Στην Ολομέλεια οδεύει πλέον το νομοσχέδιο για το επιτελικό κράτος, καθώς στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή ολοκληρώθηκε σήμερα και η δεύτερη ανάγνωση.
Βελτιώσεις και τροποποιήσεις επέφερε σε πολλές διατάξεις του νομοσχεδίου για το επιτελικό κράτος ο υπουργός Επικρατείας, Γιώργος Γεραπετρίτης. Οι αλλαγές που ανακοίνωσε ο υπουργός δεν αλλοιώνουν τη φυσιογνωμία του νομοσχεδίου, αφορούν όμως σημεία που βρέθηκαν στην αιχμή της κριτικής και των επιφυλάξεων από τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Στην επιτροπή ο κ. Γεραπετρίτης προσκόμισε την έκθεση δημόσιας διαβούλευσης, της οποίας αρκετές παρατηρήσεις ελήφθησαν υπόψη στις βελτιώσεις.
Συνοπτικά, οι σημαντικότερες αλλαγές, τις οποίες ανακοίνωσε ο κ. Γεραπετρίτης σήμερα στη συνεδρίαση της αρμόδιας κοινοβουλευτικής επιτροπής, είναι οι εξής:
– Στην επιλογή των υπηρεσιακών γραμματέων, η μοριόδοτηση της συνέντευξης από 50% που ήταν στο αρχικό κείμενο του νομοσχεδίου περιορίζεται στο 40%, με μοριόδοτηση 25% για τα τυπικά προσόντα και 35% για την εμπειρία. Επίσης, υιοθετείται το μοντέλο της δομημένης συνέντευξης για το κομμάτι που έχει να κάνει με την επιλογή από το ΑΣΕΠ, των υπηρεσιακών γενικών γραμματέων.
– Καταργείται η διάταξη που όριζε ότι ήταν κώλυμα η προηγούμενη 5ετής απασχόληση σε πολιτικό γραφείο.
– Στις 5 θέσεις μετακλητών που προβλέπονται στον διοικητή της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας δεν θα μπορεί μετακλητός να αναλαμβάνει τη θέση τού επικεφαλής της Αρχής Ελέγχων. Άρα, δεν θα είναι ιδιώτης αλλά θα προέρχεται αποκλειστικά από τη δημοσιοϋπαλληλία.
– Μειώνεται ο χρόνος θητείας του μεταβατικού διοικητή της ανεξάρτητης Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, δηλαδή κατά την πρώτη εφαρμογή του νόμου και μέχρι την ολοκλήρωση του προβλεπόμενου διαγωνισμού, σε ανώτατο χρόνο μέχρι δύο έτη. Η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας θα αποφασίζει για τον διοικητή, μετά από πρόταση του υπουργικού συμβουλίου.
– Καταργείται η δυνατότητα πρόσθετων μετακλητών στην Προεδρία της Κυβέρνησης, που προβλεπόταν στο σχέδιο νόμου ως ρήτρα εξομάλυνσης, σε περίπτωση που θα υπήρχε ανάγκη περισσότερων μετακλητών υπαλλήλων στην Προεδρία της Κυβέρνησης.
– Δημιουργείται ένα πρόσθετο Κυβερνητικό Συμβούλιο Θεσμών και Δημόσιας Διοίκησης.
– Στην επιλογή των υπηρεσιακών γενικών γραμματέων, το Σώμα το οποίο θα επιλέγει θα είναι 5μελές με τα 4 μέλη να προέρχονται από το ΑΣΕΠ και τον πρόεδρο του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης.
– Στο πλαίσιο του υπουργικού συμβουλίου, εφόσον υπάρχει διαφωνία μεταξύ των μελών του, η διακριτική ευχέρεια του πρωθυπουργού να θέτει το ζήτημα σε ψηφοφορία, καθίσται δέσμια αρμοδιότητα. Άρα, εφόσον υπάρξει διαφωνία υποχρεωτικά θα γίνεται ψηφοφορία.
– Στο πλαίσιο του υπουργικού συμβουλίου, μετά τη λήξη του θα πρέπει υποχρεωτικά να υπάρχει ανακοίνωση με ένα σύντομο σκεπτικό και διατακτικό με τι αποφασίστηκε.
– Ρητά παραμένει ο πολυετής προγραμματισμός των προσλήψεων.
– Περιορίζεται σημαντικά η αποφασιστική αρμοδιότητα του πρωθυπουργού να αποφασίζει σχετικά με τη μη κατάθεση μαρτυρίας εκ μέρους των υπουργών. Δηλαδή, αυτή η αρμοδιότητα περιορίζεται στα ζητήματα που έχουν να κάνουν με την άμυνα και την εξωτερική πολιτική.
– Διατηρούνται οι έλεγχοι του ΣΟΕ.
– Η Εθνική Αρχή Διαφάνειας καθίσταται καθολικός διάδοχος όλων των υποχρεώσεων και των δικαιωμάτων που έχει η σημερινή αρχή του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης. Υπό αυτήν την έννοια συνεχίζει όλους τους ελέγχους.
