Πηγή Εικόνας: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Τον οδικό χάρτη του Market Reform Plan και το σχεδιασμό για την Αξιολόγηση Επάρκειας Πόρων σε εθνικό επίπεδο παρουσίασε   η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, σε συνεργασία με τους αρμόδιους Διαχειριστές/Φορείς, σε διαδικτυακή Ημερίδα που πραγματοποιήθηκε.

Ουσιαστικά  στη βάση μελέτης που εκπόνησε το εργαστήριο Ε3Μ του Πολυτεχνείου υπό τον καθηγητή Παντελή Κάπρο προτάθηκε προς διαβούλευση ένα σχέδιο με μια ευρεία γκάμα μεταρρυθμίσεων  για την επικαιροποίηση της λειτουργίας της αγοράς ενέργειας  μερικούς μήνες μετά την εφαρμογή του «Μοντέλου Στόχος» – Target Model.

Το λεγόμενο Market Reform Plan έχει ήδη αποσταλεί στη Γενική Διεύθυνση Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με την οποία είναι σε εξέλιξη η σχετική διαβούλευση και αναμένονται παρατηρήσεις. Να σημειωθεί ότι ο ΑΔΜΗΕ παράλληλα συντάσσει τη νέα Μελέτη Επάρκειας Ισχύος ώστε με βάση την κοινοτική νομοθεσία να διαμορφωθούν τα νέα δεδομένα για την αγορά όπου κεντρικά σημεία θα είναι η θέσπιση Μηχανισμού Στρατηγικής Εφεδρείας –έως το 2023- και Μόνιμου Μηχανισμού Αποζημίωσης Διαθεσιμότητας Ισχύος (CRM) στη συνέχεια.

Ο Πρόεδρος της ΡΑΕ, Επικ. Καθ. Αθανάσιος Δαγούμας, σημείωσε  σε σχέση με το Market Reform Plan ότι «είναι ευκαιρία να γίνουμε μία από τις πρώτες χώρες που θα το υιοθετήσουμε  ώστε να είμαστε πρωτοπόροι στην Ευρώπη και όχι ακόλουθοι.».

O  Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του ΔΑΠΕΕΠ ΑΕ, Ιωάννης Γιαρέντης εξέφρασε ενστάσεις καθώς δεν αναδεικνύεται στο κείμενο ο ρόλος του ΔΑΠΕΕΠ ΑΕ, ενώ ο Καθηγητής Γεώργιος Ιωάννου, Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας, ΕΧΕ ΑΕ, τόνισε «στόχος είναι να υπάρξει μία ενιαία, ανταποδοτική και απόλυτα ανταγωνιστική αγορά ενέργειας.».

O  κ. Κάπρος παρουσίασε τα βασικά σημεία του Market Reform Plan τονίζοντας -μεταξύ άλλων- ότι η μελέτη έδειξε ότι υπάρχει πρόβλημα επάρκειας ισχύος αν αποσυρθούν οι λιγνιτικές μονάδες πριν ενταχθούν οι νέες μονάδες φυσικού αερίου αλλά και ότι η εξέταση της λειτουργίας του νέου τρόπου οργάνωσης της αγοράς (target model) που τέθηκε σε εφαρμογή από την 1η Νοεμβρίου έδειξε ότι δεν προέκυψαν δομικά προβλήματα, αλλά επιμέρους αστοχίες.

Σύμφωνα με την οικονομική ανάλυση που παρουσίασε  καμία κατηγορία μονάδων ηλεκτροπαραγωγής με ορυκτά καύσιμα (λιγνιτικές-φυσικού αερίου) δεν κατόρθωσε να καλύψει τα λειτουργικά της κόστη από τα έσοδα των χονδρεμπορικών αγορών του Target Model κατά τους πρώτους έξι μήνες λειτουργίας του νέου μοντέλου  (Νοέμβριος 2020-Απρίλιος 2021).

Ειδικότερα, τα έσοδα των λιγνιτικών μονάδων από τη συμμετοχή στις αγορές του Target Model κάλυψαν μόλις το 40% των δαπανών του, με τις συνολικές απώλειες για τη ΔΕΗ για τη λιγνιτική παραγωγή της να εκτιμώνται σε 140 εκατ. ευρώ.

Με βάση όσα παρουσίασε ο κ. Κάπρος το Market Reform Plan, η λειτουργία και για το σύνολο των μονάδων φυσικού αερίου, την εξεταζόμενη περίοδο έφερε ζημιές  27,7 εκατομμύρια ευρώ.

