Πηγή Εικόνας: ΑΠΕ-ΜΠΕΤης Τέτης Ηγουμενίδη
Η ενεργοποίηση της σύμβασης παραχώρησης για τον Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ) μετατίθεται για τις αρχές του 2026, μεταφέροντας χρονικά την (τυπική) εκκίνηση ενός από τα μεγαλύτερα οδικά έργα της χώρας.
Το συνολικό κατασκευαστικό αντικείμενο, συμπεριλαμβανομένης της προαίρεσης, ανέρχεται σε 1,75 δισ. ευρώ, ενώ οι απαιτούμενες διαδικασίες ωριμότητας του έργου ολοκληρώνονται σταδιακά. Στο πλαίσιο αυτό, το υπουργείο Περιβάλλοντος ενέκρινε προχθές τους περιβαλλοντικούς όρους για το τμήμα της προαίρεσης Κίσσαμος – Χανιά, μήκους 31 χιλιομέτρων.
Τον Μάιο υπεγράφη η σύμβαση μεταξύ του Δημοσίου και του παραχωρησιούχου, της ΓΕΚ Τέρνα, για το βασικό τμήμα του άξονα Χανιά – Ηράκλειο, συνολικού μήκους 157 χιλιομέτρων, και τον ίδιο μήνα εγκρίθηκε από τη Βουλή. Η παραχώρηση έχει διάρκεια 35 έτη, από τα οποία τα πέντε πρώτα αφορούν αποκλειστικά την περίοδο εκπόνησης μελετών και κατασκευών.
Όπως έχει αναφέρει ο υπουργός Υποδομών, Χρίστος Δήμας, ήδη σε ορισμένα σημεία του άξονα έχουν ξεκινήσει πρόδρομες εργασίες, με τα πρώτα εργοτάξια να εγκαθίστανται στις παρακάμψεις των τριών μεγάλων αστικών κέντρων μεταξύ Χανίων και Ηρακλείου.
Για τα υπόλοιπα τμήματα του ΒΟΑΚ, ο υπουργός δήλωσε ότι το δημόσιο έργο Άγιος Νικόλαος – Νεάπολη Λασιθίου εξελίσσεται με ικανοποιητικούς ρυθμούς, ενώ το κομμάτι Νεάπολη – Χερσόνησος που υλοποιείται ως ΣΔΙΤ παρουσιάζει αντίστοιχη πρόοδο.
Το τμήμα Κίσσαμος – Χανιά αποτελεί τη δυτική συνέχεια του δρόμου Χανιά – Ηράκλειο και εντάσσεται στην ενιαία στρατηγική ανάπτυξης του ΒΟΑΚ, με στόχο τη μετατροπή της σημερινής οδού σε αυτοκινητόδρομο, όπως προβλέπεται για τους άξονες που ανήκουν στο Διευρωπαϊκό Οδικό Δίκτυο Μεταφορών.
Η προτεινόμενη όδευση ακολουθεί τη διαδρομή από την περιοχή του Κισσάμου Καστελίου έως τα Χανιά από δυτικά προς ανατολικά, πάνω στη γενική χάραξη της Εθνικής Οδού 90. Σύμφωνα με το υπουργείο Υποδομών, η υλοποίηση του έργου είναι αναγκαία, καθώς ο υφιστάμενος δρόμος παρουσιάζει έντονα προβλήματα κυκλοφοριακού φόρτου τους θερινούς μήνες, με αντίκτυπο τόσο στην οδική ασφάλεια όσο και στις περιβαλλοντικές επιβαρύνσεις, λόγω αυξημένων εκπομπών ρύπων από οχήματα που κινούνται με χαμηλές ταχύτητες. Ο νέος άξονας αναμένεται να ενισχύσει την πρόσβαση σε λιμάνια, αεροδρόμια και βασικές τουριστικές και βιομηχανικές εγκαταστάσεις, με προβλεπόμενη μέση ταχύτητα τα 89 χλμ./ώρα.
Η χάραξη του αυτοκινητόδρομου είτε συμπίπτει είτε κινείται παράλληλα προς την υφιστάμενη οδό, ενώ σε ορισμένα τμήματα χαράσσεται εξ ολοκλήρου σε νέα θέση. Συνολικά, το 69% του νέου άξονα ενσωματώνει το υπάρχον οδικό δίκτυο, ενώ το υπόλοιπο 31% κατασκευάζεται σε νέα χάραξη, γεγονός που θα απαιτήσει κατάλληλες παρεμβάσεις για τη διατήρηση της κυκλοφορίας κατά τη διάρκεια των έργων.
Ως προς τη χρηματοδότηση, η παραχώρηση για το τμήμα Χανιά – Ηράκλειο στηρίζεται σε τρεις πηγές. Η ΓΕΚ Τέρνα θα επενδύσει 219,3 εκατ. ευρώ, τα οποία με την προαίρεση φτάνουν τα 243,5 εκατ. ευρώ. Η συμμετοχή του Δημοσίου υπολογίζεται στα 693 εκατ. ευρώ, αυξανόμενη κατά 99 εκατ. ευρώ λόγω της προαίρεσης. Τα δάνεια από εμπορικές τράπεζες ανέρχονται σε 971,8 εκατ. ευρώ και διαμορφώνονται σε 1,079 δισ. ευρώ με την προσθήκη της προαίρεσης.
