Ο καθ’ ύλην αρμόδιος, η Περιφέρεια Αττικής είχε, χθες, τον λόγο για τη διαχείριση των απορριμμάτων στο λεκανοπέδιο, όπου από τους 1,9 εκατομμύρια τόνους απορριμμάτων που παράγονται, ετησίως, 1,65 εκατ. τόνοι καταλήγουν στη Φυλή. Στη χθεσινή συνάντηση του Περιφερειάρχη Αττικής Γιώργου Πατούλη με δημάρχους και αντιδημάρχους από 66 δήμους του λεκανοπεδίου, έγινε σαφές ότι θα πρέπει να υπάρξει αγώνας δρόμου, ώστε να επιλυθεί το χρόνιο πρόβλημα των σκουπιδιών και των ανεξέλεγκτων χωματερών στην Αττική.
Στην ανοιχτή σύσκεψη, όπου συμμετείχαν ο Γενικός Γραμματέας του υπουργείου Περιβάλλοντος Μ.Γραφάκος και ο επιστημονικός σύμβουλος της Περιφέρειας Β. Μιχαλόπουλος, ο κ. Πατούλης περιέγραψε τα βασικά σημεία του σχεδίου της Περιφέρειας για τη διαχείριση απορριμμάτων. Τόνισε ότι θα αλλάξει ο Περιφερειακός Σχεδιασμός Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) όχι μόνο σε συνέχεια της αλλαγής του εθνικού σχεδιασμού -όπως προανήγγειλε, προχθές, η ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος. Αλλά και με στόχο να ενσωματωθούν οι νέες οδηγίες της Ε.Ε., που επιτάσσουν η διαχείριση να γίνεται με διαλογή στην πηγή, με ρεύματα ανακυκλώσιμων αποβλήτων απαλλαγμένα από την ρύπανση που προκαλούν τα οργανικά απόβλητα. Γι’ αυτό, όπως αναφέρθηκε, θα πρέπει μέχρι το τέλος του 2023, τα προϊόντα αυτά να χρησιμοποιούνται από τη βιομηχανία ως πρώτες ύλες και το οργανικό κλάσμα των αποβλήτων (ουσιαστικά τα απόβλητα κουζίνας) θα πρέπει να συλλέγονται χωριστά (από το τέλος του 2023) στο σύνολό του και να οδηγούνται σε Μονάδες Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων, όπου θα παράγεται κόμποστ άριστης ποιότητας για λίπασμα με δυνατότητα παραγωγής και ενέργειας.
“Με τον τρόπο αυτό το μεγαλύτερο μέρος των αποβλήτων, μετά τη διαλογή στην πηγή, θα αποτελεί πρώτη ύλη για νέα προϊόντα και δεν θα καταλήγει σε ταφή” ανέφερε o κ. Πατούλης.
Για την αναθεώρηση του ΕΣΘΑ, όπως εξήγησε ο κ. Γραφάκος, θα επιλεγεί σύμβουλος, ενώ τα τεχνικά κλιμάκια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα παράσχουν τεχνική υποστήριξη στους ΟΤΑ, με το νέο σχεδιασμό να είναι ανοικτός σε τεχνολογίες παραγωγής ενέργειας.
Οι προτεραιότητες
Τα βασικά στοιχεία του σχεδίου της Περιφέρειας Αττικής για το κλείσιμο του “μετώπου” των σκουπιδιών περιλαμβάνουν :
- τη διαβούλευση του σχεδίου με τους Δημάρχους της Περιφέρειας αλλά και τους πολίτες της Αττικής, “με ειλικρίνεια και διαφάνεια”.
- τη συμφωνία επί του σχεδίου με κυβέρνηση και Ε.Ε., ώστε να μπορεί να χρηματοδοτηθεί και υλοποιηθεί.
- την αυτοδέσμευση όλων των εμπλεκομένων στον σχεδιασμό και τη λήψη αποφάσεων (Κεντρική Κυβέρνηση, Περιφέρεια, ΕΔΣΝΑ, Δήμοι) στην συντομότερη δυνατή εφαρμογή της νομοθεσίας και των Οδηγιών της Ε.Ε.
- τη δημιουργία κοστολογημένου σχεδίου με αντιστοίχιση δράσεων και πηγών χρηματοδότησης.
- την “άμεση αύξηση των πόρων και της αποτελεσματικότητας του σχεδίου” με ισχυρή και στοχευμένη εμπλοκή του Ιδιωτικού Τομέα.
- τη στήριξη σε Ευρωπαϊκούς θεσμούς χρηματοδότησης
- την άμεση έναρξη όλων των δράσεων τόσο των βραχυπρόθεσμων όσο και των μακροπρόθεσμων και τη δημιουργία task force με στόχο την αυστηρή παρακολούθηση του χρονοδιαγράμματος εφαρμογής
- τη διαρκή, στοχευμένη και αποτελεσματική καμπάνια ενεργοποίησης και ευαισθητοποίησης των πολιτών
Τι θα αλλάξει
Με στόχο την ενίσχυση της ανακύκλωσης στην πηγή, η Περιφέρεια Αττικής θα προχωρήσει σε:
- ανασχεδιασμό προγραμμάτων πρόληψης κι επαναχρησιμοποίησης .
