Τον διάλογο για την στατικότητα των κτιρίων, άνοιξαν και πάλι οι σεισμοί του τελευταίου διαστήματος και ιδίως ο σεισμός των 5,1 της Κλίμακας Ρίχτερ που στην Αττική.
Από αυτόν τον σεισμό, στον Δήμο Αθηναίων έχουν καταγραφεί 138 σπίτια που υπέστησαν ζημιές και από αυτά ακατάλληλα για διαμονή είναι τα 77, ενώ 13 έχουν κριθεί άμεσα κατεδαφιστέα. Αντίστοιχα, στην Μάνδρα, τα κτίσματα με ζημιές είναι 42.
Όπως έκανε γνωστό το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, μόλις στο 25% των δημόσιων κτιρίων έχει γίνει προσεισμικός έλεγχος δομικής τρωτότητας. Στο ίδιο μοτίβο, σχολεία και νοσοκομεία τα οποία κατασκευάστηκαν μέχρι το 1985. Σύμφωνα με το ΤΕΕ, το μόνο θετικό που έχει συμβεί είναι ότι έχουν ελεγχθεί όλες οι σχολικές μονάδες που κατασκευάστηκαν μέχρι το 1959. Με δεδομένο όμως ότι πάνω από το 50% των κτισμάτων στη χώρα έχει κατασκευαστεί πριν το 1980, κάνει τόσο τους πολίτες όσο και τους μηχανικούς να ανησυχούν για το κατά πόσο είναι ασφαλείς οι κατοικίες – ενώ για ακόμα μια φορά επισημαίνεται η ανάγκη να υπάρξει έλεγχος και να παρθούν τα απαραίτητα μέτρα.
Σε κάθε περίπτωση και για τις καινούργιες, αλλά και για τις παλαιές οικοδομές οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να γνωρίζουν τα βασικά σημεία αντισεισμικής θωράκισης και να ζητούν την εφαρμογή τους προκειμένου να έχουν ασφαλή οικοδομή.
Σε 8 καίριες ερωτήσεις απαντά η Aγρονόμος – Tοπογράφος – Mηχανικός Γραμματή Μπακλατσή:
1) Τι να προσέχουμε στα σπίτια μας;
- Ψάχνουμε το κτίριο, για ρωγμές στα δοκάρια και στα υποστυλώματα. Όταν πέφτουν σοβάδες, ελέγχουμε μήπως από κάτω υπάρχουν ρωγμές. Εάν δεν υπάρχουν, τότε τις περισσότερες φορές δεν υπάρχει και πρόβλημα.
- Εξετάζουμε προσεκτικά τους χώρους πάνω από τις πόρτες και τα παράθυρα.
- Προσέχουμε τα χωρίσματα παρατηρώντας εάν είναι σωστές οι ενώσεις μεταξύ των κουφωμάτων και της κατασκευής και εάν έχουν αλλάξει κλίση οι γωνίες.
- Ελέγχουμε προσεκτικά τα δοκάρια, προκειμένου να δούμε εάν έχουν προκληθεί ρωγμές.
2) Ποια υλικά ελέγχουμε;
Η ποιότητα των υλικών που χρησιμοποιούνται στην κατασκευή θα πρέπει να ελέγχονται. Ιδιαίτερα θα πρέπει να γίνεται δειγματοληπτικός έλεγχος στο σκυρόδεμα και στον οπλισμό του κτιρίου, που είναι τα βασικά υλικά κατασκευής του φέροντος σκελετού του κτιρίου.
3) Γιατί είναι σημαντικός ο οπλισμός του κτιρίου;
Ο οπλισμός της οικοδομής είναι το σημαντικότερο κατασκευαστικό στοιχείο για την αντιμετώπιση των σεισμών. Ανάλογα με τον χώρο, τη γεωλογία, το είδος του εδάφους και το ύψος του κτιρίου βγαίνει η μελέτη για την ποσότητα του σιδήρου που πρέπει να υπάρχει μέσα στις κολόνες. Γι’ αυτό είναι απαραίτητη, την ώρα που πέφτουν οι κολόνες σε μια οικοδομή, η παρουσία μηχανικού, ούτως ώστε να αποκλείεται η παράβλεψη ή η προσπάθεια από κάποιους να μειωθεί το κόστος της κατασκευής.
