Η συζήτηση για τη σωτηρία της ΔΕΗ έχει ξεπεράσει το σύνηθες φάσμα της πολιτικής αντιπαράθεσης. Υπό φυσιολογικές συνθήκες, θα έπρεπε να συζητάμε αν το δημόσιο θα ωφεληθεί περισσότερο από την αποκρατικοποίησή της ή αν το κοινωνικό κόστος της απόφασης θα ήταν μεγαλύτερο του δημοσίου συμφέροντος. Το δίλημμα, ωστόσο, δεν υφίσταται γιατί η εταιρεία δεν μπορεί να πουληθεί. Δεν υπάρχει κανείς τρελός, όπως τον αποκαλεί ο υπουργός Κωστής Χατζηδάκης, που, υπό τις παρούσες συνθήκες, θα επένδυε σ’ αυτήν την επιχείρηση.
Αυτό μας οδηγεί σε δύο συμπεράσματα:
- αφενός, ότι η συζήτηση για την αποκρατικοποίησή της είναι εξ’ ορισμού παρωχημένη καθώς δεν υφίσταται τέτοιο ενδεχόμενο
- αφετέρου, ότι η επιχείρηση έχει βυθιστεί τόσο βαθιά στα χρέη της που χρειάζεται να προηγηθεί ένα σχέδιο σωτηρίας για να ακολουθήσει η πώλησή της.
Το ενδιαφέρον σ’ αυτή τη νέα συνθήκη είναι ότι μας βγάζει από τα νερά του συνηθισμένου προμνημονιακού, και κυρίως μνημονιακού, διαλόγου. Μία νέα κανονικότητα, δηλαδή, όπου οι θιασώτες των ανοιχτών αγορών και της ιδιωτικής οικονομίας κοιτούν τις εξελίξεις από απόσταση. Περνούν πλέον από τη θεωρία του οικονομικού φιλελευθερισμού στην ιδιότυπη σέχτα των «σας τα λέγαμε εμείς».
Στη νέα αυτή συνθήκη, οι βάρβαροι με το ξένο χρήμα μοιάζουν πλέον ως μία ομολογουμένως ιδιαίτερα θετική προοπτική. Ακριβώς πάνω σ’ αυτό πατάει και η αντιπολίτευση που, από κοινού με τους συνδικαλιστές, επιμένει ότι η κατάσταση της ΔΕΗ δεν είναι τόσο άσχημη και πως η προσπάθεια υπονόμευσής της από την κυβέρνηση αποσκοπεί στο ξεπούλημά της. Η θεωρία φαντάζει ακόμη πιο πειστική αν σκεφτεί κανείς ότι ο ίδιος ο υπουργός αποκαλεί «τρελό» έναν ενδεχόμενο επενδυτή. Ωστόσο, αν και φαινομενικά ευσταθεί, η θεωρία διαψεύδεται πλήρως από τους αριθμούς.
Όπως έχουμε γράψει στο Economix.gr, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την επιχείρηση ανέρχονται στα 2,7 δις. ευρώ εκ των οποίων τη χαμηλή τάση αφορούν 1,7 δις. ευρώ. Από αυτές τις οφειλές, το 1,05 δις. ευρώ σχετίζεται με 890.000 πελάτες από τους οποίους η ΔΕΗ φιλοδοξεί να πάρει τα χρωστούμενα.
Η κατάσταση για τη ΔΕΗ μοιάζει ακόμη χειρότερη αν λάβουμε κατά νου το Στρατηγικό και Επιχειρησιακό Σχέδιο για την περίοδο 2018-2022 που εκπόνησε η McKinsey & Company για τη δημόσια επιχείρηση. Σύμφωνα με το business plan, η εταιρεία χρειάζεται EBITDA 1,1 δισ. ευρώ το 2022 και μείωση του καθαρού δανεισμού στα 2,9 δισ. ευρώ (ήταν 3,9 δισ. για το τέλος του 2018). Κατ’ αυτόν τον τρόπο, η σχέση χρέους προς EBITDA από 8,8 θα κατέβει στα 2,6 και η επιχείρηση θα γίνει εκ νέου βιώσιμη. Απαραίτητη προϋπόθεση για να υπάρξει ουσία στα παραπάνω είναι τα έσοδά της θα μειωθούν μόλις κατά 500 εκατ. ευρώ το διάστημα 2018 – 2022, δηλαδή από 4,7 δισ. στα 4,2 δισ. ευρώ.
Τούτου δοθέντος, η συζήτηση για τους ξένους επενδυτές αποκτά πλέον νέα υπόσταση. Περνά από τη σφαίρα του ιδεολογικού διπόλου και του πολιτικού διλήμματος σ’ αυτήν του φαντασιακού. Η προοπτική για ξένο επενδυτή, τουλάχιστον υπό τις παρούσες συγκυρίες, δεν υπάρχει. Κι αυτό γεννά μία νέα αντίληψη για τα πράγματα.
Περίπου όπως καταλήγει ο ποιητής Καβάφης στο ψευδοϊστορικό ποίημά του «Περιμένοντας τους Βαρβάρους»:
Γιατί ενύχτωσε κι οι βάρβαροι δεν ήλθαν.
Και μερικοί έφθασαν απ’ τα σύνορα,
και είπανε πως βάρβαροι πια δεν υπάρχουν.
Και τώρα τί θα γένουμε χωρίς βαρβάρους.
Οι άνθρωποι αυτοί ήσαν μια κάποια λύσις.
