Ανάλογη αντιμετώπιση με αυτή της πανδημίας, ζητά το WWF Ελλάς να υπάρξει στη χώρα και για την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών, δεδομένου ότι ήδη «τρέχει» η αντιπυρική περίοδος.
«Οι πυρκαγιές αποτελούν μια σοβαρή και δυστυχώς χρόνια ‘’ασθένεια’’ της χώρας μας που σε ετήσια βάση απειλεί τα φυσικά μας οικοσυστήματα, τις περιουσίες και τις ζωές των συνανθρώπων μας. Ο επιτυχημένος χειρισμός της πανδημίας από τη χώρα μας βασίστηκε σε έναν πολύ μεγάλο βαθμό, στην πρόληψη, με στόχο να αποφευχθεί μια καταστροφική έξαρση της ασθένειας στην Ελλάδα που θα έφερνε τον κρατικό μηχανισμό στα όρια και θα έθετε τους πολίτες σε άμεσο κίνδυνο. Ωστόσο, αφού γνωρίζουμε πως η πρόληψη είναι η μόνη αποτελεσματική λύση σε όλα τα προβλήματα, γιατί όταν πρόκειται για τις δασικές πυρκαγιές επιμένουμε να ακολουθούμε την περιορισμένων δυνατοτήτων στρατηγική της καταστολής;» τονίζει χαρακτηριστικά.
Όπως εξηγεί η περιβαλλοντική οργάνωση, σε παγκόσμιο επίπεδο, οι δασικές πυρκαγιές πέραν του ότι εντείνουν την κλιματική κρίση, ευθύνονται για την αλλοίωση ή ακόμα και την απώλεια φυσικών οικοσυστημάτων. Αυτό, σύμφωνα με τα πρόσφατα επιστημονικά δεδομένα και μελέτες, μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση και την έξαρση νέων μολυσματικών ασθενειών που με τη σειρά τους, επηρεάζουν άμεσα την υγεία και ευημερία των ανθρώπων. Ενδεικτικό αυτής της σοβαρής απώλειας οικοσυστημάτων παγκοσμίως είναι το παράδειγμα δεκάδων μεγαπυρκαγιών που έπληξαν πολλές χώρες: η Αυστραλία μόλις βγήκε από τη χειρότερη αντιπυρική περίοδο της ιστορίας της, ενώ η Κροατία, η Γαλλία και η Ρουμανία βρίσκονται ήδη πολύ πάνω από τους εθνικούς μέσους όρους δεκαετίας, όσον αφορά στις καμένες εκτάσεις. Αντίστοιχη είναι η εικόνα και στην Ταϊλάνδη που βιώνει τις χειρότερες πυρκαγιές εδώ και δεκαετίες (190.000 στρ. καμένων εκτάσεων) και το Μεξικό (420.000 στρ.) που έχει κηρύξει εθνική κατάσταση έκτακτης ανάγκης εξαιτίας των πυρκαγιών.
«Παρόλο που το τελευταίο διάστημα γίνονται θετικές κινήσεις για την ενίσχυση του κατασταλτικού μηχανισμού της χώρας (π.χ. η ανανέωση του στόλου οχημάτων, η πρόσληψη 1.300 εποχικών δασοπυροσβεστών, εισαγωγή νέων εθελοντών πυροσβεστών), αυτό δεν αρκεί από μόνο του. Φαίνεται πως για ακόμα μια χρονιά, επενδύουμε πολλές δυνάμεις και πολλά χρήματα στο πώς θα σβήσουμε μια φωτιά ή στο πώς θα διαχειριστούμε επικοινωνιακά μια δύσκολη κατάσταση, ωστόσο εξακολουθούμε να μην επενδύουμε στη σωστή προετοιμασία της χώρας μας και των πολιτών της, ώστε να μειώσουμε τα περιστατικά και την ένταση των δασικών πυρκαγιών» εκτιμούν.