4) Γιατί προσέχουμε στις προσθήκες – πανωσηκώματα;
Σ’ αυτή την κατηγορία ανήκουν τα κτίρια στα οποία, για παράδειγμα, ο ιδιοκτήτης έχτισε νόμιμα τρεις ορόφους, τους οποίους στη συνέχεια αύξησε (χωρίς την έγκριση της Πολεοδομίας) σε τέσσερις. Η προσθήκη ορόφου απαιτεί ειδική μελέτη αντοχής του υπάρχοντος κτιρίου για να παραλάβει το φορτίο του επιπλέον ορόφου. Αν αυτό δεν γίνει, θα λειτουργήσει αρνητικά για την αντοχή του κτιρίου.
5) Ποιοι είναι οι παράγοντες διάβρωσης του σκυροδέματος;
Οι συνηθέστεροι «διαβρωτικοί παράγοντες» που φυσιολογικά επηρεάζουν αρνητικά τη δομή του σκυροδέματος είναι:
- Η γήρανση λόγω ηλικίας
- Το έντονα αλκαλικό περιβάλλον της ατμόσφαιρας (μόλυνση)
- Η έντονη θερμοκρασιακή εναλλαγή περιβάλλοντος
- Η εγγύτητα θαλάσσιου περιβάλλοντος
6) Γιατί οι διαρρυθμίσεις στις ανακαινίσεις απαιτούν μελέτη;
Πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στις νέες διαρρυθμίσεις διαμερισμάτων και παλιών κατοικιών, γιατί όταν αφαιρούνται υποστυλώματα, γίνονται αλλαγές σε δωμάτια, πέφτουν τοίχοι, καταργούνται δοκάρια, τότε αλλάζει το κέντρο βάρους της οικοδομής, με αποτέλεσμα να προκαλείται ευπάθεια στους σεισμούς. Γι’ αυτό καμία αλλαγή δεν θα πρέπει να γίνεται χωρίς την συμβουλή από τον ειδικό μηχανικό, ο οποίος θα κρίνει εάν οι επεμβάσεις επηρεάζουν τη στατικότητα του κτιρίου.
7) Πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος της μόνωσης;
Γενικά ελέγχουμε τη καλή λειτουργία των υδραυλικών και αποχετευτικών εγκαταστάσεων και αντιμετωπίζουμε αμέσως κάθε υγρασία που εμφανίζεται στο κτίριο. Διαφορετικά μπορεί να δημιουργήσει βλάβες στον σκελετό του. Μετά την κατασκευή του κτιρίου πρέπει να αποφεύγεται το σκάψιμο του μπετόν για να τοποθετηθούν οι ηλεκτρικές και οι υδραυλικές εγκαταστάσεις.
8) Πότε χρειάζεται η γεωτεχνική μελέτη;
Το υπέδαφος, η τοπογραφία και γενικότερα η γεωλογία της περιοχής είναι ο βασικός παράγοντας της ασφαλούς κατασκευής. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται όταν το έδαφος θεμελίωσης έχει νερά ή υγρασία, διότι απαιτείται να γίνει ειδική στεγάνωση. Η σύνταξη γεωτεχνικής μελέτης θα δώσει τα χαρακτηριστικά του εδάφους, με τα οποία ο μηχανικός θα προσδιορίσει το είδος της θεμελίωσης του κτιρίου. Σύμφωνα με τον αντισεισμικό κανονισμό η απαίτηση ή μη γεωτεχνικής μελέτης (ως προαπαιτούμενο της στατικής μελέτης) εξαρτάται από τη σεισμικότητα της περιοχής του έργου, την κατηγορία σεισμικής επικινδυνότητας του εδάφους θεμελίωσης καθώς και τη σπουδαιότητα του έργου (π.χ. κτίριο συνάθροισης κοινού). Σε κάθε περίπτωση, ακόμα και εάν δεν απαιτείται βάσει του κανονισμού η εκπόνηση γεωτεχνικής μελέτης, εφόσον ο μελετητής μηχανικός το κρίνει απαραίτητο, θα πρέπει να εκπονηθεί η μελέτη.
