«Ασπίδα» για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης επιδιώκουν να χτίσουν με τις κυρώσεις που επιβάλουν στη Ρωσία για τον αγωγό Nord Stream 2 οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Οι Βρυξέλλες έχουν ξεκαθαρίσει πως ο αγωγός αυξάνει την ενεργειακή εξάρτηση από τη Μόσχα και αφήνει την Ε.Ε. έκθετη απέναντι σε πολιτικές πιέσεις του Κρεμλίνου χωρίς αυτό να σημαίνει σύμφωνη γνώμη με τις κυρώσεις της Ουάσιγκτον τις οποίες κατήγγειλε την περασμένη εβδομάδα. Πάντως, υπό αυτό το πρίσμα, και με δεδομένα τα θιγόμενα συμφέροντα της Ουκρανίας (Naftogaz), τόσο το Κίεβο όσο και οι χώρες της Βαλτικής φαίνεται να συμμερίζονται την αναγκαιότητα της επιβολής των κυρώσεων.
Οι επίσημες ανακοινώσεις αναφορικά με τα ονόματα των εταιρειών και των προσώπων που έχουν δεχτεί τις κυρώσεις αναμένεται να πραγματοποιηθεί εντός του επόμενου διμήνου. Από εκεί και πέρα, στο στόχαστρο βρίσκονται τόσο η ελβετική Allseas, που παραχώρησε το πλοίο τοποθέτησης υποβρύχιων αγωγών Pioneering Spirit στη Gazprom για το υπεράκτιο τμήμα του Nord Stream 2 όσο και οι εταιρείες που συγχρηματοδοτούν το 50% της κατασκευής του αγωγού: Wintershall Dea, Uniper, OMV, Shell, Engie. Στις κυρώσεις που θα ασκηθούν σε πρόσωπα προβλέπεται η ανάκληση των βίζα και το πάγωμα των περιουσιακών στοιχείων.
Σε ό, τι αφορά την κατασκευαστική πορεία του αγωγού, αν και υπάρχει θολό τοπίο αναφορικά με την ακριβή ημερομηνία παράδοσης και λειτουργίας του, φαίνεται πως έχει ολοκληρωθεί σε ποσοστό 80%. Ο αρχικός υπολογισμός αφορούσε την ολοκλήρωσή του στα τέλη του 2019 αλλά, με δεδομένες τις καθυστερήσεις στην έγκριση ορισμένων τμημάτων του (π.χ. Δανία), ενδέχεται να υπάρξουν καθυστερήσεις. Τα δημοσιεύματα των ξένων ΜΜΕ έκαναν λόγο το προηγούμενο διάστημα για ολοκλήρωσή του εντός του 2020 ενώ ξένοι αναλυτές σχολίαζαν ότι δεν θα τεθεί σε λειτουργία πριν από το 2021. Σε κάθε περίπτωση, η επίσημη στάση της Μόσχας, όπως αυτή διατυπώθηκε δια στόματος του υπουργού Ενέργειας Αλεξάντρ Νόβακ, είναι πως ο αγωγός θα μπορούσε να προμηθεύσει με φυσικό αέριο την Ευρώπη ακόμη και εντός του 2019.
Σε κάθε περίπτωση, τα προβλήματα για τον αγωγό είναι πολύπλευρα και σ’ αυτά εντάσσεται η ευρωπαϊκή νομοθεσία περί διαχωρισμού παραγωγής και διανομής φυσικού αερίου. Αξίζει να σημειωθεί ότι, προ μερικών εβδομάδων, η γερμανική Βουλή τροποποίησε και την κοινοτική οδηγία που προβλέπει ότι οι αγωγοί εισαγωγής φυσικού αερίου απαγορεύεται να βρίσκονται υπό την ιδιοκτησία των προμηθευτών και θα πρέπει να μετέχουν σ’ αυτούς και τρίτοι.
ΟΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ
Η Ρωσία δεν προτίθεται να υποχωρήσει, παρά και την επιβολή των αμερικανικών κυρώσεων, στην πρόθεσή της να ολοκληρώσει τον αγωγό. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ ξεκαθάρισε πως «ξεκινάμε από την αρχή και το πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί» και συμπλήρωσε πως «οι κυρώσεις δεν αρέσουν ούτε στη Μόσχα ούτε στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Ούτε στο Βερολίνο ούτε στο Παρίσι». Μάλιστα, έκανε λόγο περί αθέμιτου ανταγωνισμού και «παραβίασης του διεθνούς δικαίου».
Όπως έχει γράψει το economix.gr, ξένοι αναλυτές εκτιμούν ότι η επιβολή κυρώσεων στις εταιρείες που προμηθεύουν σωληνώσεις στη Gazprom, θα μπορούσε να προκαλέσει ένταση στις σχέσεις Βερολίνου – Ουάσιγκτον, καθώς το γερμανικό λόμπι έχει ασκήσει ισχυρές πιέσεις εναντίον τους. Πάντως η γερμανική κυβέρνηση είναι σαφώς ενήμερη αναφορικά με τις επικείμενες κυρώσεις αλλά, όπως εκτιμάται, δεν προτίθεται να οπισθοχωρήσει στην απόφασή της.
Σημειώνεται ότι ο αγωγός με συνολικό μήκος 1.225 χλμ θα έχει αφετηρία τη Ρωσία και τερματισμό τη Γερμανία και, από κοινού με τον TurkStream που θα ξεκινά από Ρωσία και θα περνάει από Βουλγαρία και Σερβία για να καταλήξει στην Αυστρία, θα αποτελέσουν την εναλλακτική λύση για την παροχή ενέργειας στην κεντρική Ευρώπη. Σήμερα αναμένεται να συνεχιστούν στο Βερολίνο οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Ρωσίας – Ουκρανίας προκειμένου να εξευρεθεί πιθανή λύση στη μεταφορά φυσικού αερίου, με δεδομένο ότι η συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών ολοκληρώνεται στα τέλη του έτους. Στις διαβουλεύσεις θα παραστούν, σύμφωνα με την Κομισιόν, και εκπρόσωποι των Βρυξελλών.
