Το «μαύρο σύννεφο» της μείωσης του αφορολόγητου που ζητούν οι θεσμοί συνεχίζει να προσπαθεί να απομακρύνει η κυβέρνηση. Κι αν δεν τα καταφέρει, προετοιμάζει το έδαφος για μια διαχειρίσιμη μέση λύση.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε χθες στο «Έθνος της Κυριακής» ο υπουργός Επικρατείας, Γιώργος Γεραπετρίτης, αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στην οικονομία. Εκεί ακούσαμε επίσημα χείλη να επιβεβαιώνουν παλαιότερες διαρροές του ΥΠΟΙΚ ότι την οδηγία για διεύρυνση της φορολογικής βάσης η κυβέρνηση σκοπεύει να την υλοποιήσει μέσω της «καταπολέμησης της φοροδιαφυγής».
«Η μείωση των συμφωνημένων πρωτογενών πλεονασμάτων θα έρθει όταν πρώτα εμείς αποδείξουμε ότι αλλάζουμε το μείγμα της πολιτικής για να παραχθεί νέος πλούτος και να αυξηθεί σημαντικά η ανάπτυξη. Αυτό θα συμβεί με την απελευθέρωση του επενδυτικού δυναμικού, το οποίο παρέμενε στάσιμο επί μακρόν, με τη συγκράτηση και τον εξορθολογισμό των δημοσίων δαπανών και με τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης μέσω της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής» ανέφερε ο υπουργός Επικρατείας στο Έθνος της Κυριακής.
Η επίσημη ερμηνεία
Ωστόσο, θυμίζουμε πως οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, που έχουν εκφράσει κατ’ επανάληψη τη θέση περί διεύρυνσης της φορολογικής βάσης, όπως κομψά το διατύπωναν για ένα διάστημα, έχουν κάτι πολύ διαφορετικό υπόψιν και αυτό είναι η μείωση του αφορολόγητου.
Μάλιστα, όταν ο Κλάους Ρέγκλινγκ διαπίστωσε ότι τα κόμματα στην Ελλάδα επέμεναν να ερμηνεύουν κατά το δοκούν την οδηγία, και για να διαλύσει κάθε αμφιβολία, το είπε ξεκάθαρα σε συνέντευξή που έδωσε σε ελληνική εφημερίδα πριν λίγες εβδομάδες.
Ειδικότερα, μιλώντας στην «Καθημερινή» στα τέλη Ιουλίου, στο ερώτημα αν, κατά την πρόσφατη ομιλία του στο συνέδριο του Economist, πίσω από τον όρο, «διεύρυνση της φορολογικής βάσης», εννοούσε μείωση του αφορολογήτου, ο επικεφαλής του ESM απάντησε ως εξής:
«Ναι, ακριβώς, αυτή είναι η γενική σύσταση που δίνουν οι θεσμοί εδώ και καιρό: Συστήνουν τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης, με σκοπό να επιτραπεί μια μείωση των φορολογικών συντελεστών. Θεωρώ ότι κάτι τέτοιο είναι φιλοαναπτυξιακό (…). Για αυτό το συγκεκριμένο μέτρο συμφωνήθηκε πριν από καιρό και απογοητευθήκαμε που ανετράπη. Όλοι οι ευρωπαϊκοί θεσμοί κατέστησαν σαφές πως απογοητευθήκαμε».
Βέβαια, ερωτηθείς, αν η μείωσή του είναι υπό διαπραγμάτευση, ο κ. Ρέγκλινγκ διευκρίνισε : «Η Ελλάδα δεν είναι σε πρόγραμμα. Συνεπώς, δεν έχουμε πρόθεση να επιβάλλουμε οποιαδήποτε αιρεσιμότητα. Αυτό είναι παρελθόν. Ωστόσο -προσθέτει- έχουμε άποψη για το ποια μέτρα είναι φιλοαναπτυξιακά και ποια όχι».
