Χωρίς να έχει υπάρξει καμία νομοθετική πρωτοβουλία, αφήνει ο ΣΥΡΙΖΑ στην Νέα Δημοκρατία – το κόμμα που ανέδειξαν πρώτο με σημαντική διαφορά οι πολίτες στις εθνικές εκλογές – το καυτό ζήτημα των διατηρητέων και των ετοιμόρροπων κτιρίων.
Το… πλάνο της προηγούμενης κυβέρνησης, προέβλεπε σε κλειστή Βουλή (;) σχέδιο νόμου για τις αστικές αναπλάσεις συνολικά και όχι μια ρύθμιση για τα διατηρητέα και τα κτίσματα που «μαράζωσαν» από την φθορά και την εγκατάλειψη και παραμένουν μέχρι σήμερα στην ίδια κατάσταση.
Όπως ήταν αναμενόμενο, οι κατά καιρούς ανακοινώσεις, έμειναν και αυτές στον αέρα – αφήνοντας ένα ακόμα σημαντικό ζήτημα προς επίλυση, για τους επόμενους. Χαρακτηριστικό πάντως των μειωμένων αντανακλαστικών και της άγνοιας για τα άλλοτε στολίδια των δρόμων της Αθήνας και του Πειραιά, είναι πως έπρεπε πρώτα να «πέσουν» δύο κατοικίες, για να ενημερωθούν σχετικά με τις επίσημες καταγραφές.
Αυτή την στιγμή, η Αθήνα έχει περισσότερα από 1.400 εγκαταλελειμμένα κτίρια, εκ των οποίων τα 600 έχουν χαρακτηριστεί από τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού ως διατηρητέα, ενώ σε όλη την Ελλάδα βρίσκονται περισσότερα από 20.000. Συνολικά, στην επικράτεια το ΥΠΕΝ έχει χαρακτηρίσει 10.235 κτίρια ως διατηρητέα και από αυτά τα 3.140 βρίσκονται στην Αθήνα. Τα κτίσματα που έπεσαν σαν τραπουλόχαρτα, ήταν δύο κατοικίες σε Γκάζι και Πνύκα, που όμως δεν ήταν καταγεγραμμένα ως διατηρητέα. Μάλιστα, μετά την αναστάτωση που είχε προκληθεί τον περασμένο χειμώνα, ο δήμος Αθηναίων είχε ανακοινώσει πως θα προχωρήσει σε 13 κατεδαφίσεις, κάτι που όμως στο μεταξύ διάστημα δεν προχώρησε.
Αντίστοιχα απογοητευτική παραμένει και η εικόνα στον δήμο Πειραιά, μερικούς μήνες μετά. Εκτιμάται, πως το 60% των κτιρίων είναι κατασκευασμένα πριν από το 1970. Παράλληλα, το 55% των κτιρίων ανήκουν κατά μέσο όρο σε πάνω από 10 ιδιοκτήτες, ενώ στα μεγάλα το φαινόμενο της συνιδιοκτησίας φτάνει σε αδιέξοδες καταστάσεις. Αποτέλεσμα όλων των παραπάνω, να προκύπτει πως ποσοστό μεγαλύτερο των 30% σε γραφεία και καταστήματα στην περιοχή να παραμένουν κλειστά, παλαιά κτίρια να μην ανακαινίζονται και η ποιότητα του κτιριακού δυναμικού να χειροτερεύει μέρα με την μέρα.
Το πρόβλημα βέβαια, επεκτείνεται και στον γραφειοκρατικό κυκεώνα καθώς για να γίνει χαρακτηρισμός ενός κτίσματος ως διατηρητέο, θα πρέπει να συμφωνήσουν περισσότεροι από 5 φορείς. Πιο συγκεκριμένα, η διαδικασία χαρακτηρισμού ενός κτιρίου, συνόλου ή οικισμού έχει μια σειρά από ιδιαιτερότητες, όπως για παράδειγμα ότι γίνεται από διάφορους φορείς (ΥΠΕΝ, ΥΠΠΟΑ, καθώς και υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής-Γεν. Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής και υπ. Εσωτερικών-υφυπ. Μακεδονίας-Θράκης).
