Υποχρεωτική χρήση καφέ κάδου σε καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος αν υπάρχει σχετική υποδομή στην περιοχή, προβλέπει μεταξύ άλλων το πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος που τίθεται σε διαβούλευση αυτήν την εβδομάδα.
Όπως σημειώθηκε κατά την διάρκεια συνέντευξης τύπου, το ΥΠΕΝ αναμένεται να προχωρήσει, όσον αφορά στα (μη επικίνδυνα) απόβλητα, στην απλούστευση και επίσπευση της υφιστάμενης διοικητικής διαδικασίας για την έγκριση του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων, Περιφερειακού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων και Τοπικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων.
Σημειώνεται ωστόσο ότι κατ’ εξαίρεση σε έκτακτες περιπτώσεις και για λόγους εξυπηρέτησης δημοσίου συμφέροντος η διαχείριση των αστικών στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ) θα γίνεται με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του υπουργείου Περιβάλλοντος, κατά παρέκκλιση των υφισταμένων προβλέψεων του ΠΕΣΔΑ. Στη συνέντευξη τύπου αναφέρθηκε ειδικά ως παράδειγμα η Κέρκυρα – αλλά και άλλα νησιά και τουριστικές περιοχές έχουν αντιμετωπίσει αντίστοιχα προβλήματα.
Σύμφωνα με τα όσα εξήγησε ο υπουργός Περιβάλλοντος Κωστής Χατζηδάκης, το πρόβλημα είναι ότι υπάρχουν χρονοβόρες διαδικασίες στην έγκριση Εθνικού/ Περιφερειακών και Τοπικών Σχεδίων Διαχείρισης Αποβλήτων. «Ορισμένοι φορείς αδυνατούν να διαχειριστούν την κατάσταση, με αποτέλεσμα περιοχές να πνίγονται στα σκουπίδια. Εξαιτίας παράνομων Χώρων Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων έχουν επιβληθεί στη χώρας μας πρόστιμα από την ΕΕ» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Τα επικίνδυνα απόβλητα και τα ΑΕΚΚ
Για τα επικίνδυνα απόβλητα (όπως μεταξύ άλλων ο αμίαντος), ο αρμόδιος υπουργός τόνισε ότι υπάρχουν επικίνδυνα απόβλητα σε ιδιωτικές κατοικίες (πχ. αμίαντος σε πυρόπληκτες περιοχές), ενώ τα απόβλητα εκσκαφών κατασκευών & κατεδαφίσεων καταλήγουν σε πεζοδρόμια και ρέματα. Με το νομοσχέδιο οι ιδιοκτήτες έχουν την υποχρέωση να μεριμνούν για ασφαλή συλλογή και μεταφορά επικίνδυνων αποβλήτων που βρίσκονται στο ακίνητό τους και να εξασφαλίζουν την πρόσβαση σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα με σχετική άδεια. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης του υπόχρεου με την απόφαση του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης, η αρμόδια υπηρεσία, ύστερα από σχετική εντολή του αρμόδιου Εισαγγελέα Πρωτοδικών, προβαίνει σε συλλογή και απομάκρυνση των επικίνδυνων αποβλήτων και καταλογίζει τη σχετική δαπάνη στον ιδιοκτήτη και στον επικαρπωτή του ακινήτου. Ειδικά για τις πυρόπληκτες περιοχές (Μάτι) η δαπάνη μεταφοράς αμιάντου καταβάλλεται από την αρμόδια υπηρεσία.
Όσον αφορά στα απόβλητα Εκσκαφών Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (ΑEKK), για την έκδοση οικοδομικής άδειας προϋπόθεση είναι η σύναψη συνεργασίας με εγκεκριμένο σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης ΑΕΚΚ για την αποκομιδή των μπάζων. Για τις περιοχές που δεν υπάρχει εγκεκριμένο σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης ΑΕΚΚ, απαιτείται υπεύθυνη δήλωση του διαχειριστή των ΑΕΚΚ για τη διασφάλιση της διαχείρισης των παραγόμενων ΑΕΚΚ.
Συνεχίζεται η κακή εικόνα της χώρας στη διαχείριση αποβλήτων
Υπενθυμίζεται ότι στον κρίσιμο τομέα της διαχείρισης των αποβλήτων, η χώρα χαρακτηρίζεται από το υψηλότερο ποσοστό ταφής (94,8%) στην ΕΕ-28 (μέσος όρος: 45,7%), το οποίο είναι συγκρίσιμο μόνο με τα αντίστοιχα επίπεδα άλλων βαλκανικών κρατών, όπως η Σερβία (96,3%) και το Μαυροβούνιο (98,9%).
Πολύ χαμηλά ποσοστά καταγράφει και στον τομέα της ανακύκλωσης των αποβλήτων. Για τα απόβλητα κατασκευών και κατεδαφίσεων, καθώς είναι μεταξύ των τριών χωρών που βρίσκονται κάτω από τον στόχο του 70% για το 2020, ενώ αντίθετα έχει πετύχει τον στόχο που ίσχυε το 2015 για τα απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού. Σε σχέση με τα αστικά απόβλητα, είναι από τις λίγες χώρες της ΕΕ στις οποίες καταγράφεται αύξηση της κατά κεφαλήν παραγωγής: από 442 kg ανά κάτοικο το 2005 σε 504 kg το 2017. Σε νομοθετικό επίπεδο, η κυριότερη εξέλιξη στον τομέα της διαχείρισης στερεών αποβλήτων αφορά τροποποίηση στο Πρόγραμμα «Κλεισθένης Ι», στο δεύτερο μέρος του οποίου περιλαμβάνονται ρυθμίσεις για την οργάνωση και λειτουργία των φορέων διαχείρισης στερεών αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ).
Αρνητική εξέλιξη, σύμφωνα με σχετική έρευνα, είναι και η κατάργηση του τέλους ταφής, το οποίο ούτως ή άλλως δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Αντί του τέλους ταφής, θεσπίστηκε μια περιβαλλοντική εισφορά που θα μειώνεται ανάλογα με τις επιδόσεις των ΟΤΑ στην ανάκτηση και ανακύκλωση. «Όμως, και η διαχείριση των αστικών αποβλήτων που αποτελεί ευθύνη των ΟΤΑ α’ βαθμού και των ΦΟΔΣΑ, παραμένει επικεντρωμένη στην «εύκολη λύση» της ταφής των αποβλήτων πρακτικά χωρίς καμία επίπτωση» αναφέρει το WWF Ελλάς.