– Παραμένουν τα αποκεντρωμένα γραφεία ελέγχου του ΣΕΠΕ, σε Κρήτη Πάτρα και Σέρρες.
– Προβλέπεται η δυνατότητα ανάθεσης από το πρόγραμμα ΕΣΠΕ στην Επιτροπή Κωδικοποιήσεων συγκεκριμένων έργων.
– Διαμορφώνεται νέο ενισχυμένο όριο μοριοδότησης για τους αποφοίτους του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης.
– Για το ΣΕΠΕ, προβλέπεται ότι ο γενικός διευθυντής θα είναι επιθεωρητής, δηλαδή εκ του Σώματος των Επιθεωρητών, και αναβαθμίζεται σε Γενικό Επιθεωρητή Εργασίας.
«Είναι βελτιώσεις που δεν αλλοιώνουν τον χαρακτήρα του νομοσχεδίου. Παραμένει κεντρική φιλοσοφία του νομοσχεδίου ότι θα πρέπει να υπάρχει προγραμματισμός και παρακολούθηση των δημόσιων πολιτικών και σημαντική μεταφορά αρμοδιοτήτων στη δημοσιοϋπαλληλία», ανέφερε ο υπουργός Επικρατείας, ο οποίος ευχαρίστησε την επιτροπή της Βουλής για τη δημιουργική συμμετοχή της στη διαμόρφωση του νομοσχεδίου.
Την ικανοποίησή του εξέφρασε ο πρόεδρος της Επιτροπής Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης Μάξιμος Χαρακόπουλος, διότι πολλές παρατηρήσεις ενσωματώθηκαν στο τελικό κείμενο που θα πάει στην Ολομέλεια. «Η εξέλιξη αυτή αποδεικνύει πώς ένας δημιουργικός διάλογος μπορεί να είναι επωφελής και χρήσιμος», είπε ο Μάξιμος Χαρακόπουλος.
«Η πλειονότητα των παρατηρήσεων έγιναν δεκτές», παρατήρησε ο εισηγητής της ΝΔ, Σταύρος Κελέτσης, και πρόσθεσε ότι «όλα τα σημεία, στα οποία υπήρξαν επιφυλάξεις από την πλευρά της αντιπολίτευσης, έγιναν δεκτά προς άρση κάθε υπόνοιας για τη σκοπιμότητα ορισμένων διατάξεων». Σε αυτά περιέλαβε το θέμα του αριθμού των μετακλητών, της μοριοδότησης της συνέντευξης του υπηρεσιακού γενικού γραμματέα.
Ο ρόλος του βουλευτή
«Εγώ έχω ως όνειρο να έρχονται οι βουλευτές της συμπολίτευσης και να ασκούν κριτική στην κυβέρνηση. Αυτό είναι η βασική μου θέση για την αντιπροσωπευτική δημοκρατία. Όταν καταφέρουμε να έχουμε τέτοιου τύπου πολιτικό ρεαλισμό, για να μπορούν οι βουλευτές της συμπολίτευσης να ασκούν κριτική στην κυβέρνηση, αισθάνομαι ότι θα έχει αναβαθμιστεί πάρα πολύ το κοινοβουλευτικό και το αντιπροσωπευτικό μας σύστημα, για να έχουμε αυτό που έχει χαθεί. Δηλαδή την πρωταρχία του Κοινοβουλίου και γι’ αυτό αισθάνομαι υπηρέτης του Κοινοβουλίου», ανέφερε ο κ. Γεραπετρίτης και πρόσθεσε: «Εγώ είμαι βαθύς υποστηρικτής των δικαιωμάτων της μειοψηφίας. Το αντίστροφο αυτού είναι οι βουλευτές της κυβερνητικής πλειοψηφίας να είναι κριτικοί στην κυβέρνηση, ακόμη και να καταψηφίζουν. Το θεωρώ θέμα υγείας του κοινοβουλευτικού πολιτεύματος».
Κανονικά οι έλεγχοι
Ο κ. Γεραπετρίτης αναφέρθηκε στο ζήτημα των ελέγχων που βρίσκονται σε εξέλιξη ενόψει της σύστασης της νέας Εθνικής Αρχής Διαφάνειας.
«Θέλω να διαβεβαιώσω, για πολλοστή φορά, ότι αυτό το νομοσχέδιο κλειδώνει 100%, και θέλω να το πάρετε τοις μετρητοίς ως προσωπική μου δέσμευση, κλειδώνει 100% ότι θα συνεχιστούν όλες οι έρευνες», σημείωσε ο υπουργός Επικρατείας και εξήγησε: «Σε όλες τις περιπτώσεις που έχει ήδη εκκινήσει προκαταρκτική εξέταση -γιατί τα ελεγκτικά Σώματα διενεργούν και προκαταρκτική εξέταση, με παραγγελία του εισαγγελέα- η υπόθεση κλείνει μόνο με εισαγγελική παραγγελία. Άρα δεν νοείται, σε καμία περίπτωση, να κλείσει υπόθεση. Επίσης, σε όσες υποθέσεις δεν έχει εκκινήσει προκαταρκτική εξέταση, όλες οι υποθέσεις, μέχρι τελευταίας, εξακολουθούν υφιστάμενες και υπάρχει ρητή αναφορά ότι συνεχίζουν, μέχρις εσχάτων».
