ολιγωρία και απροσδιοριστία επικρατεί και για τους χώρους βοσκής και για πολλά ακόμη σημαντικά θέματα.