Ο επικεφαλής του ESM, πιστός στο θεσμικό του ρόλο, κράτησε τις ισορροπίες ως οφείλει. Όμως, οποιοσδήποτε έμπειρος παρατηρητής, για να υπογραμμίσει ότι το σενάριο της μείωσης του αφορολόγητου δεν φαίνεται όσο μακριά θα ήθελε να είναι η κυβέρνηση, θα έθετε το εξής ερώτημα: Τι πιστεύετε ότι θα θυσιάσει το οικονομικό επιτελείο προκειμένου να επιτύχει τη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων, που ήταν ίσως το πιο προβεβλημένο από τα οικονομικά διακυβεύματα που έθεσε η Νέα Δημοκρατία στους ψηφοφόρους πριν τις εκλογές.
Και, πηγαίνοντας ένα βήμα παραπέρα, πόσο βοηθάει το σκοπό της να χρησιμοποιεί ένα μέτρο που αμφισβητείται η αποτελεσματικότητά του από τους θεσμούς, ήτοι τη διεύρυνση της φορολογικής διεύρυνσης μόνο μέσω της πάταξης της φοροδιαφυγής, ως επιχείρημα για να πείσει τους θεσμούς για τη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων, όπως είδαμε στην απάντηση του κ. Γεραπετρίτη;
«Ο καλός και ο κακός»
Μία εναλλακτική ερμηνεία είναι ότι ο ρόλος που έχει αναλάβει ο Γιώργος Γεραπετρίτης είναι να προετοιμάσει το έδαφος για την περίπτωση που ναυαγήσουν οι προσπάθειες της κυβέρνησης για το αφορολόγητο, όπως συνέβη με τα τεκμήρια.
Σημειώνεται, ότι παρά τις πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών, Χρήστου Σταϊκούρα, ότι το θέμα δεν ήταν στην ατζέντα στις συναντήσεις που είχε με Ευρωπαίους αξιωματούχους, βλέπουμε τον ίδιο να μετατοπίζεται από την κατηγορηματική άρνηση της μείωσης του αφορολόγητου στην σύνδεσή του με τις ηλεκτρονικές συναλλαγές.
«Θα επιδιώξουμε (την διεύρυνση της φορολογικής βάσης), μεταξύ άλλων, (και) με την ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών» είχε αναφέρει σε συνέντευξή του στην Καθημερινή στις 4 Ιουλίου.
Σταθερό αφορολόγητο στα 6.500 ευρώ και ο ελιγμός
Ακολούθησαν, στη συνέχεια, δημοσιεύματα στον Τύπο με τα εναλλακτικά σχέδια που ετοιμάζουν στο υπουργείο Οικονομικών, σε περίπτωση που βρουν «τοίχο» με τους θεσμούς. Όπως έχει διαρρεύσει, ένα από τα σχέδια προβλέπει την καθιέρωση ενός σταθερού αφορολόγητου ορίου 6.500 ευρώ, το οποίο θα αυξάνεται στις 8.636 ευρώ (προσαυξημένο) εφόσον ο φορολογούμενος παρουσιάσει στην εφορία πρόσθετες δαπάνες με ηλεκτρονικές συναλλαγές. Δηλαδή, για να επωφεληθεί ο φορολογούμενος από το προσαυξημένο αφορολόγητο, το οποίο θα είναι όσο και σήμερα, θα πρέπει να έχει περισσότερες ηλεκτρονικές συναλλαγές.
Φαίνεται, λοιπόν, ότι, αφού ωρίμασε στα κυβερνητικά κλιμάκια η ιδέα ότι μπορεί να αποτύχουν οι διαπραγματεύσεις για το ζήτημα, «ψήνουν» διαχειρίσιμο ελιγμό, που θα ικανοποιήσει (εν μέρει) τόσο τους φορολογούμενους όσο και τους θεσμούς.