Ο κ. Γεραπετρίτης ανέλαβε, μάλιστα, προσωπική δέσμευση ενώπιον της επιτροπής ότι οι έλεγχοι θα συνεχιστούν κανονικά και μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου για το επιτελικό κράτος. «Σε ό,τι με αφορά, ρυθμιστικά τουλάχιστον, εγώ έχω διασφαλίσει ότι όλες οι έρευνες θα συνεχιστούν ως το τέλος», τόνισε και επισήμανε ότι η νέα Αρχή που θα συσταθεί, η Εθνική Αρχή Διαφάνειας, θα έχει και πολλές εσωτερικές δομές ελέγχου.
Παρά τις διαβεβαιώσεις, όμως, οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ κάλεσαν την κυβέρνηση να μην υπάρξει μεταβατική περίοδος όπου θα οριστεί ο επικεφαλής της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας αλλά να τοποθετηθεί με αμερόληπτη διαδικασία και με αυξημένη πλειοψηφία, από τη Βουλή, ο επικεφαλής της Αρχής, όπως γίνεται στις συνταγματικά κατοχυρωμένες ανεξάρτητες Αρχές.
Παρουσία του κ. Πολάκη, που θέτει θέμα για τους ελέγχους, ο κ. Γεραπετρίτης υπογράμμισε ότι οποιοσδήποτε επιλεγεί για θέση με αποφασιστική αρμοδιότητα, αν κρίνει ότι πρέπει να βάλει υπόθεση που ερευνάται στο συρτάρι, τότε αυτό συνιστά παράβαση καθήκοντος.
Για το «Ελλάδα 2021»
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης τέθηκε από την αντιπολίτευση το ζήτημα της επικεφαλής της Επιτροπής «Ελλάδα 2021».
«Πρόκειται για μία επιτροπή, η οποία θα είναι άμισθη, όλα τα μέλη της επιτροπής εκ προσωπικοτήτων είναι άμισθα, δεν λαμβάνουν αμοιβή, δεν υπάρχει κόστος εγκατάστασης διότι θα εγκατασταθούν στο Ίδρυμα Ελληνικού Πολιτισμού, το οποίο είναι ιδιοκτησίας του Δημοσίου και η επιτροπή αυτή δεν θα λάβει αποφάσεις που θα κινηθεί ο εορτασμός της χώρας», είπε ο υπουργός Επικρατείας και συμπλήρωσε: «Είναι προφανές ότι πρόκειται για επιτροπή, συμβουλευτική του πρωθυπουργού, η οποία θα κάνει προτάσεις προς την κυβέρνηση για τις δράσεις που θα πρέπει να αναληφθούν. Είναι προφανές ότι η τελική κρίση ανήκει, κατά τον λόγο αρμοδιότητάς τους, στη Βουλή και στην κυβέρνηση. Δεν υφίσταται κανένα ζήτημα να υπάρχει αποφασιστική λειτουργική αρμοδιότητα στην Επιτροπή», σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Είχαν προηγηθεί παρεμβάσεις βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ για το θέμα. «Το 2021 είναι μια μεγάλη στιγμή συμβολισμού, πρέπει να είναι μια στιγμή ενότητας για τον ελληνικό λαό, ιδιαίτερα μετά από μια περίοδο δεκαετούς κρίσης που προχωράμε μπροστά», ανέφερε η Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου και ζήτησε και εκείνη, όπως και ο Χρήστος Σπίρτζης, να υπάρχει διασφάλιση του ρόλου της Βουλής, όχι απλώς στα πρόσωπα αλλά και στο πρόγραμμα. «Θα ήταν τραγικό, η χώρα μας μετά από τόσες θυσίες, να μπει σε μια λογική με φιέστες πολυέξοδες και με πράγματα που ενδεχομένως θα μας πληγώσουν και δεν θα εκφράσουν και το νόημα αυτής της νέας συγκυρίας, μετά την κρίση», σημείωσε η ίδια.
«Δεν νομίζω ότι μπορεί να διαφωνήσει με την παρατήρησή σας, όσον αφορά τους εορτασμούς της εθνικής παλιγγενεσίας», σχολίασε ο πρόεδρος της επιτροπής, Μάξιμος Χαρακόπουλος.
Για την κυβερνησιμότητα των ΟΤΑ
Ο κ. Γεραπετρίτης ενημέρωσε τους βουλευτές ότι θα ακολουθήσει το νομοσχέδιο που θα αναφέρεται στην κάθετη οργάνωση του κράτους, δηλαδή στην αρχή της επικουρικότητας στους οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και στο αποκεντρωτικό σύστημα. «Αυτό το νομοσχέδιο, όταν έρθει, θα είναι στην κατεύθυνση της μεγαλύτερης αυτονομίας των δήμων και των περιφερειών και θα προάγει αυτό που όλοι επιζητούμε, δηλαδή οι αποφάσεις που θα λαμβάνονται να είναι πιο κοντά στους πολίτες», τόνισε ο υπουργός Επικρατείας, όπως μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
