Μάλλον απογοητευτική είναι η εκτίμηση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος για τους στόχους που έχει θέσει η ΕΕ για το 2030 και αφορούν την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, καθώς σύμφωνα με σχετική ανάλυση οι περισσότεροι από αυτούς δεν θα επιτευχθούν.
Ο Οργανισμός, σε έκθεση που δημοσιεύει, διαπιστώνει ότι η ΕΕ των 27 χωρών – μελών είναι «πολύ απίθανο» να επιτύχει τους στόχους του 2030 κυρίως σε ό, τι αφορά την κατανάλωση ενέργειας και τις βιολογικές καλλιέργειες.
Οι στόχοι, αναφορικά με την ενεργειακή απόδοση, περιλαμβάνουν τη μείωση των επιπέδων πρωτογενούς και τελικής κατανάλωσης ενέργειας σε 992,5 και 763 εκατομμύρια τόνους ισοδύναμου πετρελαίου, αντίστοιχα.
Φαίνεται, επίσης, απίθανο να επιτευχθούν οι στόχοι του 2030 για την επίτευξη τουλάχιστον 42,5% της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας και την αύξηση του μεριδίου των Μέσων Μαζικής Μεαφοράς (λεωφορεία, πούλμαν και τρένα).
Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή
Όπως σημειώνεται στην έκθεση, το 8ο Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα Δράσεων απαιτεί συνεχή πρόοδο στην ενίσχυση της προσαρμοστικής ικανότητας και της ανθεκτικότητας καθώς και μείωση της ευπάθειας στην κλιματική αλλαγή.
Οι δύο στόχοι που αφορούν τη μείωση των συνολικών οικονομικών απωλειών από γεγονότα που σχετίζονται με τον καιρό και το κλίμα και τη μείωση της περιοχής που επηρεάζεται από ξηρασία και απώλεια της παραγωγικότητας, φαίνεται απίθανο να επιτευχθούν έως το 2030.
Η εφαρμογή των ευρωπαϊκών και των εθνικών στρατηγικών προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή αναμένεται να έχει θετική επίδραση στην ικανότητα αντιμετώπισης των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στην Ευρώπη. Ωστόσο, η τελευταία αξιολόγηση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή αναφέρει ότι πολλά ακραία φαινόμενα που σχετίζονται με τον καιρό και το κλίμα, όπως πλημμύρες, οι ξηρασίες και οι καύσωνες, θα γίνουν πιο συχνά και έντονα. «Θα είναι σημαντικό να τεθούν σε εφαρμογή ολοκληρωμένες προσεγγίσεις για την ενίσχυση της προσαρμοστικής ικανότητας και την αύξηση της κοινωνικής ανθεκτικότητας έναντι της κλιματικής αλλαγής» σημειώνεται.
Δυσοίωνες προβλέψεις και για τους στόχους της κυκλικής οικονομίας
Αρνητικές είναι και οι προβλέψεις της έκθεσης σε ό, τι αφορά την κυκλική οικονομία που δίνει πίσω στον πλανήτη περισσότερα από αυτά που καταναλώνει. Ειδικότερα, χαρακτηρίζεται απίθανο να επιτευχθούν οι στόχοι της σημαντικής μείωσης του αποτυπώματος στη χρήση πρώτων υλών και της συνολικής ποσότητας των παραγόμενων αποβλήτων μέχρι το 2030.
«Η ισχύουσα νομοθεσία για την πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων και τη βιώσιμη διαχείριση, συμπεριλαμβανομένης της ανακύκλωσης και της επαναχρησιμοποίησης υλικών, έχει επιτύχει μόνο εν μέρει να αποσυνδέσει την κατανάλωση πρώτων υλών και την παραγωγή αποβλήτων από την οικονομική ανάπτυξη. Απαιτούνται σημαντικές πρόσθετες προσπάθειες για τη μείωση της κατανάλωσης όπου χρειάζεται και για την περαιτέρω μετάβαση προς μια κυκλική οικονομία για την επίτευξη των στόχων του 2030» επισημαίνεται.
Διαγραφόμενη αποτυχία στην προστασία, διατήρηση και αποκατάσταση της βιοποικιλότητας
Η προστασία, διατήρηση και αποκατάσταση της βιοποικιλότητας αποτελεί ακόμα ένα πεδίο όπου κανείς από τους στόχους που έχουν τεθεί ως προτεραιότητα για το 2030 δεν φαίνεται να ικανοποιούνται.
Οι στόχοι είναι η αναστροφή της μείωσης των πληθυσμών των κοινών πτηνών, η αύξηση του βαθμού συνδεσιμότητας στα δασικά οικοσυστήματα και η νομική προστασία τουλάχιστον του 30% της χερσαίας έκτασης της ΕΕ και τουλάχιστον το 30% της θαλάσσιας έκτασης της ΕΕ έως το 2030.
Ένας βασικός λόγος που σημειώνεται αποτυχία στην επίτευξή τους είναι η υψηλή πίεση στη χρήση της γης και της θάλασσας που προκύπτει από κοινωνικοοικονομικούς τομείς όπως η γεωργία, η αλιεία και η αστικοποίηση.
«Για την επίτευξη των στόχων, τα κράτη μέλη πρέπει να εφαρμόσουν καλύτερα την υφιστάμενη νομοθεσία, να λάβουν νέα μέτρα για την αποκατάσταση της βιοποικιλότητας και την περαιτέρω ενσωμάτωση της βιοποικιλότητας σε άλλες πολιτικές, όπως η κοινή γεωργική και αλιευτική πολιτική» επισημαίνεται στην έκθεση.
Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος, είναι «πολύ απίθανο» το 25% των γεωργικών εκτάσεων να καλλιεργούνται με βάση τα κριτήρια της βιολογικής καλλιέργειας, όπως προβλέπει ο σχετικός στόχος για το 2030.
Τα καλά νέα
Στον αντίποδα, θεωρείται «αναμφίβολα πιθανό» η επίτευξη το 2030 του στόχο της μείωσης κατά 55% των εκπομπών που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου.
Ένα ακόμη καλό νέο είναι πως μοιάζει «πολύ πιθανό» η ΕΕ να καταφέρει να μειώσει κατά 55% τον αριθμό των πρόωρων θανάτων που συνδέονται με την ατμοσφαιρική ρύπανση.
Η έκθεση, η οποία φιλοδοξεί να ανανεώνεται κάθε χρόνο, καταγράφει τις προόδους που έχουν σημειώσει οι χώρες μέλη της ΕΕ αναφορικά με τους 28 στόχους του προγράμματος δράσης για το περιβάλλον, το οποίο καλύπτει την περίοδο 2021-2030.
