Η Βουλή των Ελλήνων, από την Πλατεία Συντάγματος, με κόσμο
Η Βουλή των Ελλήνων, από την Πλατεία Συντάγματος, με κόσμο
Πηγή Εικόνας: Θοδωρής Καραουλάνης / theokar / economix.gr

Σε νέο σκηνικό θα παρακολουθούν οι Έλληνες από το κανάλι της Βουλής και τα τηλεοπτικά ΜΜΕ συνεδριάσεις ορισμένων επιτροπών της Βουλής σε λίγο διάστημα. Και αυτό γιατί ιστορική αίθουσα Τροπαίων της Βουλής, που ονομάζεται πλέον αίθουσα Ελευθερίου Βενιζέλου, μετατρέπεται, σύμφωνα με πληροφορίες που μετέδωσε το ΑΠΕ-ΜΠΕ, σε αίθουσα συνεδριάσεων κοινοβουλευτικών επιτροπών.

Η σύσταση των ιατρών για παρουσία ενός ατόμου ανά δέκα τετραγωνικά μέτρα στις αίθουσες της Βουλής οδήγησε στην «απενεργοποίηση» μικρότερων αιθουσών του Μεγάρου της Βουλής (150, 151 και 223) οι οποίες φιλοξενούσαν τις συνεδριάσεις των επιτροπών, και με βάση τις οδηγίες θα μπορούσαν πλέον να φιλοξενούν έως δέκα άτομα.

Ως αποτέλεσμα, οι μόνες αίθουσες που μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τις συνεδριάσεις των κοινοβουλευτικών επιτροπών ήταν η μεγάλη αίθουσα της Ολομέλειας και η επίσης ευρύχωρη αίθουσα Γερουσίας.

Με την πύκνωση του έργου των κοινοβουλευτικών επιτροπών η λύση βρέθηκε στην αλλαγή χρήσης ορισμένων άλλων αιθουσών του Μεγάρου, όπως αυτή της αίθουσας Τροπαίων, που βρίσκεται στον πρώτο όροφο, έχει εμβαδόν 210 τετραγωνικών μέτρων και μπορεί να φιλοξενήσει περίπου 21 άτομα.

Ήδη άρχισε από τις αρμόδιες υπηρεσίες η μεταφορά των εκθεμάτων που βρίσκονταν εκεί, και παράλληλα, η τοποθέτηση γραφείων και οπτικοακουστικής υποδομής.

Η ιστορία της αίθουσας Ελευθερίου Βενιζέλου

Το κτίριο της Βουλής κτίστηκε στα πρώτα μετά την ίδρυση του ελληνικού κράτους
χρόνια, λίγο μετά την κήρυξη της Αθήνας ως βασιλικής καθέδρας και πρωτεύουσας, για να χρησιμοποιηθεί ως Ανάκτορο, κατοικία, δηλαδή, του νεαρού βασιλιά Όθωνα, από τον γερμανό αρχιτέκτονα Φρίντριχ φον Γκαίρτνερ (Friedrich von Gaertner). Ο Όθων και η Αμαλία εγκαθίστανται στο κτήριο το καλοκαίρι του 1843.

Στον πρώτο όροφο βρίσκονταν η Αίθουσα του Θρόνου, η Αίθουσα Τροπαίων, η Αίθουσα των Υπασπιστών, σε γραμμική αλληλοδιαδοχή η Αίθουσα Χορού, η Αίθουσα Παιγνίων και η Τραπεζαρία και τα βασιλικά διαμερίσματα, τα οποία επικοινωνούσαν μεταξύ τους και ήταν οι πολυτελέστεροι χώροι του κτηρίου.

Ήδη, όμως, το 1836 ο Λουδοβίκος Α ́ έδωσε εντολή στον γλύπτη Λούντβιχ Μίχελ φον Σβαντάλερ να ετοιμάσει σχέδια για τη ζωφόρο της Αίθουσας Τροπαίων (σημερινή Αίθουσα Ελευθερίου Βενιζέλου) εμπνευσμένα από τον Απελευθερωτικό Αγώνα των Ελλήνων, ενώ το έργο ολοκληρώθηκε το 1843 από τους Γερμανούς ζωγράφους Κλαούντιους φον Σράουντολφ, Ούλριχ Χάλμπράιτερ, Γιόζεφ Κράντσμπεργκερ, Τόμας Γκούγκενμπέργκερ, Φραντς Γιόζεφ Βουρμ και Γιόζεφ Σέρερ ενώ συνεργάστηκαν οι αδελφοί Φίλιππος και Γεώργιος Μαργαρίτης.

Τοιχογραφία από την Αίθουσα Τροπαίων της Βουλής
Πηγή Εικόνας: Βουλή των Ελλήνων

Το 1930, που η κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου αποφάσισε την αλλαγή της χρήσης του κτιρίου, επισήμως ως κοινοβούλιο πλέον (άλλωστε από το 1909 και μετά δεν χρησιμοποιούνταν ως το ανάκτορο της βασιλικής οικογένειας), ο αρχιτέκτονας Ανδρέας Κριεζής αναλαμβάνει τη μελέτη της μετατροπής των Παλαιών Ανακτόρων σε Μέγαρο της Βουλής και της Γερουσίας. Αξίζει να σημειώσουμε ότι σύμφωνα με τα σχέδια Κριεζή ολόκληρο σχεδόν το εσωτερικό του κτηρίου κατεδαφίζεται και ξανακτίζεται, ώστε
να εξυπηρετήσει τις νέες λειτουργίες. Παραμένουν μόνο οι όψεις του κτηρίου με κάποιες μετατροπές –όχι σημαντικές– το Μεγάλο Κλιμακοστάσιο και οι αίθουσες Τροπαίων και
Υπασπιστών. Για αυτόν τον λόγο και παρά τις πολυποίκιλες ανανεώσεις, διαρρυθμίσεις, ανακαινίσεις κλπ του κτιρίου στο βάθος των χρόνων, το συγκεκριμένο τμήμα της Βουλής αποτελεί έναν ιστορικό σύνδεσμο με το (βασιλικό) χθες του κτιρίου.

