Γιώργος Παπακωνσταντίνου
Νέο τοπίο αναμένεται να διαμορφωθεί μέσα στο 2024 για τον σιδηρόδρομο. Ο λόγος δεν γίνεται απλώς και μόνο για τα απαραίτητα έργα αποκατάστασης που χρειάζονται λόγω και των καταστροφών από τις κακοκαιρίες που «έπληξαν» το μέσο μεταφοράς ή τα έργα που είναι στα «σκαριά, αλλά και για ευρύτερα σημαντικά ζητήματα οργανωτικού χαρακτήρα.
Σε κάποιο από τα επόμενα υπουργικά συμβούλια, εάν δεν προκύψει κάποια αλλαγή στα σχέδια της κυβέρνησης και στο χρονοδιάγραμμα, αναμένεται να παρουσιαστεί από τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, Χρ. Σταϊκούρα, το σχέδιο «ομογενοποίησης» των Σιδηροδρομικών φορέων υπό τον ΟΣΕ αλλά και ο διαχωρισμός κάποιων δράσεων σε θυγατρικές. Οι διεργασίες αφορούν στη συνένωση των φορέων υπό τον ΟΣΕ στην «ομπρέλα» του οποίου θα υπαχθούν, μέσω γενικών διευθύνσεων, οι υποδομές (ΕΡΓΟΣΕ) και το τροχαίο υλικό (της ΓΑΙΑΟΣΕ), αλλά και στην αλλαγή πλάνου για τη ΓΑΙΑΟΣΕ (αρμόδια για το τροχαίο υλικό και την ακίνητη σιδηροδρομική περιουσία, μέλος του Υπερταμείου), η οποία θα εστιάσει στην αξιοποίηση real estate assets που κατέχει.
Η αναμόρφωση του σιδηρόδρομου αποτελεί μία από τις βασικές προτεραιότητες του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για το 2024. Σε γενικές γραμμές, σε σχέση με την αναδιάρθρωση του σιδηροδρομικού τομέα που προχωρά, αναμένεται η δημιουργία ενός ενιαίου, δημόσιου φορέα, με πυρήνα τον ΟΣΕ, που αναλαμβάνει τον ρόλο, τις υποχρεώσεις και τις ευθύνες του διαχειριστή της σιδηροδρομικής υποδομής, όπως περιγράφονται στο ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο. Στη νέα εταιρεία αναμένεται να ενταχθούν, με κορμό το σημερινό ΟΣΕ, η ΕΡΓΟΣΕ και η ΓΑΙΑΟΣΕ, κατά το μέρος που αφορά στο τροχαίο υλικό, καθώς θα αλλάξει το πλάνο για την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας της εν λόγω θυγατρικής. Παράλληλα, και σε σχέση με τον σιδηρόδρομο, ψηλά στην ατζέντα της κυβέρνησης είναι η δρομολόγηση ενός βιώσιμου σιδηροδρομικού δικτύου, ως μέρος του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών. Μεταξύ άλλων, κατατίθεται, στις αρχές του 2024, πρόταση χρηματοδότησης από το Πρόγραμμα «Συνδέοντας την Ευρώπη 2», με στόχο τη σύνδεση λιμένων με το σιδηροδρομικό δίκτυο, αλλά και τη συμμετοχή της Ελλάδας στους νέους ευρωπαϊκούς σιδηροδρομικούς διαδρόμους.
Να σημειωθεί ότι εντός του 2023, μεταξύ άλλων, περατώθηκε εντός της προβλεπόμενης από τη σύμβαση προθεσμίας, ήτοι την 19η Σεπτεμβρίου 2023, το σύνολο των εργασιών ανάταξης και αναβάθμισης του συστήματος σηματοδότησης – τηλεδιοίκησης του σιδηροδρομικού άξονα Αθήνα – Θεσσαλονίκη – Προμαχώνας, δηλαδή η Σύμβαση 717, με την εξαίρεση τμήματος του έργου που εξαιτίας των φυσικών καταστροφών υπέστη πλήθος βλαβών. Επίσης, υπεγράφη συμβατική συμφωνία με τον ΟΣΕ, η οποία προβλέπει αύξηση της ετήσιας χρηματοδότησης από τα 45 στα 75 εκατ. ευρώ, ενώ ολοκληρώθηκε η προσωρινή αποκατάσταση της σιδηροδρομικής σύνδεσης, στον κεντρικό άξονα Αθήνας – Θεσσαλονίκης, μετά τις φυσικές καταστροφές σε Θεσσαλία και Στερεά Ελλάδα. Επιπρόσθετα, προ ημερών υπεγράφη η σύμβαση ανάμεσα σε ΟΣΕ και ΜΕΤΚΑ για την κατασκευή του προαστιακού Δυτικής Αττικής.