Τα παράδοξα βέβαια, δεν σταματούν εδώ! Ο χαρακτηρισμός για ένα κτίριο, μπορεί να είναι και διπλός! Σύμφωνα με την διαδικασία, προβλέπεται η έκδοση δύο ξεχωριστών Υπουργικών Αποφάσεων ή ένα κοινό Προεδρικό Διάταγμα με πρόταση των δύο υπουργών. Πρόκειται δηλαδή για συναρμοδιότητα υπουργείων, με διαφορετικές διαδικασίες. Ο ρόλος των ΟΤΑ από τη διαδικασία χαρακτηρισμού απουσιάζει, όπως και από αυτήν της έγκρισης επεμβάσεων σε διατηρητέα. Η ενασχόληση τους σχετικά με επεμβάσεις γίνεται κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις ενώ μπορούν να εκπονούν και υλοποιούν μελέτες διατηρητέων κτιρίων ιδιοκτησίας τους. Επιπλέον, τα θεσμικά πλαίσια των ΥΠΕΝ και ΥΠΠΟ για χαρακτηρισμό-επεμβάσεις διαφέρουν. Ωστόσο, σε περίπτωση ανάπλασης που περιλαμβάνει επιμέρους επεμβάσεις σε διατηρητέα κτίρια, πρέπει να υπάρχει σύμφωνη γνώμη όλων των σχετικών φορέων.
Όπως όλα δείχνουν, με βάση τις δημοσιογραφικές πληροφορίες αμέσως μετά τις εκλογές, τα ηνία του υπουργείου Περιβάλλοντος θα αναλάβει ο Κωστής Χατζηδάκης, ο οποίος θα κλήθεί να διαχειριστεί πληθώρα ανοιχτών ζητημάτων το αμέσως επόμενο διάστημα – αφού όπως φαίνεται οι προκάτοχοι του άφησαν πολλά και σημαντικά ανοιχτά μέτωπα.
Το economix.gr θυμίζει ότι στο πρόγραμμα της ΝΔ αναφέρεται ότι:
«Στόχος μας είναι με λιγότερους φόρους και ουσιαστικά κίνητρα να δώσουμε και πάλι αξία στην ακίνητη περιουσία των Ελλήνων και ζωή σε έναν κρίσιμο κλάδο για την ανάπτυξη της χώρας. Για τον σκοπό αυτό:
- Μειώνουμε τον ΕΝΦΙΑ κατά 30% εντός διετίας για όλους τους ιδιοκτήτες.
Αναστέλλουμε για μία τριετία τον ΦΠΑ στην οικοδομική δραστηριότητα - Αναστέλλουμε για μία τριετία το φόρο υπεραξίας στις αγοραπωλησίες ακινήτων και επανεξετάζουμε το πλαίσιο φορολόγησης από μηδενική βάση.
- Απλοποιούμε δραστικά τις διαδικασίες μεταβίβασης ακινήτων, περιορίζοντας τα 23 δικαιολογητικών αρχικά κατά το ένα τρίτο και εξασφαλίζοντας σταδιακά ότι θα είναι όλα διαθέσιμα ηλεκτρονικά.
- Προσφέρουμε ισχυρά κίνητρα σε όσους ξένους επιλέξουν την Ελλάδα ως τόπο φορολογικής κατοικίας, υπό την προϋπόθεση ότι έχουν επενδύσει σε ακίνητη περιουσία στη χώρα μας.
- Καθιερώνουμε έκπτωση 40-50% για όλες τις εργασίες ενεργειακής, λειτουργικής και αισθητικής αναβάθμισης, συντήρησης και αξιοποίησης των κτιρίων. Οι πολίτες θα δαπανούν τα χρήματα, θα κρατούν τα τιμολόγια και θα έχουν την έκπτωση φόρου που θα μπορούν να την χρησιμοποιήσουν για να καλύψουν οποιαδήποτε φορολογική τους υποχρέωση μέσα στην επόμενη τριετία.»
Εντυπωσιάζει ότι κανένα από τα μέτρα αυτά δεν είναι άμεσης αρμοδιότητας του καθύλην αρμόδιου Υπουργείου Περιβάλλοντος, οπότε θα πρέπει να αναμένουμε τις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης για τα συγκεκριμένα ζητήματα, καθώς στελέχη της ΝΔ έχουν κάνει κατά καιρούς σχετικές δηλώσεις.
