«Ποιος είναι το αφεντικό;» Οι καταναλωτές προχωρούν στο επόμενο βήμα και φτιάχνουν τα δικά τους προϊόντα, ορίζοντας οι ίδιοι τις προδιαγραφές, όπως και την τιμή.
Στα τέλη Ιανουαρίου, μία αλυσίδα σούπερ μάρκετ θα βάλει στα ράφια της το πρώτο προϊόν με την επωνυμία «ποιος είναι το αφεντικό». To εν λόγω προϊόν είναι ένα γάλα, στο οποίο οι καταναλωτές αναζητούν τη δίκαιη τιμή του, αλλά και μία τιμή που θα ανταμείβει τους παραγωγούς, με την υποχρέωση, όμως, να τηρούν όλες τις προδιαγραφές που έθεσαν οι ίδιοι οι καταναλωτές, όπως είναι η ποιότητα των τροφών, και το περιβάλλον διαβίωσης των αγελάδων.
Ο εμπνευστής της ιδέας και συντονιστής της μη κερδοσκοπικής Οργάνωσης «Ποιος είναι το Αφεντικό / η Μάρκα του Καταναλωτή» κ. Χαράλαμπος Κώτσου λέει ότι πρόκειται για μια νέα πρωτοβουλία των καταναλωτών, που θέλει τα δικά της προϊόντα, επισημαίνοντας ότι η ιδέα έχει τις ρίζες στο πετυχημένο αντίστοιχο μοντέλο της Γαλλίας, La Marque du Consommateur “C’ est qui le patron?!”, το πιο πετυχημένο μοντέλο των τελευταίων 30 ετών στην Γαλλία, χάρη στο οποίο περισσότερες από 4000 οικογένειες παραγωγών επιβιώνουν, ενώ υποστηρίζεται από 11.000.000 καταναλωτές.
Στη Γαλλία, σήμερα, κυκλοφορούν 30 προϊόντα, έχοντας προσφέρει την σημαντικότερη λύση στην ανάπτυξη του αγροδοατροφικού τομέα, σημαντικές ανάσες στην Γαλλική οικονομία, θετικές εξελίξεις στο περιβάλλον, όλα χάρη στην ενεργή συμμετοχή των καταναλωτών.
Μετά τη Γαλλία, το Βέλγιο και την Ισπανία, η Ελλάδα είναι η 4η χώρα που αναπτύσσει το μοντέλο, ενώ ακόμη πέντε χώρες ακολουθούν (Ιταλία, Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Μαρόκο, ΗΠΑ).
Ο κ. Χαράλαμπος Κώτσου υποστηρίζει ότι εμείς οι καταναλωτές έχουμε ηθικό δικαίωμα να γνωρίζουμε τι καταναλώνουμε, τον τόπο και τον τρόπο παραγωγής του κάθε προϊόντος και να εκφράζουμε την άποψή μας. Θέλουμε να γνωρίζουμε το κάθε ευρώ που επενδύουμε πώς και σε ποιον μοιράζεται, από το χωράφι και το στάβλο του παραγωγού μέχρι το ράφι του καταστήματος, πριν φτάσει στα χέρια μας. Θέλουμε να ξέρουμε, πως τα χρήματα που επενδύουμε αγοράζοντας ένα προϊόν, είναι αρκετά για να επιβιώνει ο παραγωγός του. Αλλά και ακόμη πιο μακριά, θέλουμε να ξέρουμε πως οι δικές μας επιλογές μπορούν να επηρεάσουν θετικά τη διατροφή μας, την ανάπτυξη του κλάδου της γεωργίας, το περιβάλλον, την Ελληνική Οικονομία.
Για όλους τους παραπάνω λόγους, εμείς οι καταναλωτές αποφασίσαμε να εμπλακούμε ενεργά και να δημιουργήσουμε τη δική μας μάρκα. Τη Μάρκα του Καταναλωτή «Ποιος είναι το Αφεντικό;».
Πως λειτουργεί ;
Οι καταναλωτές σε συνεργασία με τους παραγωγούς και τις βιομηχανίες που συμμετέχουν στο εγχείρημα, ενημερώνονται για όλα τα στάδια παραγωγής και δημιουργίας ενός προϊόντος. Επίσης, ενημερώνονται για όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που μπορούν να κάνουν ένα προϊόν ποιοτικά καλύτερο, τις επιπτώσεις κάθε ενέργειας στο περιβάλλον και τις καλές πρακτικές ευζωίας. Αφού γίνει η κοστολόγησή τους δημιουργείται ένα ερωτηματολόγιο πολλαπλής επιλογής online, όπου οι καταναλωτές καλούνται να ψηφίσουν τις προδιαγραφές, βλέποντας ζωντανά την εξέλιξη της τιμής λιανικής αλλά και την αμοιβή του παραγωγού. Στη συνέχεια, τα προϊόντα δημιουργούνται από τους συνεργαζόμενους εταίρους (παραγωγούς, βιομηχανίες) και διατίθενται στην αγορά.
Η εξέλιξη της «Ποιος είναι το Αφεντικό» στην Ελλάδα
Στην χώρα μας οι καταναλωτές ψήφισαν επέλεξαν να ξεκινήσουν με το γάλα, το ελαιόλαδο και τη φέτα. Ταυτόχρονα, δημιουργείται ο Συνεταιρισμός «Ποιος είναι το Αφεντικό;» στον οποίο όλοι θα μπορούν να γίνουν μέτοχοι με μόλις 1 ευρώ.
Ο Συνεταιρισμός θα είναι υπεύθυνος για την εξέλιξη της πρωτοβουλίας, την διαφάνεια, τον συντονισμό των καταναλωτών και παραγωγών σε προωθητικές ενέργειες καθώς επίσης και για τους ελέγχους στις παραγωγικές διαδικασίες σύμφωνα με τα όσα έχουν ψηφίσει οι καταναλωτές.
Το γάλα θα κυκλοφορεί σε συσκευασία του 1 λίτρου και η τιμή θα διαμορφωθεί από τους καταναλωτές, η οποία αναμένεται να διαμορφωθεί κοντά στην περιοχή των 1,60 μετά από τη διαδικτυακή ψηφοφορία, η οποία έχει ως κατώτερη τα 0,85 λεπτά του ευρώ και ανώτερη τα 2,20 ευρώ, με την προϋπόθεση οι παραγωγοί να τηρούν τις προδιαγραφές.
Αξίζει να αναφερθεί ότι ο αριθμός των παραγωγών αγελαδινού γάλακτός στην χώρα μας έχει μειωθεί κατά 53,1% την περίοδο 2005 – 2016, σύμφωνα με τελευταία επίσημα στοιχεία ΕΛ.Γ.Ο. Δήμητρα. Οι γαλακτοβιομηχανίες έχουν στραφεί σε αγορές άλλων χωρών για εισαγωγές γάλακτος σε χαμηλότερες τιμές, αναγκάζοντας τους Έλληνες παραγωγούς να εγκαταλείπουν την δραστηριότητά τους. Οι παραγωγοί πιέζονται να πουλούν σε χαμηλότερες τιμές και σε μία προβληματική αγορά με θέματα ρευστότητας και αυξανόμενα κόστη, πολλές φάρμες κάθε χρόνο σταματούν τη λειτουργία τους. Το 2017 η Ελλάδα εισήγαγε 132.5 εκατομμύρια τόνους γάλα από άλλες χώρες.
