Η πανδημία – και ιδίως τα μέτρα σε δημόσιες υπηρεσίες για την αντιμετώπισή της – έχει λειτουργήσει ανασταλτικά και προκαλεί καθυστερήσεις σε πολλές λειτουργίες της αγοράς, με μία από τις κυριότερες να είναι η αύξηση του βαθμού δυσκολίας στις μεταβιβάσεις ακινήτων.
Και αυτό γιατί, κυρίως, τα υποθηκοφυλακεία είτε είναι κλειστά είτε υπολειτουργούν (αναλόγως περιοχής και μέτρων), ενώ το ίδιο συμβαίνει και με τα Κτηματολογικά Γραφεία (όπου έχουν μετασχηματιστεί σε τέτοια τα υποθηκοφυλακεία – έχει τελειώσει δηλαδή η κτηματογράφηση). Αλλά το ίδιο συμβαίνει και με τις πολεοδομίες (που οι περισσότερες λειτουργούν με το μισό, από το ήδη μικρό, προσωπικό) και με άλλες δημόσιες υπηρεσίες.
Όμως όλες αυτές οι υπηρεσίες είναι απολύτως απαραίτητες για να συνταχθούν σωστά τα συμβόλαια και να βεβαιωθεί από μηχανικό ότι το ακίνητο είναι νόμιμο και δεν υπάρχουν αυθαιρεσίες και να επιτραπεί η μεταβίβαση.
Ακόμη, το ΥΠΕΝ, με μεγάλη, 5χρονη, καθυστέρηση, ενεργοποιεί από 1η Απριλίου (σαν ψέμα…) την υποχρεωτική χρήση της ταυτότητας κτιρίου και την έκδοση του απαραίτητου για τη μεταβίβαση, πλέον, πιστοποιητικοί πληρότητας ταυτότητας κτιρίου, κατά τη σύνταξη του συμβολαίου. Η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου αντικαθιστά και ενσωματώνει τα άλλα απαραίτητα τεχνικά έγγραφα και βεβαιώσεις που απαιτούνται για τη νόμιμη – και με ασφάλεια δικαίου – μεταβίβαση ακινήτου.
Σημειώνουμε ότι το economix.gr αποκάλυψε πρώτο και εγκαίρως τα έντυπα του νέου θεσμού της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου, ενώ έχει – επίσης πρώτο και μόνο – αναλύσει τις επιπτώσεις των απόψεων ορισμένων αντιδρώντων στο νέο θεσμό.
Όμως οι καθυστερήσεις από τις υπηρεσίες (δικαιολογητικά από τις οποίες ενσωματώνονται στην Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου) δημιουργούν ήδη πολλά παράπονα στην αγορά, το τελευταίο διάστημα. Ακούμε μάλιστα από την αγορά πληροφορίες ότι μέχρι και «ρουσφέτια» πλέον ζητούνται από πολιτικούς και υψηλά ιστάμενους σε ιεραρχίες για να βοηθήσουν να «ανοίξουν» κλειστές πόρτες και να επισπευστούν διαδικασίες, εν μέσω πανδημίας. Και το ΥΠΕΝ βλέπει ότι κινδυνεύει να κακοχαρακτηριστεί, χωρίς κανέναν λόγο, ένας νέος θεσμός και ένα νέο ψηφιακό εργαλείο, και μάλιστα στην έναρξη εφαρμογής του.
Σημειώνεται ότι η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου δοκιμάστηκε πιλοτικά για ένα μήνα και λειτουργεί ήδη προαιρετικά από 1η Φεβρουαρίου και ήδη εκδίδονται πιστοποιητικά και συμπληρώνονται τα έγγραφα και οι βάσεις δεδομένων από όσους είναι έτοιμοι και έχουν ακίνητα κυρίως χωρίς προβλήματα.
Όμως προκειμένου να θωρακίσει τον νέο θεσμό από ανυπόστατες κατηγορίες (πχ θα παραλύσει η αγορά από 1η Απρίλη κλπ) το ΥΠΕΝ σκέφτεται τώρα να ρυθμίσει το θέμα. Ήδη ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας αρμόδιος για Χωροταξία και Πολεοδομία Νίκος Ταγαράς επεξεργάζεται ρυθμίσεις που – σύμφωνα με τις δικές μας πληροφορίες – θα φέρουν παράταση στην έναρξη υποχρεωτικής εφαρμογής του θεσμού, όπως αποκαλύπτουμε σήμερα.
Η προαιρετική εφαρμογή θα συνεχίσει όπως και σήμερα.
Όμως για την υποχρεωτικότητα, το ΥΠΕΝ έχει δύο δρόμους μπροστά του…
Η μία είναι με νομοθετική ρύθμιση να δώσει παράταση στις βεβαιώσεις μηχανικού που εκδόθηκαν μέχρι 31 Ιανουαρίου, με το παλιό σύστημα της βεβαίωσης ρύθμισης με τον νόμο 4495 κλπ.