Σύμφωνα με τα όσα σημειώνουν, δεν έχουν υλοποιηθεί μια σειρά από σημαντικά διαχειριστικά μέτρα σε δασικές εκτάσεις τα οποία θα είχαν ως στόχο την αειφορική διαχείριση των δασών, τη μείωση της καύσιμης ύλης και την εκτέλεση δασοτεχνικών έργων, όπως οι στεγασμένες αντιπυρικές ζώνες. Επιπλέον, όπως αναφέρουν, δεν έχει γίνει ο απαραίτητος σχεδιασμός τοπικών σχεδίων πρόληψης δασικών πυρκαγιών υπό την ευθύνη των κατά τόπους ΟΤΑ και την επίβλεψη από την Κυβέρνηση, τα οποία ιδανικά θα περιλάμβαναν προτάσεις για αντιπυρικά έργα και υποδομές, αναγνώριση κινδύνων, και θα βασίζονταν σε μία σοβαρή στατιστική ανάλυση των αιτιών σε τοπικό επίπεδο. «Παράλληλα, η Δασική Υπηρεσία παραμένει υποστελεχωμένη και χωρίς επαρκή χρηματοδότηση, ενώ ο νέος Εθνικός Μηχανισμός Διαχείρισης Κρίσεων, ο οποίος ψηφίστηκε τον Φεβρουάριο του 2020 και περιλαμβάνει-μεταξύ άλλων-μια νέα προσπάθεια αξιοποίησης των εθελοντών, παραμένει ακόμα ανεφάρμοστος» προσθέτουν.
Τι δείχνουν τα περσινά στοιχεία
Κατά την περσινή αντιπυρική περίοδο, δηλαδή από τις αρχές Μαΐου έως και τις 27 Οκτωβρίου, η συνολική έκταση που κάηκε ανέρχεται σε 88.980 στρέμματα και είναι περίπου το ένα τρίτο του μέσου όρου της περιόδου 2008-2018 (243.030 καμένα στρέμματα), όπως είχε κάνει γνωστό η μετεωρολογική υπηρεσία meteo του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ).
Ταυτόχρονα, παρά τη σημαντικά μικρότερη συνολικά καμένη έκταση, ο αριθμός των μεγάλων πυρκαγιών (με έκταση μεγαλύτερη από 300 στρέμματα) που χαρτογραφήθηκαν από το EFFIS από 1/5 έως 27/10/2019, ήταν 37 και δεν διαφέρει σημαντικά από το μέσο όρο (44) της περιόδου 2000-2018. Το γεγονός αυτό αντανακλά, κατά το ΕΑΑ-meteo, αφενός μεν τις ευνοϊκότερες πυρομετεωρολογικές συνθήκες που επικράτησαν κατά τη περσινή αντιπυρική περίοδο, αφετέρου δε την καλύτερη απόδοση των μηχανισμών αντιμετώπισης των ίδιων των περιστατικών.
Το σημαντικότερο περιστατικό ήταν η πυρκαγιά που εκδηλώθηκε τα ξημερώματα της 13ης Αυγούστου 2019 στην Εύβοια, ανάμεσα στα χωριά Κοντοδεσπότι και Μακρυμάλλη. Η συγκεκριμένη δασική πυρκαγιά είχε ως αποτέλεσμα να καούν συνολικά 28.890 στρέμματα (εκτίμηση με βάση το EFFIS). Από αυτά, το προγνωστικό σύστημα IRIS προέβλεψε σωστά τα 18.120 καμένα στρέμματα (συμφωνία 63%), προβλέποντας ορθά την εξάπλωση της πυρκαγιάς νότια προς τα Ψαχνά, αλλά υποεκτιμώντας την εξάπλωση προς βορρά.
Παράλληλα, η περιοχή της Εύβοιας στην οποία ξέσπασε η πυρκαγιά της 13ης Αυγούστου, είχε επιτυχώς επισημανθεί με ακραία επικινδυνότητα, με βάση το σύνθετο πυρομετεωρολογικό δείκτη DISARM, ο οποίος αποσκοπεί στην αντικειμενική αξιολόγηση της επικινδυνότητας για την εκδήλωση και την εξάπλωση δασικών πυρκαγιών.