- ενίσχυση της ανακύκλωσης με πύκνωση του μπλε κάδου σε συνεργασία με ΕΕΑΑ και ΕΟΑΝ
- δημιουργία Πράσινων Σημείων σε όλους τους Δήμους της Αττικής
- δημιουργία γωνιών ανακύκλωσης με πολλά καθαρά ρεύματα (γυαλί, πλαστικό, χαρτί, μέταλλα, κλπ)
- δημιουργία δικτύου συλλογής βιοαποβλήτων (καφέ κάδος)
- δημιουργία μικρών Περιφερειακών Μονάδων Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ)
Οι παραπάνω δράσεις θα επιτρέψουν να δοθεί τέλος στην ταφή ανεπεξέργαστων απορριμμάτων στο ΧΥΤΑ Φυλής και μέχρι να συμβεί αυτό “θα κρατήσουμε ανοιχτό το ΧΥΤΑ Φυλής για να μην πνιγούμε στα σκουπίδια”, όπως τόνισε ο κ. Πατούλης, κάτι που εκτιμάται ότι θα οδηγήσει στην επέκταση του υφιστάμενου κυττάρου.
Ταυτόχρονα, ο Περιφερειάρχης Αττικής ανέφερε πως επιδιώκεται η επίτευξη συμφωνίας με ξενοδοχεία και εστιατόρια που παράγουν βιοαπόβλητα, με στόχο να δημιουργηθούν δίκτυα συλλογής χωρίς τη συμμετοχή των δήμων με βάση όσων ορίζει η νομοθεσία για τη διαχείριση των εμπορικών αποβλήτων από όσους τα παράγουν.
Η συμβολή των δήμων
Επίσης, ο κ. Πατούλης ζήτησε από τους δημάρχους να προσκομίσουν σε διάστημα δύο μηνών (μετά από αξιολόγηση) την πορεία υλοποίησης των Τοπικών Σχεδίων Διαχείρισης. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να παρουσιάσουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν (ωριμότητας, θεσμικά, αδειοδοτικά, εξοπλισμού, κ.α.), ενώ έμφαση θα πρέπει να δοθεί στις δράσεις που συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων των οδηγιών. Όπως ανέφερε ο Περιφερειάρχης Αττικής, κατόπιν συμφωνίας με την κυβέρνηση θα υπάρξουν νομοθετικές ρυθμίσεις για τη χωροθέτηση των «πράσινων σημείων», διαδικασία για την οποία, με το υφιστάμενο καθεστώς, απαιτούνται έως και πέντε χρόνια.
“Πρέπει να δοθεί έμφαση στις δράσεις που συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων των Οδηγιών. Να δοθούν δεσμευτικά χρονοδιαγράμματα υλοποίησης” σημείωσε.
Θα πρέπει, όπως είπε, οι δήμοι να αναθεωρήσουν τα Τοπικά Σχέδια παράλληλα με την αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων από το ΥΠΕΝ και του Περιφερειακού Σχεδίου από την Περιφέρεια και τον ΕΔΣΝΑ, ώστε να οδηγούν σε επίτευξη των στόχων και των νέων Οδηγιών της Ε.Ε.
“Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στο ότι, έως το τέλος του 2023 (ουσιαστικά το τέλος της θητείας όλων μας) το σύνολο των βιοαποβλήτων που δεν κομποστοποιούνται στο σπίτι θα πρέπει να συλλέγονται και να επεξεργάζονται χωριστά από τα άλλα απόβλητα” σημείωσε.
Προς την κατεύθυνση αυτή, η Περιφέρεια Αττικής δρομολογεί έως το τέλος Οκτωβρίου την δημιουργία Help desk που θα απαντά στις απορίες και θα δίνει κατευθύνσεις σχετικά με την προσαρμογή των Τοπικών Σχεδίων στις νέες οδηγίες.
Στη συνέχεια, έως τον Φεβρουάριο θα έχει δημιουργήσει μια Δομή εκπόνησης υποστηρικτικών μελετών για δράσεις (πράσινα σημεία, γωνιές ανακύκλωσης, οργάνωση συλλογής βιοαποβλήτων, ΜΕΒΑ, εκθέσεις Υπηρεσιών Γενικού Οικονομικού Συμφέροντος (ΥΓΟΣ), Τεχνικά Δελτία ΕΣΠΑ, κ.α.) για τους Δήμους που δεν διαθέτουν μελέτες, ή/και στελεχωμένες υπηρεσίες και επιθυμούν για λόγους ταχύτητας να προσφύγουν σε αυτή.
Ακόμη, θα εξασφαλίσει σε συνεργασία με το ΥΜΕΠΠΕΡΑΑ και το ΠΕΠ Αττικής την χρηματοδότηση των δράσεων που απαιτούνται για την επίτευξη των στόχων μας.
“Αυτές οι δράσεις θα χρηματοδοτηθούν κατά απόλυτη προτεραιότητα” όπως ανέφερε ο κ. Πατούλης.