Αυτή η κίνηση έχει δύο μειονεκτήματα. Αφενός, ανοίγει μεγάλο χρονικό παράθυρο ανάμεσα στην αυτοψία που έκανε ένας μηχανικός και στην ισχύ της βεβαίωσης περί μη ύπαρξης αυθαιρεσιών ή ρύθμισής τους, που πιθανόν να ανοίξει τις ορέξεις σε κάποιους που θέλουν να παρανομήσουν στο ακίνητό τους (πχ με αυθαίρετες αλλαγές και επεκτάσεις κλπ).
Αφετέρου, δεν λύνει το πρόβλημα των μεταβιβάσεων ακινήτων που το ενδιαφέρον για μεταβίβαση ξεκίνησε ή η συμφωνία μεταξύ αγοραστή – πωλητή γίνεται μετά την 1ηυ Φλεβάρη (άρα και – πιθανότατα – τυχόν βεβαίωση μηχανικού που έχει ισχύ διμήνου εκδίδεται αργότερα). Έχει όμως το πλεονέκτημα ότι δεν αλλάζει την εφαρμογή του νέου θεσμού.
Η δεύτερη λύση που μπορεί να υιοθετήσει ο υφυπουργός Νίκος Ταγαράς, ιδίως αν προκριθεί το σενάριο της ολιγόμηνης – αντί ολιγοήμερης… – παράτασης στην έναρξη της υποχρεωτικότητας της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου, είναι η απόφαση για μεταφορά της ημερομηνίας από την 1η Απρίλη (που δεν έχει κάποιο συγκεκριμένο λόγο επιλογής…) σε ένα άλλο χρονικό ορόσημο.
Για παράδειγμα θα μπορούσαν να σκεφθούν στο ΥΠΕΝ το ορόσημο της 1ης Σεπτέμβρη (νωρίτερα ή αργότερα…) όπου θα έχει προχωρήσει και το πρόγραμμα εμβολιασμού και τα μέτρα θα έχουν χαλαρώσει – ή ίσως μέσα στο καλοκαίρι…
Πάντως το ΥΠΕΝ θέλει να θωρακίσει την εφαρμογή του θεσμού και δεν είναι διατεθειμένο να κάνει εκπτώσεις.
Και αυτό διότι έχει τεκμηριωθεί η ωφέλειά του ήδη στην προστασία από φυσικές καταστροφές, στην ετοιμότητα των δημοσίων υπηρεσιών και στη μείωση του συνολικού κόστους των διαδικασιών για τις μεταβιβάσεις ακινήτων μακροπρόθεσμα…
Αλλά και στην καταπολέμηση της αυθαίρετης δόμησης – σημείο κλειδί για τις πολιτικές του ΥΠΕΝ αλλά και για το ΣτΕ…
Δεν είναι δηλαδή διατεθειμένο το ΥΠΕΝ να «κουβαλήσει» η ΗΤΚ (και συνεπακόλουθα το Υπουργείο…) το βάρος της υπολειτουργίας και των καθυστερήσεων άλλων υπηρεσιών. Πρόκειται ξεκάθαρα για στρεψοδικία και δυσφήμηση ενός νέου θεσμού, μας λένε αρμόδιοι παράγοντες, που έχει τους εντελώς αντίθετους στόχους. Είναι κακό και άδικο, σημειώνουν, για έναν νέο ψηφιακό θεσμό που θα συμβάλει όσο λίγες μεταρρυθμίσεις στην ασφάλεια δικαίου, στη μείωση της γραφειοκρατίας και τη διευκόλυνση των επενδύσεων, να «βαρύνεται» με «αμαρτίες» άλλων, και που ορισμένοι προσπαθούν να αμαυρώσουν εν τη γενέσει του για ιδιοτελείς λόγους, μακριά από το δημόσιο συμφέρον…
Δεν είναι λογικό, μας λένε, να μην λειτουργούν τα υποθηκοφυλακεία ή οι πολεοδομίες ή τα κτηματολογικά γραφεία και κάποιοι να λένε επιτηδευμένα ότι δεν μπορούν να μεταβιβάσουν ακίνητο διότι φταίει η… Ταυτότητα Κτιρίου! Αφού και σήμερα – ή ακόμη και χωρίς την ύπαρξη της ταυτότητας Κτιρίου – η επίσκεψη στις συγκεκριμένες υπηρεσίες είναι απαραίτητη για τα δικαιολογητικά και τα αποσπάσματα που αναφέρονται στα συμβόλαια πώλησης κλπ ακινήτων – και απαιτεί να έχει στη διάθεσή του οποιοσδήποτε σοβαρός αγοραστής…
Έτσι το σενάριο της παράτασης είναι ήδη στο τραπέζι και αναμένουμε τις επόμενες ημέρες να ανακοινώσει ο κ. Ταγαράς τις τελικές αποφάσεις.
ΥΓ: Κρατάμε μια επιφύλαξη ότι μπορεί εν τέλει να επικρατήσει η άλλη – θεσμική – άποψη, περί πιστής εφαρμογής του νέου θεσμού...