Στην έκθεση επίσης  καταγράφηκαν μια σειρά μεταρρυθμίσεων που σε έξι βασικούς άξονες:

1. Χονδρεμπορικές Αγορές Ηλεκτρικής Ενέργειας

2. Ηλεκτρικές διασυνδέσεις και ενίσχυση των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας

3. Ενίσχυση του ανταγωνισμού στη λιανική αγορά ρεύματος

4. Ενίσχυση της ρευστότητας στην προθεσμιακή αγορά του ΕΧΕ

5. Σχήματα στήριξης (ΑΠΕ, αποθήκευση, Στρατηγική Εφεδρεία, CRM)

6. Άρση άλλων περιορισμών (π.χ. του «πλαφόν» 20% επί των πωλήσεων στα διμερή συμβόλαια με φυσική παράδοση των καθετοποιημένων παραγωγών)

Η ΕΒΙΚΕΝ

Στο μεταξύ αμέσως τοποθετήθηκε στο πλαίσιο της διαβούλευσης η Ένωση Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας (ΕΒΙΚΕΝ) λέγοντας «NAI , στην άμεση έγκριση του μηχανισμού στρατηγικής εφεδρείας» αλλά  «ΟΧΙ στην έγκριση CRM». Όπως τονίζει ‘δεν προκύπτει άμεση ανάγκη διότι σήμερα με την αποζημίωση που παίρνουν ιδιαίτερα από την αγορά εξισορρόπησης οι μονάδες φυσικού αερίου είναι κερδοφόρες

Θεωρούμε ότι δεν μπορούμε να εξετάζουμε εισαγωγή CRM χωρίς να έχει τεθεί σε λειτουργία η μεταρρύθμιση που γίνεται αναφορά στα μέτρα Α2, αλλά δεν αναλαμβάνεται δέσμευση ότι θα γίνει και πότε.!

Βασίζονται σε υποθέσεις που ελέγχονται εάν είναι σωστές:

·       Ότι οι ΑΠΕ θα αναπτυχθούν τόσο γρήγορα, Ακόμη και αυτό συμβεί το 2030  με τα στοιχεία του NECP, το μείγμα θα έχει 33% ΑΠΕ αντί 37% το 2021, που όμως σε απόλυτα νούμερα είναι τα ίδια εάν λάβουμε υπόψη ότι αυξάνεται η κατανάλωση

·       ότι νέες μονάδες,  πλην των (Μυτιληναίος + Πτολεμαΐδα 5 ) δεν θα γίνουν εκτός και εάν τους εγγυηθούμε ότι θα εγκριθεί μακροχρόνιος μηχανισμός επάρκειας που θα τον πληρώσουν οι καταναλωτές

·       ότι οι υψηλές αμοιβές που έχουν εξασφαλίσει από την αγορά εξισορρόπησης σήμερα δεν θα υπάρχουν αύριο, Όμως δεν υπάρχει ούτε χρονική δέσμευση ούτε δέσμευση ότι θα γίνουν οι δημοπρασίες εφεδρείας . Άρα ποιος εγγυάται ότι δεν θα πληρώνουμε και τα δύο?

·       υπάρχει μηδενικός κίνδυνος να κλείσουν οι υφιστάμενες CCGT, για εμάς ανύπαρκτος, αποσβεσμένες μονάδες που σήμερα κερδοφορούν

Αμφισβητούμε τα στοιχεία της μελέτης ότι σήμερα ζημιώνονται οι μονάδες φυσικού αερίου, που να βγει σε αποσβεσμένες μονάδες βάζουμε και απόδοση κεφαλαίοι 7%

Το α εξάμηνο οι λιγνίτες λειτουργούσαν χωρίς να συμμετέχουν στο merit order, αλλά η ΔΕΗ τις έβαζε με διμερή συμβόλαια., γι’ αυτό οι τιμές στην DAM ήταν χαμηλά

Υπάρχει κάποιος που να ισχυρίζεται ότι μετά τον Απρίλιο, σήμερα που οι τιμές στην αγορά καθορίζονται από τους λιγνίτες και έχουν ξεπεράσει τα 100 Ευρώ MWh οι μονάδες ζημιώνονται» διερωτάται η ΕΒΙΚΕΝ που καταλήγει: «Είμαστε εναντίον του ανταγωνισμού που ρίχνει τις τιμές ? ή είμαστε υπέρ των εγγυημένων εσόδων  μέχρι το  2025.