Όπως αναφέρει και η επίσημη ιστορία του κτιρίου της Βουλής, ελάχιστα είναι αρχιτεκτονικά και διακοσμητικά στοιχεία του αρχικού κτιρίου που διασώζονται έως σήμερα. Και τέτοια είναι το μεγαλοπρεπές μαρμάρινο κλιμακοστάσιο και οι Αίθουσες Τροπαίων και Υπασπιστών με την εικονογράφησή τους. Στις αίθουσες αυτές, που σήμερα αποτελούν την Αίθουσα Ελευθερίου Βενιζέλου, διατηρείται ζωφόρος (ύψους 1.22 μ. και μήκους 78 μ.)

Το Κλιμακοστάσιο που οδηγεί στην Αίθουσα Τροπαίων (Βουλή των Ελλήνων – ΒτΕ – Α. Ελευθερίου)
Πηγή Εικόνας: Βουλή των Ελλήνων - ΒτΕ - Α. Ελευθερίου

Τον Ιανουάριο του 2003 ξεκίνησαν εργασίες αποκατάστασης των τοιχογραφιών της Αίθουσας Ελευθερίου Βενιζέλου, από τον συντηρητή-ζωγράφο Σταύρο Μπαλτογιάννη και τους συνεργάτες του, Μάνθο Μποζώρη, Ηλία Τζήμα και Γιώργο Παπουτσή, με βάση τα αρχικά σχέδια του Σβάνταλερ, του 1836, μαζί με άλλα έργα ανακαίνισης και διαρρύθμισης στη Βουλή.

Τον Ιούνιο του 2005 άρχισε η αποκατάσταση του ζωγραφικού διακόσμου των τοίχων της Αίθουσας Ελευθερίου Βενιζέλου και του Μεγάλου Κλιμακοστασίου, με βάση τα αρχικά σχέδια του αρχιτέκτονα των Παλαιών Ανακτόρων, Φρίντριχ φον Γκαίρτνερ, από την oμάδα του συντηρητή Σταύρου Μπαλτογιάννη, η οποία ολοκληρώθηκε τον Μάρτιο του 2006. Τον Ιανουάριο του 2008 άρχισε η αποκατάσταση της ζωγραφικής διακόσμησης της οροφής της Αίθουσας.

Η αίθουσα Τροπαίων, η οποία εδώ και πολλά χρόνια έχει μετονομαστεί σε Αίθουσα Ελευθερίου Βενιζέλου και είναι σταθερά τα τελευταία χρόνια πόλος έλξης των επισκεπτών του Μεγάρου λόγω των συλλογών που φιλοξενεί, αποτελεί μια από τις πιο ιστορικές αλλά και όμορφες αίθουσες του Μεγάρου.

Σημειώνεται ότι στην αίθουσα Τροπαίων είχε τοποθετηθεί το χρυσό στεφάνι αγριελιάς που πρόσφεραν οι δημοτικοί άρχοντες της χώρας στον Ελευθέριο Βενιζέλο στις 15 Σεπτεμβρίου 1920, σε ένδειξη ευγνωμοσύνης για την επιτυχία της υπογραφής της Συνθήκης των Σεβρών. Το στεφάνι που «είχε χαθεί» μετά την αυτοεξορία του Βενιζέλου το 1935, βρέθηκε και αγοράστηκε από τη Βουλή στις 9 Οκτωβρίου 1986, σε δημοπρασία του οίκου Sotheby’s, στο Λονδίνο.

Στην πραγματικότητα η σημερινή αίθουσα Ελευθερίου Βενιζέλου προέκυψε από τη συνένωση των παλιότερων αιθουσών Τροπαίων και Αγωνιστών (Υπασπιστών νωρίτερα) που ενοποιήθηκαν και αποκατάθηκαν χρωματικά την άνοιξη του 1989 και μετονομάστηκαν σε Αίθουσα Ελευθερίου Βενιζέλου. Η νέα αίθουσα εγκαινιάστηκε στις 17 Μαΐου 1994 με την έκθεση «150 Χρόνια Κοινοβουλευτικού Βίου».

Στην αίθουσα Τροπαίων στις 9 Ιουλίου 1961 υπογράφτηκε η συμφωνία σύνδεσης της Ελλάδας με την τότε Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ) ενώ στις 9 Ιουνίου 1975, λίγους μήνες μετά την πτώση της χούντας των Συνταγματαρχών, σε μια πανηγυρική συνεδρίαση υπογράφηκε εκεί το Σύνταγμα της χώρας από τον προσωρινό Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Μιχαήλ Στασινόπουλο, τον πρωθυπουργό, Κωνσταντίνο Καραμανλή, και τον πρόεδρο της Βουλής, Κωνσταντίνο Παπακωνσταντίνου.

υπογραφή του Συντάγματος του 1975 στην αίθουσα Τροπαίων
Πηγή Εικόνας: Βουλή των Ελλήνων

Στην ίδια Αίθουσα Τροπαίων, 25-27 Ιουνίου 1975, γίνεται η επανέναρξη των εργασιών της Μικτής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ελλάδος-Ε.Ο.Κ. μετά την αποκατάσταση της
Δημοκρατίας.

Αίθουσα Τροπαίων, 25-27 Ιουνίου 1975.
Πηγή Εικόνας: Ψηφιακή αναπαραγωγή, Βιβλιοθήκη της Βουλής